HZ. Elyesa' (a.s.)

[MERVE DEMİR]

HZ. Elyesa' (a.s.)

Mûsâ aleyhisselâmın dinini İsrâiloğullarına yaydı.

ELYESA ALEYHİSSELÂM

İsrâiloğullarına gönderilen peygamberlerden. İlyâs aleyhisselâmdan sonra gönderilmiştir. Her ikisi de Mûsâ aleyhisselâmın dinini yaymakla vazifelendirilmiş nebi idiler. İlyâs aleyhisselâm, İsrâiloğullarını Allahü teâlâya imâna ve ibâdete çağırdı. Onu dinlemediler, hattâ memleketlerinden kovdular. Ba'l adındaki puta tapmaya ısrarla devâm ettiler. Bu isyânları ve azgınlıkları sebebiyle, Allahü teâlâ onlar üzerine belâ ve musibet gönderdi. Çeşitli sıkıntılarla cezâlandırıldılar. Memleketlerinden bereket kaldırıldı. Yağmur yağmaz oldu, kıtlık başgösterdi ve mahsûl alamadılar. Yiyecek bulamaz oldular. Açlıktan leş yemeye başladılar. Sonunda İlyâs aleyhisselâmı bulup, nasihatını dinlediler. İmân ettikleri için, üzerlerinde belâlar ve musibetler kaldırıldı. Bir müddet sonra, tekrar dinden dönüp puta tapmaya ve çeşitli günahları işlemeye başladılar. Küfürde ısrâr edip, imân etmeye bir türlü yanaşmadılar. İlyâs aleyhisselâm, Allahü teâlânın izniyle Ba'ıbek'te yaşayan bu kabile arasından ayrılıp gitti. Başka beldelerde yaşayanları, Allahü teâlâya imân ve ibâdet etmeye dâvet etti. Bu dâvetleri sırasında uğradığı bir belde halkı tarafından çok sevilip, orada kalması istendi. Bunun üzerine bir müddet kaldı. Bu sırada ihtiyar bir kadının evinde misâfir olmuştu. bu kadın Elyesa aleyhisselâmın annesiydi. Elyesa aleyhisselâm, o sırada genç olup hastaydı. Annesi, İlyâs aleyhisselâmdan, oğlunun sıhhate kavuşması için duâ istedi. İlyâs aleyhisselâm da duâ etti. Elyesa aleyhisselâm hastalıktan kurtulup sıhhate kavuştu. Bundan sonra İlyâs aleyhisselâmın yanından hiç ayrılmadı. Ondan Tevrât-ı şerifi öğrendi. İlyâs aleyhisselâmdan sonra Elyesa aleyhisselâm, Allahü teâlâ tarafından peygamber olarak görevlendirildi.
Elyesa aleyhisselâm, İsrâiloğullarının ıslâhı için uğraştı, tebliğ vazifesi yaptı. Azgınlık ve taşkınlıklarını günden güne arttıran bu kavim, Allahü teâlânın kendilerine gönderdiği kitâbın gösterdiği yoldan ayrıldı. Kabileler, devletin başına geçmek yarışına girdi. Aralarındaki ayrılık ve başka memleket meseleleri yüzünden birbirilerine düştüler. İsrâiloğulları arasındaki fitnenin kavga ve çekişmelerin sonu gelmez oldu. Nihâyet Allahü teâla üzerlerine Asûr devletini musallat kıldı. Esir olup zelil ve perişan bir hayat sürmeye başladılar. Bu hâdiselerin vukû bulduğu sıralarda, Yûnus aleyhisselâm, Asûrluların başşehrş olan Ninova'da dünyâya gelmişti
Elyesa aleyhisselâmdan Kur'ân-ı kerimde bahsedilmiş olup meâlen; ''(Yâ Muhammed!) İsmâil'i, Elyesa'ı, Zülkifl'i de hâtırla. (Kavmine anlat) Bunlar hayırlılardan idiler.'' (Enbiyâ sûresi:85) buyrulmaktadır.
MÛCİZELERİ:
1-Eriha şehri ahâlisinin içme suları acılaşmıştı. Bu durumu Elyesa aleyhisselâma bildirip, kendilerine yardımcı olmasını istemişlerdi. Bunun üzerine. Elyesa aleyhisselâm acılaşan suyun içine bir parça tuz atıp, ''Tatlı ol!'' deyince, Allahü teâlânın üzniyle su tatlı ve lezzetli olmuştur. 2-Borçlu ve dul bir kadın, Elyesa aleyhisselâma gelip, fakirliğinden şikâyetçi olmuştu. ''Evinde neyin var?'' deyince, kadın; ''Bir kaşık kadar yağım var.'' dedi. Elyesa aleyhisselâm, kadına; ''Git, o yağı bir kab içine koy.'' buyurdu. Kadında gidip yağı bir kabın içine koydu. Elyesa aleyhisselâmın mûcizesiyle o yağ o kadar arttı ki, pekçok kap yağ ile doldu. Fakir kadın bundan borçlarını ödediği gibi, zengin de oldu.
İsrâiloğulları, Elyesa aleyhisselâma bazân uyup, bildirdiği emirleri yerine getirdiler. Bâzan da muhâlefet ettiler. Elyesa aleyhisselâm vefâtına yakın Zülkifl aleyhisselâmı yanına çağırıp, kendinden sonra onu yerine halife tâyin etti.

[Emekdar Üye]

Cenâb-ı Allah, Elyesa'ı da En'âm sûresinde bazı peygamberlerle birlikte zikretmiştir Şöyle ki:



«İsmail, Elyesa, Yunus ve Lût'a da (yol gösterdik), hepsini âlemlere üstün klldlk»(el-En'âm, 86)


«İsmail'i, Elyasa'yı, Zülkifl'i de an Hepsi de iyilerdendir» <Sâ'd,48)


İbn İshak'ın, Hasen'den rivayet ettiğine göre İlyas'dan sonra İsrailoğullarına Elyesa peygamberlik etmiştir Cenâb-ı Allah'ın diledi*ği bir süre kadar aralarında kalıp İlyas'ın yolunu ve şeriatını tutarak onları Allah'a kulluk etmeğe davet etmiştir Nihayet eceli gelince o da ahirete göçmüştür Ardı sıra büyük olaylar, günahlar ve hatalar işle*mişlerdir İsrailoğullarının aralarında zorbalar çoğalıp peygamberleri öldürmeye başlamışlardır İnatçı azgın ve taşkın bir hükümdarları var*dı Denildiğine göre o hükümdara, tevbe edip inatçılığından ve zorbalı*ğından geri caydığı taktirde Cennet'e gireceğini Zülkifl tekeffül etmişti Tekeffül ettiğinden dolayı da Zülkifl adını almıştı
Muhammed b îshak'ın anlattığına göre Elyesa'nın adı Ahtop'dur

Hafız Ebu'l-Kasım b Asakir, tarihinin (y) harfi maddesinde Elyesa'dan bahsederken onun Esbat b Adiy b Şotlim b Efraim b Yusuf b Ya'kub b îshak b İbrahim el-Halil olduğunu söylemiştir Denildiğine göre Elyesa, İlyas peygamberin amcası oğludur Baalbek, hükümdarının korkusundan ötürü onunla birlikte Kasyon dağında gizlenirmiş Sonra her ikisi beraberce onun yanına giderek Allah'a kulluğa davet et*mişler İlyas'ın vefatından sonra onun yerine Elyesa geçerek kavmine peygamberlik etmiştir


Fasıl


İbn Cerir et-Taberî ile diğerleri dediler ki: Elyesa'dan sonra İsrailoğullarının durumları berbat olup karıştı Büyük günahlar işledi*ler Peygamberlerin bir kısmını öldürdüler Bunun üzerine Cenâb-ı Al*lah, peygamberlere bedel olarak üzerlerine zorba hükümdarları musal*lat etti O hükümdarlar kendilerine zulmedip kanlarını akıttılar Ayrı*ca Cenâb-ı Allah, diğer milletleri de onlara düşman kılıp üzerlerine mu*sallat kıldı Düşman milletlerden biri ile savaştıklarında Misak tabutu onlarla beraber oluyordu Bu vesile ile Cenâb-ı Allah'ın bereket ve imda*dı kendilerine yetişip muzaffer oluyorlardı Musa ve Harun ailesinin bı*raktıkları kalıntılarla ferahlık, o tabutun içinde bulunuyordu
Gazzeliler ve Maskalan ahalisi ile yaptıkları bazı savaşlarda mağ*lup oldular Mülkleri ellerinden alındı İsrailoğullarının o zamanki hükümdarı, bunu öğrenince, boynu incelip rengi sarardı ve kahrından öldü İsrailoğulları da başsız kaldılar Nihayet Cenâb-ı Allah, kendileri*ne Samoyel adında bir peygamber gönderdi Samoyel'den düşmanla sa*vaşırken başlarında bulunması için bir hükümdar tayin etmesini iste*diler Neticede Kur'ân-ı Kerim'de anlatılan olaylarla karşılaştılar
İbn Cerir et-Taberî der ki: Yuşa b Nun'un vefatından sonra Samoyel'in peygamber olarak gönderilişine kadar aradan 460 sene geçti [Tarih-i Taberî, 1,328]

İbn Kesîr - "El-Bidaye Ve'n-Nihaye" adlı eserden

[Yitiksevda]

HZ. ELYESA' (a.s.)
İsrailoğulları'na gönderilen peygamberlerden biri.