TEMBELLİK SEBEBLERİ
TEMBELLİK SEBEBLERİ
Muhakkak tembellik çok balgam ve rutubetten ortaya çıkar. Balgamı azaltmanın yolu yemeği azaltmaktır.
Denildiki: yetmiş Peygamber (aleyhisselam) unutmanın çoklu-ğunun, balgamın çokluğundan olduğuna ittifak ettiler. Balgamın çokluğu çok su içmektendir. Çok su içmek, çok yemektendir.
Kuru ekmek balgamı keser, aynı şekilde aç iken kuru üzüm ye-mekte balgamı keser. Kuru üzümden çok yememeli ki, kişi su içmeye ihtiyaç duymasın ve balgam ziyade olmasın.
<<Denildiki, kim kuru ekmekle kuru üzüm yerse doktora ihtiyaç duymaz. >>
Misvak balgamı azaltır, hıfzı ve fesahatı arttırır, zira misvak sünnet-i seniyyedir. Namazın ve Kur'an okumanın sevabını arttırır.
<<Misvakla alınan abdestle kılınan iki rekat namaz, dörtyüz rekata denktir.<!--[if !supportFootnotes]-->[1]<!--[endif]--> Başka bir rivayette, yetmiş beş rekattan daha efdal-dir.
Misvak, Kur’an okuyanın ağzından çirkin kokuları giderdiğin-den okumak sevabını da artırır. >>
Aynı şekilde kusmak balgamı ve rutubeti azaltır.
<<Balgam dimağdan göze inerse ağrılara sebeb olur. Eğer boğaza inerse ağrı ve hastalık meydana gelir. >>
Yemeği azaltmanın faidesi sıhhat, iffet ve (din kardeşini kendi yerine) tercihtir.
<<Hastalığın ekserisi çok yemekten dolayıdır, özellikle ikinci yemek evvelkinin hazmedilmesinden önce yenirse veya yarım saat geçmeden üzerine su içilirse veya yemekten iki saat öncesine kadar su içilirse hastalığa sebe olur.
Yemeğin azaltılması şehveti kırar, böylece harama düşmek-ten, zinadan, kötü fiil işlemekten korunur.
Az yemanin ayrı bir faidesi de kardeşine ikram etmektir.
Bu hususta Allahu Teala şöyle buyurdu:
“Daha önceden Medine'yi yurt edinmiş ve gönüllerine imanı yerleştirmiş olan kimseler (ensar), kendilerine hicret edip gelenleri (muhacirleri) severler ve onlara verilenlerden dolayı içlerinde bir rahatsızlık hissetmezler. Kendileri zaruret içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler. Kim nefsinin cimriliğinden koru nursa, işte onlar kurtuluşa erenlerdir.”<!--[if !supportFootnotes]-->[2]<!--[endif]-->
Daha evvel Medine’ye yerleşmiş olup imanı gönüllerine yer-leştiren ensarı kiram, kendilerine gelen muhacirleri severler. Ayette evvel ensar zikredildi, çünkü bunlar evvela Allah’ın celalini ve keremini sevdiler. Resulullahı sevgi ile karşıladılar.
Muhacirlere verilen ganimetlerden dolayı ensarın gönlünde hiçbir sıkıntı olmazdı. Onları kendi nefislerine tercih ederlerdi. İsterse kendilerinin ganimetlere ihtiyaçları fazla olsa bile.
Her kim nefsinin cimriliğinden kurtarırsa işte bunlar yüksek matluba ve yüce maksada ulaşmışlardır. Sanki bunlardan gayrısı kurtulmuş değillerdir.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve sellem) buyurdu “Cömertlik cennette ağaçtır. Cimrilik te cehennemde bir ağaçtır.”>>
Çok yemenin kötülenmesi hakkında dendi ki:
Yemekten dolayı kişinin şaki olması ardır, sonra yine ardır, sonra yine ardır.
<<Çok yemek, lezzetli yemek şehvetin artmasına ve kişiye galip gelmesine sebebtir. Bu durum onu haramları işlemeye ve emirleri terk etmeye sevk eder. Böylece yüzünü kızartacak ve karartacak işler yapar. >>
قَالَ رَسُولُ اللهِ r ثَلاَثَةُ نَفَرٍ يُبْغِضُهُمُ اللهُ تَعَالَى مِنْ غَيْرِ جُرْمٍ َاْلاَكُولُ وَ الْبَخِيلُ وَالْمُتَكَبِّرُ
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’den rivayet olundu ki: “Günahı olmadığı halde üç kişiye Allah'u Teala bu’z eder: çok yiyen, cimri, kibirli.”
Çok yemenin zararını düşünmek te, yemeği azaltmanın yolu-dur. Bu (zarar) hastalık yapması ve tabiatın tembelleşmesidir.
Denildiki: << اَلْبِطْنَةُ تُذْهِبُ الْفِطْنَةَ>>
Mideyi şişirmek zekayı giderir.
Doktor Calinus’tan hikaye edildiki kendisi dedi:
“Narın tamamı faidelidir. Balığın tamamı zararlıdır. Balığın azı, narın çoğundan daha hayırlıdır.”
<<Nar’ın bütün cüzlerinde faidelidir. Balığın bütün cüzlerini yemek zararlıdır. Az kere balık yemek, çok kere nar yemekten faidelidir. Zaten nar belli vakitte bulunur, balık ise ekser vakitlerde değişik nevileri bulunur.
Musa aleyhisselamın seferindeki azığı da balık idi. Mahşer yerinde mü’minlerin ilk yiyeceği balık havyarıdır. İlk içeceği Kevser şarabıdır. Rabbim cümlemize nasibe etsin. Amin! >>
Çok yemekte (ayrıca) malı telef etmek vardır. Doyduktan sonra yemek sırf zarardır, ahiret yurdunda bu sebepla azabı hak eder.
<<Mülteka isimli fıkıh kitabının kerahiye bölümünde yemek yemenin kısımları bahsinde zikredildiğine göre doyduktan sonra mideye indirilen lokmalar çöpe atılmış gibidir, zira midede bozulup hazmedilmeye başlanan yemekler artık necis sayılır. İçine konan diğerleri de onlar gibi olur.
Ancak ibadete kuvvet niyeti ile yenmesinde caiz olduğu görüşü tercih edilmiştir.>>
Çok yiyenler (kamillerin) kalbinde bu’z olunur. Az yemenin yo-lu: yağlı yemeli, yemekte evvela hoşuna gideni, iştahı çektiğini ye-meli.
<<Yağlı yerse çabık doyar, az yemiş olur. Ayrıca önce lezzetli ve hoşuna gideni yerse, doyunca yemeği bırakır. Fakat lezzetliyi geri bırakırsa, doyunca daha fazla yemek ister. >>
Açlarla beraber yememeli, ancak çok yemek hususunda sağ-lam bir maksadı varsa (o zaman doyduktan sonra yiyebilir.) Oruç tutmaya, namaz kılmaya, zor amelleri işlemeye kuvvet bulması gibi, bu durumda çok yemesi o kişiye caizdir.
<<İbadetlerin yapılması sahih maksattır. Oruç, ayakta namaz kılmak, hac yolculuğu ve cihad gibi.
Rivayet edildiki kafir kırallardan biri, müslümanlara çok çeşitli yemekler yedirmiş ki hasta olsunlar. Daha sonra araştırmış, bir de görmüşlerki müslümanlar yemekten sonra namaz kılıyorlar. Anla-mışlarki namaz, fazla yemeğin zararını gideriyor. >>