[Nesli_Nur]

helyum sesi nasıl değiştirir?

Televizyonda,da,helyum soluyanların seslerinin tuhaf,komik bir şekilde ince çıktığını defalarca izlemişizdir.

İnsanlar bu duruma ilk olarak,suyun 70 m. altında otuz gün geçirip dünya rekoru kıran Deniz Binbaşı Scott’u kutlamak için onu Beyaz Saray’dan arayan Başkan Lyndon Johnson’la telefon görüşmelerinde şahit olmuştur.Binbaşı Carpenter o esnada vurgun ihtimaline karşı vücudunda oluşabilecek nitrojeni yok etmek için bir basınç odasında helyumla zenginleştirilmiş hava solumaktadır.

Beyaz Saray’dan başınç odasına bağlanılarak yapılan canlı telefon bağlantısında tüm ABD şaşkınlık içinde kalır.Milli kahraman Binbaşı Carpenter’in sesi,çizgi filmlerdeki Miki Fare gibi çıkmaktadır.O anda kimsenin aklına helyumun sesi bu derece deforme edebileceği gelmez.

Bu durum,sesin helyum içinde daha hızlı hareket etmesinden kaynaklanır.Bunun sebebi de gazlar içindeki sesin hızının,gazın yoğunluğuyla ters orantılı olmasıdır (aslında,kareköküyle ters orantılıdır).Helyum da havadan çok daha az yoğun bir gaz olmasından dolayı (uçan balonları düşünün),helyum içinde sesin hızı havadakine göre birkaç kat daha fazladır.Ses tellerini hava yerine helyumun titreştirmesi ve sesin helyum içinde daha hızlı ilerlemesi nedeniyle,insan sesi daha tiz bir şekilde çıkar.

Zaten,alınan helyum,tekrar verildikten sonra bu ses incelmesi hemen etkisini kaybeder.
Benzer şekilde,yine inert* ve zehirsiz olan SF6* gazının solunması durumunda ise,bu kez bu gazın havadan yaklaşık altı kat daha yoğun olması ve bu nedenle sesin SF6 içinde havadakinden çok daha yavaş ilerlemesinden dolayı insan sesi kalın çıkar.

Merak edip deneyenlerin sonrasında bu gazın ciğerlerde kalmasını önlemek için muhakkak derin derin nefes alıp vermeleri gerekir.Aslında,bu gazları soluyup tuhaf sesler çıkararak eğlenenlerin sağlıkları tehdit altındadır;çünkü havadan daha ağır gazlar,solunduklarında ciğerlerin diplerine yerleştiklerinden dolayı çıkarılması zordur ve kalıcı solunum zorluğu yaratabilir.Unutmayın,CO2′de zehirli değildir ama oksijen yerine başka bir gaz solumak,zehirli olmasa da bu kez oksijensizlikten dolayı rahatsız olmanıza neden olabilir..