Surelerin İsimlerinin Manaları:

[Yitiksevda]

Surelerin İsimlerinin Manaları:

1.Kur'an'ın ilk suresi olduğu için açış yapan, açan manasında "Fâtiha" denilmiştir.
2. Adını, 67-71. âyetlerde yahudilere kesmeleri emredilen sığır’dan alır.(bakara suresi)
3. Hz. Meryem'in babasının mensup olduğu İmrân ailesinden söz edildiği için sûre bu adı almıştır.
(Ali İmran suresi)
4. "Nisâ" kadınlar demektir.
5. "Mâide" sofra demektir.
6. En'âm; koyun, keçi, deve, sığır ve manda cinslerini bir arada ifade eden bir kelimedir.
7. A'râf'ta yani cennet ve cehennem ehli arasındaki yüksek bir yerde bulunan insanlardan söz edildiği için sûreye bu ad verilmiştir.
8. Enfâl, ziyade manasına gelen "nefl" kelimesinin çoğuludur. İslâm dinini savunmak için yapılan savaşlarda elde edilen sevaba ek olarak alınan ganimet malına da "nefl" denilmiştir.
9. 104. âyet tevbe ile ilgili olduğu için sûreye bu isim verilmiştir.
10. 98. âyette Hz. Yunus'un kavminden bahsedildiği için sûreye bu ad verilmiştir.
11. Arabistan halkına gönderilmiş peygamberlerden biri olan Hûd (a. s.)'ın hayatından bahsedildiği için sûreye bu isim verilmiştir.
12. Sûrenin başından sonuna kadar Yusuf Peygamber'den bahsedildiği için bu adı almıştır.
13. Sûrenin onüçüncü âyetinde gök gürültüsü manasına gelen "er-Ra'd" kelimesi zikredildiği için sûreye bu ad verilmiştir.
14. Hz. İbrahim'in duasını ihtiva ettiği için sûreye bu ad verilmiştir.
15. Hicr, bir yer adıdır.
16. ‘’ Nahl ‘’ bal arısı demektir .
17. "İsrâ" kelimesi, geceleyin yürümek manasına gelir.
18. Sûre bu adı, içinde söz konusu edilen ve "mağara arkadaşları" demek olan "Ashâb-ı Kehf"den almıştır.(kehf suresi)
19. Bu sûre özellikle Hz. Meryem'den ve onun Hz. İsa'yı dünyaya getirmesinden bahsetmesi sebebiyle "Meryem sûresi" adını almıştır.
20. Sûre, ismini, başındaki Tâ-Hâ harflerinden almıştır.
21. Başka konular yanında bilhassa bazı peygamberler ve onların kavimleriyle olan münasebetlerinden bahsettiği için Enbiyâ (Peygamberler) sûresi adını almıştır.
22. Bu sûrede, hac farizasının daha önce Hz. İbrahim tarafından başlatıldığından ve Hz. Muhammed (s. a.) tarafından da devam ettirildiğinden bahsedildiği için sûreye "Hac sûresi" denilmiştir.
23. Özellikle ilk âyetlerinde kurtuluşa eren müminlerin ibadetlerinden, ahlâki yaşayışlarından ve nâil olacakları uhrevî nimetlerden bahsedildiği için sûre "el-Mü'minûn" adını almıştır.
24. "Nûr âyeti" diye bilinen 35. âyette Allah'ın, gökleri ve yeri aydınlatan nûrundan bahsedildiği için "Nûr sûresi" adını almıştır.
25. "Furkan", hakkı bâtıldan ayırdeden demektir ve Kur'an-ı Kerim'in isimlerindendir.
26. "Şuarâ", şairler demektir.
27. "Neml" karınca demektir.
28. "Kasas", olaylar, hikâyeler demektir.
29. "Ankebût", örümcek demektir.
30. İranlılarla yapılan savaşta yenilmiş olan Rumların (Bizanslıların) tekrar galip gelecekleri anlatıldığından, sûreye bu isim verilmiştir.(rum suresi)
31. Hz. Lokman'ın kıssasını anlattığı için bu adı almıştır.
32. Adını 15. âyette geçen kelimeden almıştır.(secde)
33. "Ahzâb", "hizb"in çoğuludur. Topluluk, gurup, bölük, parti gibi manalara gelir. Her gün mutad olarak devam edilen dua demetine, Kur'an cüzünün dörtte birine de hizip denir. Bu sûrede, müslümanlara karşı savaşmak üzere birleşen Arap kabilelerinden bahsedildiği için, bu isim verilmiştir.
34. Sûre adını, Yemen'de bir bölge veya kabile ismi olan Sebe' kelimesinin geçtiği 15. âyetten alır.
35. FÂTIR Mekke'de nâzil olmuştur, 45 (kırkbeş) âyettir.
36. Sûre, ismini iki harften ibaret olan ilk âyetten almıştır.(yasin)
37. Saf saf (sıra sıra) duranlar anl***** gelir.(saffat suresi)
38. İsmini birinci âyette yer alan Sâd harfinden alır.
39. Adını, 71 ve 73. âyetlerde geçen mümin ve kâfirlerin oluşturduğu topluluklar anl***** gelen "zümer" kelimesinden almıştır.
40. Adını, Firavun ailesinden inanan bir kişinin vasıflarının sayıldığı 28 - 45. âyetlerden alır. (el mümin)
41. Adını, 3. âyette geçen "fussılet" kelimesinden almıştır.
42. Adını 38. âyette geçen ve müslümanların, işlerini aralarında danışma ile yapmalarının gereğini bildiren Şurâ kelimesinden almıştır.(danışmak)
43. Zuhruf, altın ve mücevher anl***** gelir.
44. Duhan duman anl***** gelir.
45. Adını, 28. âyette geçen ve kıyamette diz üstü çökenleri anlatan "câsiye"den almıştır.
46. Âd kavminin yaşadığı bölgede rüzgârlar, "ahkaf" denen kum tepeleri meydana getiriyordu. İçinde bu kavmin yaşadığı bölge ve kum yığınlarından söz edildiğinden sûre Ahkaf adını almıştır.
47. Adını Peygamberimizin isminden almıştır.(Muhammed suresi)
48. İçinde İslâm'ın elde edeceği fetih, başarı ve zaferden bahsedildiği için Fetih adını almıştır.
49. Adını "odalar" anl***** gelen "hucurât" kelimesinden alır.
50. "Kaf" harfi ile başladığı için bu adı almıştır.
51. İlk âyette geçen ve "rüzgârlar" anl***** gelen "zâriyât" kelimesi, sûrenin adı olmuştur.
52. Adını, birinci âyette geçen ve üzerinde Hz. Musa'ya Tevrat'ın indiği, böylece onun ilâhi hitaba mazhar olduğu Tûr dağından almıştır.
53. en-NECM Mekke'de inmiştir. 62 (altmışiki) âyettir. Yalnız 32. âyeti Medine'de nâzil olmuştur.
54. Ayın yarılması mucizesi bu sûrede anlatılır. Onun için bu adı almıştır. (el kamer)
55. İlk kelime olan "er-rahmân" sûreye ad olmuştur.
56. Adını ilk âyetinde geçen ve kıyamet olayını ifade eden "vâkıa" kelimesinden almıştır.
57. Arapça'da demir anl***** gelen "hadid" kelimesiyle isimlenmiştir.
58. Adını, ilk âyetinde geçen "tecâdilü" kelimesinden alır.(el mücadele)
59. Yahudi kabilelerinden Nadîroğullarının sürülmeleri hakkında bilgi verdiği için bu adı almıştır. (el haşr)
60. Adını, 10. âyette geçen "imtehınû" kelimesinden almıştır.( el mümtehine)
61. Adını, müminlerin saf tutarak Allah yolunda savaştıklarını bildiren 4. âyetinden almıştır. (es saf)
62. Adını, 9. âyetinde geçen "cum'a" kelimesinden alır.
63. Münafıkların davranışlarından söz ettiği için bu adı almıştır.(el münafıkün)
64. Adını, dokuzuncu âyette geçen ve aldanma, kâr-zarar manasına gelen "teğâbün" kelimesinden alır.
65. "Talâk", boşama anl***** gelir. Sûre boşama konusunu ihtiva ettiği için bu ismi almıştır.
66. Adını Hz. Peygamber'in bazı yiyecekleri kendisine yasakladığını anlatan birinci âyetten alır. (et tahrim)
67. Adını, birinci âyetinde geçen "el-mülk" kelimesinden almıştır.
68. Adını ilk âyetindeki "kalem" kelimesinden alır.
69. Adını, ilk âyetindeki "el-hâkka" kelimesinden almıştır. "Hâkka"ya değişik manalar verilmiştir. "Hak" kökünden geldiği için, hepsinde hak ve hakikat manası vardır. Daha çok "kıyamet" manası verilmektedir.
70. Meâric, "ma'rec"in çoğulu olup "yükselme dereceleri" demektir.
71. Hz. Nuh'un ilâhî elçi olarak gönderilişi ve mücadeleleri anlatıldığından sûre bu ismi almıştır.
72. Cinlerin Kur'an dinleyip hidayete geldikleri anlatıldığından, sûre bu ismi almıştır.
73. Sûre, adını, ilk âyetindeki "el-müzzemmil" kelimesinden almıştır. "Müzemmil" örtünüp bürünen demektir.
74. "Müddessir", örtüsüne bürünen, sarınan demektir.
75. Adını, ilk âyetinde geçen "el-kıyâme" kelimesinden almıştır.
76. Adını ilk âyetinde geçen "el-insân" kelimesinden almıştır.
77. "Gönderilenler" anamına gelen "el-mürselât" kelimesi ile başladığı için sûre bu adı almıştır.
78. "Nebe' " haber demektir.
79. Adını, "söküp çıkaranlar" manasına gelen "nâziât" kelimesinden alır.
80. Adını, "yüzünü ekşitti, buruşturdu" anl***** gelen ilk kelimesinden almıştır.(abese)
81. Sûrenin başında güneşin dürülmesinden söz edilmiş ve adını da buradan almıştır. (et tekvir)
82. Manası "yarılmaktır"tır. (el infitar)
83. Ölçü ve tartılarında hile yapanları kötüleyerek başladığı için bu adı almıştır.
(el mutaffifin)
84. Göğün yarılmasından söz ettiği için bu adı almıştır. (el inşikak)
85. "Bürûc", burc kelimesinin çoğuludur.
86. Târık, geceleyin gelen, şiddetlice vuran, kapı çalan demektir.
87. Allah'ın "Yüce" anlamındaki adıyla başladığı için "el-A'lâ" denilir.
88. Adını, ilk âyette geçen ve her şeyi saran, kaplayan, dehşeti her şeye ulaşan kıyamet günü anl***** gelen "ğâşiye" kelimesinden alır.
89. Fecr, tan yerinin ağarması ve şafak manasına gelir.
90. Adını, ilk âyette geçen, Mekke'yi anlatan ve "şehir" anl***** gelen "beled" kelimesinden almaktadır.
91. Adını, sûrenin ilk kelimesi olan ve "güneş" anl***** gelen "şems"ten alır.
92. Geceye yeminle başladığı için "Leyl" denilmiştir.
93. Duhâ, kuşluk vakti demektir.
94. "İnşirâh" açılmak, genişlemek, sevinmek manalarına gelir.
95. "Tîn", dağ adı veya incir demektir.
96. Alak, insanın yaratılış safhalarından olan aşılanmış yumurtayı ifade eder.
97. Kadir gecesinden söz ettiği için bu adı almıştır.(el kadr)
98. Açık delil manasına gelen ve birinci âyette geçen "beyyine" kelimesi sûreye ad olmuştur.
99. Deprem demek olan "zilzâl", sûrenin ilk âyetinde geçer.
100. Âdiyât, koşan atlar demektir.
101. Kâria, kapı çalan demektir.
102. Tekâsür, çokluk yarışı ve çoklukla övünmek demektir.
103. Asr, yüzyıl, ikindi vakti ve meyvenin suyunu çıkarmak gibi manalara gelir. "Asr"a yemin ile söze başladığı için bu adı almıştır.
104. Hümeze, birini arkasından çekiştirmek, onunla alay etmek, kırmak ve incitmek manalarına gelir.
105. Kâbe'yi yıkmak isteyen Ebrehe'nin Fillerle hücumunu konu edindiği için bu adı almıştır.
106. Kureyş'e cahiliye devrinde verilen bazı imtiyazlardan bahsettiği için bu adı almıştır.
107. Mâûn, zekât vermek yahut bir şeyi geçici olarak kullanması için birine vermek şeklinde yardım demektir.
108. Kevser, çok nimet demektir; ayrıca cennette bir havuzun da adıdır.
109. Kâfirlerden söz ettiği için bu adı almıştır.(el kafirun)
110. Nasr, yardım demektir.
111. Tebbet, "kurusun" manasına bedduadır.
112. İhlâs, samimi olmak, dine içtenlikle bağlanmak, esaslarını sırf Allah rızası için uygulamak anl*****dır.
113. Felak, sabah manasına geldiği gibi yarmak manasına da gelir.
114. Nâs, insanlar demektir.


Alınıtıdır: