İhlas ve Riya İle İlgili Sözler..

[GameOwer]

İhlas ve Riya İle İlgili Sözler..

Hasan-ı Basri Hazretleri buyuruyor ki : Öyle adamlara yetiştim ki şöhret korkusu ile kendisinin ve etrafındakilerin istifade edecekleri hikmetli sözlerden vazgeçerlerdi..."

Yolda giderken halkı rahatsız eden bir şeyi gördüğünde şöhret korkusuyla onu temizlemezdi.

Gösterişçi kıyamet günü dört isimle çağrılır.

Ey riyakar !
Hilekar !
Zarar veren !
Ahlaksız !

Bu isimlerle çağrılarak 'kim için amel ettinse , git mükafatını ondan al , bizim nezdimizde senin bir
mükafatın yoktur' denir.

Hz. Ali ( r.a) buyurmuştur ki :

Gösterişçinin üç belirtisi vardır.

1 -Yalnız kaldımı amelinde tembelleşir .
2 -Halk içindeyken gayrete gelir.
3 -Övüldüğü zaman amelini çoğaltır, yerildiği zaman amelinde gevşer.

Fudayl Hazretleri(r.a) buyuruyor ki:

[B]"Selefi salihin yaptıkları amellerle gösteriş yapmazken şimdiki insanlar ,yapmadıklarını yapmış gibi
göstererek riyakarlık ediyorlar."

İkrime Hazretleri (r.a) buyuruyor ki:
"AllahüTeala kulun ameline vermediği mükafatı niyetine verir, zira niyette riya söz konusu değildir."

Ebu Ümame El Bahili mescidde bir adamın ağladığını görünce;
'ey adam sen sensin,burada ağlamana ne lüzum var, evinde ağlasan daha iyi olmaz mı? dedi


Lokman ( a.s) oğluna şöyle demiştir:
"Oğlum kalbin katı olduğu halde insanların hürmet etmesi için kendini Allah'tan korkar gibi göstermeye çalışmaya."


Sehl İbn-i Abdullah Et-Tüsteri( k.s) buyurduki .

Riya üç kısımdır:

1-Bir işi Allahü Teala'dan başkası için yapıp ,Allah için yaptığını anlatmaya çalışmak.bu imandaki
şüpheden kaynaklanan bir nevi münafıklıktır.

2-Bir şeye Allah için girip , başkası tarafından görününce sevinmek,bundan tevbe eden kul
yaptıklarının hepsini iade etmelidir.

3- Bir işe ihlasla girip Allah için bitirmek fakat sonra duyulduğunda milletin mehdine sevinmek.
İşte Allahü Teala'nın nehyettiği riya budur.

Lokman hekim oğluna buyurmuştur ki:
"Riya amelinin karşılığını dünyada beklemektir."

Allahın dostları ise ahiret için amel etmişlerdir..o zaman kendisine riyanın ilacı nedir ? diye sorulduğunda
'ameli gizlemektir' buyurdu. 'Peki amel nasıl gizlenir? diye sorulunca: 'Açık yapmaya mecbur olduğun
amelleri ancak ihlas ile yap, açıklamaya mecbur olmadıklarını ise Allah'tan başka kimsenin görmemesini
iste. Milletin gördüğü amelini amelden sayma'.

Eyyüb Es Sahtiyani Hazretleri :
Amellerinin bilinmesini isteyen kişi akıllı değildir' buyurmuştur.

[Seleme]

Veren Allah alan da o.Riyakarlık niye?

[Seleme]

Riyanın her çeşidi ahlaksızlık olduğu halde, ibadetlerde riyakâr olmak çok daha büyük bir ahlâksızlıktır. Rasûlüllah Efendimiz; Muhakkak ki, sizin için en çok korktuğum şey, küçük şirk, yani riyadır, " (Tirmizi, Hudut, 24) buyurmuştur. İbadet, Allah için yapılır. Allah'ın rızası dışında bir amaçla; gösteriş olarak ibadet yapmak, Allah rızasını ortadan kaldırır. Gösteriş için ve bir çıkar düşüncesiyle Kur'ân okumak, namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek, hacca gitmek, sadaka vermek, ibadetleri boşa çıkarır.

[Emekdar Üye]

Riyanın en kötü tarafı, Allah’a şirk manasını taşımasıdır. Şirkinde büyük günahlardan olduğu herkesçe malum.

Bir gün peygamber efendimize

Ashab-ı Kiram dediler ki:

"Ya Resûlallah, küçük şirk nedir?" Resûlullah (s.a.s.):

- "Riyadır. Yani başkalarına gösteriş için ibadet yapmaktır. Allahu Teala, kıyamet günü herkesin amelinin karşılığını verirken, insanlara gösteriş için ibadet yapanlara şöyle der: "Dünyada kendileri için gösteriş yaptığınız kimselere gidin. Bakın bakalım onların yanında size verecekleri bir şey bulabiliyor musunuz?" (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 428)
Allah muhafaza dikkat etmek lazım.

Allah razı olsun game ower

Paylaşımlarının devamını bekleriz

[Emekdar Üye]

Hadîs-i Şerîflerde Riya Konusu
Riya-gösteriş konusunun anlatıldığı hadîs-i şerîflerden bir kısmını burada vermeye çalışacağız. Öncelikle riya/gösteriş, bir hadîs-i şerîfte geçen ifade ile "debîbü'n-neml"i andıran, yani geceleyin yürüyen "karıncanın ayak izi" gibidir. (Ahmed b. Hanbel, 4/403) Ayrıca Efendimiz (s.a.s.), riya/gösterişi "küçük şirk" olarak da vasıflandırmaktadır. Bir defasında Nebiyy-i Ekrem (s.a.s.) Efendimiz söyle buyurdular:

- "Sizin hakkınızda en çok korktuğum şey küçük şirktir." Ashab-ı Kiram dediler ki:

- "Ya Resûlallah, küçük şirk nedir?" Resûlullah (s.a.s.):

- "Riyadır. Yani başkalarına gösteriş için ibadet yapmaktır. Allahu Teala, kıyamet günü herkesin amelinin karşılığını verirken, insanlara gösteriş için ibadet yapanlara şöyle der: "Dünyada kendileri için gösteriş yaptığınız kimselere gidin. Bakın bakalım onların yanında size verecekleri bir şey bulabiliyor musunuz?" (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 428)

Şeddad b. Evs, Efendimiz (s.a.s.)'in

- "Ümmetim hakkında iki şeyden korkuyorum: Şirk ve gizli şehvet." uyarısı üzerine:

- "Ey Allah'ın Resulü! Senden sonra ümmetin Allah'a ortak mı koşacak?" demiş, Efendimiz (s.a.s.) de:

- "Evet, ama onlar Güneş'e, Ay'a, taşa ve puta tapmayacaklar. Fakat amelleri ile gösteriş yapacaklar" buyurmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV/124)

"Riya"nın, Efendimiz (s.a.s.)'in yüksek beyanları içerisinde "küçük şirk" olarak vasıflandırılması, şimdi aktarmaya çalışacağımız kudsî hadîs-i şerîf ile de desteklenmiş olmaktadır. Ebû Hüreyre (r.a) Resûlullah (s.a.s.)'i şöyle buyururken dinlemiştir:

- "Allah Teâlâ buyurdu ki: "Ben, kendisine şirk koşulmasından en uzak olanım. Kim işlediği amelde benden başkasını bana ortak kabul ederse, o kişiyi ortak koştuğu ile baş başa bırakırım." (Müslim, Zühd, 46)

Bilindiği üzere dini açıdan insanların Allâh'a olan yakınlıklarında, onlara Allah tarafından ihsan edilen maddi-manevî lütufların vesilelik planında büyük önemi bulunmaktadır. Mesela şehidler, Efendimiz (s.a.s.) ile beraber haşrolma gibi oldukça kıymetli bir manevi makama aday yüksek şahsiyetlerdir. Keza Müslüman fertler, Allâh'ın kendilerine ihsan etmiş olduğu manevi donanımlarını takva elbisesi ile süsleyip Allâh'ın rızası istikametinde çalışmak durumundadırlar. Aksi durumda olanların, Cennet'in kokusunu bile duyamayacakları konusunda Efendimiz (s.a.s.)'in şiddetli bir uyarısı bulunmaktadır. (Ebu Davud, İlim, 12) Zenginler de kendilerine verilmiş bulunan maddî zenginlikleri Allâh yolu ve rızasında kullanma ile mükellef tutulmuşlardır. İşte bu üç kategorinin yer aldığı ve şimdi aktarmaya çalışacağımız hadîs-i şerîf, bizlere gerçekten de çok önemli ikazlarda bulunmakta, insanlara gösteriş yapmamayı, onların beğenisini esas maksat haline getirmemeyi, aksi bir niyet ve düşüncenin, kişiyi sorgu-sual anında nasıl müflis bir duruma düşürebileceğinin uyarı ışıklarını adeta yakıp söndürmektedir. Resûlullah (s.a.s.) şöyle buyuruyor:

"Kıyamet günü hesabı ilk görülecek kişi, şehit düşmüş bir kimse olup huzura getirilir. Allah Teâlâ ona verdiği nimetleri hatırlatır, o da hatırlar ve bunlara kavuştuğunu itiraf eder. Cenâb-ı Hak:

- "Peki, bunlara karşılık ne yaptın?" buyurur.

- "Şehid düşünceye kadar senin uğrunda cihad ettim" diye cevap verir.

- "Yalan söylüyorsun. Sen, "Ne babayiğit adam!" desinler diye savaştın, o da denildi" buyurur. Sonra emrolunur da o kişi yüzüstü cehenneme atılır. Bu defa ilim öğrenmiş, öğretmiş ve Kur'an okumuş bir kişi huzura getirilir. Allah ona da verdiği nimetleri hatırlatır. O da hatırlar ve itiraf eder. Ona da:

- "Peki, bu nimetlere karşılık ne yaptın?" diye sorar.

- "İlim öğrendim, öğrettim ve senin rızan için Kur'an okudum" cevabını verir.

- "Yalan söylüyorsun. Sen "âlim" desinler diye ilim öğrendin, "ne güzel okuyor" desinler diye Kur'an okudun. Bunlar da senin hakkında söylendi" buyurur. Sonra emrolunur o da yüzüstü cehenneme atılır. (Daha sonra) Allah'ın kendisine her çeşit mal ve imkân verdiği bir kişi getirilir. Allah verdiği nimetleri ona da hatırlatır. Hatırlar ve itiraf eder.

- "Peki ya sen bu nimetlere karşılık ne yaptın?" buyurur.

- "Verilmesini sevdiğin, razı olduğun hiç bir yerden esirgemedim, sadece senin rızânı kazanmak için verdim, harcadım" der.

- "Yalan söylüyorsun. Hâlbuki sen, bütün yaptıklarını "ne cömert adam" desinler diye yaptın. Bu da senin için zaten söylendi" buyurur. Emrolunur bu da yüzüstü cehenneme atılır. (Müslim, İmâre, 152)
Cömert bir insan hakkında başkalarının "ne cömert adam!" demesi her zaman bir tehlike midir? Yoksa esas tehlike insanın iç dünyası itibarı ile böyle bir övgüyü talep etmesi ve neticede de başkalarının takdirkâr sözlerine ulaşmış olmak mıdır? Burada daha ziyade ikinci kısımda yer almanın tehlikeli olacağı, iç dünyası itibarı ile böyle bir talebi olmadığı halde insanların övgüsüne maruz kalmanın çok büyük bir problem meydana getirmeyebileceği şimdi aktaracağımız hadîs-i şerîften anlaşılmaktadır. Ebû Zer (r.a.)'in naklettiğine göre ashabtan birisi bu konuda aydınlanmak istemiş ve Resûlullah (s.a.s.)'e şöyle bir soru sormuştur:

- Ya Resûlallah! Bir kimse hayır yapar da halk bu sebeple onu överse, buna ne buyurursunuz? Efendimiz (s.a.s.) onun bu sorusuna:

- "Bu, mü'min için bir peşin müjdedir" şeklinde cevap vermiştir. (Müslim, Birr, 166)

[MusabBinumeyr]

İş, söz ve davranışlarda gösterişe yer verme; bir iyiliği veya salih bir ameli Allah'ın rızasını kazanmak niyetiyle değil, insanların beğenisi için yapma. Bu davranışta bulunan kimseye riyakâr veya müraî denir.

Riya, insanlar arasında manevî nüfûz, şan ve şöhret, maddî çıkar sağlamak için yapılır. Dünyaya âit bu tür maddî ve manevî çıkarları elde etmek için, dinin insanlar tarafından kutsal değerlere karşı beslenen bağlılık ve hürmet duygularının âlet edilmesi, riyanın en kötü şeklidir. Bu tür davranışlar, hilekârlık ve yalancılıktır. İnsan şeref ve haysiyetine hakarettir.

Riyakâr kişinin söz ve davranışlarındaki samimiyetsizlikleri, diğer insanlar tarafından kısa zamanda anlaşılır. Bunlara kimse güvenmez.

Riyanın her çeşidi ahlaksızlık olduğu halde, ibadetlerde riyakâr olmak çok daha büyük bir ahlâksızlıktır. Rasûlüllah Efendimiz; Muhakkak ki, sizin için en çok korktuğum şey, küçük şirk, yani riyadır, " (Tirmizi, Hudut, 24) buyurmuştur. İbadet, Allah için yapılır. Allah'ın rızası dışında bir amaçla; gösteriş olarak ibadet yapmak, Allah rızasını ortadan kaldırır. Gösteriş için ve bir çıkar düşüncesiyle Kur'ân okumak, namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek, hacca gitmek, sadaka vermek, ibadetleri boşa çıkarır. Allah Teâlâ;

"Ey iman edenler! Sadakalarınızı, insanlara gösteriş için malını harcayan, Allah'a ve âhiret gününe inanmayan kimse gibi başa kakmak ve eziyet etmek suretiyle boşa çıkarmayın. Çünkü onun bu gösterişinin hâli, üzerinde az bir toprak bulunan bir kaya parçasının hâline benzer ki, ona şiddetli bir yağmur isabet edince üzerindeki toprağı temizleyip kendisini katı bir taş hâlinde bırakır" (el-Bakara, 2/264) buyurmuştur. Şu halde, Allah'ın emrini ve rızasını düşünerek değil de, dindar görünmek için ibadet etmek, âlim ve bilgili desinler diye ilimle uğraşmak, cömert tanınmak için zekât ve sadaka vermek, riyadan ibaret kötü bir davranışın ötesinde bir anlam ifade etmemektedir. Rasûlüllah şöyle buyurmuştur:

"Her kim duyulsun diye bir iş işlerse, Allah onun kıymetsizliğini duyurur. Her kim gösteriş olsun diye bir iş yaparsa, Allah da onun gösteriş yapmasını ve değersizliğini ortaya çıkarır" (Müslim, Zühd, 38); "Şüphesiz riya şirktir" (İbn Mace, Fiten, 16). ,

Dünyevî menfaat söz konusu olunca ameller boşa çıkar. Yine Rasûlüllah (s.a.s) şöyle buyurur: "Gösteriş için oruç tutan, namaz kılan, sadaka veren kimse Allah'a şirk koşmuştur" (et-Tergib ve'r-Terhib, I, 32). Hadis-i Kudsî'de de Cenab-ı Allah şöyle buyurur: "Ben ortakların ortaklığından en müstağnî olanıyım. Her kim bir iş yapar da, onda, benden başkasını ortak kılarsa onu da, o ortaklığını da terk ederim" (Müslim, Zühd, 46).

Riya çok değişik şekillerde yapılmakla birlikte, bunlarda ortak özellik, dindarlık veya dürüstlük görüntüsü altında, insanlar arasında çıkar sağlamak, şan ve şöhrete ulaşmak arzusudur. Sevmedikleri kişileri seviyormuş gibi görünen, onlara yağ çeken, öven ve böylece menfaat sağlamaya çalışan riyakârlara da bol bol rastlanır.

Allah'a ve insanlara karşı samimi davranarak riyadan uzak durmak mümkün olduğu kadar ibadetleri gizli yapmak, Allah rızasını insanların övgüsü, isteği, yergisi, korkusu ve çıkar düşüncesine tercih etmek müslümanın prensibidir.

Vesselam

[Beytül Ahzan]

Riya ve sum'a ile yapılan ameller, Allah'a şirk koşmaya benzediğinden şiddetle men edilmiştir.
Nitekim Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmaktadır: «Sizin hakkınızda korktuklarımın en korkuncu küçük şirktir.
Ashab, «Küçük şirk nedir ya Rasûlallah?» dediler. Buyurdu ki:
«Riyadır. Allah Teâlâ kıyamet gününde kulların amellerine karşılıklarını verdiği vakit onlara, dünyada mürailik ettiğiniz kimselere gidiniz, bakınız bakalım, onların yanında mükafat bulacak mısınız?» der. (Beyhaki)

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem gösteriş için savaşıp ölen, ilim öğrenen ve sadaka verenlerin kötü akibetlerini şu hadi-s-i şerifte haber vererek bütün müslümanları ikaz buyuruyor. Halbuki Allah yolunda şehit olmak, ilim öğrenmek ve Allah yo-lunda mal harcamak ne büyük amel ve meziyet olduğu hâlde riya karıştığı zaman hiçbir değeri kalmıyor.
Hadis-i şerif şöyle: «Kıyamet gününde aleyhine hükmolunacak halkın birincisi, şehid edilen bir adam olacaktır. O kimse (huzur-u ilahiyeye) getirilir. Allah ona verdiği nimetleri birbir anlatır. O da bunları bilir (ve hatırlar) Cenab-ı Hakk:

- Bu nimetlerin arasında ne yaptın? buyurur. Kul:
- Senin rızan uğrunda savaştım ve nihayet şehit düştüm, der. Cenab-ı Hakk:
- Yalan söylüyorsun. Fakat sen (hakkında) kahraman denilsin diye savaştın. Bu söz de söylendi. Sonra Allah emreder de yüzüstü sürüklenerek ateşe atılır.

İlim öğrenmiş (başkalarına da) öğretmiş ve Kur'an okumuş bir kimse (huzur-u ilahiyeye) getirilir. Cenab-ı Hakk ona da verdiği nimetlerini (tek tek) anlatır. O da bunları anlar. Allah:
- Bu nimetlerin (içinde) bulunurken ne işledin? buyurur. O:
- Senin rızan uğrunda ilim öğrendim ve onu (başkalarına da) öğrettim ve Kur'an-ı Kerim okudum, der. Cenab-ı Hakk:
- Yalan söylüyorsun. Lakin sen o ilmi sana bilgin kimse denilmesi için öğrendin. Kur'an-ı Kerimi de (iyi bir) okuyucu denilmesi için okudun. Bu söz de söylenmiştir. Sonra Cenab-ı Hakk emreder de yüzüstü sürüklenerek ateşe atılır.

Allah kendisine geniş (çapta zenginlik) ve her sınıf maldan verdiği diğer bir kimse de getirilir. Allah buna da (verdiği) nimetleri (ayrı ayrı) anlatır. O kimse de bu nimetleri bilir. (Hatırlar) Allah Teâlâ:
- Bu nimetlerin arasında bulunurken ne (gibi hayırlı) iş yaptın? buyurur. Kul:
- Sevdiğin yollardan rızan için harcamadık bir iş bırakmadım, der. Cenab-ı Hakk:
- Yalan söylüyorsun. Fakat sen bunları sana "Cömert" denilmesi için yaptın. Bu söz de söylendi. Sonra Cenab-ı Hakk emreder bu kimse de yüzüstü sürüklenerek ateşe atılır.» (Müslim)

İmam Gazalî riyânın sebeblerini üç bölümde toplamıştır:
1- Emin bir kimse olarak tanınıp bir makam ve mevkiye yerleşmek, çok büyük maddî imkanlar elde edeceği bir imkana sahip olmak. Yahut gayesi bir kötülük irtikap etmek olduğu hâlde takva sahibi olduğunu telkin etmek için yapılan riyakârlık.
Bu çeşit riyâ, Allah'a taat kötülüklere merdiven yapıldığı için riyâların en kötüsüdür.

2- Başkalarına kötülük etmek veya kötü amellerde bulunmak kastıyla değil de, bir kısım dünya menfaatı elde etmek için yapılan riyâdır. Bu da birinciye göre hafif olmakla beraber mezmumdur.

3- Ne mal ve makam ve ne de bir dünya zevki için değil de kendisine sâlih, zâhid kişi denilsin diye yapılan riyadır. Bu sebebten bu gibi kişiler de yaptıkları hayırları ve ibadetleri diğer insanlara duyurup göstermek isterler.
Riyânın ilacı ihlastır. İhlas: Yapılan her işi, amel ve ibadeti yalnız Allah'ın rızasını gözeterek samimiyetle yapmaktır.


İhlasın meyvesi ihsandır.
İhsan: «Allah'ı görür gibi ibadet etmendir. Sen onu göremiyorsan da o seni görüyor.»