[EyMeN&TaLhA]

Atauzem felsefe tarihi özetleri 1-14

ÜNİTE 1



THEOLOGLAR: Yunan düşüncesinde EVREN hakkında İLK KEZ düşünce geliştirdiler.

ANAXİMONDROS: EVRİM TEORİSİNİ İLK KEZ savunandır.

ANAXİMONES: hava ile ruh kavramının felsefeye girmesine yol açmış ve EVRENDE
CANLI CANSIZ AYRIMA İLK KEZ yer vermiştir.

PYTHAGORAS:Güzellik ile matematiksel uyum arasındaki uyumdan İLK bahseden kişi

HERAKLEİTOS:İki evren anlayışından söz eden İLK filozof

PARMENİDES: Felsefe tarihinde İLK defa evren hakkındaki görüşünü AKLA dayandıran kişi.

SOFİSTLER:Mantık ilkelerini İLK KEZ belirlemiştir.

ZENON: APOİRE ve ANTİNOMİLERi İLK defa bulandır.

Felsefenin tanımı konusunda bir birlik olmasa da, tanımlarından birinin, „varlığın genel durumuna ilişkin düşünmek ve araştırmak olduğu‟ söylenebilir. felsefede soru, cevaptan daha önemlidir‟ ilkesi, benimsenmiş bir düşüncedir. insanın kendisi, bilgisi, ahlakı, duygularının yansıması olarak sanat anlayışı, toplumun bir bireyi olarak politikayla olan ilgisi ve daha sonraları insanın ortaya koymuş olduğu tüm kültürel ve bilimsel alanların sorgulanması da felsefenin konuları arasına girmiştir.

Tüm bunları yaparken felsefe, başlangıç ilkelerini ve nedenleri araştırarak ve sorgulayarak işe başladığından dolayı felsefeye “İlk Esaslar Bilimi” de denilir.

Din kavramının tüm ortak yanlarını bir araya getirerek aşağıdaki tanım meydana gelmiştir:“Din, var olmamasının düşünülmesinden çelişki doğan, doğaüstü varlığın tüm evreni idare ettiğini bildirerek ona mutlak olarak inanmayı ve itaat etmeyi buyuran, insanların kendi akıl, istek ve arzularıyla iyi olan şeylere yönelmelerini isteyen, bu inançlar ve iyi şeyler doğrultusunda davranışlar geliştirmeyi öneren, bütün bunların yapılması sonucunda da insanlara mutluluk vadeden bir kurallar ve kurumlar sistemidir”.

Diğer yandan felsefe, bilgi üreten, doğru bilgi üretme yöntemleri geliştiren, var olan bilgi yöntemlerini sorgulayan ve analiz eden bir nitelik taşımakla birlikte, deney yöntemiyle çalışan pozitif bir bilim de değildir.

Felsefenin Problem Alanları

Başlangıcından itibaren evrenle ilgili sorgulamalar yapan felsefenin her alanda söyleyebileceği sözleri olmasına rağmen hiç değişmeyen problem alanları, varlık, bilgi ve değerlerdir. Varlığın sorgulanmasıyla ilgili olarak realizm, idealizm, materyalizm, nihilizm, fenomenizm gibi doktrinler geliştirilmiştir.bilgini sorgulanmasıyla rasyonalizm, sensualizm, emprizm, intüisyonizm gibi farklı bilgi kuramları ortaya çıkmıştır. Bilginin değeri nedir? Bildiklerim doğru mudur, değil midir? Doğru nedir? Tarzındaki soruların cevabını teşkil edebilecek olan dogmatizm, septisizm, rölativizm,
pragmatizm, pozitivizm gibi öğretiler gelişmiştir. insan kendini geliştiren insan olduğu için, bundan da bir değerler felsefesi çıkmıştır. Değerler, biri ahlaki, diğeri de estetik olmak üzere ikiye ayrılır.

Ahlak felsefesinde iyi ve kötü ile iyinin ölçüsünün neye göre belirlenebileceği sorgulanmaktadır. Ayrıca insan davranışlarının bir gayeye göre yapılıp yapılmadığı, bu davranışlarda insanın hür olup olmadığı, insan iradesinin eylemlerine nasıl yansıdığı, vicdan, sorumluluk, yükümlülük, suçluluk, mutluluk gibi kavramların ne demek olduğu sorgulanmaktadır. Ahlak felsefesi, teorik ve pratik ahlak olarak da ikiye ayrılmaktadır.
estetikte ise insanın güzellikle ilgili duygu ve düşüncelerinin araştırılıp sorgulanarak bir sorunsal haline getirilmektedir.

Güzel nedir? Güzelliğin ölçüsü neye göre belirlenir? iyi ile güzel arasında bir bağ var mıdır? Güzellik değişken midir? Güzelle sanatın ilgisi nerede başlar? Sanat ile ahlak arasında ilgi kurulabilir mi? Sanat sanat için mi yapılır, yoksa toplum için mi? Bu tarz sorulara cevap arayan felsefe problemine estetik felsefe adı verilmiştir. başlangıçtan bu yana çeşitli konularda görüş bildiren filozofların bu görüşlerinin kronolojik olarak aktarıldığı felsefe alanına da Felsefe Tarihi denilmektedir.

Felsefe Tarihinin Kaynakları

Felsefe Tarihi ile ilgili kaynaklar iki kısımda değerlendirilmektedir. Bunlardan ilki doxografiler olarak adlandırılan ve filozofların görüşlerinin aktarıldığı eserlerdir ki bunların en başında Aristoteles‟in Metafizik isimli kitabının ilk bölümü gelmektedir ikincisi ise filozofların hayatları ve eserlerinden söz eden biografik eserlerdir ki bunların en önemlisi de M. S. II. Asırda yaşamış olan Laetriuslu Diogenes‟in Biografi eseridir.


alıntıdır