Şafii Mezhebi: Mîkat - Zamanı Mikat - Mekânı Mikatlar
Mîkat
Mîkat, zaman ve mekân bakımından iki kısma ayrılır Zamandan maksat, hac için ihrama girilen Şevval, Zilkade ve Zilhicce'nİn ilk on gü-nüdür Mekân'dan maksat ise hacca niyet eden kişinin ihramsız olarak geçmesinin caiz olmadığı mîkatlardır Şimdi bunların genel kaidelerini açıklayalım:
Zamanı Mikat
Bu Şevval, Zilkade ve Zilhicce'nİn ilk on gününden ibarettir Bu be-lirtilen zaman, hac için ihrama girme zamanıdır Bu zamandan önce ih-rama giren kişinin haccı sahih olmaz Allah Teâlâ 'Hac bilinen ay-lar(da)dır' (Bakara/197) ayetinde bunu kasdetmektedir
Mekânı Mikatlar
Bunlar Harem-i Şerifi her yönden kuşatan belli sınırlardır Uzak memleketlerden gelenler için Hz Peygamber bu sınırları tesbit etmiştir Oraya gelenlerin -eğer ihrama girmernişlerse- orada ihrama girmeleri ve ihramın gereklerini yerine getirmeleri gerekir Biz ihramın vaciblerinden ileride bahsedeceğiz Bu sınırlar aşağıda belirtilmiştir:
A Zu'1-Huleyfe
Bu, Medine'den hacca gelenler için tesbit edilen mîkattır Buraya şu anda 'Ebyar-ı Ali' (Ali'nin kuyuları) denilmektedir Medine'de bulunan kişinin, Hz Peygamber'in ihrama girdiği mescidden itibaren ihrama gir-mesi mendubdur
B Cuhfe
Burası Şam, Mısır ve Mağrib'den hacca gelenler için tesbit edilen mî-kattır Buralardan gelenlerin bu mekâna ulaştıklarında niyet edip ihrama girmeleri vacib olur
C Yelemi em
Burası, Yemen'in Tihame bölgesinden gelenler için tesbit edilmiş mî-katbr
D Karn
Burası, Yemen'den ve Hicaz'ın Necd bölgesinden gelenlerin mî-katıdır
E Zatu'Irk
Burası, Irak, Körfez ve benzerleri gibi doğu tarafından gelenlerin mî-katıdır
F Evi bu zikredilen yerler ile Mekke arasında bulunanların mîkatı ise kendi evleridir Bunlar yolculuğa başladıkları yerde ihrama girebilirler Mekke halkı da evlerinde, Mekke'nin içinde ihrama girerler
Bunun delili, İbn Abbas'ın rivayet ettiği şu hadîstir: Hz Peygamber, Medineliler için Zu'1-Huleyfe'yi, Şamlılar için Cuhfe'yi, Necidliler için Karn'i, Yemenliler için Yelemlem'i mîkat olarak tesbit etmiş ve şöyle bu-yurmuştur; 'Bu mîkatlar, onlar ve o cihetten gelenler içindir Mekke'ye, bu inikatlardan daha yakın olanlar ise yolculuğa başladıkları yerde ihrama girsinler Mekkeliler de Mekke'de ihrama girsinler'[11]
Buralar, hac ve umre'ye gelenlerin mîkatlandır, Mekke'nin haricinden gelenler bu mîkatlardan girerler Fakat umre yapmak isteyen kişi Harem dahilinde ise -Mekkeli bile olsa- ihrama girmek için Harem'e en yakın olan Hıll mevkiine gitmesi gerekir Mekke'nin bir adım dışında da ihrama girse umresi sahih olur Umre için Mekke'de niyet edip ihrama giren kişinin de umresi sahih olur, fakat bir kurban kesmesi gerekir Bunu ileri-deki bahislerde göreceğiz
Bunun vacib olduğunun delili, Hz Peygamber'in Hz Aişe'yi haccı eda ettikten sonra Tenim'e göndermesi ve Hz Aişe'nin orada umre için ihrama girmesidir (Tenim, Harem hududunun dışında bir yerdir Bugün Mekke sınırlan içinde bulunmaktadır)
[11] Buharı ve Müslim
_______________________________
Kaynak: Büyük Şafii İlmihali, M Elbuğa, MElhin, Ali Eşşerbeci