Kur'an'ın Temel Mevzuları
Kur’an’ın Temel Mevzuları:
1) Allah-Alem Münasebeti:
Alemden kasıt Allah’ın yarattığı her varlık ve oluştur. Alem temelde iki kategoride ele alınır:
a) Görünen Alem (Şehadet):
Görünen alemde insanlar, hayvanlar, bitkiler, madenler, diğer gezegenler, güneş, ay, kısaca uzayda bulunan ve bizim, hakkında bilgi elde edebileceğimiz veya görebileceğimiz varlıklar ve oluşlardır.
b) Görünmeyen Alem (Gayb):
Melekler, cinler, kabir hayatı, ruhun durumu vb. gaybi hadiseler.
Allah tüm mahlukatın yaratıcısıdır. O, alemin bir nizam içinde varlığını devam ettirmesi için tabii kanunlar koymuştur. O, her an alemle ilgili bir iştedir. Alem, Allah’a kayıtsız şartsız teslim olmuştur. Göklerde ve yerde olan hiçbir şey O’nun koyduğu kanunların dışına çıkamaz. Her şey, Allah’ın bilgisi ve programlaması dahilindedir. Allah, vakti gelince alemde köklü değişiklikler yapacak, alem başka bir alem olacaktır.
2) Allah-İnsan Münasebeti:
Bu üç çeşittir.
a) Ontolojik Münasebet:
Yaratanla yaratılanlar ve yaratılanlarla yaratılanlar arasındaki münasebeti içine alır. Allah insanı nutfeden yaratmış, ona güzel bir şekil vermiş, onu rızıklandırmış, onu iyiye ve kötüye eğilimli olarak yaratmıştır.
b) Bilgisel Münasebet:
Allah ilk insan olan Adem’den son rasul Muhammed’e kadar bir çok nebi ve rasul vasıtasıyla insanları bilgilendirmiştir.
c) Varoluşsal Münasebet:
Allah insanın düşüncesine, inancına ve davranışlarına göre ona muamele eder ve karşılık verir. İnananları sever onları cennet nimetleriyle mutlu eder, inkar edenlere ise buğzeder ve onları cehennem azabıyla cezalandırır. Bu varoluşsal ilişkiyi sıhhatli bir şekilde yürütebilmek için Kur’an’ın koyduğu iki ilke iman edip salih amel işlemektir.
3) İnsan-İnsan Münasebeti:
Bu iki çeşittir.
a) Ahlak:
Kur’an’ın ahlak anlayışıyla ahlaklanan insanlar dünya ve ahiret mutluluğunu elde edrler. Kur’an ahlakıyla ahlaklanmayan insanlar ise hem dünyada hem de ahirette rezil olurlar, çeşitli cezalara çarptırılırlar.
b) Hukuk:
Kur’an bir hukuk kitabı olmamasına rağmen hukukun tüm konularında genel ilkeleri belirler. Evlenme, boşanma, miras, eşya, borçlar hukuku gibi şahsi hükümlerin yanında idari, cezai gibi umumi hükümler de içerir.
4) İnsan-Alem Münasebeti:
Allah insanın mahlukat ile olan ilişkilerini belirleyici kurallar bildirmiştir.[382]