[EyMeN&TaLhA]

Atauzem mantık vize soruları(2010)

1. Mantık, kurallarına uyulduğu takdirde zihni hata yapmaktan kurtaran bir bilimdir,
şeklindeki tanımlama, mantığı neye göre tanımlamadır?

a) Konusuna göre
b) Amacına göre
c) Bölümlerine göre
d) Uygulama sahasına göre
e) Diğer bilimlerle ilişkisine göre

2. Bir şey aynı zamanda hem kendisi hem de kendisinden başkası olamaz, şeklinde ifade
edilen akıl ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?

a) Özdeşlik
b) Üçüncü halin yokluğu
c) Çelişmezlik
d) Yeter sebep
e) Aynîlik

3. Yeter sebep ilkesini ilk defa formüle eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

a) Leibniz
b) Aristoteles
c) Descartes
d) Platon
e) Sokrates

4. Mantığı matematik gibi simgeleştiren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

a) Aristoteles
b) Descartes
c) Leibniz
d) De Morgan
e) Bergson

5. Dedüktif akıl yürütme yerine, endüktif akıl yürütmeyi kabul eden düşünür aşağıdakilerden
hangisidir?

a) Aristoteles
b) Francis Bacon
c) Descartes
d) De Morgan
e) Leibniz

6. Aşağıdakilerden hangisi gerçek bir kavram değildir?

a) İnsan
b) Varlık
c) Kaf dağı
d) Kitap
e) Ağrı dağı

7. Başka kavramlardan ayırt edilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

a) Somut
b) Kolektif
c) Açık
d) Seçik
e) Bağıl

8. Hem farkına vardığımız hem de ayırt edebildiğimiz kavramlara ne ad verilir?

a) Açık
b) Seçik
c) Bağıl
d) Distribütif
e) Apaçık

9. Aşağıdakilerden hangisi Kant tarafından bir kategori olarak kabul edilmez?

a) Nitelik
b) Nicelik
c) Görelik
d) Zaman
e) Cevher

10. Sözcük konulduğu anlamın bir bölümünü ifade ediyorsa buna ne denir?

a) Mutabakat
b) Tazammun
c) İltizam
d) Nizam
e) İlişki

11. Bir türe ait olup aynı cinsten diğer bir tür ve şahısta bulunmayan niteliğe ne denir?

a) Cins
b) Tür
c) Ayrım
d) Özgülük
e) İlinti

12. Beş tümeli ilk defa işleyen düşünür kimdir?

a) Platon
b) Sokrates
c) Porphyrios
d) Descartes
e) Empedokles

13. Türün bütün fertlerinde olmakla birlikte her zaman ortaya çıkmayan özgülük
aşağıdakilerden hangisidir?

a) Hekimlik
b) İki ayaklı olmak
c) Saçların ağarması
d) Sırtın kamburlaşması
e) İnsanın gülmesi

14. Varlık-Cismi olan-Canlı-Bitki-Çiçek-Gül şeklinde bir sıralama yaparsak, çiçek
kavramının yakın cinsi ne olur?

a) Varlık
b) Bitki
c) Canlı
d) Cismi olan
e) Gül

15. İnsan iki ayaklı bir varlıktır, önermesindeki “iki ayaklı bir varlık” kavramı aşağıdaki
tümellerden hangisine girer?

a) İlinti
b) Araz
c) Cins
d) Tür
e) Ayrım

16. Aşağıdaki bölmelerden hangisi mantığı ilgilendirmez?

a) Bütünün unsurlarına ayrılması
b) Bütünün tikellerine ayrılması
c) Cinsin türlerine bölünmesi
d) Türün içlemine bölünmesi
e) Türün bireylerine bölünmesi

17. “İnsan konuşan hayvandır” tanımı nasıl bir tanımdır?

a) İlintiyle ilgili eksik tanım
b) Özle ilgili eksik tanım
c) İlintiyle ilgili tam tanım
d) Özle ilgili tam tanım
e) Adsal tanım

18. “Bu makalede „aydın‟ terimi şu anlamda kullanılmıştır” şeklindeki bir tanım, nasıl bir
tanımdır?

a) Analitik
b) Rasyonel
c) Şartlı
d) Empirik
e) Gerçek

19. Bir kavramın yakın cinsi ve özgülüğünden hareketle tanımlanmasına ne ad verilir?

a) İlintiyle ilgili eksik tanım
b) Özle ilgili eksik tanım
c) İlintiyle ilgili tam tanım
d) Özle ilgili tam tanım
e) Adsal tanım

20. Aşağıdakilerden hangisi doğal sınıflandırma içinde yer alır?

a) Hayvanları omurgalı oluşlarına göre sınıflandırma
b) Kütüphanedeki kitapları sınıflandırma
c) Eczanedeki ilaçları bir düzene koyma
d) Elbiseleri yazlık ve kışlık olarak sınıflandırma
e) Masadaki kalemleri bir düzen içine koyma

21. Yüklemin konuyu onayladığı önermelere ne ad verilir?

a) Olumlu
b) Olumsuz
c) Kipli
d) Sınırlandırıcı
e) Çıkarmalı

22. Aşağıdaki cümlelerden hangisi önermedir?

a) Kitabı ver
b) Bir zengin olsam
c) İnsan nasıl insan oldu?
d) Kitap oku ki üniversiteyi kazanasın
e) İnsanlar kardeştir

23. “İğne yapraklılardan olan çam, kışın yapraklarını dökmeyen bir ağaçtır” önermesi nasıl bir
önermedir?

a) Bileşik
b) Özgülü
c) Bağlantılı
d) Karmaşık
e) Ekli

24. “Sadece insanlar birbirlerini öldürmeden yaşayabilirler” önermesi hangi tür önermedir?

a) Özgülü
b) Karşılaştırmalı
c) Ekli
d) Nedenli
e) Göreli

25. “Bilim öğretici ve mantıksaldır” önermesi hangi tür önerme içinde yer alır?

a) Bağlantılı
b) Karşılaştırmalı
c) Nedenli
d) Çıkarmalı
e) Sınırlandırıcı

26. İnsanın yazı yazarken parmaklarını oynatması, kipli önermelerden hangisine girer?

a) İmkân
b) İmkânsızlık
c) Başka şeyden kaynaklanan zorunluluk
d) Genel imkân
e) Konunun özünden kaynaklanan zorunluluk

27. Karşıtlık tümel önermeler arasında olursa bu önermelere ne denir?

a) Alt karşıtlık
b) Altık
c) Çelişik
d) Düz döndürme
e) Üst karşıtlık

28. Bir doğru önermeden yine bir doğru önerme elde etmeye ne ad verilir?

a) Eşdeğerlilik
b) Karşı değerlilik
c) Altık
d) Ters döndürme
e) Karşı olma

29. Eşdeğerlilik ilişkileri aşağıdaki önermelerden hangisinde vardır?

a) Altık
b) Çelişki
c) Ters döndürme
d) Karşı olma
e) Koşullu olma

30. “Her insan canlıdır” önermesinin ters döndürmesi aşağıdakilerden hangisidir?

a) Hiçbir insan canlı değildir
b) Her canlı olmayan insan olmayandır
c) Bütün insanlar canlıdır
d) Bazı insanlar canlıdır
e) İnsan canlıdır

31. “Bütün insanlar ölümlüdür” önermesinin düz döndürmesi aşağıdakilerden hangisidir?

a) Bazı insanlar ölümlüdür
b) Her insan ölümlüdür
c) İnsan ölümlüdür
d) Bazı ölümlüler insandır
e) Bazı insanlar ölümlü değildir

32. Aşağıdaki önermelerden hangisinin ters döndürmesi olmaz?

a) Tümel olumlu
b) Tümel olumsuz
c) Tikel olumlu
d) Tikel olumsuz
e) Tümel ve tikel olumsuz

33. “Bütün için doğru olan, parçaları için de doğrudur” prensibi, hangi akıl yürütme yöntemi
için geçerlidir?

a) Tümevarım
b) Tümdengelim
c) Analoji
d) Bölme
e) Hiçbiri

34. Aşağıdakilerden hangisi dedüksiyonun en mükemmel şeklidir?

a) Önerme
b) Bölme
c) Kıyas
d) Kavram
e) Modalite

35. Aşağıdakilerden hangisinde bir mantık kuralı doğru olarak verilmiştir?

a) Her kıyasta büyük ve küçük terim olmak üzere 2 terim bulunmalıdır.
b) Orta terim sonuçta bulunmalıdır.
c) Sonuç daima öncüllerin zayıfına bağlıdır.
d) İki olumsuz öncülden bir sonuç çıkar.
e) Öncüller olumlu ise sonuç olumsuz olur.

36. Kıyasın 64 muhtemel modundan kaç tanesi sonuç vermez?

a) 51
b) 52
c) 53
d) 54
e) 55

37. Aşağıdakilerden hangisi, kıyas kurallarının dördüncüsü gereği sonuç vermeyen modlardan
biri değildir?

a) AEA
b) AEI
c) AOA
d) AOE
e) AOO

38. Ortaçağ Batı mantıkçıları kıyasın kaç şeklini ele almışlardır?

a) 1
b) 2
c) 3
d) 4
e) 5

39. Aşağıdaki kelimelerden hangisi birinci şekle ait modları gösteren bir kelime değildir?

a) Barbara
b) Darii
c) Celarent
d) Ferio
e) Cesare

40. Aşağıdaki kelimelerden hangisi dördüncü şekle ait modları gösteren bir kelime değildir?

a) Bramantip
b) Darapti
c) Camenes
d) Dimaris
e) Fesapo

41. Kıyasın modlarının kelimelerle gösterilişinde bulunan “m” harfi aşağıdakilerden
hangisinin yapılacağına işaret eder?

a) Kendisinden önceki önermenin düz döndürmesinin yapılacağına.
b) Kendisinden önceki önermenin ters döndürmesinin yapılacağına
c) İrcanın yalnız saçma yolu ile yapılacağına.
d) İrca önermelerinin yer değiştirmesi gerektiğine.
e) Kendinden önceki önermenin altığının alınacağına.

42. Kıyasın modlarının kelimelerle gösterilişinde bulunan sesli harfler aşağıdakilerden
hangisini ifade eder?

a) Sonuç veren modu.
b) Kendisinden önceki önermenin düz döndürmesinin yapılacağını.
c) Kendisinden önceki önermenin ters döndürmesinin yapılacağını.
d) Sonuç vermeyen modu.
e) Hiçbiri

CEVAP ANAHTARI
1.B
2.C
3.A
4.D
5.B
6.C
7.D
8.E
9.D
10.B
11.D
12.C
13.E
14.B
15.A
16.A
17.D
18.C
19.C
20.A
21.A
22.E
23.D
24.A
25.A
26.C
27.E
28.A
29.C
30.B
31.D
32.C
33)B
34)C
35)C
36)D
37)E
38)C
39)E
40)B
41)D
42)A


alıntıdır

burak çağlar

erzurum ilitam facebook