Hanefi Mezhebi:Namazlarda Kıraet
103- Namazda kıraet: Namaz kılanın kendisi işitebilecek derecede dili ile
harfleri belirterek Kur'an-ı Kerîm ayetlerinden bir mikdar okunması, namazın bir
rüknü olarak farzdır. Kendisi duyamayacak kadar bir sesle okuyuş kıraet
değildir. Ancak imama uyan kimse bu kıraetten müstesnadır, bu kimse Kur'an
okumaz. İleride açıklanacaktır.
104- Vitrin ve nafile namazların bütün
rekatlarında, iki rekatlı farzların her iki rekatında kıraet farzdır. Fakat dört
rekatlı farz namazlarda üç rekatlı farz namazda, tayin yapılmaksızın yalnız iki
rekatlarında kıraet farzdır. Ancak kıraetin ilk iki rekatta yapılması vacib
görülmüştür. Bunun için ilk iki rekatta kıraatin kasden terk edilmesi mekruhtur.
Yanılarak terk edilmesi de sehiv (yanılma) secdesi yapılmasını gerektirir.
Farzların diğer rekatlarında Fatiha okunması, sahih kabul edilen görüşe göre
vacibdir. Yanılarak Fatiha'nin terk edilmesi de sehiv secdesini
gerektirir.
Fakat diğer rivayetlere göre, farzların son üçüncü ve
dördüncü rekatlarında kıraet caiz olduğu gibi tesbihde bulunmak veya üç tesbih
mikdarı susmak da caizdir. Ancak Kur'an okumak daha faziletlidir. Fatiha okumak
da sünnettir.
105- Namazda kıraetin farz olan mikdarına gelince: İmam
Azam'a göre bu farz olan mikdar, kıraat farz olan her rekatta, ayet kısa dahi
olsa, en az bir ayettir. Bu mikdar Kur'an okundu mu, bu farz yerine getirilmiş
olur. Fakat iki İmama ve İmam Azam'dan diğer bir rivayete göre, bu mikdar üç
kısa ayet veya en az üç kısa ayet mikdarı olacak kadar uzun bir ayettir.
İhtiyata uygun olan da budur.
Bir harften veya bir kelimeden ibaret olan
"Nun" ve "Müdhammetân" ayetlerinin okunması, sahih olan görüşe göre, ittifakla
yeterli olmaz. Çünkü bu mikdar kıraet sayılmaz.
106- Bir ayet-i kerîmeden
başkasını okumaya gücü yetmeyen kimse, o ayet-i kerîmeyi İmam Azam'a göre bir
rekatta bir defa okur, üç kez okumaz. İki imama göre, üç kez tekrarlar. Fakat üç
ayet okumaya gücü yeten kimsenin bir ayeti üç kez tekrarlaması iki İmama göre de
caiz değildir.
107- "Ayetü'l-Kürsî" gibi uzun bir ayetten bir kısmını bir
rekatta, diğer kısmınıda diğer rekatta okumak, sahih olan görüşe göre, yeterli
olur; çünkü bunlar üçer kısa ayete denk olmuş bulunur.
Yanlış okuyuşların
hükümleri için "Zelletü'l-Kari" bahsine bakılsın.
(Büyük İslam İlmihali / Ömer Nsuhi Bilmen)