çocuk beslenmesi (1-6 Yaş)

[sessiz23]

çocuk beslenmesi (1-6 Yaş)

ÇOCUK BESLENMESİ (1-6 Yaş)



Çocukların beslenmesinin özellikleri yaşlara göre farklılık gösterdiği için 1-3 yaş ve 4-6 yaş olmak üzere iki ayrı grupta ele alacağız

BİR-ÜÇ YAŞ GRUBU BESLENMESİ


Bu yaş grubu çocukların beslenmesinde en önemli husus, çocuğun iyi bir beslenme ve yemek yeme alışkanlığı kazanmasıdır

Bu bakımdan çocuğun iyi yemek yeme alışkanlığı kazanmasında anne, baba, büyükbaba, büyükanne gibi fertlerin tutumları önemlidir Çocuğun beslenmeye karşı tepkilerini dikkatlice izlemek ve düzenlemek gerekir Sütten kesilen bebekler, başlangıçta kaşıkla beslenmek istemeyip, huysuzluk belirtileri gösterebilirler Böyle bir durumla karşılaşıldığında bebeği birkaç gün daha emzirmeye yada biberonla beslemeye devam edilmelidir Katı besinler vermeyi, sonra yeniden denemelidir

ÇOCUK YEMEK YEMEDE NEDEN GÜÇLÜK YARATIR ?

Çocuk hasta değilse ve yemek y2mede güçlük yaratıyorsa bunun iki nedeni vardır:




Resim 1 Çocuğa ihtiyacı kadar yiyecek veriniz

1 - Çocuğun günlük yemek ihtiyacı bilinmediğinden gereğinden çok besin verilmektedir Tok çocuk yemek istemez

2 - Yada çocuk zamanında değişik tad ve kıvamdaki besinlere alıştırılmamıştır

UNUTMAYIZ:

- Yetersiz yemek verme çocuğu doyurmaz Ancak zorlama da çocuğu yemekten tiksindirir
- Çocuk yeme konusunda büyüklerden etkilenir Sofrada çocuğun yanında yemeklerin iyi olduğu söylenmeli ve huzursuzluk çıkarılmamalıdır

Çocuğun şiddetle yemek istemediği yiyecekleri vermekte ısrar etmek doğru değildir

Çocukları başka çocuklarla karşılaştırmamalıdır Her çocuğun vücut yapısı farklıdır Bazı çocuklar daha çok besinle ihtiyaçlarını karşılarken , bazılarıda daha az besinle ayrı işlevleri yerine getirebilirler

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

Çocuğun yediklerinin yeterli olduğunu anlamak için en iyi rehber, çocuğun büyümesinin izlenmesidir

Hasta olmayan büyümesi iyi olan bir çocuk yeterli ve dengeli besleniyordur

Bu dönemde çocuk her üç ayda tartılır ve boyu ölçülür Çocuk uygun şekilde kilo alıyor, boyuda uzuyorsa yedikleri yetiyordur

Zihinsel gelişme ise insan beyni anne karnında ve doğumdan sonra hızla büyüyüp gelişerek 3 yaş sonunda büyümesini büyük ölçüde tamamlar

Ana rahminde ve 3 yaşına kadar olan dönemde yetersiz ve dengesiz beslenme, beyin yapısında kalıcı geriliklere neden olur



Resim 2 Bedenin ve beynin büyüyüp gelişmesi ve çalışması yeterli ve düzenli beslenmeyi gerektirir

BİR-ÜÇ YAŞ DÖNEMİNDE ÇOCUĞA GEREKLİ BESİNLER NELERDİR?

Bu dönemde çocuğa verilecek besinler dört temel grupta toplanır:

1 Grup: Protein, B vitaminleri, kan yapıcı mineraller bakımından zengin ve enerji de sağlayan besinlerdir

Et, tavuk, balık, yumurta, kuru nohut, fasulye mercimek ve bunlardan yapılan besinler bu grupta yer alır

2 Grup: Kemiklerin gelişimi ve sağlığının sürdürülmesi, sinir ve kasların düzenli çalışması için gerekli kalsiyum, B vitaminleri, A vitamini ile aynı zamanda iyi ve kaliteli protein içeren gıdalardır

Süt, yoğurt, peynir, çökelek vb besinler bu grupta yeralır

3 Grup: Enerji veren ayrıca protein ve B vitaminleri içeren gıdalardır

Tahıllar ve bunlardan yapılan yiyecekler bu gruba girerler





Resim 3 1-3 yaş grubunun severek tükettiği besinler

4 Grup: C vitamini sağlayan besinlerdir Sebze ve meyveler bu grupta yer alır Özellikle yeşil yapraklı sebzeler A, C ve B vitaminlerince zengindir

Bu grupların her birinden sabah, öğle ve akşam öğünlerinden yeterince alınırsa dengeli ve düzenli beslenme sağlanır

GÜNLÜK ALINMASI GEREKLİ GIDALAR

Bir-üç yaş grubundaki çocuklar günde en az

- Yarım kilo civarında süt veya yoğurt,
- Bir yumurta,
- Bir kepçe mercimek, nohut, fasulye gibi yemek, -
- Bir küçük tabak sebze yemeği
- Bir-iki adet meyve
- Bir-iki kaşık pilav-makarna,
- Bir-iki dilim ekmek yemelidir




Resim 4 Çocuklar günde 1 yumurta yemelidir

BİR-ÜÇ YAŞ İÇİN GÜNLÜK YEMEK LİSTESİ

Sabah: 1 adet pişmiş yumurta veya bir kibrit kutusu kadar peynir
1 küçük domates veya taze sıkılmış portakal, mandalina suyu,
Yarım veya 1 bardak süt
1-2 dilim ekmek
Sabahla öğle arası: 1 adet meyve

Öğle: Kıymalı sebze veya mercimekli, nohutlu bir yemek
2-3 kaşık pilav
1 bardak ayran
Sebze salatası

İkindi: 1 bardak süt veya ayran

Akşam: 1 kepçe yoğurtlu veya mercimekli çorba veya yoğurtlu makama
Yoğurtlu sebze yemeği
1 adet meyve





Resim 5 Sütten kesilen bebekler, başlangıçta kaşıkla beslenmek istemeyip, huysuzluk belirtileri gösterebilirler

4-6 YAŞ GRUBU BESLENMESİ

Çocuk artık söylenenleri dinleyip anlayacak duruma gelmiştir Bu çağda yeterli ve dengeli beslenme bilinci kazandırılır

Bu yaşta zaman zaman iştahsızlık durumları oluşabilir

İŞTAHSIZLIK NEDENLERİ NELERDİR?

İştahsızlık çeşitli hastalıklar, sonucunda oluşabilir Çocukta bağırsak kurtları olabilir Çocuk doktora götürülüp muayene ettirilir ve doktorun önerilerine uyulur

Ayrıca önceki yaşlarda hatalı beslenme alışkanlığının oluşması,

- Çocuğun yaşına göre verilmesi gerekli yiyecek miktarının bilinmemesi
- Büyüklerinin ilgisizliği yada aşırı ilgisi
- Öğün aralarında lüzumsuz besinlerle beslenmede iştahsızlık yaratır





Resim 6 Bir çocuğun yemek istememesi, anne babasını çok üzen bir şeydir

UNUTMAYINIZ:

Kahvaltı yapmayan bir annenin yada sebze yemeği yemeyen bir babanın bunların değerlerini anlatması hiç inandırıcı değildir

Bu yaşlarda çocuk dış çevre ile etkileşim halinde olduğundan, çabuk hastalanabildikleri gibi temizlik kurallarına dikkat edilmezse bağırsak parazitleri de görülebilir

Bunun sonucunda çocukta kilo kaybı ve kansızlık görülür

O halde 4-6 yaş grubu çocuklarına temizlik kuralları iyice benimsetilmelidir

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

Bu yaş grubunda da çocuğun yeterli ve dengeli beslenip beslenmediğinin en iyi göstergesi yine beslenme durumudur Yılda 3-4 kez çocuğun ağırlık ve boyu ölçülerek işaretlenmelidir

Yeterli ve dengeli beslenebilmesi için gerekli besin grupları da 1-3 yaş grubunda olduğu gibidir

Ancak bu yaş grubunda çocukların beslenmesinde yanlış besin seçimine izin verilmemelidir Örneğin süt yerine çay veya toz içecek, ayran yerine gazoz seçilmemelidir

Buna ilaveten şehriye çorbası yerine mercimek çorbası, sebze çorbası, yoğurtlu çorba, reçel yerine pekmez tercih edilmelidir




Resim 7 Öğün aralarında obur cubur tek yönlü beslenmeye neden olur

GÜNLÜK ALINMASI GEREKLİ GIDALAR

4-6 yaş grubu çocuklar yeterli ve dengeli beslenebilmek için her gün enaz

1-2 su bardağı süt, yoğurt veya 2-4 su bardağı ayran
Bir kibrit kutusu kadar beyaz peynir
Yarım kepçe pilav veya makarna
1 yumurta veya yumurta kadar et, balık yada bir kepçe mercimek, nohut yemeği
1-2 kepçe sebze salatası
3-6 dilim ekmek
1-2 adet meyve yemelidir

UNUTMAYINIZ:
Pahalı gıdalar besin değeri yüksek anlamına gelmez
Pahalı fakat besin değeri az olan örneğin şekerli besinler alınmadı diye üzüntü duymamalıdır
Buna karşın mercimek bulgurla pişirilip taze sebze, meyve ve yoğurtla yenildiğinde son derece besleyici olur




Resim 8 Öğün aralarında abur cubur yeme iştahsızlık yapar

4-6 YAŞ İÇİN GÜNLÜK YEMEK LİSTESİ

Sabah: 1 kase yoğurtlu, sütlü, mercimekli çorbalardan biri veya bir adet yumurta veya kibrit kutusu kadar peynir
1-2 dilim ekmek
1 adet domates veya portakal, yeşil biber
Haşlanmış patates
1 bardak süt
Sabah-öğle arası 1 adet meyve

Öğle: 1 tabak kıymalı veya mercimekli sebze yemeği
1 tabak pilav
1 tabak sebze salatası
Ayran
İki dilim ekmek
İkindi: 1 bardak süt

Akşam: 1 tabak dolma, yoğurt veya balık buğulama
1 tabak sebze salatası
2-3 dilim ekmek yedirilmelidir




Resim 9 4-6 yaş çocuğu yemeği kendisi yiyebilmelidir


Resim 10 Çocukları yemek hazırlama işine katmak besinlere ilgi duymalarını sağlamanın en iyi yollarındandır