Tefsirde israiliyat
İsrailiyat kavramını belki çoğunuz ilk defa duyuyor olabilirsiniz.Amabu kavramı öğrenince zihninizde ve tefsir ve hadis kitaplarında nekadar da yer ettiğini,insanların tartıştığı,cedelleştiği,ihtilaf ettiği konulara kaynaklık ettiğini anlarsınız.
Tefsirilminin temel konularından birisidir: İsrailiyat.Bu konuyubilmek,öğrenmek bize Kur’an’a yaklaşım tarzımızda yardımcı faktörlerdenbirisidir. Allah Rasulu(s.a.v) zamanında gündemde olmayan budurumun,Sahabe ve Tabiin zamanında ortaya çıkmasının elbette nedeniolması lazım.Bu nedenleri ve israiliyat açıklamalarına girmeden önceisrailayattan ne kastettiğimizi bilmemiz lazım.
İsrailiyatkelimesi;”İsrailiyye” kelimesinin çoğuludur.Yahudi kelimesi ise bukelimeden daha umumidir.Bu bakımdan her İsrailî,Yahudi olduğu halde,herYahudi İsrailî neseb sayılmaz.Biz bu kelimenin dilsel yapısından çokıstilahi yapısını ele almalıyız.İsrailiyat;Yahudi,Hristiyan yani EhliKitab ve diğer kültürlerden Kur’an tefsirine girmiş olanrivayetlerdir.Daha çok Yahudiler tarafından sokulmuş olduğu için diğerkültürlerden İslama,Kur’an tefsirlerine girmiş rivayetlere verilengenel isim olmuştur.
İsrailiyat Allah Rasulu zamanında değil sahabezamanında ortaya çıkmıştır.Rasulullah zamanında niçin çıkmamıştıacaba?.Çünkü Allah Rasulu,ashabının vahyiyle beslenmesini,Kur’an’lahayat bulmasını istemişti.İslam hayata hakim olurken,dış etkenlerinislamın bünyesine girip de dini dejenere etmesine kesinlikle izinvermezdi.Allah Rasulu,yaşayan bir Kur’an’dı.Kur’an’a vahiy harici birbilginin girmesini istemezdi ve ashabının beslenme kaynağı olarak vahyigörüyordu.Bir rivayette Hz.Ömer’in elinde Tevrat nüshalarını gördüğündehiddetlenip onu almış ve “
Allah’a yemin olsun ki Musa a.s bugün aramızda olsaydı bana uymaktan başka bir şey yapmazdı”
Başka bir rivayetde de
:”EhliKitab’a bir şey sormayınız.Onlar size doğru yolu göstermezler.Çünkükendileri sapıtmışlardır.Aksi takdirde hakkı yalanlar ya da batılıtasdik edersiniz.Allah’a andolsun ki Musa aramızda olsaydı bana tabiolmaktan başka bir şey yapmak helal olmazdı.”
Hz.Peygamber a.s zamanında –Medine devrinde-Ehli Kitab’tan bir rivayet geldiği zamanki tavrını şu rivayet ortaya koymaktadır:”
EhliKitab,Tevratı İbrani diliyle okur ve muslümanlar için Arapça olaarktefsir ederlerdi.Bunun üzerine Hz.Peygamber a.s “Kitab Ehlini tasdik deetmeyin tekzib de etmeyin.Allah’a ve Onun tarafından indirilene imanettik deyin” (Buhari-Ebu Davud)buyurmuştur.İşte Allah Rasuluntavrı.Kur’an’da bildirildiği kadarı bize yeter,ayrıntılarlauğraşmayın,onları öğrenmek için çaba harcamayın,merak etmeyin,çok sorusormayın anlamındadır.
İsrailiyat;Kur’an’da kısa ve kapalı olarakbahsedilen kıssalar etrafında döndü.Kur’an’ın kıssalardan bahsetmesininesas gayesi,onların düştüğü hatalara düşmeden,onlardan ibretalmak,insanlara nasihat etmek ve Allah’a kulluk etmelerini sağlamakiçindi.Ama insanlar kıssaları okuduklarında teferruat kısmınatakıldılar,merak ettiler,arkasını araştırmaya çalıştılar.Olaylarıntarihini,olayın meydana geldiği yeri ve o kıssanın kahramanlarınınisimlerin peşine düştüler.Kur’an, kıssalarda şahıs,yer ve zaman gibiayrıntı üzerinde durmaz,mesaja odaklı ifadeler kullanılır.AmaTevrat’ta-tahrif edilmiş- bunun tersi idi.ayrıntılar,şahışlar,yerlerdaha çok ön plandadır.
Ashab;Ehli Kitabtan şeriata muhalif,İslaminancına aykırı sözlerini tahkik ederler,incelerler öylealırlardı.Sahabenin Ehli Kitaba başvurması azdı.İbni Abbas bazenbaşvururdu.Başvursa bile Yahudilikten İslama geçen Müslümanlarabaşvururlardı.Ama Tabiin,bu konuda sahabe kadar titiz olmamış,çünküehli kitaptan Müslüman olanlar çoğalmıştı.İşte Tabiin bir çok konudaEhli Kitab’tan rivayet almışlardı.Tabiin devrinden sonraki neslin EhliKitab’tan rivayet alması daha da çoğaldı.Onların sözlerinireddetmeksizin,eleştiriye tabi tutmadan alınmaya başlandı.Böylelikleözellikle rivayet tefsirlerine israiliyat haberleri,rivayetleri girmişoldu.İbn-Kesir bile Kur’an Tefsirinin girişinde ifade etmiştir vekendisinin her ne kadar kaçınırsa kaçınsın israiliyat rivayetlerinintefsirinde bulunduğunu itiraf etmektedir.Hatta Ahmed b.Hanbel o devrinortamını ortaya koymak adına şöyle söylemiştir:Üç şeyin aslıyoktur:Tefsir,Melahim ve Megazi
--------------------DEVAM EDECEK------------------------------
FECR