hadis ilmi ile ilgili bazı terimler

[NUR]

hadis ilmi ile ilgili bazı terimler

Hadis nedir?
Cevap : Peygamberimiz (s.a.v.)’e isnat edilen sözler, fiiller, sıfatlar ve peygamberimizin görüpte sustuğu şeylerdir.

Senet nedir?


Cevap : Hadis-i Şerif’i rivayet eden kişiler zinciridir.

Metin neye denir?
Cevap : Senetten sonraki Peygamberimiz (s.a.v.)’in sözleridir.

Ravi kimdir?
Cevap : Peygamber efendimizin söz ve fiillerini rivayet den kişiye ravi denir.

Müttefekun Aleyh ne demektir?
Cevap : Buhari ve Müslim’in bir hadis üzerindeki ittifakıdır.(Görüş birliğidir).

Mevzu hadis ne demektir?
Cevap : Peygamber Efendimiz(s.a.v.)!in ağzındanmış gibi uydurulan gerçek olmayan sözlerdir.

Kaç çeşit hadis vardır?
Cevap : Üç çeşit; Mütevatir, Meşhur ve Ahat.

Peygamberimiz (s.a.v.)’in bizzat söylediği sözlere ne ad verilir?
Cevap : Kavli sünnet.

Peygamberimiz (s.a.v.)’in yaptığı işlere ve bu ibadetlere ne isim verilir?
Cevap : Fiili sünnet.

Peygamberimiz (s.a.v.)’in görüpte men etmediği söz ve davranışlara ne ad verilir?
Cevap : Takriri sünnet.

Arapça bir kelime olup, genellikle hadis ilmiyle uğraşan alime ne ad verilir?
Cevap : Muhaddis.



Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in Hadis-i Şerifleri’nin büyük bir çoğunluğu “Kütübü Sitte”
olarak bilinen altı hadis kitabındadır. Bu altı kitabı yazarlarıyla birlikte söyleyiniz.
Cevap : a- Sahih-i Buhari. Yazarı: İmam Buhari,
b- Sahih-i Müslim. Yazarı: İmam Müslim,
c- Sünen-i Ebu Davut. Yazarı: Ebu Davut,
d- Sünen-i İbni Mace. Yazarı: Abdullah İbni Mace,
e- Sünen-i Tirmizi. Yazarı:İsa İbni Sevre Et-Tirmizi,
f-Sünen-i Nesei. Yazarı: Ebu Abdullah En-Nesei.

[NUR]

Rasülullah (s.a.v.) Efendimizin takip edip uyguladığı dini yol ve tutumlara ve bunları genel prensipler çerçevesi
içinde ümmetine uygulamasını emrettiği söz ve fiillere ne ad verilir?
Cevap : Sünnet.
Hadis-i Şerif ne demektir?
Cevap : Sünnetlerin sözle ifade edilmesine denir.

Söz bakımından Peygamberimiz (s.a.v.)’e anlam bakımından Allah (c.c.)’e ait olan hadislere ne ad verilir?
Cevap : Kutsi Hadis.

Sünnetin çeşitleri nelerdir kısaca izah ediniz.
Cevap : Üç çeşittir.
a- Kavli sünnet; Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in sözleridir.
b- Fiili sünnet; Peygamber efendimiz (s.a.v)’in yaptığı iş ve hareketlerdir.
c- Takriri sünnet; Peygamber efendimiz (s.a.v.)’in işaret ettiği veya sükut ettiği işlerdir.

En çok hadis rivayet eden sahabe kimdir?
Cevap :Ebu Hureyre r.a.
Kadın sahabelerden en çok hadis rivayet eden kimdir?
Cevap : Hz. Aişe (r.anha)’dır.

Hadis ilminde molla kime denir?
Cevap : 2.000’den fazla hadis ezberleyene denir.

Adalet ve zabt sahibi ravilerin kesiksiz bir senetle bir birinden rivayet ettikleri,
illetli ve şaz olmaktan uzak hadise ne ad verilir?
Cevap : Sahih hadis.

Mevzu hadis uydurma sebepleri nelerdir?
Cevap : a- Mezhep, kabile ve milletini müdafa etmek gayreti.
b- İslam düşmanlığı, c- Şahsi menfaat kaygısı, d- Yöneticilere yaklaşma arzusu.

Hadisi rivayet eden ravide aranan şartlar nelerdir?
Cevap : a- Müslüman olmak, b- Adaletli olmak, c- Zabt sahibi olmak, d- Akıl ve baliğ olmak.


Ayet okumak kaydı ile Peygamberimiz (s.a.v.)’in Allah Teala şöyle buyurmuştur diyerek,
Allah Teala’ya izafe ettiği hadislere ne ad verilir?
Cevap : Kutsi Hadis.

[NUR]

HADİS İLİMLERİ
Hadis İlmi içinde mevcut bilgi alanlarından, müstakil araştırmalara mevzu teşkil edecek muhtevada olanlarının bir kaçını kısaca tanıtmakta - konu bütünlüğü açısından-fayda görmekteyiz.

A. Cerh ve Tadil İlmi
Bu ilim dalında hadis ravilerinin kusurları ve meziyetleri özel terimlerle incelenir. Yani ravilerin doğruluk ve güvenirlik yönlerinden durumları ortaya konur.
Bu dal, hadis ilimleri içinde aşağı yukarı en gelişmiş bir branştır.
B. Hadis
Hadis Ravileri İlmi. Bu ilim ravilerin hadis rivayeti bakımından tanıtımını yapar. Bu bir anlamda raviler tarihi demektir.

C. Hadislerin Vürud Sebepleri İlmi
Bu ilim hadislerin vürud sebeplerini yani niçin neden dolayı söylenmiş olduklarını tespit etmeye çalışır. Nüzul sebeplerini bilmek Kur’an ayetlerini anlamak bakımından ne kadar lüzumlu ise, vürud sebeplerini bilmekte hadisleri doğru anlamak ve değerlendirmek bakımından o kadar lüzumlu ve önemlidir.
D-Garibu’l Hadis ilmi
bu ilim, hadis metinlerinde geçen, az kullanıldığından dolayı anlaşılması zor kelimelerin açıklanmasından bahseder. Bu, bir çeşit hadis lügat niteliğindedir. Hadislerin kapalı kalan açıklanmasını sağlar.

E -İlelu’l Hadis İlmi
Dış görünüş itibariyle sahih denebilecek herbir hadisin sıhhatini zedeleyen ve ancak konunun mütehassısları tarafından anlaşılabilecek gizli kusurlardan bahseden bir daldır.
Bu gizli kusur hadisin senedinde, metninde veya her ikisinde birden olabilir.
F-Muhtelifu’l Hadis İlmi
Bu Hadisler arasında görülen mana ihtilaflarını inceleyen bir ilim dalıdır. İhtilafların bir kısmı bağdaştırılabilir cinsten bir kısmıda bağdaştırılamaz cinstendir. Hadis ilimlerinin en çetrefili olduğu kabul edilen bu branşın her İslam bilgini tarafından bilinmesinin gereğine de ayrıca işaret edilmiştir.