Ez-Zahir / El Batın / El Vali Esmalarını Tanıyalım
EZ - ZAHİR
Varlığı açık olan, kati delillerle bilinen, aşikare olan, yarattıkları ile varlığı tanınandır.
Ez-Zahir ismi Arapça'da açık ve aşikar olmak, yüksek olmak, galip gelmek gibi "zuhuri" kelimesinden türemiş olup , varlığında kuşku olmayan , her eserinde varlığına deliller , işaretler bulunan yüce Allah anlamına gelir.
Gözümüzün gördüğü her manzara, kulağımızın duyduğu her ses, elimizin tuttuğu , dilimizin tattığı her şey , şimdiye kadar anlayıp sezebildiğimiz her şey O'nun varlığına, birliğine deliller ve Zahir ismini işaret etmektedir.
Hiçbir şey yoktur ki varlıkta ortaya çıkarken daha evvel O'nun varlığını ispat etmiş olmasın. Mamafih her görüneni de O zannetmemelidir. Çünkü, O aşikar olmakla beraber gizlidir de. Duygularla hissedilmeyip hayal ile algılanamayacağı gibi, varlığının hakikati de akılların idrak ve kavrayışına sığmaktan münezzehtir.
EL BATIN
Zatı ve mahiyeti gizli olan, duyu organları ile kavranamayan , varlığını bildiren deliller sayesinde kesin olarak bilinendir.
El Batın ismi, Arapça'da gizli olmak, bilmek, bir şeyin iç yüzünü bilmek gibi anlamlara gelen "batn" kökünden türemiş bir sıfat olup gizli olan, görünmeyen his ( duyu) organları ile hissedilemeyen ,hayal gücü ile hayal edilemeyen hiçbir vehmin kuşatamayacağı , akıl ile anlaşılamayan , hiçbir gözün göremeyeceği herşeyin içinde nüfuz eden, herşeye herşeyden daha yakın , bütün gizli olanlara vakıf olan Allahü Tealâ anlamlarını taşır
O' na hiçbir şey gizli değildir. O her şeyin içinde ve yakınındadır. Batın olmasıyla herşeye aslında daha yakındır. O' nun için görülmeyen görünendir. Sır ve gizlilik O' nun için geçerli değildir
EL VALİ
Kainata sahip ve hakim olan, onu yöneten, varlıkların işlerini yoluna koyan, idare eden, bunu yaparken hiçbir kuvvete muhtaç olmayandır.
Allah mümin kullarına yardım eder, düşmanlarına karşı onları destekler. Allah iman edenlerin Veli'sidir.
Kulun Allah'a dost olması demek, O' na inanması O'ndan gelen herşeyi doğrulayıp tasdik etmesi, emirlerini uygulaması yasaklarından kaçınması, yalnız O' na güvenip dayanması , açık ve gizli, bolluk ve darlık gibi bütün hallerinde O' na teslim olması yalnız O' nu ve Resulünü sevmesi demektir.
Müslüman kendisini dost edineni dost edinmeli ve ona yardım etmelidir. Kendilerinden olmayan kimseleri sırdaş ve dost edinmemelidir