Hayat Beş Vakittir
Şeyh Galib insan için "Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen" der. Yani insan küçük bir kâinattır. Ve insanlığın babası ilk insan, ilk peygamber Hz. Âdem kelimesinde elif, ayakta duran canlıların yerini tutar. Dal harfi hayvanattan rükû halinde gezenleri, mim ise sürüngenleri temsil eder. Bu üç tür varlığın vaziyetleri de namazda toplanmıştır. (Kıyam, rükû ve secde) Ve müslüman namaz kılmakla, namazda "Ancak sana ibadet ederiz ve ancak senden yardım dileriz" demekle bütün bu varlılkarı da seslendirdiğini zımnen ifade etmiş olur.
Güneşin doğması ile hayatın başlaması ve namazın bu iki olayı birleştirmesi dikkat çekicidir. Gerçekten de güneşin doğması ile hayatın başlaması yakından ilgilidir.
1. Gece gebe bir kadındır.
Kadının gebeliği ile bizim yaşadığımız kâinatın karanlığı aynı şeyi gösterir. Çünkü çocuk ana karnında; insanoğlu dünya gezegeninde karanlıktadır. Ve doğum yaklaşmaktadır. Sancılar artmış, hasta doğumevine kaldırılmıştır. Güneş "nur topu" gibi doğar bizimle birlikte.
Biz anamızdan 'doğarız'; güneş de doğu'dan.
Doğum tarihimiz (hatta günü ve saati ile) çok önemlidir. Güneşin doğacağını müjdeleyen fecr-i sâdık belirmişse şükür secdesine hazır olmalıyız.
Bu sabah namazıdır. Namazla hem biz doğarız yeniden hem doğacak olana duamızı okuruz. Esenlik dileğimizdir.
Gün/doğum ibadetle başlamıştır.
Ve gün doğmadan neler doğmuştur.
2. Doğarız ve bir "gün" ile birlikte çocukluğumuz başlar. Güneş tepemize doğru dikilmeye yol alırken biz çocukluğumuzu yaşarız.
O, tepeye çıkıncaya kadar olgunlaştırır bizi; renk ve tat verir bize.
Öğle sıcak bir olgunluktur:
Ve şükrü gerektirir.
Ezan bizi çağırmaktadır zaten.
3. İkindi ihtiyarlığın alâmetidir.
Gölgemiz uzasa da ömrümüz kısalmıştır.
Bizimle birlikte güneş de fer'ini kaybetmiştir. Güçten, takatten kesilmiştir.
İkinci gün gelmeyebilir.
Hemen kapanmalı secdeye.
4. Gerçekten öyle olur ve güneş bizi terkeder. Vakit ölüm vaktidir. Ortalıkla birlikte her iki mânâda 'dünyamız' kararmıştır.
Güneşimiz batmış, yıldızımız sönmüştür.
Kıyamet kargaşasıdır yaşanılan.
Korku ve heyecan ile tekrar ineriz secdeye.
Akşam hasta ruha şifadır.
5. Yatsı, ölüm sonrası, kabir hayatıdır.
Siz buna ister arasat deyin ister berzah âlemi.
Artık bizim için yeni âleme açılış başlamıştır. Meçhûlün kapısını çalmak için elimizde tek âsâ vardır. Uyku ve rüya. Uykuda uçarız ruhumuzla mâverâya. Bazen bir beşaretle döneriz ordan. Sabah gibi âyân olur gördüklerimiz. Hatta sabahı görürüz rüyamızda.
Sabahı severiz ve ümit ederiz.
Çünkü yeniden dirilişe inanırız biz. (Ba'su badel mevt)
Bir an önce diriliştir beklediğimiz. Ölümün kardeşi uykudan uzaklaşmak isteriz. Güneşi karşılamak, yeniden doğuşa şahit olmaktır niyetimiz. Sabah secdesi ile doğuşumuz yeniden başlayacaktır.
Kâmil Yeşil, ALTINOLUK DERGİSİ