[mehmet akif2]

Türkçe'de ismin hâlleri

Türkçede ismin beş farklı hâli vardır. Bunlar:

• Yalın hâl
• -i hâli (belirtme)
• -e hâli (yönelme)
• -de hâli (bulunma)
• -den hâli (ayrılma)

Hâl ekleri [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ve [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] göre "i" yerine "ı" veya "u" ile "e" yerine "a" harfi ile oluşturulacak şekilde değişirler.

• çayı, okulu
• çaya, okula

Benzer şekilde -de ve -den eklerindeki "d" harfleri de [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] uğrayarak "t" ye dönüşebilir.

• işte, çöpten

Yalın hâl

Kelimelerin hâl eki almamış hâlidir. Başka dillerde nominatif olarak bilinir.
Çoğul eki, [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ya da tamlama eki almış sözcükler de yalın durumdadır.
ben
sen
o
biz
siz
onlar

-i hâli (belirtme hâli)

Sözcüklerin -i, -ı ya da -u eki almış hâlleridir. Adın belirtme durumu eki, adın sonuna geldiği sözcüğü belirtili nesne yapar. Yüklemin neyi, neleri, kimi, kimleri belirttiğini gösterir. Başka dillerde akusatif olarak bilinir.
beni
seni
onu
bizi
sizi
onları

• Annem bizi eve götürdü.
• Bulaşıkları yıkadım.

3. tekil şahıs [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] olan -i ve -si ekleri hâl eki değildir:

• Ali'nin kitabı (iyelik eki)
• Şu kitabı verir misin? (hâl eki)

-e hâli (yönelme hâli)

Sözcüklerin -e ya da -a eki almış hâlleridir. Adın yönelme durumu sonuna geldiği sözcüğü dolaylı tümce yapar. Yüklemin bildirdiği eylemin nereye yöneldiğini gösterir. Başka dillerde datif olarak bilinir.
bana
sana
ona
bize
size
onlara

Annem beni okula götürecek.

-de hâli (bulunma hâli)

Sözcüklerin -de ya da -da almış hâlleridir. Bu ekler sonuna geldiği sözcüğü dolaylı tümce yapar. Yüklemin bildirdiği eylemi gösterir. Hint-Avrupa dillerinde mevcut olmayan bu zamana bu dillerde lokatif de denmektedir.


bende
sende
onda
bizde
sizde
onlarda

-den hâli (ayrılma hâli)

Sözcüklerin -den ya da -dan eki almış hâlleridir. Adın ayrılma durumu nereden ayrıldığımızı gösterir. Bu ek sonuna geldiği sözcüğü dolaylı tümleç yapar. Hint-Avrupa dillerinde mevcut olmayan bu zamana bu dillerde ablatif de denmektedir.
benden
senden
ondan
bizden
sizden
onlardan



ALINTIDIR