İslamcılık (Panislamizm):
II. Abdülhamit döneminde uygulanmaya başlanan bu düşünceye göre;
Tanzimat ve Islahat Fermanları ile rencide olduğunu düşünen ve Osmanlı toplumunun %80'ini oluşturan müslümanların gönlünü almak ,
Avrupa'nın sömürgeci devletlerine karşı halifeliği öne çıkararak tüm müslümanları halifelik etrafında birleştirmek ve
böylece Osmanlı ve İslam dünyasını esarete düşmekten kurtarmak ,
Araplar arasında yeşermeye başlayan milliyetçilik düşüncesini etkisiz hale getirmek amaçlanmıştır.
Hicaz demiryolu projesi,
tüm İslam dünyasında yayınlanan gazete ve yazı dizileri,
30 bin km'lik telgraf hattının döşenmesi bu düşüncenin ürünüdür.
II.Abdülhamit tarafından desteklenen bu akımın önemli temsilcileri İzmirli İsmail Hakkı, Ahmet Cevdet Paşa, Bursalı Tahir, Mehmet Akif Ersoy ve Şemsettin Günaltay’dır.
I.Dünya savaşında Arapların İngilizlerle birlikte Osmanlıya karşı savaşması ile bu fikir etkisini yitirmiştir. |