[Mihrinaz]

Gazze’deki katliam yüzünden kutlamaların eğlence ve kutlama dozu düşürüldü.

100 yıl önce Cumhuriyet’i kuranlara bunu anlatmak kolay olmayabilirdi.

Çünkü onlar için Filistin, Osmanlı ordusunun dağıldığı, Anadolu’ya çekildiği, savaşın kaybedildiği bir bozgunun adıydı.

Cumhuriyet’i kuran kadrolar Filistin cephesindeki büyük bozgunun bizzat şahitleriydiler.

Suriye-Filistin Cephesi’nde Limon von Sanders’in komutanlığındaki Yıldırım Orduları’na bağlı 7. Ordu’nun Komutanı Mustafa Kemal’di. Onun 7.Ordusuna bağlı 3.Kolordu’nun başında Albay İsmet (İnönü), 20. Kolordu’nun başında Ali Fuat Paşa (Cebesoy), 22.Kolordu’nun başında ise Albay Refet (Bele) vardı.

Bugün adını acı dolu haberlerden duyduğumuz Nablus,Cenin, Gazze, Necef, Şeria’da ordularıyla İngiliz orduları ve Arap isyancılarla savaşmışlar, Halep’te, Beyrut’ta sokak savaşlarına girişmişler, büyük yenilgiye tanıklık etmişlerdi.:

“Müfrezelere saldırıyor, baskınlar yapıyor, birçoğunu öldürüyor ve hatta parçalıyorlardı. Elbiseleri soyulmuş, hakarete uğramış bir vaziyette canını kurtarabilen askerlerden pek çoğu bunun tanığıdır. Telefon ve telgraf hatları durmadan kesiliyordu. Orduda telsizlerin ağır arabalarını çekecek hayvan da bulunmadığı için, bunlardan da yoksunduk”

“19 Eylül öğleden sonra biz sanıyorduk ki, VIII. Ordu bir yandan geriye çekiliyor ve bir yandan da kendilerini izleyen düşman süvarisine karşı koyuyorlar. Yalnız bizimle bağlantı kuramıyorlar. Gerçekte ise durum şöyle imiş: Tulkarim’den Anabeta’ya giden yol İngiliz uçakları tarafından atılan bomba ve makineli tüfeklerle öldürülen insan ölüleri, hayvan leşleri ve parçalanmış nakliye araçları ile tıkalı bir vaziyette imiş” (Limon von Sanders- Türkiye’de Beş Sene)

Ordunun kaçarak geri çekildiği o topraklara uzun on yıllar boyunca yüzler dönmedi. Türkiye’de yüzyıldır okullarda Birinci Dünya Savaşı’nda esas yenilginin nedeni olan Suriye-Filistin cephesinde yaşananlardan birkaç cümle dışında bahsedilmedi.

Bizzat Mustafa Kemal Paşa’yı Atatürk yapan, Filistin-Suriye cephesinde daha fazla maceraya girmeyerek orduyu geri çekmesi, Anadolu’dan ibaret bir İstiklal Harbi vermesi oldu.

O yüzden kurduğu Cumhuriyet’in 100’üncü yılındaki kutlamaların Filistin için azaltıldığını öğrense herhalde çok şaşırırdı.

Yıldıray Oğur