[Medineweb]

Din Bilimleri-Ünite4: Suçluluk Psi. Tövbe

DİN BİLİMLERİ
ÜNİTE 4
SUÇLULUK PSİKOLOJİSİ VE TÖVBE
İnsana özgü erdemlerden her uzaklaştığımızda aslında kendi doğamıza karşı suç işliyoruz. Özümüzden varoluşumuzdan ne kadar uzak olursak o kadar hata yapmaya ve hatalarımızı tekrar etmeye meyilli oluyoruz.
Doğamız bizi özümüze tekrar döndürmek için suçluluk duygusunu yaşatıyor. Bu nedenle suçluluk duygusu evrenseldir. Her insan suçluluk duygusunu az veya çok mutlaka yaşamıştır. Suça ilişkin olarak geliştirilen tüm tanımlarda suç olgusu bir toplumda belirli bir dönemde varolan idealler, gelenekler ve değerler sistemi çerçevesinde geliştirilen normlara uygun olmayan, bu düzenden sapan davranışlar olarak ele alınmaktadır. Psikoloji sözlüğünde suçluluk duygusu şöyle tanımlanmaktadır:
Suçluluk Duygusu: Kanunen veya dinen yasaklanan, ya da ahlaki açıdan ayıplanan bir şey yaptığımız, toplumun ahlaki normlarını, ya da kendi standartlarımızı çiğnediğimiz düşüncesinin yarattığı pişmanlık ve rahatsızlık duygusudur. Sadece eğer yapılan şeyin yanlışlığına ilişkin yargı, yani ihlale konu olan norm içselleştirilmişse suçlulukduygusundan söz edebiliriz. Pişmanlık eşliğinde gelişen bu duygu, kişinin kendi kendine istemsizce verdiği bir cezadır. Bir yasayı, ahlaki normu, vb. çiğneyen ve sadece yakalanması halinde maruz kalacağı adli veya toplumsal ceza korkusuyla pişmanlık duyan kişide suçluluk duygusundan söz edilemez. Adli yargıda, mahkeme kararından önce suçlunun “nedamet getirmesinin” istenmesinin altında yatan mantık da budur. Patolojik suçluluk duygusu, gerçek veya hayali ihlallere yönelik oldukça abartılı bir tepkidir. Bu tepki bazen paranoid bir kuruntu derecesine varabilir. Psikanalizde bu duygular, ego ile ahlaki otorite olan süperego arasındaki çatışmayla tanımlanır.