Orucun Şartları

[MERVE DEMİR]

Orucun Şartları

Hanefîlere göre orucun şartları şunlardır:


1-Müslüman olmak: Gayr-i Müslimlere oruç tutmak farz değildir. Onlar ilk önce iman etmekle mükelleftirler, şayet tutacak olsalar oruçları sahih olmaz.


2- Akıllı olmak: Deliler, delilik esnasında oruç tutmakla mükellef değildirler. Uyku hastalığına tutulan, bayılan veya komaya giren kimselerin durumu da mükelleflik dışındadır.


3- Ergenlik çağına ulaşmak; Çocuklara temyiz gücüne sahip de olsalar oruç farz değildir.


4- Sıhhatli olmakHastalar oruç tutmakla mükellef değildirler, iyileştikten sonra yedikleri günler sayısınca kaza ederler. Fidye edemezler.


5- Mukim olmak:Yolcuların, dinen seferi sayılan müddet içerisinde oruç tutmamalarına müsade edilmiştir. Yedikleri günleri sonradan kaza ederler. Fakat oruç tutmaları daha evladır.


6- Hayız ve nifastan temiz olmak: Hayız ve nifas halindeki kadınların oruç tutmaları sahih değildir. Bu durumda iken tutamadıkları oruçlarım kaza ederler.


7- Niyet: Niyetsiz oruç sahih değildir, ibadetle adeti birbirinden ayıran şey, niyettir. Nitekim, hastalık sebebiyle perhiz yapan bir kimse, ibadet niyeti olmadığı için oruçlu sayılmaz. Herhangi bir oruca kalben niyet yeterlidir. Fakat niyetin dil ile de yapılması menduptur. Ramazanda, her gün için ayrı ayrı niyet şarttır. Oruç için sahura kalkmak da bir niyet sayılır. Niyetin vakti, güneş battıktan sonra başlar, ertesi günün yarısından öncesine kadar devam eder. Keffaret, kaza ve mutlak nezir oruçları için niyetin geceleyin yapılması ve hangi orucuna niyet edildiğinin belirtilmesi şarttır.

[Emekdar Üye]

Ramazan Orucu Kimlere Farzdır?

Bülûğa ermiş, aklı başında kadın ve erkek her müslümana, Ramazanda oruç tutmak bir kulluk borcudur ve farz-ı ayndır. Bülûğa ermemiş çocukların oruç tutması ise farz olmamakla beraber onları da namaz gibi, küçük yaşlardan itibaren yavaş yavaş oruç tutmaya alıştırmak, oruca heveslendirmek lâzımdır.

Yolcu ve hasta olanlara da oruç farzdır. Ancak Ramazanda tutmaları mecburî değildir. Çünkü Ramazan orucunun Ramazan içinde edâsının farz olması için, sıhhat ve ikâmet şarttır. Yolcularla hasta olanlara şeriatın izin ve ruhsatı vardır. Dilerlerse oruçlarını Ramazanda tutarlar, dilerlerse yolcular yolculuktan evlerine döndüklerinde, hastalar da iyi olduklarında gününe gün kazâ ederler.

Orucun Sıhhat Şartları Nelerdir?

Tutulan oruçların sahih olabilmesi için de iki şart vardır:

1. Niyet,
2. Kadınlar için hayız ve nifastan temizlik.

Niyet edilmeden tutulan oruçlar dînen muteber sayılmaz. Orucun sahih olabilmesi için niyet şarttır.

Nifas hâlindeki kadınlar (lohusalar) ile âdet gören kadınlar da bu halde iken ne namaz kılabilir, ne de oruç tutabilirler. Fakat bu halden kurtulduktan sonra, tutamadıkları oruçlarını gününe gün kazâ ederler. Namazlarını ise kazâ etmezler. Çünkü hayız - nifâs hâlinde kılınmayan namazların kazâsında meşakkat ve zorluk olduğundan Cenâb-ı Hak, lûtfuyla, kadınları bu borçtan afvetmiştir.

Oruç Tutma Vakti Ne Zamandır?

Orucun vakti, imsâk vakti dediğimiz fecr-i sâdık zamanından, akşam güneşin batışına kadar olan müddettir.

Orucun başlama ve bitme zamanı hakkında şübhe ile zannın hükümleri ayrıdır. Şöyle ki:

* Fecrin (imsâk vaktinin) başlayıp başlamadığında şübheye düşen kimse için, yiyip içmeyi terk etmek efdaldir. Bununla beraber yiyip içecek olsa, orucu sahihtir. Ancak sonradan, fecirden sonra da yiyip içtiği kesinlikle anlaşılırsa, orucu bozulmuş olur. Gününe gün kazâ etmesi gerekir.

* Oruçlu kimsenin, güneşin battığı hususunda şübhe içinde iken iftar etmesi helâl olmaz. İftar edip de sonradan işin gerçeği anlaşılmazsa, üzerine sadece kazâ lâzım gelir. Fakat güneşin batmasından evvel iftar ettiği sonradan kesin şekilde meydana çıkarsa, keffâret de lâzım gelir.

* Güneşin battığı zannıyla iftar eden kimse ise, sonradan güneş batmadan evvel iftar ettiğinin farkına varırsa, üzerine sadece kazâ lâzım gelir.

Demek ki imsâk vaktinin girip girmediğini iyice kestiremeyen kimse için, yeme içmeyi terkederek bir an evvel oruca başlamak ve güneşin battığını tam kestiremeyen kimse için de, hemen orucu bozmamak ihtiyat îcabıdır.

[su damlası]

Allah razı olsun...