İslam Felsefesi [Ünit 7 Ders Özeti] (Dokuz Eylül)

[enderhafızım]

İslam Felsefesi [Ünit 7 Ders Özeti] (Dokuz Eylül)

7. ÜNİTE / ÖZGÜN FİLOZOFLAR VE FELSEFELERİ : KİNDİ VE FARABİ

1) İLK İSLAM FİLZOFU KİMDİR?
C)Kindî.

2) EL-KİNDÎ’NİN “ARAPLARIN FİLOZOFU” OLARAK ANILMSININ SEBEBİ NEDİR?
C)Bilim ve felsefeyle uğraşan ilk Müslüman arap olmasından dolayı.

3) KİNDÎ’NİN BABASI İSHAK B. SABAH’IN ABBASİ HALİFELERİ MEHDİ VE HARUN REŞİD DÖNEMİNDEKİ VAZİFESİ NEDİR?
C)Kûfe valisidir.

4) KİNDÎ HAKKINDA “KİNDÎ VE ESERLERİ MU’TASIM DEVRİNİ SÜSLEDİ” DİYEN KİMDİR?
C)İbn Nubate

5) KİNDÎ’NİN TAMAHKÂRLIKLA KAZANDIĞI KÖTÜ ŞÖHRETİN KAYNAĞI NEDİR?
C)el-Cahiz’in Kitap el-Buhala’da onu karikatürize etmesiydi.

6) KİNDÎ’NİN VE ESERLERİNİ KİM KAÇ GRUBA AYIRMIŞTIR?
C)İbn Nedim ve onu takip ederek el-Kıftî, çoğu kısa risaleler halindeki eserlerini on yedi gruba ayırırlar.

7) KİNDÎ’NİN ESERLERİNİN ON YEDİYE AYRILAN GRUPLARININ İSİMLERİ NELERDİR?
C) 1-Felsefe, 2-Mantık, 3-Matematik, 4-Arz hakkında, 5- Musikî, 6- Astronomi, 7- Geometri, 8- Gök cisimleri hakkında, 9- Tıp, 10- Yıldızlar ilmi(ilm-i nücûm), 11- Münazara
ilmi 12- Psikoloji 13- Siyaset,14-Meteoroloji,15-Ölçüler bilgisi, 16-ilk nesneler hakkında, 17-Bazı metal ve kimyevî madde türleri ile ilgili eserler.

8)KİNDÎ’NİN ORTAÇAĞ AVRUPA DÜŞÜNCESİNİ ETKİLEYEN ESERLERİNİN BİR KISMINI LATİNCEYE KİM ÇEVİRMİŞTİR?
C)Cremona’lı Gerard

9)KİNDÎ2NİN 25 CİVARINDAKİ RİSALESİNİ İÇİNE ALAN MECMUA KİM TARAFINDAN NEREDE BULUNDU?
C)Ritter tarafından İstanbul’da bulundu.

10)İLK ARAP TARİHÇİLERİ TARAFINDAN KİNDÎ’YE “ARAPLARIN FİLOZOFU” DENMESİNİN SEBEBİ NEDİR?
C)Felsefenin İslam kültürünün bir parçası olarak kabul edilmeye başlaması Kindî sayesinde olmuştur.

11) KİNDÎ’Yİ KİM HANGİ SEBEPTEN DOLAYI TABİAT BİLİMCİLERİ SINIFINA KABUL ETMİŞTİR?
C)İbn Nedim-Felsefeyi bütün ilimleri kucaklayan kapsamlı bir araştırma haline getirdi.İlimdeki şöhreti dolayısıyla.

12) KİNDÎ’NİN İLK FESEFE RİSALESİNİN SONUNDA ALLAH HANGİ TABİR İLE VASIFLANDIRILIR?
C)Felsefenin hedefi olan “hakikat” tabiri ile

13) FELSEFE KAÇ KISMA AYRILIR?
C)2 kısma ayrılır. Fizik, matematik, metafizik’ten oluşan teorik alan, araştırmalar ile ahlak, iktisat ve siyasetin yer aldığı pratik alan.

14) İBN NUBÂTE’YE GÖRE FELSEFİ İLİMLER KAÇ TÜRLÜDÜR?
C)3 türlüdür. Öğretimde mahiyeti bakımından vasıta durumundaki matematik, mahiyet olarak en sonda bulunan fizik, mahiyeti itibariyle en yüksek olan ilahiyattır.

15)MATEMATİK NE ZAMAN ARAPLAR ARASINDA ”İLK ARAŞTIRMA” OLARAK BİLİNME BAŞLADI?
C)Matematiğin önceliği Aristo’ya dayanır, fakat bu üç bilimin fizikle başlayan nihai sıralaması daha sonraki Meşşailerden gelir. Büyük bir ihtimalle Kindî Almagest’in
başlangıcında ilimlerin tasnifini yapan Ptolemy’i(Batlamyus) takip etmektedir.O zamandan itibaren matematik Araplar arasında”ilk araştırma” olarak bilinmeye başlandı.

16) İLK FELSEFEYE AİT ARAŞTIRMADA TAKİP EDİLEN METOT NEDİR?
C)İspat mantığı

17)HANGİ SEBEPTEN DOLAYI FARABİ “İKİNCİ ÖĞRETMEN” OLARAK ADLANDIRILDI?
C)İslam felsefesine düşünmenin yöntemi olarak mantığı sokmasından dolayı

18) FELSEFE VE DİN ARASINDAKİ FARK NEDİR?
C)Felsefe akla dayanır- din ise vahye.Mantık felsefenin önemidir-ALLAH’ın Rasulüne bildirdiği üzere Kur’an’da bahsedilen gerçeklere inanç demek olan iman ise dinin yoludur.

19) FELSEFE İLE DİN ARASINDAKİ UYUM OLDUĞUNU GÖSTEREN DELİLLER NELERDİR?
C) 1.İlahiyat felsefenin bir bölümüdür.
2.Peygamber’in vahyi ile felsefi hakikat birbirleri ile uyum içindedir.
3.İlahiyatla meşgul olmak mantıki bir yükümlülüktür.

20) .KİNDÎ’YE GÖRE İLAHİYAT FELSEFEDEN DAHA YÜKSEK BİR MEVKİ İŞGAL EDER.
Doğru / Yanlış (c:Yanlış)

21) EL-SÜCUD EL-FELEK EL-‘ULA NE ANLAMA GELMEKTEDİR?
C)İlk feleğin secdesi.

22) “YILDIZLAR VE AĞAÇLAR SECDE EDERLER” AYETİNDE GEÇEN SECDE KELİMESİ HANGİ ANLAMLARA GELMEKTEDİR? YILDIZLARIN İBADETİNE UYGUN DÜŞEN ANLAM
HANGİSİDİR?
C)1-İbadette yere kapanmak 2-İtaat 3-Eksiklikten kemale geçmek 4-İsteyerek bir şahsın emrine uymak. Yıldızların ibadetine uygun düşen anlam ”İsteyerek bir şahsın emrine
uymak”

23) İLK FELEĞİN HAREKETİNE NE AD VERİLİR?
C)ALLAH’a itaat etmesi anlamında ibadet(secde) adı verilir.

24) İSLAM KÜLTÜRÜNDE DİN VE FELSEFEYİ UZLAŞTIRAN İLK FİLOZOF KİMDİR?
C)Kindî

25) TANRI HAKKINDA YETERLİ VE SAĞLAM BİR BİLGİ EDİNMEK FELSEFENİN NİHAİ HEDEFİDİR.
Doğru / Yanlış (c:Doğru)

26) “ALLAH, HAMDLERİN EN BÜYÜĞÜ O’NADIR, EZELÎ OLMAKLA BU HAREKETİN SEBEBİ VE FAİLİDİR. O GÖRÜLMEZ VE HAREKET ETMEZ, FAKAT GERÇEKTE KENDİSİ
HAREKET ETMEKSİZİN HAREKETE SEBEP OLUR. BU, ONU DÜZGÜN KELİMELERLE ANLAYANLAR İÇİN VERİLMİŞ BİR TARİFTİR: O, ÖYLESİNE BASİTTİR Kİ, DAHA BASİT OLAN
BİR ŞEYE BÖLÜNEMEZ; O PARÇALANAMAZ, ÇÜNKÜ O BİLEŞİK DEĞİLDİR VE BİLEŞİK OLMA O’NA YÜKLENEMEZ, ANCAK ŞÜPHESİZ O GÖRÜLEBİLİR CİSİMLERİNİN
HAREKETİNİN SEBEBİ OLDUĞUNDAN GÖRÜLEBİLİR CİSİMLERDEN AYRILIR.”
KİNDÎ’YA AİT BU SÖZ KİNDÎ’NİN HANGİ RİSALESİNDE GEÇMEKTEDİR?
C) el- Sına’at el- Uzma

27) BASİTLİK, BÖLÜNEMEZLİK, GÖRÜLEMEZLİK VE HAREKETİN SEBEBİ OLMA KİMİN İFADE ETTİĞİ İLAHİ VASIFLARDANDIR?
C) Theon

28) ALLAH’IN SIFATLARININ TE’VİL’İ KONUSUNDA SELEFİYE VE MUTEZİLE ARASINDAKİ FARK NEDİR?
C)Selefiyeye mensup olanlar(ibn Hanbel) ALLAH’ın sıfatlarının te’vil edilmesini reddettiler. Selefiler Kur’an’ın lafzî manasının dışına çıkmama ve başka bir te’vile gitmeme
tavrını benimsedi.
Mutezîli alimler ise ALLAH’ın sıfatlarını aklî yolla tevile gittiler. Onların anlayışına göre aslî sıfatlar üçtür:İlim, kudret, irade.

29) GAZALİ’NİN FİLOZOFLAR, TIPKI MUTEZİLENİN YAPTIĞI GİBİ, İLK İLKEYE İLİM, KUDRET VE İRADE İZAFE ETMENİN İMKANSIZLIĞINDA TAM BİR FİKİR İÇİNDEDİRLER SÖZÜ
GAZALİ’NİN HANGİ ESERİNDE GEÇMEKTEDİR?
C) Tehafut el-Felasife

30) KİNDÎ’NİN SIFATLARI İNKÂR ETME HUSUSUNDA KONUYA YAKLAŞIMI NEDİR?
C)İlk önce onun ilgilendiği ne ALLAH’ın zatı ne de sıfatlarıdır, kategorilerin ALLAH’ın zatına yüklenebilirliğidir.
İkinci olarak ne cinsi ne de faslı olmayan ALLAH hariç her şey cins ve fasılları gösterilerek tanımlanabilir ve
böylece bilinir hale gelir.Kindî araştırmasında mantıkçıların yolunu takip eder.

31) KİNDÎ’NİN ALLAH’IN VARLIĞI İLE İLGİLİ DELİLİ NEYE DAYANIR?
C) İlliyet(nedensellik)inancına dayanır

32) ARİSTO’NUN SAYDIĞI NEDENLER NELERDİR?
C) Maddi, Suri (formel), fail (etken), gaye nedenler olarak dörttür.

33) ARİSTOTALES SİSTEMİNDE ALEMİN HAREKETİ NASILDIR?
C)Âlem mekânda sonlu fakat zamanda sonsuzdur. Çünkü âlemin hareketi hareket etmeyen hareket ettirici(muharrik) ile birlikte kadimdir.

31) İBN SİNA VE İBN RÜŞD’ÜN KÜFÜRLE İTHAM EDİLMESİNİN SEBEBİ NEDİR?
C)Aristocu olmalarından dolayı. Onlar âlemin kadim olduğunu öne sürdüler.

32) HER MADDİ CİSİMDE BULUNAN BEŞ CEVHER NELERDİR?
C)Madde, suret, mekan, hareket, zaman

33) SAYILAR İKİ TÜRLÜDÜR: BÖLÜNEBİLİR VE SÜREKLİ SAYILAR.ZAMAN BÖLÜNEBİLİR TÜRDEN DEĞİL SÜREKLİ OLANDIR.O halde
C)Geçmişten geleceğe doğru devam eden farazi anlar olarak tarif edilebilir. O anlardan oluşan sürekliliktir

34) Sonluluk ve sonsuzluk kavramlarının ispatı nedir?
C)Nitelik benzerlik ve farklılık istidadı; nicelik ise eşitlik ve eşitsizliktir.Eşitlik,büyüklük ve küçüklük fikri sonluluk ve sonsuzluk kavramlarının ispatının temelidir.

35) Kindî’nin “Alemin cisminin sonluluğu üzerine” adlı eserinde sonlulukla ilgili deliller nelerdir?
* Aynı cinsten uzunluğa eğer bunlardan biri diğerinden daha büyük değilse eşit denir.
* Eğer benzer cinsten bir uzunluk bu cinsten olan iki uzunluktan birine eklenirse bunların eşitliği bozulur.
* Eğer biri diğerinden daha küçük ise aynı cinsten iki uzunluk sonsuz olamaz çünkü küçük olan büyük olanı ya da onun bir parçasını ölçer.
* Aynı cinsten her biri sonlu olan iki uzunluğun toplamı da sonludur.

36) Kindî’nin nefis ve akıl anlayışındaki izlediği yol nedir? C)Nefs anlayışında Plotonus’tan ilham almış ve akıl nazariyesinde de Aristotales modelini takip etmiştir.”Nefs
Üzerine” adlı eserinde Aristo, Platon ve diğer filozofların görüşlerini özetler.

37) NEFSİN MELEKELERİ NELERDİR?
C)Düşünme, şehvet(arzu), gazap

38) DE INTELLECTU ADIYLA LATİNCEYE ÇEVRİLEN RİSALENİN AMACI NEDİR?
C)Aklın değişik manalarını açıklamak ve bilginin nasıl elde edileceğini göstermek.

39) ARİSTOTALES’İN DE ANİMA’DA BAHSETTİĞİ KUVVE VE FİİL HALİNDEKİ AKIL NEDİR?
C)Kuvve halindeki akıl düşünülür şeyleri akıl eder, fiil halindeki akıl ise akledilir şeyleri üretir.

40) AKLIN BİLGİ EDİNMESİ VE BİLGİ SAHİBİ OLMASI YANİ KUVVEDEN FİİLE GEÇMESİ DİYE TARİF EDİLEN AKIL HANGİ AKILDIR?
C)Meleke halindeki akıl.

41) KİNDÎ’NİN “AKIL ÜZERİNE RİSALE”SİNİN BAŞLANGIÇ SATIRLARINDA GEÇEN “İKİNCİ” DEN KASTEDİLEN NEDİR?
C)Sırf kazanılmış bilgi ile amelî olarak ya da uygulamayla bilginin bilfiil hale dönüştürülmesi faal olmanın ikinci derecesidir.

42) EL-SİHAH’I TELİF EDEN MEŞHUR DİLBİLİMCİ KİMDİR?
C)el-Cevherî

43) FARABÎ’NİN MANTIK TAHSİL ETTİĞİ BAĞDAT’IN MEŞHUR VE ÖNDE GELEN MANTIKÇISI KİMDİR_
C)Ebu Bişr Matta ibn Yunus

44) FARABÎ’YE “İKİNCİ ÜSTAD” DENMESİNİN SEBEBİ NEDİR?
C)Farabî’nin mantık alanında edindiği mümtaz mevkiî dolayısıyla.

45) FARABİ’NİN ESERLERİ KAÇ’A AYRILIR?
C)Biri mantıkla ilgili olanlar ve öteki diğer alanlara dair olanlar olmak üzere ikiye ayrılır

46) FARABİ’NİN ÜSLUBU NASILDIR?
C)Öz ve kat’î ifadelere dayanan, tekrarlardan ve lüzumsuz sözlerden kaçınarak az ve öz olmasını tercih eder.

47) FARABÎ’NİN İÇİNDE YUNAN FELSEFESİ EKOLLERİNİN İNDEKSİ, ONLARIN UNVANLARININ VE
EKOLÜ KURANLARIN İSİMLERİNİN MANALARININ AÇIKLAMASI BULUNAN ESERİNİN **** NEDİR?
C)Felsefeye Başlamadan Önce Bilinmesi Gerekenler

48) “İHSAÛ’L-ULÛM” NEDİR?
C)”İlimlerin sayımı”. Farabi’nin İslam düşünce tarihinde kendi türünde ilk teşebbüsüdür.

49) FARABİ FELSEFESİ SİSTEMATİK HALE NASIL GELMİŞTİR?
C)Kendisinden önceki filozofların bazı görüşlerini benimsemiş, bunları kendi kültürel çevresine uyabilecek bir tarzda yeniden inşa etmiş ve bunları öyle sıkı bir şekilde
örmüştür ki böylece Farabi felsefesi oldukça sistematik ve ahenkli bir hale gelmiştir.

50) FARABİ FELSEFESİNİN UNSURLARI NELERDİR?
C)Mantık, felsefenin birliği, on akıl teorisi, akıl teorisi, nübüvvet teorisi, Kur’an’ın yorumlanması

51) FARABİ’YE GÖRE MANTIK VE GRAMER ARASINDAKİ FARK NEDİR?
C)Mantık yalnızca kelimelerle ilgilenir, gramer anlam üzerinde durur ve anlamların kalıbını oluşturduğu sürece kelimelerle ilgilidir.

52) MANTIĞIN ASIL GAYESİNİ OLUŞTURAN MADDELER NELERDİR?
C)1-Kategoriler(makulat), 2-yorumlar, 3-Kıyas, 4-Burhan, 5-Cedel, 6-Safsata, 7-Hitabet, 8-Şiir

53) FARKLI MUHAKEME TÜRLERİ ŞARTLARA VE DİNLEYENİN ÖLÇÜLERİNE GÖRE KULLANILIYORSA FİLOZOFLAR VE ALİMLER,
İLAHİYATÇILAR VE SİYASET ADAMLARI HANGİ KIYASLARA SIĞINIRLAR?
C)Filozoflar ve âlimler “burhani”, ilahiyatçılar” cedeli”, siyaset adamları “hitabet”

54) FARABİ; PLATON(EFLATUN)VE ARİSTO’NUN UYUM İÇİNDE OLMASINDAN DOLAYI BİR TEK FELSEFE MEKTEBİ OLDUĞUNA İNANDIĞI MEKTEBİN **** NEDİR?
C)Hakikat mektebi

55) ARİSTOCU FELSEFENİN YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ İKİ TEORİ İLE ALAKALIDIR.BU TEORİLER NELERDİR?
C)Kozmolojik ve psikolojik mahiyeti olan “on akıl teorisi” ve “nefs teorisi”

56) DİNİ HAKİKATLERİN AKLÎ YÖNDEN İZAHI HANGİ TEORİLERE DAYANIR?
C)1.Nübüvvet 2.Kur’an’ın yorumlanması

57)FİZİK VE ASTRONOMİ’NİN TEMELİ OLUP ESAS KONUSU BİR VE ÇOKLUK MESELESİNİ ÇÖZMEK VE DEĞİŞEBİLENLE DEĞİŞMEYENİ KARŞILAMAK OLAN TEORİ
FARABİ’NİN HANGİ TEORİSİDİR?
C)On Akıl Teorisi

58) ARİSTO’NUN PSİKOLOJİYE DAİR ANTİK ESERLER ARASINDA KENDİ TÜRÜNÜN EN İYİSİ OLAN ESERİNİN **** NEDİR?
C)”Ruh Üzerine”

59) FARABİ’NİN RİSALELERİNDEN BİRİNİ TAMAMEN AKIL KONUSUNA TAHSİS ETTİĞİ RİSALENİN **** NEDİR?
C)”Aklın Çeşitli Anlamları Üzerine”

60)FARABİ AKLI KAÇ KISMA AYIRIR?
C) 2 kısma ayrılır. Ne yapılması gerektiğini tayin eden ”ameli(pratik)akıl”
Akıl ve ruhun kemale ermesine yardımcı olan “nazari(teorik)”
(Teorik akıl 3’e ayrılır:Maddi(heyulani), Meleke(akl bi’l-meleke), kazanılmış akıl(aklu mükteseb)

61) AKLIN İDRAKİ İLE DUYU ALGILARI ARASINDAKİ FARK NEDİR?
C)Bu idrak bir tür sezgi ve ilhamdır, doğrudan kavrayıştır. Bu da insanın kavrayışının en asil olanıdır ve ancakmükteseb(kazanılmış) akıl mertebesine ulaşan çok az
sayıdakikimse ve seçkinler buna sahip olabilir.

62) POTANSİYEL AKIL VE BİLFİİL AKIL ARASINDAKİ FARK NEDİR?
C)Potansiyel akıl sırf duyulur formları algılarken bilfiil akıl düşünülürleri saklar , alıkoyar ve kavramları idrak eder.

63) FARABİ FELSEFESİ SİSTEMİNİN EN MÜKEMMEL KISMI SAYILAN TEORİ HANGİSİDİR?
C)”Nübüvvet teorisi”;bunun hem psikolojik hem metafizik temelleri vardır, hem de siyaset ve ahlak felsefesiyle yakından ilgilidir.

64) FARABİ’NİN SİYASETLE İLGİLİ YAZDIĞI EN MEŞHUR ESERİ NEDİR?
C)”Örnek Şehir”

65) FAAL AKILLA NASIL İLETİŞİM KURULUR?
C)İki yolla mümkündür: Tefekkür ve İlham

66) NÜBÜVVET TEORİSİNİN TEK İTİCİ KUVVETİ NEDİR?
C)Şüphecilik dalgası.Bu şüphecilerin(reybiye) başında İbn el-Ravendi ile daha çetin ve güçlü hasım olan tabip Ebu Bekir Zekeriya el-Razi gelir.

67) Nübüvvet teorisini destekleyen filozoflar kimlerdir?
C)İbn Sina , İbn Rüşd , İbn Meymun , Cemaleddin Afgani , Muhammed Abduh

68) FARABİ’NİN SİYASET FELSEFESİYLE DOĞRUDAN ALAKALI KİTAPLARI NELERDİR?
C) 1-Kitap Arâ Ehl el-Medinet el-Fadıla , 2-Kitab el-Siyaset el-Medeniyye , 3-Kitap Tahsil el-Sa’âde
4-Kitab el-Tenbih alâ Sebil el-Sa’âde , 5-Fusûl el-Medeni

69) FARABİ’YE GÖRE EV YA DA AİLEDE İLİŞKİLER NASILDIR?
C)Sadece 4 ile sınırlıdır:”Karı-koca”, “efendi-köle”, “baba-oğul”, mülkiyet-ortaklık”

70) FARABİ’YE GÖRE BİR MİLLETİN VEYA BİR ŞEHİR HALKININ BU DÜNYA DA VE ÖTEKİ DÜNYADA MUTLULUĞU ELDE ETMESİ NASIL olur?
C)İnsani amiller yada nazari erdemler, fikri erdemler(el-fedail el-fikriyye), ahlaki erdemler(el-fedail el-hulkiyye), el sanatları(el-sına’at el ameliye)gibi
dört yetkinlikbir milletin veya bir şehir halkınınvasıfları haline gelirse.

71) FARABİYE GÖRE CİSİMLERİN VE ARAZLARIN MEYDANA GELMESİNİN ANA SEBEPLERİ NELERDİR?
C)Farabi tarafından belirtildiği şekliyle altı cins ve altı derecedir:Birinci sebep birinci derecede , ikinci sebep ikinci derecede , faal akıl üçüncü derecede ,
nefs dördüncü derecede , suret beşinci derecede , madde altıncı derecededir.
Cisimler altı tiptirler:Semavi cisimler , akıl sahibi hayvanlar , akıl sahibi olmayan hayvanlar , bitkiler ,madenler , dört unsur.

72) NEFİSLERİN MERTEBELERİ NELERDİR?
C)Nefslerin üç mertebesi vardır: Semavi cisimlerin nefsleri,natık hayvan(insani)nefsleri,natıkası olmayan hayvanların nefsleri
-Natık hayvanların nefsleri dört melekeye sahiptir: 1-akıl 2-Şehvet 3-muhayyile 4-müdrike




*******************



S1:MEŞŞAI FILAZOFLAR
C1:Kındı Farabi

S2:KINDI
C2:Kınde buyuk arap kabılelerınden bırıydı dedesı el-eşas ıslama gırmıs peygamberımızın ashabındandır.

S3:KINDININ ESERLER
C3:Felsefe mantık mtematık musıkı astronomı geometrı tıp sıyast munazara ılmı meterolojı ılmı eserlerının bır kısmıcremonalı gerard trafından latınceye cevrılmıs
orta çağ avrupayı etkılemıs.

S4:KINDININ DIN ILIMLERI ILE MANTIK VE DIL FELSEFESI
C4:DIL ILMI:Sarf ve nahıvı dısarda bırakacak olursak dılın ne oldugu dusunce ve varlıkla ılgısı belagat ve semantık gıbı konularda felsefeden baksa bısey
degıldır.bugunku analıtık ve kavram felsefesı bınu ıcermekte

S5:FELSEFE KAC KISIMDIR
C5:2 KISIM 1-FIZIK:MATEMATIK METAFIZIKTEN OLUSAN NAZARI TEORIK 2-AHLAK:IKTISAT VE SIYASETIN YER ALDIGI AMELI PRATIK

S6:FELSEFI ILIMLER KACTIR
C6:3 TUR.1-once matematık 2-mahıyetı en son olan fızık 3-mahıyetı ıtbarıyle en yuksek olan ılahıyatttır.not:kındı almagest ın baslangıcında ılımlerın tasnıfını
yapan ptlemyı takıp ederk matematık ıcın ılk arastırma sayar

S7:FELSEFE DIN ILIŞKISI (ILAHIYAT METAFIZIK NEDEN ONEMLI )
C7:1-Ilahıyat felsefenın bır bolumu 2-peygamberın vahıylerı ıle felsefe uyumlu 3-ılahıyatla ugrasmak mantıklı bısey

S8:DININ FELSEFEDEN USTUNLUGU
C8:1-Ilahıyat felsefen daha ustun2-dın ılahı felsefe beserı 3-dının yolu ıman felsenın akıl 4-peygamberımızın bılgısı oğrudan ve ılhamla fılazofunkı mantık ve
burhan ıle

S9:ILK FELSEFE METAFIZIK
C9:Yontem ıspat mantığı

S10:ESSINATL UZMA ADLI RISALE
C10:Kındı

S11:TANRININ VARLIĞININ DELILLERI
C11:İLLİYET DELILI:ALLAHın varlığını nedensellık delılı ıle kanıtlar nedenler dızesı sonludur ve bır ılk gercek yada gercek neden vardır. Kındı felsefesınde tanrı etken
neden NIZAM DELILI:Butun tabı varlıklarda gozlenen duzendır SONLULUK DELILI:Maddı cısımler madde ve suretten olusurlar ve mekanda hareket eder
madde:form hareket mekan zaman her maddı cısımde bulunan beş cevherdır.zaman mekan maddı cısımler sonludur cunku onlar sınrlı olmadıkça var olmaz

S12:FARABI
C12:Kendısını tamamıyla teemmul ve tefekkure vermıstır.
Farabi'nin doktrini öylesine ahenkli ve tutarlıdır ki, bunun unsurları tamamen birbirleriyle münasebet içindedir. Bir veya ilk sebepten başlayarak felekler alemi ile
kendilerinden ay-altı aleminin sudür ettiği on aklı elde eder. Farabi'ye göre gezegenler onları yöneten akıllar tarafından hareket ettirilir ve oluş ve yokoluş (kevn
ve fesâd) içindeki tabiat bu akıllara bağımlıdır. Ruh bu akıllardan biri olan faal akıl tarafından idare edilir. Siyaset ve ahlak konunun dışında değildir, insanlar
tarafından aranan mutluluk ancak felekler alemi ile iletişim kurmakla elde edilir. Onun "örnek şehir"i yalnızca bu gayeye yöneliktir. Bu doktrin aynı zamanda
ruhçu (spiritualist) ve idealisttir, çünkü Farabi hemen her şeyi ruha indirger. Onun Tanrı'sı ruhların Ruhu'dur; göklerdeki gezegenler feleklerin ruhları tarafından
yönlendirilir, onun şehrindeki reis ruhu bedenini aşmış olan bir insandır. Kökleri düşünce ve kavramlara yerleştirilmiş bir spiritüalizm, kendisini tamamen
tefekküre ve teorik düşünceye vermiştir. Bir, en yetkin düşünce (idea)'dır, kendini düşünen Akıl'dır. Diğer varlıklar bu akıl tarafından meydana getirilmişlerdir.
Teorik düşünme ve tefekkür yoluyla insanoğlu felekler alemi ile temas kurabilir ve en yüksek mutluluğu elde edebilir. Hiçbir ruhçuluk Farabi'de olduğu kadar
idealizmle bu derece iç içe olmamıştır. Her ne kadar Farabi'nin öğretisi Ortaçağların bir yansıması olsa da, çağımızın ve hatta günümüzün anlayışını da ihtiva eder.
Farabi, bilimin yanındadır ve deneyi teşvik eder, kahinliği ve astrolojiyi reddeder, Nedensellik ve zorunluluğa o kadar inanmıştır ki, görünüşte açık bir nedeni
olmayan sonuçlar için bile nedenlere başvurur. Felsefe ile dinin arasında bir ahenk kurulabilsin diye felsefe geleneğiyle olan uzlaşmayı korumada zorlanacak
derecede aklı son derece kutsal bir mevkiye yerleştirir. Fârâbi'ye göre, devlet reisi fizikî olarak mükemmel, keskin bir zekâ, hafıza ve anlayış sahibi olmalıdır.
İlimlere aşık olmalı, doğruluğu sevmeli, zorluklar karşısında kolayca yılmamalı, rahat olmalı, yiyeceklere fazla düşkün olmamalı ve bedeni hazlardan uzak
durmalıdır. Yalan ve yalancılardan nefret etmeli, soylu ideallere tutkun, adalet aşığı, zenginlik ve dünyevi mevkiyi düşünmemeli, ayrıca sebat, yüreklilik ve cesaret
sahibi olmalıdır. Platon'un filozof-kralı da hakikat aşığı, varlık bilgisi tutkusu olan, kusur ve noksanlardan uzak duran, hür düşünceli, zeki, bilge, esprili ve başarı
hırsına sahip birisiydi. Fârâbi'nin ideal devleti dünya devleti olabilecek genişlikte uluslararası niteliğe sahip iken, Platon'un devleti sadece bir şehir devletidir.
Platon devlet işlerini bir grup insana emanet edip, sistemi "aristokrasi" olarak isimlendirir. Fârâbi, ideal devletin başkanını imam olarak isimlendirmekle kalmayıp,
onu peygamberle bir tutuyor. İmâmın veya imamın geleneğini takip edebilecek niteliklere sahip bir reisin yokluğunda ise, kendi aralarında reisin çeşitli
niteliklerine sahip olan bir grup insan devlet işlerini üstlenir. Bu sebeple, Fârâbi'nin teorisinin tamamen Platon'un Devlet’ine dayandığını veya onun felsefesinin
basitçe Aristocu olduğunu söylemek doğruyu yansıtmaz.