[Muhteşem]

Kaza namazı var mı ?

. SAHABİLER (sahabeler" kullanımı yanlış, zira sahabe zaten çoğuldur) Müslüman olduktan sonra tıpkı peygamberimiz gibi kalkamadıkları sabah namazlarını kalktıklarında kaza etmişlerdir. Efendimizin vahiyden sonraki hayatında bize kadar gelen rivayetlerden anlaşılan bu iki kez vaki olmuştur. Uyanamamışlar ve kuşluk vakti kaza (veya "eda") etmişlerdir. Kişinin Müslüman olmadan önceki hayatında yapmadığı ibadetleri kazası söz konusu değildir. Efendimiz "el-İslam yevibbu ma kablehu: İslam kendisinden öncesini kesip atar, siler süpürür" demiştir.

Yine efendimiz Hendek günü, ölüm kalım mücadelesi içinde olduğundan bir günün namazlarını ashabıyla birlikte kılamamışlar, o günün akşamında namazlarını kaza etmişlerdir. Müctehid imamların ekseriyeti, kazanın vücubunu savunurken bu delillere dayanırlar. Şeyhülislam ibn Teymiyye, onun hocası İbnu'l-Cevzi, talebesi İbn Kayyım el-Cevziyye vb. gibi azınlık bir âlim gurubu ise müminin kasten terk ettiği namazın kazasının olmadığını, zira bunun delilinin bulunmadığını söyler.

Bu yaklaşımın birazı doğru, birazı yanlıştır.

Doğru tarafı şudur: Evet, ne Peygamberimiz ne sahabeden namazı kasten, bile bile terk ettiklerine dair hiçbir örnek olay yoktur. Esasen Efendimiz namazı imanın eylem hali olarak görmüşlerdir. Bu doğrudur.

Fakat günümüz insanları namazlarını kasten değil, ihmallik, gündelik meşgale, namaz alışkanlığı kazanamamış olmak, yeterince İslami terbiye görmemiş olmak, işin şuurunda olmamak vb. gibi sebeplerden dolayı aksatmakta veya kılmamaktadır. İşin şuuruna vardığında kılmadığı namazlarını kaza etmelidir. Bu bir borçtur.

Mustafa İslamoğlu