Aöf İlahiyat inkilap tarihi 1 notlarımız-Medineweb

[mehmet akif2]

İNKİLAP TARİHİ 7. ÜNİTE SORULARI

ilm-i tedbr-i menzil kimin eseridir

a-ohanes efendi
b-sehak efendi






ilm-i tedbr-i menzil hangi padişaha hediye olarakk verilmiştir

a-II. abdülhamit
b-Abdülmecid







"iktisat ilkelerine ters düşen bir sanayileşme ülkeyi yoksullaştıracaktır" sözünü kim söylemiştir

a-portakal mikail paşa
b-ohanes efendi
c-m. cavit bey








osmanlı imparatorluğundaki tek büyük şehir hangisidir

a-istanbul
b-ankara
c-izmir






köylünün yetiştirdiği ürünün toplamı üzerinden pay alan üretici konumunda olmasına ne denir

a-maraba
b-merhaba







aşağıdakilerden hangisi osmanlının ithal ettiği ürünler arasında değildir

a-şeker
b-pirinç
c-un
d-buğday







müslüman türkler gerçek anlamda ekonomik faaliyetlerle ne zaman ilgilenmeye başlamışlardır

a-I. meşrutiyetten sonra
b-cumhuriyetin ilanından sonra
c-II. meşrutiyetten sonra









küçük sanayi teşvik ve yerli malını korumak için 1913'de çıkarılan kanun hangisidie

a-teşvik kanunu
b-teşvik-i aliyye
c-geçici sanayi kanunu









1913 yılına göre yabancı sermayenin toplam yatırımlarında hangi alan bulunmaz

a-madencilik
b-elektirik, havagazı, su
c-tütün, tekel
d-pamuk iplik, dokuma
e-imalat sanayi







cumhuriyet döneminde ilk elektrik santrali 1948'de hangi kuruluş tarafından kurulmuştur

a-etibank
b-deutsche bank







yerli sermayele kurulan ilk banka hangisidir

a-milli aydın bankası
b-itibar-ı milli bankası
c-etibank









aşağıdakilerden hangisi günümüze gelebilen bankalar arasında değildir

a-türk ticaret bankası
b-itibar-ı milli bankası
c-milli aydın bankası(tariş bank)








osmanlı zamanında "tek hazine" ve "tek bütçe" ilkeleri kaç yılından itibaren yürürlüğe girmiştir

a-1854
b-1856







muharrem kararnamesini imzalayan padişah kimdir

a-II. abdülhamit
b-abdülmecit










1920 yılı bütçe gelirleri dağılım vergileri arasında hangisi yoktur

a-aşar
b-tuz
c-ağnam
d-buğday
e-gümrük









aşağıdakilerden hangisi 1809 yılında piyasaya sürülen paralar arasında değildir

a-beşlik
b-sekizlik
c-altılık








aşağıdakilerden hangisi 1900-1913 yılları arasında osmanlı dış ticaretinde payları düşenler arasında değildir

a-ingiltere
b-almanya
c-fransa









aşağıdakilerden hangisi 1900-1913 yılları arasında osmanlı dış ticaretinde payları yükselenler arasında değildir

a-fransa
b-italya
c-avusturya-macaristan
d-almanya








osmanlı devletinde ilk kağıt para uygulaması yani ........, 1840 yılında gerçekleşti

a-kaim
b-kaime







ilk kağıt para kaç yılında tedavüle çıktı

a-1914
b-1915






istanbul içinde ulaşımı sağlayan temel tesislerden biri olan Galata Köprüsü demir köprü olarak 1878 yılında ........... zamanında yaptırılmıştır.

a-Abdülmecit
b-II. Abdülhamit








türkiye iş bankası kaç yılında faaliyete geçmiştir

a-1923
b-1924







teşviki-i sanayi kanunu kaç yılında çıkarılmıştır

a-1923
b-1926
c-1927









türkiye iktisat kongresi nerde yapılmıştır

a-istanbul
b-izmir
c-adana






sanayi alanında kredi vermek için 1925 yılında hangi banka kurulmuştur

a-sanayi bankası
b-sanayi ve maadin bankası
c-etibank






Osmanlı - Alman ticari ilişkilerinde dönüm
noktası sayılabilecek olay aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Bismark’ın II. Abdülhamit’i ziyareti
B) II. Wilhemin II. Abdülhamit’i ziyareti
C) II. Abdülhamit’in II. Wilhem’i ziyareti
D) II. Abdülhamit’in Bismarck’ı ziyareti
E) II. Wilhem’in II. Abdülhamit’e elçi göndermesi








I. Dünya Savaşı’ndan sonra Ankara hükümeti
aşağıdaki ülkelerden hangisine demiryolu
ve maden imtiyazları vermiştir?
A) Almanya
B) İtalya
C) Fransa
D) ABD
E) Rusya





Osmanlı Devleti hangi savaşı finanse etmek
için “Beşlik” ve “Altılık” adı altında piyasaya
para sürmek zorunda kalmıştır?
A) Osmanlı - İran
B) Osmanlı - Venedik
C) Osmanlı - Avusturya - Macaristan
D) Osmanlı - Rusya
E) Osmanlı - Balkan Savaşları






Osmanlı’da ilk kez ne zaman ekonomik
sistemi yönlendirmek ve canlandırmak için
banka kurulmasının önemine vurgu yapılmıştır?

A) I. Meşrutiyet (1876)
B) II. Meşrutiyet (1908)
C) Islahat Fermanı (1856)
D) Tanzimat Fermanı (1839)
E) Sened-i İttifa (1808)









Tanzimat’tan kısa bir süre sonra kurulan
banka aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bankı Osmani (Ottoman Bank)
B) Bankı Osmanî Şahane
C) Deutsche Orient Bank
D) Deustsche Bank
E) Banco di Roma






Bankı Osmanî günümüze kadar hangi banka
adı altında gelmiştir?

A) İş Bankası
B) Halk Bankası
C) Emlak Bankası
D) Osmanlı Bankası
E) Sümer Bank






Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı
Devleti’nde kurulan yabancı bankalardan
biri değildir?
A) Kredi Lyone
B) Banco di Roma
C) Banco Commerciale İtaliona
D) Deustsche Bank
E) American Bank







Osmanlıda ulusal bankacılık kimin önderliğinde
başlamıştır?
A) Prens Sabahaddin
B) Ziya Paşa
C) Mithat Paşa
D) Enver Paşa
E) Celal Paşa





Mithat Paşa Rusçuk - Pirot bölgesinde kurduğu
“Memleket Sandığı” ile hangi bankanın
temellerini atmıştır?

A) İş Bankası
B) Halk Bankası
C) Emlak Bankası
D) Ziraat Bankası
E) Memleket Bankası






• 1917’de kurulmuştur.
• Personelin % 90’ı yabancıdır.
• Kayıtlar Fransızca tutulur.
• İlk genel müdürü Avusturyalı’dır.
Yukarıda sözü geçen banka aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Kredi Lyone
B) Ziraat Bankası
C) İş Bankası
D) İtibar-ı Milli Bankası
E) Deutsche Bank







Aşağıdakilerden hangisi Milli Mücadele
başlatıldığı dönemde Osmanlı Devleti üzerindeki
üç ayrı karar merkezidir?

A) TBMM - Padişah - Parlemento
B) TBMM - Parlemento - İşgal Kuvvetleri
C) TBMM - Padişah - İşgal Kuvvetleri
D) Padişah - Parlemento
E) Parlemento - İşgal Kuvvetleri - İttihat Terakki








Ülkede çok yoğun bir mali sıkıntı yaşanırken,
dışardan alınan borçlar nedeniyle mali
bağımsızlıktan söz etmek bile mümkün değilken
Türk halkının elindeki malzemenin
%20 ile %40’ını devlete ve orduya vermeyi
kabul etmesinin nedeni nedir?

A) Mecbur bırakılmış olması
B) İstiklal mahkemelerinin kurulması
C) Türk milletinin bitmek tükenmek bilmeyen
bağımsız yaşama arzusu
D) İşgallerin yarattığı kıyımlar
E) Fedakarlıkları yapanların durumlarının iyi
olması







• Tarım ürünlerinin piyasa fiyatları düştü
• Türkiye’nin döviz gelirleri düştü
• Tarım ülkesi olan Türkiye hızla yoksullaştı
• Ülkede seferberlik ilan edildi.
Yukarıda sözü edilen olayların nedeni aşağıdakilerden
hangisidir?

A) I. Dünya Savaşı
B) 1929 Büyük Buhran
C) II. Dünya Savaşı
D) Kurtuluş Savaşı
E) Duyun-u Umumiye Kararları





A) I. Dünya Savaşı
B) 1929 Büyük Buhran
C) II. Dünya Savaşı
D) Kurtuluş Savaşı
E) Duyun-u Umumiye Kararları





iktisadi konularda yazdığı yazılarını ekonomi politik başlığı altında toplayan osmanlı düşünürü?
a-Ohannes efendi
b-Ahmet Mithat
c-Cavit bey





osmanlı devletinde ilk iktisat kitabını kim yazdı?
a-Ohannes efendi
b-Ahmet mithat
c-CAvit bey





sakızlı ohannes efendinin yazdığı iktisat kitabının içeriğinde osmanlıya dair görüşlerden hangisi yer almamıştır?
a-Sanayileşmenin osmanlı için gerekliliği
b-Osmanlı sanayileşme yolları
c-Ekonomi ve sanayiyi canlandırma yolları
d-sanayileşmenin kaynak israfı olduğu
e-osmanlının sanayileşmezse çökeceği






-sakızlı ohannes
-portakal mikail paşa
yukarıdaki isimlerin ortak özellikleri?
a-mektebi mülkiyede ders vermeleri
b-osmanlı tebası olmaları
c-osmanlı da paşa olmaları
d-sanayileşmeyi gereksiz görmeleri
e-hepsi







iktisat ilkelerine ters düşen bir sanayileşme ülkeyi yoksullaştıracaktır diyen?
a-Ohannes
b-Sehak
c-Ahmet mithat
d-m cavit
e-mikail paşa





osmanlı da toprak düzenin çökmesi ile oluşan boşluğu hangisi doldurdu?
a-eyalet valileri
b-sipahiler
c-tefeciler ağalar derebeyler
d-aşiret reisleri
e-kadılar






beykoz tesislerinde askeri alanda ihitiyaçları karşılamak maksadıyla aşagıdakilerden hangisi üretildi?
a-kundura
b-fes
c-palaska
d-fişehlik
e-top






osmalı da 1810 yılında devlet sermayesi ile kurulan ilk tesis?
a-beykoz
b-kadıköy
c-feshane
d-hereke
e-bakırköy






türk köylüsü devletin sadece vergi ver asker ver yönündeki istekleri karşısında çareyi kime sığınmakta buldu?
a-ayanlar
b-kadılar
c-sipahiler
d-gayrimüslümler
e-valiler





ingiliz almanların ekim ve kalitenin artmasında etkili oldukları ürün?
a-afyon
b-Tütün
c-pamuk
d-fındık
e-tiftik





Osmanlı toplumu çağın gelişmelerine ve iktisat bilmine hangi yy kadar uzak kalmıştır?
a-XX yyilk yarısı
b-XIX YYilk yarısı
C-XII YYsonu
D-XIX YY ikinci yarısı
e-XX yy ikinci yarısı








azınlıklardan sehak efendi 1859 abdulmecide hediye ettiği kitap?
a-İlmi tedbiri menzil
b-İlmi Tedbir
c-Menzil i tedbir
d-Mukaeldire
e-Menzili mukaddine








iktisadi konularda yazdığı yazılarını ekonomi politik başlığı altında toplayan osmanlı düşünürü?
a-Ohannes efendi
b-Ahmet Mithat
c-Cavit bey





osmanlıda merkezi idarenin zayıflamasıyla topraklara el koyanlar arasında hangisi yer almaz?
a-valiler
b-kaymakamlar
c-mutasarruflar
d-sipahiler
e-jandarma





osmanlı devleti ilk demiryolu imtiyazı hangiülkeye verilmiştir?
a-almanya
b-italya
c-ingiltere
d-fransa
e-rusya






osmanlıda ilk elektrik santrali nerede kurulldu?
a-İstanbul
b-izmit
c-adana
d-tarsus
e-konya





ilk para kim zamanında basıldı?
a-orhan gazi
b-I murat
C-I bayezid
d-I mehmed






ilk atın para sultani kim zamanında basıldı?
a-yavuz sultan selim
b-fatih sultan mehmed
c-II mahmud
d-kanuni






osmanlı da paranın değerinin düşürülmesi hangi yy gerçekleştir?
a-16
b-17
c-18
d-19





türkiye de ilk düzenli posta teşkilatı hangi tarihte kuruldur?
a-1840
b-1941
c-1912
d-1855
e-1908





osmanlıda meclisin toplanması nedeniyle hangi yıl bütçe onaylanmamıştır?
a 1919
b-1918
c-1020
d-1921
e-1916






osm.son yıllarda tarımını hangi vergi olumsuz etkilermiş?
a-ağnam vergisi
b-aşar vergisi












miras yoluyla toprakların paylaşılması hangi sonucu doğurmuştur?
a-aillelerin öatışması
b-adaletsizce bir dağılım
c-ekilebilir alanlar azalaır











dünya deniz taşımacılığında kullanılan buharlı gemiler hangi ülkeden satın alınmştr?
a-almanya
b-ingiltere
c-italya










ilk elektrk enerji istasyonu nerede kuruldu?
a-istanbul
b-adana
c-izmit









2.abdulhamıt konya,bağdat,basra körfezi arasında yapılacak demiryoluna ilişkin hangi bankayla anlaşmıştır?
a-deutsche bankası
b-eti bank
c-akbank
d-itibar-ı milli bankası










osmanlıda ilk gümüş akçayi kım bastırmş?
a-osman bey
b-orhan bey
c-fatih sultan









-hükümet ilk ulusal bankamız olan türkiye iş bankası faa.geçmesini sağlmş
-sanayi alanında kredi vermek üzere sanayi maadin banlası kurulacak
-çiftçiyi zor durumda bırkan aşar verisi kaldrılacak


* yukardakı kararlar nerede verilmiştir?

a-türkıye ıktısat kong.
b-izmır ıktısat kon




not: alıntı sorularda mevcuttur.

Bu hizmet [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ailesine mahsustur.

[mehmet akif2]

murat yayınlarından 8. üniteyle ilgili soruyu sizinle paylaşmak istedim

soru mudanya ve mondrosu özetliyor

8. Mondros Ateşkes Antlaşmasıyla Mudanya
Ateşkes Antlaşmasını kıyaslarsak aşağıdakilerden
hangisini yanlış söylemiş oluruz?
A) Mondros Ateşkesinde Antlaşma Devleti
kazanan taraftır, Mudanya Ateşkes Antlaşmasında
ise Türkler kazanan taraftır.
B) Mondros’ta Antlaşma Devletleri hemen
işgale başlamıştır, Mudanya’da ise işgale
son verilip boşaltılmıştır
C) Mondros’ta Türkler’in egemenlik haklarına
neredeyse son verilmiştir, Mudanya’da ise
bu haklar kabul edilmiştir
D) Mondros, Antlaşma Devletleri ile Osmanlı
Devleti arasında imzalanmıştır, Mudanya
ise TBMM ile imzalanmıştır.
E) Mondros’da Antlaşma Devletleri Boğazları
işgal etmişler, Mudanya’da ise Boğazları

boşaltmışlardır.

[mehmet akif2]

murat yayınlarından soru

İstanbul Hükümeti’nin Lozan Barışı’na katılmak
istemesi karşısında TBMM nasıl bir
karar almıştır?
A) Şiddetle karşı çıkmıştır.
B) Karara olumlu yaklaşmıştır.
C) Saltanatı kaldırmıştır.
D) İtilaf Devletlerine olumlu yanıt vermiştir.

E) Konuyuu TBMM’ye taşıyacağını söylemiştir

[mehmet akif2]

ben uzun alıntı özet inkilap tarihi 1 kısa bilgiler konusunda paylaşmıştım

son ünitelerin özeti mahiyetindeydi I. meşrutiyetim ilanı ile başlayan alıntı bilgi

eğer onu okumadıysanız okuyun ben 7. üniteyle alakalı son yerini sizinle tekrar paylaşıyorum
44.Ekonomi Alanında Yapılan İnkılaplar
MİLLİ EKONOMİ ALANINDA YENİLİKLER

• 17 Şubat 1923 ‘de “İzmir İktisat Kongresi” toplandı.
• Milli ekonominin hedefleri belirlendi.
• Yatırım yapacak şirketlere kolaylık sağlanacağı,
• milli bankanın kurulacağı,
• demiryolu yapımına önem verileceği,
• yerli malı kullanımı teşvik edileceği belirtilmiştir.
• Ayrıca kongrede “Misak-ı İktisadi” (Ekonomi Andı) ilan edildi.
• Buna göre ekonomik kararlar uygulanırken ekonomik bağımsızlığın titizlikle korunması kararlaştırıldı.

• Özel teşebbüsün yetersiz olmasından dolayı 1930’dan itibaren “Devletçi” bir ekonomi politikası uygulanmaya başlanmıştır.
• 1933 yılında “İlk Beş Yıllık Kalkınma Planı” hazırlandı ve başarıyla uygulandı.

TARIM ALANINDA GELİŞMELER

• Köylünün durumunu düzeltmek için Aşar (Öşür) vergisi 1925’te kaldırıldı.
• Ziraat Bankasının verdiği kredi artırıldı.
• Çiftçinin tarımda makine, iyi tohum, gübre ve ilaç kullanımı teşvik edildi.
• Çiftçiye damızlık hayvan, tohum, fidan, borç para verildi.
• 1929’da “Tarım Kredi Kooperatifleri” kuruldu.
• 1925’te “Sanayi ve Maadin Bankası” kuruldu. (Yıpranmış Osmanlı tesislerini tamir etmek için.)
• 1927’de “Teşvik-i Sanayi Kanunu” çıkarıldı.(Halk sanayiye teşvik edildi, ancak halkın gücü olmadığından “Devletçilik” politikası izlendi.)
• 1933’te “İlk Beş Yıllık Sanayi Planı” hazırlandı.
• 1933’te Sümerbank kuruldu.
• 1938 ‘de “İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı” hazırlandı.
• Ancak 1939’da II. Dünya Savaşı’nın çıkması bu planın uygulanmasına engel olmuştur.
• Ülkedeki madenleri aramak için 1935’te Maden Tetkik Arama Enstitüsü (M.T.A) kuruldu.
• Madenleri işlemek içinde Etibank kuruldu.
• 1939’da Türkiye’nin ilk demir çelik fabrikası olan Karabük Demir-Çelik Fabrikası kuruldu.
• 1924’te İş Bankası kuruldu.( İş sahiplerine kredi vermek amacıyla kuruldu)
• 1 Temmuz 1926 ‘da “Kabotaj Kanunu” çıkarıldı. Böylece Türk karasularında yolcu ve yük taşıma hakkı yalnızca Türk gemilerine verildi.
• Ayrıca Denizbank’ın kurulmasıyla denizcilik faaliyetleri artmıştır.
• Demiryolları yabancı şirketlerin elinden alınarak devletleştirildi. Yeni demiryolları yapıldı. Cumhuriyetin ilanından 1938 yılına kadar 3360 km demiryolu yapılmıştır.
• Osmanlı Devleti’nden 18335 km kalan karayolu 1948 yılında 45000 km’ ye çıkmıştır.
• Denizcilik alanında Kabotaj Kanunu çıkarılmış ve yeni liman ve iskeleler yapılmıştır.
• Pek çok yeni şehir ve kasaba inşa edilerek modern bir görünüm almıştır.

ALINTIDIR

[mehmet akif2]

8. ÜNİTE İLE İLGİLİ ALINTI ÖZET

KISA BİLGİLE KONUSUNDA DA PAYLAŞTIM

Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın Önemi ve Maddeleri - Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın – Önemi - Önemli Maddeleri – Özeti (11 Ekim 1922) Büyük Taarruz kazanılıp 9 Eylül’de İzmir’in kurtarılmasından sonra Türk ordusu, 18 Eylül’de de tüm Batı Anadolu’yu işgalden kurtarmıştı. Türk ordusu daha sonra Boğazlar, İstanbul ve Trakya’yı geri almak için bu yönde harekete geçti. Bunun üzeri ne İtilaf Devletleri ateşkes görüşmelerine başlama isteklerini TBMM’ye bildirdiler. 3 Ekim’de Mudanya’da başlayan ateşkes görüşmelerine Türk temsilcisi olarak İsmet Paşa gönderildi. Yunanistan görüşmelere katılmadı. Sonradan ateşkes metnini imzaladı.

Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın Önemli Maddeleri

- Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı çatışmalara son verilecektir.
- Yunanlılar 15 gün içinde Doğu Trakya’yı boşaltacaklar, Türkiye, barış sağlanıncaya kadar burada emniyet ve asayişin sağlanması için sekiz bin jandarma bulunduracaktır.
- Boğazların durumu barış antlaşmasıyla saptanacaktır.
- İtilaf Devletlerinin kuvvetleri barış antlaşması imzalanıncaya kadar İstanbul’da kalacaklardır.

Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın Önemi

- Mudanya Ateşkes Anlaşması ile Türk diplomasisi büyük bir zafer kazanmıştır. Bu ateşkesten sonra çalışmalar Lozan’da toplanacak barış konferansının hazırlıkları üzerine yoğunlaştırılmıştır. Artık yeni Türk devleti uluslararası hukukun ilkeleri içinde kendini ezmek isteyenlere karşı eşit haklarla onurlu bir devlet olarak konferans masasına oturacaktır. Bu anlaşmayla Doğu Trakya savaş yapılmadan kazanılmış, Misakımillî ile belirlenen topraklar büyük ölçüde geri alınmış, ülke bütünlüğü sağlanmıştır. Barış antlaşmasıyla da uluslararası güvenceye alınacaktır. Bu Ateşkes Antlaşması İngiltere’de hükümet değişikliğine sebep oldu. Türk düşmanı İngiltere başkanı Lloyd George (Loid Corc) görevinden istifa etti.

- Ayrıca İstanbul ve Boğazların TBMM Hükümetine bırakılması ile de Osmanlı Devleti hukuken sona ermiştir.


ALINTIDIR

[mehmet akif2]

Lozan Barış Antlaşması ve Önemi - Lozan Barış Konferansı'nda, yalnız Yunanistan'la bir hesaplaşma ve savaşa son veren bir barış antlaşması yapılmamış, aynı zamanda, I. Dünya Savaşı'nın galipleri ile yüzyıllardan beri süre gelen hukuki ve siyasi sorunlar ve uyuşmazlıklar çözümlenmiştir. Açıkça, "Doğu Sorunu" bütün konferansın ağırlık merkezini oluşturmuştur.20 Kasım 1922 tarihinde Lozan şehrinin Mont Benon Gazinosu'nda toplanan barış konferansı, tarafsız İsviçre Konfederasyonu Başkanı Habb'ın konuşması ile açılmıştır. Lord Curzon'dan sonra söz alan İsmet Paşa (İnönü), daha ilk andan itibaren istiklal ve hakimiyet davasını önemle belirtmiş, "Bütün medeni milletler gibi hürriyet ve istiklal istiyoruz" diyerek sesini duyurmuştur. Konferans, 4 Şubat'da Antlaşmazlık yüzünden kesilmiş, 23 Nisan 1923'te ikinci defa toplanarak, 24 Temmuz 1923'te Barış Antlaşması imza edilmiştir. Lozan Barışı sekiz aylık çetin ve uzun bir müzakere devresinden sonra, Lozan Üniversitesi'nin tören salonunda imzalanmıştır. Lozan'da imzalanan belgeler, esas Barış Antlaşması, 16 adet sözleşme, protokol, beyanname ile bir de nihai senetten oluşmaktadır.

Lozan'da imzalanan bu belgelerle, sadece bir barış Antlaşması yapılmamış, aynı zamanda Türkiye ile Batılı devletlerin siyasi, hukuki, iktisadi ve sosyal ilişkileri yeni baştan düzenlenmiştir.Lozan Barış Antlaşması, önsözünde, devletlerin bağımsızlık ve egemenliğine saygı gösterilmesi ilkesine yer vermiştir. Bu ilke, yeni Türkiye'nin 1. Dünya Savaşı'nın galipleri ile eşit şartlar altında, Lozan'da siyasi bir mücadeleye giriştiğini gösteren bir hükümdür. Türk bağımsızlık ve egemenliğinin tanınması bakımından da önem arz eder.Esas Barış Antlaşması, bir önsöz ve 5 bölümden oluşan 143 maddedir.Lozan Barış Antlaşması'nda düzenlenen konular aşağıda özetle belirtilmiştir:

Sınırlar

Lozan Barış Antlaşması'nda yapılan düzenlemeler ve alnın kararlar doğrultusunda yeni kurulan tam manasıyla bağımsız Türkiye Cumhuriyeti Devletinin sınırları aşağıdaki şekliyle kesinliğe kavuşturulmuştur.

Güney Sınırı: 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması gereğince, Fransa ile anlaşılarak güney sınırı kararlaştırılmış, Lozan'da bu sınır sadece teyit edilmiştir.

Irak sınırı: Irak sınırı uyuşmazlığı çözülememiştir. Antlaşmada, Türk topraklarının boşaltılmasından itibaren, bu uyuşmazlığın dokuz ay zarfında dostane bir şekilde çözümleneceği belirtilmiştir.

Batı Sınırlarımız: Yunanlılarla batı sınırı, Misak-ı Milli'ye uygun, Mudanya Mütarekesi'nde ön görüldüğü gibi, Meriç Nehri sınır olmak üzere düzenlenmiştir. Karaağaç ve çevresi Yunanlılardan alınarak savaş tamiratı karşılığı Türkiye'ye bırakılmıştır. Ege Denizi'nde Bozcaada ve İmroz Türkiye'ye verilmiştir. Ayrıca, Yunanlıların elinde bırakılan Anadolu kıyısına yakın adalar da, askersiz hale getirilmiştir.

Azınlıklar

Birinci Dünya Savaşı'na son veren barış antlaşmalarında azınlıkların himayesine ait hükümler bulunmaktadır. Lozan Barış Antlaşması'nın bu hususla ilgili hükümleri incelendiğinde, azınlıklar bir ayrıcalığa sahip olmamışlardır.Türk vatandaşı sayılan gayrimüslimlerin kanun ve hukuk düzeni önünde eşitliği sağlanmıştır. Antlaşmanın 42. maddesi ile gayrimüslim azınlıklar yararına olarak kabul edilen şahsi haklar ile aile hakları, Medeni Kanunumuzun yürürlüğe girmesi ile önem ve anlamını yitirmiştir. Böylece Patrikhanelerin dünya işlerinde ve azınlıkların şahsi muamelelerinde hiç bir yetkileri kalmamıştır.

Kapitülasyonlar

Kapitülasyonlar, adli, mali ve idari sahada yabancılara tanınan imtiyaz ve ayrıcalıklardır. Antlaşmanın 28. maddesiyle, kapitülasyonlar bütün sonuçları ile birlikte kaldırılmış ve yeni Türk Devleti, yüzyıllardan beri çekilen bir sorundan kurtulmuştur.

Savaş Tazminatları

I.Dünya Savaşı'nın galipleri, Osmanlı Devleti'nden 1.Dünya Savaşı nedeniyle tazminat istemişler, buna ek olarak, işgal masraflarına, kendi tebaalarının zarar ve ziyanlarını da eklemişlerdir.

I. Dünya Savaşı'na giren yenik devletlere ciddi bir mali yük olan bu sorundan, geleceğe bir borç bırakılmadan, sadece fiilen elimizde bulunmayan meblağ karşılık gösterilerek, büyük bir başarı ile kurtulunmuştur.

Türkiye, Yunanistan'ın savaşın devamından ve bunun sonuçlarından doğan mali durumunu dikkate alarak, tamiratla ilgili her türlü taleplerinden Karaağaç ve çevresinin Türkiye'ye bırakılması şartı ile vazgeçmiştir.

Borçlar Sorunu

1854'ten itibaren Birinci Dünya Savaşı sonuna kadar devam eden Osmanlı kamu borçları, Birinci Dünya Savaşı'nda yapılan borçlanmalar da dahil, büyük bir meblağ oluşturuyordu.

Sene tertipleri üzerinde borcun taksimi yerine, sermaye üzerinden borcun taksimi ile esas borç toplamı bir hayli azaltılmıştır. Diğer taraftan bu borçlar, Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılan devletlere de gelirle orantılı olarak bölünmüştür. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğunun Almanya, Avusturya, Macaristan ve Bulgaristan'a olan borçları bu devletlerle de yapılan antlaşmalarla 1.Dünya Savaşı'nın galiplerine devredilmiştir.

Osmanlı kamu borçlarının diğer çetin bir safhası ödeyeceğimiz borçların hangi para ile ödenmesi hususunda kendini göstermiştir. Karşı taraf bunu altın veya sterlin olarak talep etmiştir. Türk tarafı, Türk parası ve Fransız frangı olarak ödemeyi teklif etmiş, aradaki farkın muazzam meblağlara varmasına rağmen, burada da Türkiye'nin görüşü kabul edilmiştir.

Boğazlar

Lozan'da imza olunan en önemli belgelerden biri de, Türk Boğazlarının statüsü ile ilgili sözleşmedir. Boğazlar sorunu, antlaşmanın 23. maddesinde yer almış, Barış Antlaşması'na ek Lozan Boğazlar Sözleşmesi ile ayrıca ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Boğazlardan serbest geçişi, Boğazlar Komisyonunun kurulmasını, boğazların ve civarının askersiz hale getirilmesini hedef tutan ve Milletler Cemiyeti'nin de garantisini sağlayan hükümleri içeren bu sözleşme, 1936'da Montrö (Montreux) Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir. Milli egemenliği sınırlayıcı hükümler kaldırılmış, milli çıkarlarımıza uygun hale getirilmiştir.

Nüfus Değişimi

Lozan'da çözümlenen bir diğer önemli sorun da, İstanbul'da yaşayan Rumlarla Batı Trakya'da yaşayan Türkler hariç, Türkiye'deki bütün Rumlarla Yunanistan'daki Türklerin değiştirileceğini öngören sözleşmenin, Barış Antlaşması'na ek olarak konmasıdır.

Lozan'ın Önemi

• Lozan Barış Antlaşması, Türk Kurtuluş Savaşı'nın sağladığı, Türk milletinin hayati haklarını ve emellerini gerçekleştirdiği bir eserdir. Lozan aynı zamanda, Orta Doğunun en önemli bölgesinde, barış ve güvenliği kurmak ve devam ettirmekle dünya barışına da hizmet etmiştir. Türkiye Lozan'da Misak-ı Milli'yi gerçekleştirmiştir.

• Türklerin varlığını ve yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni tartışmasız kabul eden uluslararası bir belgedir.

• Lozan, Birinci Dünya Savaşı galiplerinin temel amacı olan Anadolu'nun parçalanmasını ve Türklüğün ortadan kaldırılmasını öngören Sevr Antlaşması'nın hükümlerini geçersiz hale getiren bir antlaşmadır.

• Lozan'la birlikte her türlü kapitülasyon, imtiyaz ve özerklikten arınmış siyasal ve ekonomik bağımsızlığa kavuşmuş tam bağımsız Türk devletinin kuruluşu sağlanmıştır.

• Anadolu'yu sömürgeci devletlerin sömürgesi haline getirme planının en önemli parçası, Sevr, aynı zamanda Anadolu'da dinsel ve etnik ayrıma olanak tanıyan çok hukuklu bir sistem yaratıyordu. Lozan'la birlikte sömürgeci devletlerin bu düşünceleri de hayal olmuştur.

• Türkiye ile I. Dünya Savaşı'nın galipleri arasında Lozan'da eşit koşullar altında imzalanan bu antlaşma, Türkiye'nin siyasal, ekonomik, malî, askerî ve kültürel bağımsızlığını, ulusal sınırlar içinde yeni bir Türk Devleti'nin varlığını dünyaya kabul ettirdiği için Türk tarihi açısından önemlidir.

• Mondros ve Sevr Antlaşmaları ile Türkiye'nin toprakları ve bağımsızlığı elinden alınıp sömürge haline getirilmek, Anadolu'da dinsel ve etnik ayrıma olanak tanıyan çok hukuklu bir sistem yaratılmak istenmiştir. Bu şekilde yok edilmesi planlanan Türk varlığı, Lozan Antlaşması'yla her türlü kapitülasyon, imtiyaz ve özerklikten arınmış, siyasal ve ekonomik bağımsızlığa kavuşmuş tam bağımsız bir devlet olarak tüm dünyaya onaylattırılmıştır.

• Lozan Antlaşması'yla emperyalizme karşı kazanılan askeri zafer diplomatik ve siyasal zafere dönüştürülmüş, tüm sömürge halklarına örnek olan bu başarı Hindistan, Arabistan ve Kuzey Afrika'da bağımsızlık inançlarını kamçılamış, sömürgeciliğin sonunu getirmiştir.

• Lozan Barış Antlaşması, XX. Yüzyılda emperyalizme karşı ulusal kurtuluş savaşını başlatıp başarıyla sonuçlandıran Türk Ulusunun, kendisine bağımsız yaşama hakkı tanımak istemeyen düşmanlarına savaştan sonra barış masasında da bu hakkını kabul ettirmesinin belgesidir.

• Mustafa Kemal Atatürk'ün de ifade ettiği gibi “Lozan Barış Antlaşması, Türk Ulusu aleyhine yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Barış Antlaşması'yla tamamlandığı zannedilmiş, büyük bir suikastın ortadan kaldırıldığını gösteren bir belgedir.”

ALINTIDIR

[mehmet akif2]

Lozan Konferansında Görüşülen Konular - Lozan Konferansında Görüşmelerin Başlaması ve Karara Bağlanan Konular Taraflar yeni bir savaş durumunu göze alamadıklarından, 23 Nisan 1923’te görüşmeler yeniden başlamıştır. Görüşmeler sonunda, 24 Temmuz 1923 günü İsviçre’nin Lozan kentinde Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır. Lozan Barış Konferansı’nda yıllarca birikmiş olan sorunlar görüşülmüştür. Bu sorunları ikiye ayırmak mümkündür.

- Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunlar: Doğu Trakya, Ege adaları Türkiye’de oturan Rumlarla Yunanistan’da oturan Türklerin yer değişimi, Yunanistan’ın işgalci olarak girdiği Türk topraklarında yaptığı tahribat için ödemesi gereken savaş tazminatı ve patrikhane sorunu idi.

- Türkiye ile diğer İtilaf Devletleri arasındaki sorunlar: Boğazlar, Musul, Kapitülasyonlar ve Osmanlı Borçları sorunu idi. Kısaca özetleyecek olursak Lozan’da görüşülecek sorunlar, Trakya, Musul, Boğazlar, azınlıklar, ekonomik ve mali konular ve kapitülasyonlar idi. Bu antlaşmada üzerinde durulan esaslar ise başlıklar halinde şöyledir:

Sınırların Durumu:

- Güney Sınırı (Suriye Sınırı): 20 Ekim 1921’de Fransa ile Türkiye Büyük Millet Meclisi arasında imzalanan Ankara Antlaşması’nda belirlenen sınır aynen kabul edildi.

- Irak Sınırı( Musul Sorunu): Irak sınırı ve Musul sorunu Lozan’da çözümlenemedi. Buradaki anlaşmazlık konusu Musul’du. İngiltere Musul’u Türkiye’ye bırakmak istemiyordu. Bu nedenle Irak sınırı sorunu 9 aylık bir süre içinde yapılacak Türk- İngiliz ikili görüşmelerinde çözümlenecek, anlaşma sağlanamazsa çözüm Milletler Cemiyetinin kararına bırakılacaktı.

- Batı Sınırı: Yunanistan’la olan batı sınırımız, Misakımilli’ye uygun olarak çizildi. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nda tespit edildiği gibi Meriç Nehri iki ülke arasında sınır kabul edildi. Balkan Savaşları ile elden çıkan Batı Trakya geri alınamadı. Yunanistan Karaağaç ve yöresini savaş tazminatı olarak Türkiye’ye bıraktı. İmroz, Bozcaada ve Tavşan adaları dışındaki Ege Adaları Yunanistan’a bırakıldı. Buna karşılık Midilli, Sakız, Sisam ve Nikaraya Adaları gibi Anadolu kıyısına yakın adalar asker ve silahtan arındırılacaktı. Balkan Savaşları’nda kaybedilen Ege Adaları geri alınamadı. Doğu Trakya bize geri verildi. 12 Ada İtalya’ya bırakıldı.

Kapitülasyonların Durumu:

Türk milletinin gelişmesine ve güçlenmesine engel olan kapitülasyonlar bütün sonuçlarıyla kaldırılmıştır.

Azınlıklar Meselesi:

Yeni Türk Devleti’nin sınırları içinde yaşayan Müslüman olmayan azınlıkların Türk vatandaşı olduğu kabul edilmiştir. Bundan dolayı antlaşmanın maddelerine azınlıklara ait özel bir ayrıcalık konulmamıştır. Azınlıklar; Türklerle eşit haklara sahip olmuşlardır. Türkiye’de yaşayan Rumlarla Yunanistan’da yaşayan Türklerin karşılıklı olarak değiştirilmesi kararlaştırıldı. Fakat İstanbul’da yaşayan Rumlarla, Batı Trakya’da yaşayan Türkler bu değişimin dışında tutulacaklardı.

Savaş Tazminatları:

Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesi ve yenik olarak ayrılmış olması nedeniyle Türkiye’nin karşısında olan devletler savaş tazminatı ödemesini istemişlerdir. Savaş sırasında Almanya’da rehin tutulan beş milyon altınımız ile savaş yıllarında İngiltere’ye sipariş edilen ve bedeli ödenen iki savaş gemimiz savaş tazminatı sayılmıştır. Böylece fiilen ilimizde bulunmayan mallar karşılık gösterilerek savaş tazminatları ödenmiş oldu. Ancak Kurtuluş Savaşı’nda Anadolu’da büyük yıkımlara sebep olan Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç ve çevresini Türkiye’ye vermiştir.

Devlet Borçları:

Osmanlı Devleti’nin 1854 yılında başlayıp I. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar Batılı devletlerden aldığı borçlar büyük bir miktar tutuyordu. Devlet bu borçları ödeyemediği için alacaklı devletler Duyun-u Umumiye ( İdaresini Genel Borçlar Yönetimi) teşkilatını kurarak paralarını elde etme yoluna gitmişlerdir. Osmanlı Devleti’nden ayrılan ve bağımsız olan devletlerin sahip olduğu topraklara harcanan borçlarda bizden isteniyordu. Bu istek yeni Türk Devleti’nin temsilcileri tarafından reddedildi. Türk barış heyeti bu borçların Osmanlıdan ayrılan devletlerarasında paylaşılmasını istedi. Bunun üzerine borçlar, Osmanlı Devleti’nden ayrılan yeni devletlerarasında bölüştürüldü. Türkiye’ye düşen miktarın düzenli taksitlerle ödenmesi kararlaştırıldı. Türkiye bu taksitleri kağıt para ile ödeyecekti.

Boğazlar Meselesi:

Boğazlar meselesi, Osmanlı Devleti’nin zayıflamasıyla ortaya çıkmış, 1841 Londra Boğazlar Sözleşmesi’yle Boğazlar ilk defa uluslararası statü kazanmıştır. Sevr Barış Antlaşması’na göre Boğazların yönetimi, Boğazlar Komisyonuna bırakılmış ve bölgenin silahtan arındırılması kararlaştırılmıştır. Lozan Konferansı’nda ele alınan Boğazlar sorunu geçici olarak şöyle bir çözüme bağlanmıştır. İtilaf Devletleri’nin işgali tümüyle kalkacak ve Boğazlar Milletler Cemiyeti’nin denetiminde uluslararası bir Boğazlar Komisyonu tarafından yönetilecekti. Boğazlar bize verildi. Ancak, geliş gidiş serbest olacaktı. Barış zamanında askeri nitelik taşımayan gemiler ve uçaklar Boğazlardan serbestçe geçebilecekti. Savaş durumunda Türkiye savaşta yer alırsa Boğazlar üzerinde istediği gibi davranma hakkına sahip olacaktı. Savaşta tarafsız olan gemi ve uçaklara yardım etmemek şartıyla geçiş hakkı verecektir. Boğazların her iki yakasındaki 15 km’lik bir alan askerden arındırılacaktır.

İstanbul’un Boşaltılması:

Bu antlaşmaya göre, Lozan Antlaşması’nın, Türkiye Büyük Millet Meclisinde onaylanmasından altı hafta sonra İtilaf Devletleri İstanbul ve Boğazları Türk kuvvetlerine teslim edeceklerdi. Antlaşma gereğince İtilaf Devletleri 2 Ekim 1923 tarihinde Türk bayrağını ve Türk askerini selamlayarak İstanbul’u boşalttı. Böylece Mustafa Kemal Paşa’nın “Geldikleri gibi giderler.” sözü kanıtlanmış oldu.

Patrikhane:

İstanbul’da bulunan Ortodoks Fener Rum Patrikhanesi yıkıcı çalışmalar yapıyordu. Türkiye, Patrikhane’nin ülke sınırları dışına çıkarılmasını istemişti. Fakat bu isteği kabul edilmemiştir. Siyasi faaliyette bulunmamak şartıyla İstanbul’da kalmasına karar verilmiştir.

ALINTIDIR

[mehmet akif2]

Lozan Konferansı’nın Sonuçları ve Önemi - Lozan Konferansı’nın Önemli Sonuçları - Lozan Konferansı’nın Sağladığı Kazanımlar Lozan Barış Antlaşması’yla Yeni Türk Devletinin varlığı ve bağımsızlığı tüm dünya tarafından kabul edilmiştir. Antlaşmayla Misakımillî büyük ölçüde gerçekleşmiş ve bağımsızlık elde edilmiştir. Osmanlı Devleti’nin yıkıntısı üzerine genç, yeni uluslararası alanda eşit haklara sahip, tam bağımsız bir Türk Devleti kurulmuştur. Türkiye emperyalizme karşı silahlı bağımsızlık savaşını kazanarak bunu siyasal alanda da kabul ettirmiştir. Bu durum bütün mazlum milletleri etkilemiş ve bağımsızlık inançlarını arttırmıştır. Böylece Türkiye tüm sömürge altındaki milletlere örnek olmuştur.

- Avrupalıların asırlarca peşinden koştukları şark meselesi (Doğu sorunu) iflas etmiştir. Mondros ve Sevr Antlaşmaları geçersiz hale getirilmiştir. Kapitülasyonlar kaldırılarak ekonomik bağımsızlık yolunda çok önemli bir adım atılmıştır. Türkiye’nin gücü karşısında Doğu Anadolu’da kurulması kararlaştırılan Ermeni Devleti’nden vazgeçilmiştir.

- Azınlık sorunu çözümlenerek Avrupalıların Türkiye’nin iç işlerine karışmaları önlenmiştir. Borçlar sorunu halledilerek borçların ödenmesi ile her türlü yabancı ekonomik denetim ve gözetimine son verilmiştir. Duyun-u Umumiye İdaresi kaldırılmıştır.

- Lozan Barış Antlaşması önceki yıllarda imzalanan barış antlaşmaları göz önünde bulundurulduğunda yeni Türk Devleti için büyük bir başarıdır. Antlaşmayla Misakımillî büyük ölçüde gerçekleştirilmiş ve tam bağımsızlık sağlanmıştır. Bununla birlikte bazı konularda başarı sağlanamamıştır. Batı Trakya, Ege Adaları, Patrikhane, Boğazların Türkiye’nin aleyhine çözümlenmiştir. Çünkü Batı Trakya ve Ege Adaları alınamamış Patrikhane ülke dışına çıkarılamamıştır. Boğazlarda Türk egemenliği sağlanamamıştır. Ayrıca Irak sınırı çizilememiş dolayısıyla Musul Türkiye sınırları dışında kalmıştır. Diğer taraftan Hatay sorunu çözümlenememiş burası da Türk sınırları dışında kalmıştır. Sonraki yıllarda Musul sorunu Türkiye’nin aleyhine, Boğazlar ve Hatay sorunları lehine çözüme kavuşturulmuştur.

- Lozan Antlaşmasıyla hiç çözümlenemeyen Irak sınırı (Musul sorunu), Suriye sınırı (Hatay Sorunu), Boğazlar ve Nüfus Değişimi konuları ileride Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni uğraştıran sorunlar olmuşlardır.

ALINTIDIR

[mehmet akif2]

II. TBMM'NİN AÇILMASI



II. TBMM 11 Ağustos 1923’te göreve başlamıştır.
- Savaş ortamında yıpranan, I. TBMM’nin inkılapları gerçekleştirecek güçte olmaması ve M. Kemal’in inkılaplar için güçlü bir meclise ihtiyaç duyması II. TBMM’nin açılması için gerekliydi.
- 1923- 1927 yılları arsında görev yapan bu meclis “ inkılapçı meclis” olarak adlandırılır


ALINTIDIR

[mehmet akif2]

CUMHURİYETİN İLANI 29 Ekim 1923

Nedenleri:

1. Saltanatın kaldırılmasıyla ortaya çıkan devlet başkanlığı sorununu çözümlemek.
2. Ulusal egemenliği ve demokrasiyi daha iyi uygulamak.
3. Yeni Türk devletinin rejimini belirlemek ve bu konudaki tartışmalara son vermek.
4. Meclis Hükümeti sisteminden doğan sorunları çözmek.
5. Yönetimdeki yetki ve sorumlulukları tam olarak belirlemek.

Sonuçları:
1. Ulusal egemenlik yolunda en önemli adımlardan biri daha atılmıştır.
2. Yeni Türk devletinin yönetim şekli belirlenmiştir.
3. Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı ve Başbakanın yetkileri birbirinden ayrılarak yönetim kadroları yeniden düzenlendi.
4. Meclis Hükümeti Sistemi terk edilip Kabine Sistemine geçildi.
5. İlk Cumhurbaşkanı M. Kemal, ilk başbakan İsmet İnönü ve ilk meclis başkanı Fethi Okyar oldu.


ALINTIDIR