İslam Tarihi III 1-8. Haftalar

[Medineweb]

8. HAFTA
OSMANLI DEVLETİ (1299-1922) KURULUŞ DÖNEMİ VE OSMAN GAZİ DEVRİ (1299-1326)
Osmanlılar, Oğuzların sağ kolu olan Gunhan kolunun Kayı boyuna mensuptur. Anadolu'ya,
Malazgirt savaşı sırasında gelmişler.
Osman Bey Söğüt’te 1258 yılında doğmuştur. Babası Ertuğrul Bey'in vefatından sonra
beyliğin başına Osman Bey geçmiştir.
Osman Bey, Ahi reislerinden Şeyh Edebali'nin kızı ile evlenmiş ve Ahi'lerin nüfuzlarından
istifade etmiş, daha sonra da pek çok Ahi ileri geleni, Osmanlı Devleti'nde hizmet görmüşlerdir.

ORHAN GAZİ DEVRİ (1326-1361)
Orhan Bey, 1326'da Bursa'yı fethetmiş ve babasının vasiyeti mucibince, kendisini Gümüşlü
Kumbet denilen yere defnettirmiştir. Beyliğin merkezi Bursa'ya nakledildikten sonra, Kandıra
fethedilmiş, İznik muhasara edilmiş, yardıma gelen Bizans ordusu da mağlup edilerek İznik ele geçirilmiştir. En büyük kilisesi camiye tahvil edilen bu eski tarihi şehre ayrıca imarethaneler ve medrese inşa edilmiştir (1330).
İzmit 1337 yılında ele geçirilmiş, etrafına Türkmen aşiretleri yerleştirilmiştir.
Orhan Bey 1361'de vefat etti. Beyliği 38 sene kadar sürmüştür. Osmanlıları beylik haline
getiren Orhan Bey’dir.

1.MURAD DEVRİ (1361 -1389)
Edirne’yi fethetti (1363). Öte yandan Sultan Murad'ın diğer kumandanları da Filibe, Zağra ve Gümülcüne'yi fethettiler.
askeri sınıfların şer'i muamelelerine bakmak için bir Kadıaskerlik makamı ihdas edildi. Orhan Bey zamanında kurulan yaya ve müsellem askeri teşkilatı yetmediği için, Kadıasker Cendereli Kara Halil Hayreddin Efendi'nin tavsiyesi ile harpte esir edilen Hıristiyan çocuklarından istifade edilerek, Y e n i c e r i Ocağı kuruldu.
Bu savaşa, Sırp Sındığı muharebesi denildi (1364). Sultan Murad, Bursa'da imar işlerine girişti.
Bu sıralarda Osmanlı Devleti’nin merkezi, savaşların ağırlık noktası Rumeli'de olduğu için, Edirne'ye nakledildi (1365).
Sultan Murad, oğlu Yıldırım Bayezid'i Germiyan beyinin kızı ile nişanladı. Bu duğun
münasebetiyle gelin çeyizi olarak Kütahya, Emet ve Tavşanlı, Osmanlılara verildi. Ayrıca
Osmanlılar, Hamidoğlu Beyliği'nden 80.000 altın karşılığı olarak Akşehir, Yalvaç, Beyşehir ve
Seydişehir'i satın aldılar. Osman oğulları böylece, çeşitli yollarla Anadolu birliğini sağlamaya
çalışıyorlardı.
Karamanoğlu'nun aşiret kuvvetleri, Osmanlılar'ın talimli askerleri karşısında dayanamayarak mağlup oldu. Alaaddin Bey'le barış yapıldı (1387). Anadolu beyliklerinin en kuvvetlisi kabul edilen Karamanoğlu'nun yenilmesi, Osmanlıların kudret ve itibarını artırmıştır.

Birinci Kosova Savaşı ve I. Murad'ın vefatı (1389) :
Kosova sahrasında (1389) yazında yapılan savaş, Osmanlıların Balkanlar'daki durumunu tayin edecekti. Sekiz saat suren savaş neticesinde birleşik haclı ordusu hezimete uğratıldı.
Harpten sonra muharebe meydanını gezen Sultan Murad'ı Miloş Obilic adında bir Sırplı
aniden hançerleyerek, ağır bir şekilde yaraladı. Ölmeden önce, haclıları takipte olan oğlu Yıldırım Bayezid'i getirterek hükümdar yaptırdı. Sultan Murad'ın cesedi ilaçlandı, Bursa'ya getirtilerek Çekirge’de yaptırdığı türbesine defnedildi. İç organları da Kosova'da bir yere gömüldü ve üzerine bir türbe yapılarak ≪Meşhed-i Hudavendigar≫ adı verildi.
Kosova Meydan Muharebesi, Türklerin Balkanlar'da kalmak için kazandıkları büyük muharebelerden birisidir. Büyük zaferi gördükten sonra hayata gözlerini yuman I. Murad, tarihte“Gaz i H ü n k a r ” “Mu r a d H ü d a v e n d i g a r ” gibi adlarla anılır.

YILDIRIM BAYEZİD (1389-1403)
Anadolu'ya gecen Yıldırım, Germiyan, Aydınoğlu, Menteşe ve Saruhan Beylikleri'ni sonbahar ve kış aylarında zapt etti. Ardından Karamanoğlu'nun üzerine yürüdü. Önce Antalya'yı aldı. Sonra Karaman üzerine yürüyerek Konya'yı kuşattı. Alaeddin Bey umduğu yardımı bulamayınca kaçtı. Sulh istedi. Bu esnada Tuna boylarında durum yeniden karıştığı için Yıldırım, anlaşma teklifini kabul etti (1391).
Yıldırım Bayezid, Eflak Prensi Mirca'nın isyanını bastırıp, yıllık vergiye bağladı. 1394 yılında
Selanik ve çevresini alıp, Osmanlı mülküne kattı.
Niğbolu Meydan Muharebesi (1396) : Macarların teşviki ile Fransız, Alman, Belçika, Felemenk, İsviçre şövalyeleri, İngiltere haclıları, İskoa, Lombardiya ve Eflaklılar'dan mürekkep 100.000 kişilik ordu 1396 Mayısında harekete geçti.
Aynı yılın Eylülünde Niğbolu önüne geldiler. Kaleyi kuşattılar. Kale muhafızı Doğan Bey,
teslim olmadı.
Yıldırım, İstanbul muhasarasını kısmen kaldırarak ordusunu Edirne'de topladı. Osmanlı
ordusu 70-80.000 kişi kadardı. Niğbolu'da yapılan savaşta, haclılar feci bir mağlubiyete
uğratıldılar. Muharebe neticesinde pek çok esir alındı. Bunların birçoğu fidye ile serbest bırakıldı. Haclıların işgal ettiği yerler geri alındı. Vidin Bulgar Krallığı ortadan kaldırıldı. Macaristan içlerine doğru akınlar yapılıp pek çok ganimet elde edildi.
Yıldırım Bayezid, Niğbolu zaferinden sonra İstanbul'u yeniden kuşattı. Bizans'ın bütün
ümitleri kaybolmuştu. Bu arada Yıldırım G ü z e l c e H i s a r denilen Anadolu Hisarını yaptırdı.
Yıldırım’ın Niğbolu’da uğraşmasından istifade eden Karamanoğlu Alaeddin Bey, Ankara'yı
almıştı. Bunun üzerine Yıldırım, Konya üzerine yürüdü, Alaeddin Ali Bey, yakalanarak olduruldu (1397). Böylece Karamanoğulları'na ait olan Konya, Larende, Niğde, Develi, Karahisar Osmanlılara geçti. Bayezid bundan sonra Samsun'u, Sivas'ı ve ardından Malatya'yı zapt etti.

Ankara Muhaberesi ve Sonucları:
İki ordu Ankara önünde, Çubuk ovasında karşı karşıya geldi. Candarlı Ali Paşa ve bir kısım
kumandanlar, meydan muharebesi yerine düşmanı dağınık kuvvetlerle vurma hususunda fikir
beyan etmişler, fakat Yıldırım, buna razı olmamıştı. Yapılan savaş sırasında beyleri karşı tarafta olan tımarlı süvarilerle bir kısım karatatarlar, Timur tarafına geçince, Osmanlı cenahları çökmüş ve neticede Yıldırım esir olmuştur (20 Temmuz 1402).

Osmanlı Devleti'nin, Ankara önlerinde mağlup olması ve Yıldırım'ın esir düşmesi, Devlet'in
50 yıl kadar duraklamasına sebep olmuş pek çok kan ve can pahasına tesis edilen Anadolu milli birliği yeniden dağılmış bütün beylikler, Karamanoğulları başta olmak üzere yeni baştan
kurulmuştur. Timur, Osmanlı şehzadelerini birbirine katan politikası ile memleketi tam bir anarşi içine sürüklemiş, Bizans İmparatorluğu'nun ömrünü yarım asır daha uzatmıştı. Batı Anadolu'yu da istila eden Timur, Anadolu'da sekiz ay kalmış, Osmanlı hazinelerini ele geçirmiş şehirleri yağma etmiş, Bursa'nın yağmalanması sırasında çıkan yangınlarda, kuruluştan beri toplanan Osmanlı Devlet Arşivi de yanmıştır. Böylece Anadolu büyük ölçüde tahrip edilmiştir. Bütün bu felaketler arasında yedi ay kadar esir hayatı yaşayan Yıldırım Bayezid, (805/9 Mart 1403) tarihinde vefat etmiştir. Saltanatı 13 sene sürmüştü. Vefatında 42-43 yaşlarında idi. Elde ettiği ganimetlerle pek çok eser meydana getirmiştir. Bursa'daki Ulu Cami ile Yıldırım Camii, darüşşifa, medrese, imaret, misafirhane, hamam ve zaviye, Edirne'de cami ve imaret, Kütahya ve Balıkesir'de de yine camiler yaptırmıştır.

FETRET DEVRİ (1402 -1413) :
Timur Osmanlı Devleti'ni, bir daha toparlanamayacak hale getirdiği gibi, topraklan Yıldırım'ın oğulları arasında taksim etmek suretiyle, iyice çökertmeyi de istemişti.

Şehzadeler Arasındaki Mücadeleler
Ankara mağlubiyetinin hemen ardından Süleyman Celebi ile vezir Candarlızade Ali Paşa,
Bursa'daki hazinenin bir kısmını alarak Edirne'ye geldi. İsa Celebi, Bursa'da, Mehmed Celebi,
Amasya'da hükümdar oldu. Suleyman, Bizans ile bir anlaşma yaptı. Bazı toprakları Bizans'a verdiği gibi, iki
küçük kardeşini de rehin olarak bıraktı. Musa Celebi, babasının naşı ile Bursa'ya gelince, burada
bulunan İsa Celebi kaçtı ve Bursa'ya hakim oldu. Kuvvet toplayan İsa, Musa'yı mağlup etti.
Amasya'da durumunu sağlamlaştıran Mehmed Celebi, Bursa'yı almak için kuvvetleriyle yürüdü,
İsa Celebi'yi yenip, Bursa'yı ele geçirdi. Kardeşi Süleyman ve Anadolu Beyleri'nden yardım
toplayan İsa Celebi iki defa daha yenildi ve sonunda yakalanarak olduruldu.
Süleyman, İsa'nın ölümünden sonra kuvvetlerinin başında Anadolu'ya geçip Bursa'ya geldi ve
yerleşip zevk-u sefaya daldı. Süleyman’ın gelmesiyle Mehmet Celebi, Amasya'ya çekildi. Bu arada Mehmet Celebi, Musa ile anlaşarak ona yardım etti ve Rumeli'ye gönderdi. Musa'nın Rumeli'ye geçtiğini gören Süleyman Celebi de Edirne'ye geri dondu. Eflak’a kadar gidip kuvvet toplayan Musa, Süleyman’la yaptığı savaşta yenildi ve kaçtı. Süleyman, Musa'nın tekrar gelebileceğini hiç düşünmeden yeniden zevk-u safa ile vakit geçirirken, Musa Celebi Rumeli akıncı beylerini elde edip topladığı kuvvetlerle Süleyman’ın üzerine yürüyerek mağlup etti. Daha sonra da kendisini yakalatarak oldurttu (1410). Süleyman’ın Rumeli hükümdarlığı sekiz yıl kadar sürmüştür.
Artık geriye iki kardeş kalmıştı. Musa Celebi Rumeli'de, Mehmed Celebi de Anadolu'da
hükümdar oldular. Mehmed Celebi, Osmanlı birliğini sağlamak için Musa ile mücadeleye başladı. Böylece Mehmed Celebi bütün kardeşlerini saf dışı ederek, Osmanlı Devleti'ni bir bayrak altında toplamayı başarmıştır.

ÇELEBİ MEHMED (1413-1421) :
Celebi Mehmed, idareyi ele geçirdiği zaman devlet, önemli kısmı Anadolu'da olmak üzere
pek çok toprak kaybetmişti. Yıldırım'ın tesis ettiği Anadolu birliği tamamen yıkılmıştı.
Celebi Mehmed'in hükümdar olması sebebiyle Sırp, Eflak, Yanya, Venedik, Ceneviz ve diğer
devletlerin elcileri gelip, kendisini tebrik ettiler ve yeni anlaşmalar yaptılar.
Celebi Mehmed'in sulh severliğine rağmen, Karamanoğlu II. Mehmed, şehzadeler arasındaki
mücadeleden istifade edip, Bursa'yı almış, yağma etmiş, dayısı Yıldırım’ın kabrini yakmış ve Musa Celebi'nin naşı gelince de süratle geri kaçmıştır.
Aydınoğlu Beyliğini yeniden kuran Cuneyd Bey'in elinden, İzmir ve çevresi alınmış, Cuneyd,
Niğbolu'ya Sancak beyi olarak tayin edilmiştir. Konya üzerine yürüyen Celebi Mehmed,
Karamanoğlu ile sulh yaptı (1414).
Kışı Bursa'da geçiren Celebi Mehmed, Edirne'ye geldi. Kısa bir sure sonra nuzul inerek vefat
etti. Oğlu, Manisa sancak beyi Şehzade Murad gelinceye kadar olumu gizli tutuldu. İstanbul -
Edirne yolu kesilip, haber uçurulması önlenmeye çalışıldı (1421).
Celebi Mehmed Eski Cami’yi tamamlatmış, Bursa'da Yeşil cami ve medrese, imaret ve bir de türbe yaptırmıştır.

II. MURAD (1421 -1451) :
Manisa'dan süratle Bursa'ya gelen 18 yaşındaki genç Sultan II. Murad, Amcasının gailesini guc bela bertaraf eden Sultan Murad, Edirne'ye gelip tahta oturdu (1422).
II. Murad, çandarlızade İbrahim Paşa'yı Vezir-i Azamlığa getirdi (1427). Bizans'la da birkaç küçük yer zapt edildikten sonra anlaşma yapıldı. Anadolu birliğini sağlamak icin, Menteşe ve İzmir tarafları Osmanlı topraklarına katıldı (1426).
Germiyan Beyi Yakup Bey, erkek çocuğu olmadığı için vasiyeti mucibince vefatı ile Germiyan
toprakları da Osmanlılara kaldı (1428).
Kısa bir müddet sonra II. Murad, Yıldırım tarafından fethedilen, fakat Süleyman Celebi tarafından Bizans'a bırakılan Selanik'i almak için, şehri kuşattı. Şehri kurtaramayacağını anlayan Bizans, 50.000 altına Venedik'e sattı. Venedik'e yüz vermeyen ve Selanik'ten çekilmesini isteyen Sultan Murad, şehri tekrar kuşatarak fethetti (1430).
Bu arada Macar kralı Ladislas'dan da sulh istedi. Bu talebi kabul edildi ve Edirne-Segedin anlaşması imzalandı. Her iki hükümdar da bu anlaşmaya uyacaklarına dair mukaddes kitaplarına el basarak yemin etmişlerdi (1444).

Varna Muharebesi (1444) :
Sultan Murat gibi tecrübeli bir hükümdarın tahtı 13 yaşındaki bir çocuğa bırakarak çekilmesi,
Avrupa'yı harekete geçirdi. Papa, Edirne-Segedin anlaşmasının bozulmasını istiyor, fakat Ladislas anlaşmaya uyacağına dair İncil'e el basarak yemin ettiğini bildiriyordu. Bunun üzerine Papa, kafirlere karşı yapılan yeminin geçerli olmadığına dair bir fetva vererek anlaşmayı bozdurmuştur. Bizans da haclıları anlaşmayı bozmaları için teşvik ediyordu. Haclılar, yeniden bir araya geldiler.
Osmanlı birliklerinin de dönüp hücuma iştirak etmeleri neticesinde büyük bir zafer elde edildi (10 Kasım 1444).

İkinci Kosova Muharebesi (1448) :
Macarlar, Eflak, Bohemya ve Polonya'dan topladığı 90.000 askerle hududu geçti. Bunun üzerine Sultan Murat da Kosova'ya geldi. Üç gün devam eden zorlu savaşın ardından haclı ordusu bir kez daha yenildi (Ekim 1448).
Sultan Murat, oğlu Mehmet’i Dulkadiroğlu'nun kızı ile evlendirdi (1449). Bir müddet sonra
rahatsızlanarak (3 Şubat 1451)'de Edirne'de vefat etti ve Bursa'ya defnedildi.
Sultan Murat, Edirne ve Bursa'da çok sayıda eser inşa ettirmiştir. Edirne'de Muradiye Camii
ile medrese, imaret, daru'l-hadis ve Üç Şerefeli camii yaptırmıştır. Selanik ve İpsala'da da camileri vardır. Bursa'daki Muradiye Camii ve külliyesini de Sultan II. Murat yaptırmıştır. Vefatında 48 yaşında idi. Otuz yıl hükümdarlık yapmıştır.

OSMANLI DEVLETİNİN YUKSELME DONEMİ
FATİH SULTAN MEHMED (1451–1481)
II. Mehmed 19–20 yaşlarındayken (Şubat 1451)'de üçüncü kez Osmanlı tahtına cıktı. Vezir-i
azam çandarlızade Halil Paşa'yı yerinde bıraktı. Karamanoğlu'nun II. Murat’ın ölümünden sonra Osmanlı topraklarına girmesi üzerine, ilk seferini Karamanoğlu üzerine yaptı. Onları mağlup edip, bazı yerleri aldı ve bir anlaşma yaptı. Macarlarla da uc yıllık bir anlaşma yaptı.
Yıldırım'ın yaptırdığı Guzelcehisar’ın (Anadolu Hisarının) karşısına bir hisar yaptırmak
suretiyle boğaz geçişlerini kontrol altına aldı. Hisar, çok hızlı bir çalışmayla üç-dört ayda bitirildi.

İstanbul'un fethedilmesi
Macar Urban'ın gayretleriyle çok büyük toplar döktürdü. Osmanlı ordusu (5 Nisan 1453) günü İstanbul surlarının önüne geldi.
18 Nisan, 6 ve 12 Mayısta yapılan taarruzlar neticesiz kaldı. 29 Mayısta bütün ordu ve donanmanın her yönden hücumu ile İstanbul 29 Mayıs
1453'de fethedildi. II. Mehmet 22 yaşında Fatih unvanını aldı, şehre girdi. Bir patrik tayin etti, Ayasofya'yı camiye cevirdi. 8 Hazirana kadar burada kaldı. Bu esnada vezir-i azam Halil Paşa'yı, Yedikule'ye hapsettirdi. Daha sonra da Bizans'tan rüşvet aldığı ve fethe mani olduğu gerekçesiyle de idam ettirdi.
Halil Paşa'nın idamında, Fatih’i iki defa tahttan indirmesi yanında bağlı olduğu çandarlı
ailesinin en az Osmanlılar kadar eski ve güçlü olmasının da büyük rolü vardır.

Candaroğlu İsmail Bey de Fatih’in Sinop'u almaya kesin kararlı olduğunu anlayınca o da şehri teslim etti. Böylece, bu beylik de ortadan kalktı (865/1461). Trabzon Rum İmparatorluğu da ortadan kalktı. (26 Ekim 1461).

Otlukbeli Muharebesi:
1473 Mart'ında 100.000 civarındaki ordu ile sefere çıkan Fatih, Otlukbeli'ne geldi. İki Türk
Devleti, iki Türk hükümdarı ve iki Türk ordusu 11 Ağustos 1473 günü karşı karşıya geldi. Top ve tüfek atışları ile yıpranan Uzun Hasan'ın ordusu daha fazla dayanamayarak mağlup oldu.
Kuzey Karadeniz Seferi: Kefe ve Azak alındı. 1477'den itibaren Kırım Hanlığı da Osmanlı tabiiyetine girmiştir.
Fatih'in Olumu ve Şahsiyeti: Fatih, yeni bir sefer için ordugahını Gebze yakınında, Hünkar
cayırında kurduğu sırada 4 Mayıs 1481'de 51 yaşında iken vefat etti.
Fatih sadece İstanbul'un değil, aynı zamanda iki imparatorluğun (Doğu Roma ve Trabzon), dört krallığın (Kırım, Karaman, Sırbistan ve Bosna), on bir prenslik ve dukalığın yani tam on yedi devletin de fatihidir. Fatih, 30 sene hükümdarlık yapmış, bizzat 25 seferde bulunmuştur.

II. BAYEZİD (1481–1512)
1495 yılının şubatında da Cem, vefat etti. Vasiyeti uzerine 4 yıl sonra Bursa'ya nakledilmiş ve oraya defnedilmiştir.
II. Bayezid, 1484 yılında Boğdan üzerine bir sefer tertip ederek, Kili ve Akkirman şehir ve
kalelerini fethetti. Böylece Kırım Hanlığı ile karayolu bağlantısı sağlanmış oldu.
II. Bayezid devrinde Osmanlı hizmetine giren Kemal Reis, donanmaya çeki düzen vererek,
Endülüs Müslümanlarına yardım etmeye çalıştı (1494). Kemal Reis, Osmanlı hizmetinde 17 yıl
calıştı ve 1510 yılında vefat etti. Yine bu devirde Osmanlı akıncıları 1498 bahar ve sonbaharında Bali Bey kumandasında iki büyük Lehistan akını yaptılar.
1501 yılında Karamanoğlu'nun son isyanı da bastırılarak hanedanı tamamıyla ortadan
kaldırılmıştır.
Selim, (24 Nisan 1512)'de Osmanlı tahtına oturdu. II. Bayezid, tahtı oğlu Selim'e bıraktıktan sonra, Dimetoka'ya giderken yolda (26 Mayıs 1512)'de vefat etti. Cenazesi İstanbul'a getirilerek Camiinin yanındaki türbeye defnedildi. Saltanatı 31 sene sürmüştür.

YAVUZ SULTAN SELİM (1512–1520)
Çaldıran Meydan Muharebesi: (23 Ağustos 1514): Yavuz, 100.000 kişilik bir ordu ile sefere cıktı. Anadolu'yu bir baştan bir başa gecen Yavuz ve ordusu Van golü yakınında çaldıran’a geldi. Yapılan savaşta şah ordusu yenildi ve Şah İsmail kaçtı.
Osmanlı Memluk Münasebetleri ve Mercidabık Muharebesi: İki ordu, Halep yakınında Mercidabık'ta karşı karşıya geldi. Beş altı saat suren bir savaştan sonra Memluk ordusu yenildi ve dağıldı (24 Ağustos 1516).
Ridaniye Savaşı: Suriye'de işleri yoluna koyan Yavuz, Mısır'a doğru ilerlemeye başladı. Sina
çölünü yağmur altında geçti, ridaniye ye geldi, Tomanbay kaçtı (22 Ocak 1517). Bir iki defa daha baskına teşebbüs eden Tomanbay, yakalanıp öldürüldü.

Mısır'ı ele geçiren Yavuz, orada sekiz ay kaldı. Mekke ve Medine'de emirlik eden Ebu'l-
Berekat, oğlu vasıtasıyla anahtarları Yavuz'a göndererek itaatini arz etti. Suriye ve Mısır'ın
alınması, Osmanlıların ekonomik durumunu çok kuvvetlendirdi. Yavuz, nüfuzlu, alim, şeyh ve
Kölemen beylerini ve halife Mütevekkil Alallah'ı İstanbul'a naklettirdikten sonra ondan hilafeti de devraldı.
İstanbul'a donen Yavuz, bir müddet devlet işleri ile uğraştıktan sonra Edirne'ye gitmek icin
yola cıktı. Çorlu’ya gelince rahatsızlandı ve kısa bir müddet sonra 21 Ekim 1520'de 51 yaşında
vefat etti.
Kendisinin mükemmel bir casus teşkilatı vardı. Bunlar vasıtasıyla memleket içinde ve dışında muntazam bilgiler alırdı.

KANUNİ SULTAN SULEYMAN (1520–1566)
Vezir-i azam Piri Mehmet Paşa'dır, Kanuni, ilk Macaristan seferini, Piri Paşa'nın ısrarı ile Belgrat üzerine yapar. İki defa kuşatılan şehir, bu üçüncü kuşatmasında Osmanlıların eline geçer (1521).
Rodos'un Fethi 5 ay 25 gün kuşatıldıktan ve 20.000 şehit verildikten sonra fethedildi (1522 Aralık).
Mohaç Meydan Muharebesi: Macar kralı II. Lui, Alman, Leh, Çek, İtalya ve İspanyalılardan aldığı kuvvetlerle 70.000'i zırhlı süvari olmak üzere 150.000 kişilik bir ordu ile Mohac’a geldi. Haclı süvarileri zincirlerle birbirlerine bağlanmışlardı. Osmanlı askerinin mevcududa 100.000'den fazla idi. Mohac'ta Macarlar, mağlup edildi ve yıkıldı (29 Ağustos 1526).
Ardından Budin fethedildi.
Viyana’yı kuşattı. (27 Eylul 1529). 19 gun devam eden muhasara mevsimin kışa donmesi
sebebiyle kaldırıldı.
Barbaros Hayreddin Paşa ve Preveze Deniz Muharebesi:
Kanuni’nin isteği ile Barbaros Hayreddin Paşa, bütün gemileri ve adamları ile Osmanlı
hizmetine girdi ve 6 Nisan 1534'de Kaptan-ı derya oldu.
Hayreddin Paşa 28 Eylül 1538'de Andre Dorya emrindeki İspanya, Venedik, Alman Avusturya, Portekiz, Ceneviz, Papalık, Malta donanmalarından oluşan 600 parça gemiden
meydana gelen haclı donanmasını Preveze’de feci bir mağlubiyete uğrattı. Preveze, Türklerin denizde kazandığı en büyük muharebedir.
Bağdat, Osmanlı topraklarına katıldı. Kanuni, İmam-ı Azam'ın türbesini çini ile kaplatarak yeniden yaptırdı (1535).
Tekrar İran üzerine gidildi, fakat Şah, yine görünmedi. Nahcivan, Revan ve Karabağ alındı
(1554). Ardından İran'la 37 yıldır devam eden savaşa Amasya, anlaşması ile son verildi (29 Mayıs 1555). Anlaşmaya göre: Azerbaycan, Tebriz, Irak ve Doğu Anadolu, Osmanlılarda kalıyordu. Bu anlaşma (1576)'da Şah Tahmasb'ın ölümüne kadar devam etmiştir.
Kanuni devrinde, Osmanlılara tabi imtiyazlı hukumetler, Kırım Hanlığı Mekke-i Mukerreme
Emirliği, Eflak, Boğdan, Sakız ve Erdel Voyvodalıkları idi.
Kanuni (1 Mayıs 1566)'da son seferine cıktı. 71 yaşında ve hasta idi. On yıldır sefere çıkmamıştı. Vezir-i azam Sokullu Mehmet Paşa idi. Zigetvar kalesi kuşatıldı. 7 Eylül 1566'da Kanuni vefat etti. Ölümü çok gizli tutuldu. Saltanatı 46 yıl sürmüştü.

II. SELİM (1566–1574)
Devletin başına geçince işleri Sokullu Mehmet Paşa'ya bıraktı. II. Selim devrinde Yemen, yeniden fethedildi. 1568–1569 yıllarında Mısır'da hazırlanan bir donanma ile Kurdoğlu Hızır Hayreddin Reis, Endenozya seferine cıktı. Kuzey Sumatra, Singapur ve Güneybatı
Malezya'ya yapılan Ace Sultanlığı, bu sefer neticesinde Osmanlı Devleti'ne tabi oldu.
Kıbrıs'ın Fethi ve İnebahtı Bozgunu: fetih teşebbüsü, adanın 1571 yılı Ağustos'unda müspet bir şekilde neticelendi ve Kıbrıs fethedildi.
Kıbrıs'ı kurtarmak için D o n j u a n emrinde gelen Venedik, Papa, Ceneviz, Malta ve İspanya
donanmaları, İnebahtı önünde Osmanlı Donanması'nı feci bir şekilde mağlup etti.
II. Selim 1574 de vefat etmiştir. Vefatında 57 yaşında idi. Edirne'de Selimiye camiini yaptırmak suretiyle ismini ebedileştirmiştir.

III. MURAD (1574–1595)
Babasının olumu üzerine Manisa'da sancak beyi bulunan III. Murat, İstanbul'a gelerek
tahta cıktı. Sokullu'yu vezir-i azamlıkta bıraktı fakat müstakil olarak iş yapmasına meydan
vermedi. Osmanlı devleti Cezayir Beylerbeyi Ramazan Paşa vasıtasıyla Fas tahtında bulunan
Abdulmelik'i destekledi. Karşı çıkan ve eski sultanı destekleyen Portekiz kralı Sebastiyan
emrindeki Portekiz-İspanya ordusunu V a d i u ' s - S e y l muharebesinde mağlup edip 20.000
kişisini imha, 40.000 askerini de esir aldılar. Sinan Reis de Portekiz donanmasını perişan etti. Bu mağlubiyet, Portekiz'in sonu olmuştur. Fas ise bir müddet daha Osmanlılara tabi olmuştur (1578).
Osmanlı Safevi Savaşları: İran'ın bir kısım Doğu Anadolu beylerini kendi safına çekmeye çalışması ve içine düştüğü karışıklıklar sebebiyle 1578 yılında acılan savaş, 12 yıl sürmüştür.