Medineweb Forum/Huzur Adresi - Tekil Mesaj gösterimi

neslihan · 23Haziran 2007, 23:10

sünnet neden gereklidir(bir bakış açısı)

Sünnetin önemi nedir izah eder misiniz?

--------------------------------------------------------------------------------

Müslim, sünnetin ehemmiyetini şu şekilde özetler: Resûlullah (a.s.m.) ne zaman ve ne durumda ne söylemiş veya yapmışsa, bir peygamber olarak yapmıştır. Yaptığı her iş ve attığı her adım; dalâlet ve kötülükten uzaktır. Bütün söz ve fiilleri, Cenâb-ı Hakk'ın çizdiği çizgi üzerinde olmuş, onun gösterdiği sınırlar içinde kalmıştır. Dolayısıyla, bütün insanlar Hazret-i Peygamber'in hayatının her anını kendilerine örnek almalıdırlar. O'nun (a.s.m.) hayatı, canlı bir Kur'an-ı Kerim ve İlâhî kurallar bütünüdür.

Kur'an ve hadis kitaplarında, sünnete uymanın, dinin vazgeçilmez bir esası olduğunu kesin olarak ifade eden âyet ve hadisler pek çoktur. Bunlardan bazıları şunlardır:

Ayetler,

"Ey iman edenler! Allah'a itaat edin. Peygamber'e ve sizden olan ulü'l-emre de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah'a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah'a ve Resûl'e götürün. Bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir." Nisa, 59

Tefsir alimleri "onu Allah'a ve Resulüne götürün" emrini, "Kur'an'a ve sünnete müracaat edin", şeklinde tefsir etmişlerdir.

Ebu Dâvud, Irbâd b. Sâriye'den rivayet etmiştir:

Resûlullah (S.A.) bir gün bize namaz kıldırdı, sonra yüzünü bize çevirdi, öyle beliğ bir konuşma yaptı ki, kalpler ürperdi, gözler yaş döktü. Dinleyenlerden bir adam, "Ya Resûlallah! Sanki bu veda eden birisinin konuşmasıdır. O halde bize ne gibi şeyleri vasiyet edersin", dedi. Resûlallah, "Size Allah'ın azabından korkmayı, rahmetinden ümit-var olmayı, siyah bir köle de olsa büyüklerinizi dinleyip itaat etmeyi tavsiye ederim. Biliniz ki, aranızdan benden sonra yaşayacak olanlar pek çok ihtilaflar görecekler. O zaman benim sünnetime ve doğru yolda giden râşit halifelerimin sünnetine sarılınız. Sadece bunlara yapışınız. Sakın başka yollara sapmayınız. Dinde yeni işler yapmaktan şiddetle sakınınız. Çünkü dinde yapılacak her yenilik bid'at, her bid'at ise sapıklıktır. Sapıklığın her çeşidi insanı ateşe iter." buyurdular.

Müslim, Câbir (r.a.) den rivayet etmiştir:

Resûlullah (a.s.m.) konuştuğu zaman -sanki akşama sabaha düşmanın geleceğini ihtar eden bir kumandan gibi- gözleri kızarır, sesi yükselir, gazabı artardı. Bir defasında şehadet parmağı ile ortanca parmağını uzatarak şöyle dedi: "Kıyametle aramda şu iki parmak arasındaki kadar mesafe kaldığı bir sırada ben gönderildim. Şüphesiz sözlerin en hayırlısı Allah'ın kitabı, yolların en hayırlısı da Muhammed'in yoludur. İşlerin en kötüsü, dinde yapılan mesnetsiz yeniliklerdir. Dinde yapılan her yenilik bid'attır ve her bid'at da sapıklıktır."

Buhari ve Müslim, Enes (r.a.) den rivayet etmişlerdir:

Resûlullah (a.s.m.), "Sizden hiç biriniz -ben kendisine babasından, evladından ve bütün insanlardan daha sevgili oluncaya kadar- iman etmez." buyurmuştur.

Peygamberlerde insandır ancak onlar seçilmişlerdir. Peygamberler, diğer insanlardan farklıdır. ”Onlarda bir insandı“denilip geçilemez.Evet onlarda bir insandır,ama insanlar arasından seçilmiş,korunmuş daha üstün kimselerdir.Günah işlemekten uzaktırlar.
İnsanın sıfatı; Allah'u Teâlâ (c.c.)'ya kul olmasıdır. Peygamberler elçilik vazifeleriyle Allaha kulluk vazifelerini verine getirmişlerdir. insanlar gibi yaşamışlar ve ruhlarını teslim etmişlerdir. İnsan- ı kamil olmak için Allaha yakın bir kul olmak için onların yaşayışlarınızı örnek almamız gerekir. Elbet onlar gibi tamamen olamayız ancak Allaha yakın olmanın yolu onların izinden yürümekle sağlanır. Onlar Allahı bulma da ve yakın olmada bize rehberlerdir, örneklerdir.

Bizim için iki sıfatı da önemlidir zira bunlar ayrıştırılamaz. Onları düşünürken onları örnek alırken Onların Peygamber olduklarını da unutmamak gerekir çünkü Peygamberliklerinden ötürü bizden daha fazla ibadet etmişler etmekle yükümlü tutulmuşlardır. Onları sadece insan olarak değerlendirirsek bütün ibadetlerini gerçekleştirmemiz gerekir. Onlara farz olan bazı ibadetler bize farz değildir bunları da göz ardı etmemeliyiz. Amam bizim için ön planla olan insan olan sıfatlarıdır.

Ete aşık olunmaz, allah için Allah sevdiği yarattığı için bi şeyi sevmek gerekir. Peygamberler de sevilmeyecek insanlar değillerdir. Allah onları üstün vasıflarla süslediği için kendine yakın kıldığı için biz de onları severiz sevmeliyiz..

Sünnet çeşitleri nelerdir?

Sünnet ikiye ayrılır:
1- Sünnet-i hüda
2- Sünnet-i zevaid

1-Sünnet-i hüda:
Buna sünnet-i müekkede de denir. İslam dininin şiarıdır, başka dinlerde yoktur. Peygamber efendimiz bunları devamlı yapmış, nadiren terk etmiş ve terk edenlere de bir şey dememiştir. Ara sıra terk ettiği sünnetlere de (gayri müekkede) denir. Müekked sünneti, özürsüz [mazeretsiz] devamlı terk etmek mekruhtur, küçük günah olur. Namaz içindeki müekked sünnetleri terk etmek ise tahrimen mekruhtur. (Redd-ül Muhtar)

Dinimizin bütün hükümleri Kur'an-ı kerimden çıkmaktadır. Bu hükümler üç kısımdır:
a- Manaları açık olan ve ilim ehli tarafından bildirilen hükümlerdir. [Allah birdir gibi]

b- Müctehidler tarafından ictihadla çıkarılan hükümlerdir. [Abdestin farzının, Hanefi’de dört, Hanbeli’de on olması gibi.]

c- Bir kısmı ise çok gizlidir. Allahü teâlâ bildirmedikçe anlaşılamaz. Bunlar sadece Peygamber efendimize bildirilmiştir. Bu hükümler de Kur'an-ı kerimden çıkartılıyor ise de, Peygamber efendimiz tarafından açıklandığı için bunlara (Sünnet) denir. (Mektubat-ı Rabbani c.2, m. 55)

Ezan okumak, cemaatle namaz kılmak gibi sünnetler (Sünnet-i hüda)dır. (Hadika)

2-Sünnet-i zevaid:
Peygamber efendimizin, ibadet olarak değil de âdet olarak devamlı yaptığı şeylere denir. Zevaid sünnetleri terk etmek mekruh değildir. Peygamber efendimizin giyiniş şekli, iyi şeyleri yapmaya sağdan başlaması gibi şeyleri sünnet-i zevaiddir. (Redd-ül Muhtar)

Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Farza bağlı olan ve olmayan sünnet vardır. Farzdaki sünnetin aslı Allah’ın kitabındadır. Bu sünneti, [sünnet-i hüda’yı] almak hidayet, terki ise dalalettir. Diğer sünneti [sünnet-i zaide’yi] almak fazilet, terki ise günah değildir.) [Taberani]

Peygamber efendimizin böyle âdet olarak yaptığı şeyleri yapmamak bid'at değildir. Bunları yapıp yapmamak, ülkelerin ve insanların âdetlerine bağlı olup, dini hükümler değildir. Her ülkenin âdeti başka başkadır. Hatta bir ülkenin âdeti zamanla değişir. Bununla beraber, âdete bağlı şeylerde de [Bir mazeret yoksa] Resulullaha tâbi olmak, dünya ve ahirette insana çok şey kazandırır ve çeşitli saadetlere yol açar. (Mektubat-ı Rabbani c.2, m.55)

Kitab ve Sünnet denilince, buradaki sünnet, hadis-i şerifler demektir. Farz ve Sünnet denince, buradaki sünnet, Peygamber efendimizin farz olmayarak yaptığı işler demektir. Sünnet, yalnız olarak kullanılınca (İslamiyet) demektir. Bu sünnete uyanlara (Ehl-i sünnet) denir. (Cevhere)

Şeyh-ul-islam İbni Kemal Paşazade hazretleri, (Şerh-ı hadis-i erbain) kitabında, (Sünnetimi terk edene şefaatim haram oldu) hadis-i şerifini açıklarken buyuruyor ki: Bu hadis-i şerifteki sünnet, İslamiyet demektir. Çünkü mümin, büyük günah işlese de şefaatten mahrum kalmaz. Nitekim hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Ümmetimden, büyük günah işleyenlere şefaat edeceğim.) [Ebu Davud]
Görüldüğü gibi Ehl-i sünnetten ayrılanlar şefaate kavuşamayacaklardır. (Şir’a)

(Ümmetimin arasında fitne, fesat yayıldığı zaman, sünnetime sarılana yüz şehid sevabı vardır) hadis-i şerifi, fitne zamanında, ehl-i sünnet ve cemaat itikadında olup, beş vakit namazı cemaat ile kılana yüz şehid sevabı verileceğini bildirmektedir. (Rıyad-un-nasıhin)

Bunun için, önce ehl-i sünnete uygun iman etmek, sonra haramlardan sakınmak, sonra farzları yapmak, sonra mekruhlardan sakınmak, sonra müekked sünnetleri, daha sonra da müstehapları yapmak gerekir.
...................[hr]Sünnet kelimesi de yerine göre, farklı anlamlarda kullanılır:
1- Kitab ve sünnet ifadesindeki sünnet, hadis-i şerifler demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahın kitabına, Peygamberin sünnetine sarılırsanız hiç sapıtmazsınız.) [Hakim]
2- Farz ve sünnet ifadesindeki sünnet, Resulullahın emirleri demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ümmetim bozulunca, sünnetime uyana şehit sevabı verilir.) [Hakim]
3- Sünnet, yalnız olarak kullanılınca, genelde İslâmiyet anlaşılır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir zaman gelecek ki, ortalık bozulduğu zaman sünnetime [İslamiyete] tutunmak avuçta ateş tutmak gibi olacaktır.) [Hâkim]
4- Sünnet, yol, çığır, gibi manalara da gelir. Mesela sünnet-i hasene iyi çığır, sünnet-i seyyie kötü çığır demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir kimse, sünnet-i hasene çıkarırsa, [iyi bir çığır açarsa] onun sevabı ve kıyamete kadar onunla amel edenlerin sevabı kadar sevab alır. Bir kimse de sünnet-i seyyie çıkarırsa, [kötü bir çığır açarsa] onun günahı ve kıyamete kadar onu işleyenlerin günahı kadar günah kazanır.) [Müslim]
Sünnet, yol demektir. (Sünnetullah), Allahın yolu demektir. (Sünnet-i Resulullah), Resulullahın yolu demektir. Sahabilerin de sünneti olur. (Hz. Ömer’in sünneti), (Hz. Ali’nin sünneti) gibi. Nitekim hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine sımsıkı sarılın!) [Buharî]
Sünnet, âdet, kanun manalarına da gelir. Mesela, Allahın sünneti; Allahın kanunu demektir. Bu Kur’an-ı kerimde sünnetullah olarak geçmektedir. (Allah’ın sünnetinde [kanununda] asla bir değişiklik bulamazsın.) buyuruluyor. (Ahzab 62, Fetih 23, Fatır 43)
5- Ehl-i sünnet, kurtuluş fırkasının adıdır. İmam-ı Rabbanî hazretleri buyurdu ki: Tirmizî’nin bildirdiği hadis-i şerifte, (Ümmetim 73 fırkaya ayrılır, 72’si cehenneme gider, yalnız bir fırka kurtulur. Bu fırka, benim ve Eshabımın yolunda gidenlerdir) buyuruldu. Bu fırkaya (Ehl-i sünnet vel cemaat) denir. Sünnet, sünneti zevaid ve sünneti hüda diye ikiye ayrılır. Zevaid, adetlerle ilgili sünnetlerdir. Sünnet-i hüda ise, ezan ve cemaatle namaz kılmak gibi İslam dinine mahsustur. Ayrıca sünnetler, müekkede ve gayri müekkede diye de ikiye ayrılır.

Hanefi fukahasina göre; amel açisindan, sünnet iki çesittir. Birincisi: Uyulmasi hidayet, terki dalalet olan sünnet (Sünnet-i Hüda) Ikincisi: Uyulmasi güzel, terki mübah olan sünnettir. Buna sünnet-i zevaid denilir. Mesela: Bayram namazi, ezan, ve kamet gibi sünnetler; "Sünnet-i Hüda" olarak nitelendirilmistir. Sünnet-i Zevaid ise fer'i meseleleri içine alir. Mesela: Resul-i Ekrem (sav) savasa giderken deveye binmistir. Hayatinda hiç deveye binmeyen kimse, sünnete muhalefet etmis sayilmaz. Zira deve, o zamana ait bir ulasim vasitasidir. Diger sualinize gelince: Imam-i Serahsi; Resul-i Ekrem (sav)'in "-Benim ve rasid halifelerimin sünnetine sariliniz" hadisini zikretmis ve Rasid halifelerin tatbikatinin da delil oldugunu belirtmistir. Bahsin devaminda : "-Bize (hanefilere) göre sünnetten murad; Resul-i Ekrem (sav)'in ve ondan sonra gelen rasid halifelerin icraatidir. Imam-i Safii demistir ki; mutlak olarak sünnet denildigi zaman, sadece Resulullah (sav)'in sünneti anlasilir. Bize göre; sünnet lafzinin, sadece bununla sinirlandirilmasi sart degildir. Zira selef; Hz. Ebubekir (ra) ve Hz. Ömer'in (ra) tuttugu yola dahi sünnet diyorlardi" (1) diyerek, konuyu izah etmistir. Meselenin özü budur.

Konu Sahibi neslihan 'in açmış olduğu son Konular Aşağıda Listelenmiştir
Konu	Forum	Son Mesaj Yazan	Cevaplar	Okunma	Son Mesaj Tarihi
HADİSLERLE İSLAMDA HOŞGÖRÜ VE KOLAYLIK	Hadis-i Şerif	Mihrinaz	17	8296	04 Ağustos 2007 17:22
Konuşma Adabı	Adap-Edep-Ahlak	Mihrinaz	19	9815	01 Ağustos 2007 19:05
Islâm Dininin Özellikleri Nelerdir?	Soru Cevap Arşivi	Medine-web	10	5713	26 Temmuz 2007 21:49
...::: İHLAS :::...	Muhtelif Konular	EyMeN&TaLhA	6	3959	14 Temmuz 2007 13:08
sünnet neden gereklidir(bir bakış açısı)	Hadis-i Şerif	neslihan	5	3472	23Haziran 2007 23:10

23Haziran 2007, 23:10	Mesaj No:1
neslihan Medineweb Üyesi Durumu: Medine No : 6 Üyelik T.: 14Haziran 2007 Arkadaşları:0 Cinsiyet: Mesaj: 138 Konular: 16 Beğenildi:0 Beğendi:0 Takdirleri:10 Takdir Et: Konu Bu Üyemize Aittir!	sünnet neden gereklidir(bir bakış açısı) Sünnetin önemi nedir izah eder misiniz? -------------------------------------------------------------------------------- Müslim, sünnetin ehemmiyetini şu şekilde özetler: Resûlullah (a.s.m.) ne zaman ve ne durumda ne söylemiş veya yapmışsa, bir peygamber olarak yapmıştır. Yaptığı her iş ve attığı her adım; dalâlet ve kötülükten uzaktır. Bütün söz ve fiilleri, Cenâb-ı Hakk'ın çizdiği çizgi üzerinde olmuş, onun gösterdiği sınırlar içinde kalmıştır. Dolayısıyla, bütün insanlar Hazret-i Peygamber'in hayatının her anını kendilerine örnek almalıdırlar. O'nun (a.s.m.) hayatı, canlı bir Kur'an-ı Kerim ve İlâhî kurallar bütünüdür. Kur'an ve hadis kitaplarında, sünnete uymanın, dinin vazgeçilmez bir esası olduğunu kesin olarak ifade eden âyet ve hadisler pek çoktur. Bunlardan bazıları şunlardır: Ayetler, "Ey iman edenler! Allah'a itaat edin. Peygamber'e ve sizden olan ulü'l-emre de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah'a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız- onu Allah'a ve Resûl'e götürün. Bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir." Nisa, 59 Tefsir alimleri "onu Allah'a ve Resulüne götürün" emrini, "Kur'an'a ve sünnete müracaat edin", şeklinde tefsir etmişlerdir. Ebu Dâvud, Irbâd b. Sâriye'den rivayet etmiştir: Resûlullah (S.A.) bir gün bize namaz kıldırdı, sonra yüzünü bize çevirdi, öyle beliğ bir konuşma yaptı ki, kalpler ürperdi, gözler yaş döktü. Dinleyenlerden bir adam, "Ya Resûlallah! Sanki bu veda eden birisinin konuşmasıdır. O halde bize ne gibi şeyleri vasiyet edersin", dedi. Resûlallah, "Size Allah'ın azabından korkmayı, rahmetinden ümit-var olmayı, siyah bir köle de olsa büyüklerinizi dinleyip itaat etmeyi tavsiye ederim. Biliniz ki, aranızdan benden sonra yaşayacak olanlar pek çok ihtilaflar görecekler. O zaman benim sünnetime ve doğru yolda giden râşit halifelerimin sünnetine sarılınız. Sadece bunlara yapışınız. Sakın başka yollara sapmayınız. Dinde yeni işler yapmaktan şiddetle sakınınız. Çünkü dinde yapılacak her yenilik bid'at, her bid'at ise sapıklıktır. Sapıklığın her çeşidi insanı ateşe iter." buyurdular. Müslim, Câbir (r.a.) den rivayet etmiştir: Resûlullah (a.s.m.) konuştuğu zaman -sanki akşama sabaha düşmanın geleceğini ihtar eden bir kumandan gibi- gözleri kızarır, sesi yükselir, gazabı artardı. Bir defasında şehadet parmağı ile ortanca parmağını uzatarak şöyle dedi: "Kıyametle aramda şu iki parmak arasındaki kadar mesafe kaldığı bir sırada ben gönderildim. Şüphesiz sözlerin en hayırlısı Allah'ın kitabı, yolların en hayırlısı da Muhammed'in yoludur. İşlerin en kötüsü, dinde yapılan mesnetsiz yeniliklerdir. Dinde yapılan her yenilik bid'attır ve her bid'at da sapıklıktır." Buhari ve Müslim, Enes (r.a.) den rivayet etmişlerdir: Resûlullah (a.s.m.), "Sizden hiç biriniz -ben kendisine babasından, evladından ve bütün insanlardan daha sevgili oluncaya kadar- iman etmez." buyurmuştur. Peygamberlerde insandır ancak onlar seçilmişlerdir. Peygamberler, diğer insanlardan farklıdır. ”Onlarda bir insandı“denilip geçilemez.Evet onlarda bir insandır,ama insanlar arasından seçilmiş,korunmuş daha üstün kimselerdir.Günah işlemekten uzaktırlar. İnsanın sıfatı; Allah'u Teâlâ (c.c.)'ya kul olmasıdır. Peygamberler elçilik vazifeleriyle Allaha kulluk vazifelerini verine getirmişlerdir. insanlar gibi yaşamışlar ve ruhlarını teslim etmişlerdir. İnsan- ı kamil olmak için Allaha yakın bir kul olmak için onların yaşayışlarınızı örnek almamız gerekir. Elbet onlar gibi tamamen olamayız ancak Allaha yakın olmanın yolu onların izinden yürümekle sağlanır. Onlar Allahı bulma da ve yakın olmada bize rehberlerdir, örneklerdir. Bizim için iki sıfatı da önemlidir zira bunlar ayrıştırılamaz. Onları düşünürken onları örnek alırken Onların Peygamber olduklarını da unutmamak gerekir çünkü Peygamberliklerinden ötürü bizden daha fazla ibadet etmişler etmekle yükümlü tutulmuşlardır. Onları sadece insan olarak değerlendirirsek bütün ibadetlerini gerçekleştirmemiz gerekir. Onlara farz olan bazı ibadetler bize farz değildir bunları da göz ardı etmemeliyiz. Amam bizim için ön planla olan insan olan sıfatlarıdır. Ete aşık olunmaz, allah için Allah sevdiği yarattığı için bi şeyi sevmek gerekir. Peygamberler de sevilmeyecek insanlar değillerdir. Allah onları üstün vasıflarla süslediği için kendine yakın kıldığı için biz de onları severiz sevmeliyiz.. Sünnet çeşitleri nelerdir? Sünnet ikiye ayrılır: 1- Sünnet-i hüda 2- Sünnet-i zevaid 1-Sünnet-i hüda: Buna sünnet-i müekkede de denir. İslam dininin şiarıdır, başka dinlerde yoktur. Peygamber efendimiz bunları devamlı yapmış, nadiren terk etmiş ve terk edenlere de bir şey dememiştir. Ara sıra terk ettiği sünnetlere de (gayri müekkede) denir. Müekked sünneti, özürsüz [mazeretsiz] devamlı terk etmek mekruhtur, küçük günah olur. Namaz içindeki müekked sünnetleri terk etmek ise tahrimen mekruhtur. (Redd-ül Muhtar) Dinimizin bütün hükümleri Kur'an-ı kerimden çıkmaktadır. Bu hükümler üç kısımdır: a- Manaları açık olan ve ilim ehli tarafından bildirilen hükümlerdir. [Allah birdir gibi] b- Müctehidler tarafından ictihadla çıkarılan hükümlerdir. [Abdestin farzının, Hanefi’de dört, Hanbeli’de on olması gibi.] c- Bir kısmı ise çok gizlidir. Allahü teâlâ bildirmedikçe anlaşılamaz. Bunlar sadece Peygamber efendimize bildirilmiştir. Bu hükümler de Kur'an-ı kerimden çıkartılıyor ise de, Peygamber efendimiz tarafından açıklandığı için bunlara (Sünnet) denir. (Mektubat-ı Rabbani c.2, m. 55) Ezan okumak, cemaatle namaz kılmak gibi sünnetler (Sünnet-i hüda)dır. (Hadika) 2-Sünnet-i zevaid: Peygamber efendimizin, ibadet olarak değil de âdet olarak devamlı yaptığı şeylere denir. Zevaid sünnetleri terk etmek mekruh değildir. Peygamber efendimizin giyiniş şekli, iyi şeyleri yapmaya sağdan başlaması gibi şeyleri sünnet-i zevaiddir. (Redd-ül Muhtar) Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Farza bağlı olan ve olmayan sünnet vardır. Farzdaki sünnetin aslı Allah’ın kitabındadır. Bu sünneti, [sünnet-i hüda’yı] almak hidayet, terki ise dalalettir. Diğer sünneti [sünnet-i zaide’yi] almak fazilet, terki ise günah değildir.) [Taberani] Peygamber efendimizin böyle âdet olarak yaptığı şeyleri yapmamak bid'at değildir. Bunları yapıp yapmamak, ülkelerin ve insanların âdetlerine bağlı olup, dini hükümler değildir. Her ülkenin âdeti başka başkadır. Hatta bir ülkenin âdeti zamanla değişir. Bununla beraber, âdete bağlı şeylerde de [Bir mazeret yoksa] Resulullaha tâbi olmak, dünya ve ahirette insana çok şey kazandırır ve çeşitli saadetlere yol açar. (Mektubat-ı Rabbani c.2, m.55) Kitab ve Sünnet denilince, buradaki sünnet, hadis-i şerifler demektir. Farz ve Sünnet denince, buradaki sünnet, Peygamber efendimizin farz olmayarak yaptığı işler demektir. Sünnet, yalnız olarak kullanılınca (İslamiyet) demektir. Bu sünnete uyanlara (Ehl-i sünnet) denir. (Cevhere) Şeyh-ul-islam İbni Kemal Paşazade hazretleri, (Şerh-ı hadis-i erbain) kitabında, (Sünnetimi terk edene şefaatim haram oldu) hadis-i şerifini açıklarken buyuruyor ki: Bu hadis-i şerifteki sünnet, İslamiyet demektir. Çünkü mümin, büyük günah işlese de şefaatten mahrum kalmaz. Nitekim hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ümmetimden, büyük günah işleyenlere şefaat edeceğim.) [Ebu Davud] Görüldüğü gibi Ehl-i sünnetten ayrılanlar şefaate kavuşamayacaklardır. (Şir’a) (Ümmetimin arasında fitne, fesat yayıldığı zaman, sünnetime sarılana yüz şehid sevabı vardır) hadis-i şerifi, fitne zamanında, ehl-i sünnet ve cemaat itikadında olup, beş vakit namazı cemaat ile kılana yüz şehid sevabı verileceğini bildirmektedir. (Rıyad-un-nasıhin) Bunun için, önce ehl-i sünnete uygun iman etmek, sonra haramlardan sakınmak, sonra farzları yapmak, sonra mekruhlardan sakınmak, sonra müekked sünnetleri, daha sonra da müstehapları yapmak gerekir. ...................[hr]Sünnet kelimesi de yerine göre, farklı anlamlarda kullanılır: 1- Kitab ve sünnet ifadesindeki sünnet, hadis-i şerifler demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allahın kitabına, Peygamberin sünnetine sarılırsanız hiç sapıtmazsınız.) [Hakim] 2- Farz ve sünnet ifadesindeki sünnet, Resulullahın emirleri demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ümmetim bozulunca, sünnetime uyana şehit sevabı verilir.) [Hakim] 3- Sünnet, yalnız olarak kullanılınca, genelde İslâmiyet anlaşılır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir zaman gelecek ki, ortalık bozulduğu zaman sünnetime [İslamiyete] tutunmak avuçta ateş tutmak gibi olacaktır.) [Hâkim] 4- Sünnet, yol, çığır, gibi manalara da gelir. Mesela sünnet-i hasene iyi çığır, sünnet-i seyyie kötü çığır demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir kimse, sünnet-i hasene çıkarırsa, [iyi bir çığır açarsa] onun sevabı ve kıyamete kadar onunla amel edenlerin sevabı kadar sevab alır. Bir kimse de sünnet-i seyyie çıkarırsa, [kötü bir çığır açarsa] onun günahı ve kıyamete kadar onu işleyenlerin günahı kadar günah kazanır.) [Müslim] Sünnet, yol demektir. (Sünnetullah), Allahın yolu demektir. (Sünnet-i Resulullah), Resulullahın yolu demektir. Sahabilerin de sünneti olur. (Hz. Ömer’in sünneti), (Hz. Ali’nin sünneti) gibi. Nitekim hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine sımsıkı sarılın!) [Buharî] Sünnet, âdet, kanun manalarına da gelir. Mesela, Allahın sünneti; Allahın kanunu demektir. Bu Kur’an-ı kerimde sünnetullah olarak geçmektedir. (Allah’ın sünnetinde [kanununda] asla bir değişiklik bulamazsın.) buyuruluyor. (Ahzab 62, Fetih 23, Fatır 43) 5- Ehl-i sünnet, kurtuluş fırkasının adıdır. İmam-ı Rabbanî hazretleri buyurdu ki: Tirmizî’nin bildirdiği hadis-i şerifte, (Ümmetim 73 fırkaya ayrılır, 72’si cehenneme gider, yalnız bir fırka kurtulur. Bu fırka, benim ve Eshabımın yolunda gidenlerdir) buyuruldu. Bu fırkaya (Ehl-i sünnet vel cemaat) denir. Sünnet, sünneti zevaid ve sünneti hüda diye ikiye ayrılır. Zevaid, adetlerle ilgili sünnetlerdir. Sünnet-i hüda ise, ezan ve cemaatle namaz kılmak gibi İslam dinine mahsustur. Ayrıca sünnetler, müekkede ve gayri müekkede diye de ikiye ayrılır. Hanefi fukahasina göre; amel açisindan, sünnet iki çesittir. Birincisi: Uyulmasi hidayet, terki dalalet olan sünnet (Sünnet-i Hüda) Ikincisi: Uyulmasi güzel, terki mübah olan sünnettir. Buna sünnet-i zevaid denilir. Mesela: Bayram namazi, ezan, ve kamet gibi sünnetler; "Sünnet-i Hüda" olarak nitelendirilmistir. Sünnet-i Zevaid ise fer'i meseleleri içine alir. Mesela: Resul-i Ekrem (sav) savasa giderken deveye binmistir. Hayatinda hiç deveye binmeyen kimse, sünnete muhalefet etmis sayilmaz. Zira deve, o zamana ait bir ulasim vasitasidir. Diger sualinize gelince: Imam-i Serahsi; Resul-i Ekrem (sav)'in "-Benim ve rasid halifelerimin sünnetine sariliniz" hadisini zikretmis ve Rasid halifelerin tatbikatinin da delil oldugunu belirtmistir. Bahsin devaminda : "-Bize (hanefilere) göre sünnetten murad; Resul-i Ekrem (sav)'in ve ondan sonra gelen rasid halifelerin icraatidir. Imam-i Safii demistir ki; mutlak olarak sünnet denildigi zaman, sadece Resulullah (sav)'in sünneti anlasilir. Bize göre; sünnet lafzinin, sadece bununla sinirlandirilmasi sart degildir. Zira selef; Hz. Ebubekir (ra) ve Hz. Ömer'in (ra) tuttugu yola dahi sünnet diyorlardi" (1) diyerek, konuyu izah etmistir. Meselenin özü budur.