Bedî ve mevlana isimleri beşer için kullanılabilir mi?

[EyMeN&TaLhA]

Bedî ve mevlana isimleri beşer için kullanılabilir mi?

1- Bedî ismi, beşer için kullanılamaz mı? Mesela Bedîüzzaman demek şirk midir? Eğer şirk olsaydı Üstad hazretleri buna müsaade eder miydi?

2- Böyle bir ismin Üstad tarafından kullanılması tevazu ile örtüşür mü? İnsanın kendine emsalsiz demesi ne kadar doğrudur?

3- Mevlana ismi içinde aynı soruları soruyoruz; bu isminde beşer için kullanılması doğru mudur?


Cevap:


Çok az bir Arapça bilgisi olan ve Kur'an ilimleri ile biraz alakadar olan biri çok iyi bilir ki, Arapça'da hakikat ve mecaz oldukça yoğun bir şekilde kullanılır. Ayrıca lafzı müşterek yani çok anlamlı kelimeler ve lafzı müterâdif yani eş anlamlı kelimeler her dilde olduğu gibi Arapça'da da vardır ve bunlar Kur'an içerisindede kullanılır. Bunlara dikkat etmeden bir kelimeye tek bir anlam yüklemek ve değerlendirmelerin hepsini o anlam üzerinden yapmak, cinayetlerle neticelenir. Bu bilgiyi nazarlarınıza verdikten sonra sorularınıza geçelim.

1- Bedî ismi şerifi, Esmaü'l-Hüsna'dan olan Rabbimizin güzel isimlerindendir. Kur'an-ı Kerim içerisinde iki yerde Rabbimiz, bu ismi kendisi için kullanır. (Bakara, 117; En'am, 101) Yine birkaç Hadis'te Efendimiz (sas) bu isim ile Rabbine dua eder. (İbn Mace, Dua, 10; Tirmizi, Da'avât, 82, 99) Anlamına gelince, "örneği ve benzeri bulunmayan, emsalsiz işler yapan, her şeyin ilki olan, bir şeyi yoktan var eden " demektir. İbdâ ve bidat kelimeleri de bu köktendir. Ahkâf Sûresi'nde, "bid'en" şeklinde Efendimiz'in (sas) lisanı ile kullanılmış: "De ki: Ben Peygamberlerin ilki değilim!" denmiştir. (Ahkâf Sûresi, 46/9)

Bu kelimenin beşer içinde kullanılabileceğini belirten alimlerimiz, Allah (cc) için kullanıldığında hakikat ifade ettiğini ve Allah'ın (cc) zât, sıfat ve fiil açısından benzersiz olduğunu ifade ettiğini, ama beşer için kullanıldığında çağdaşları arasında bazı alanlarda öne çıkan, isminden söz ettiren, manalarına geldiğini söylemişlerdir. (Bkz: Yıldırım, Suat, TDV, İslam Ansiklopedisi, c. 5, s. 320)

Hal böyle olunca Bedîüzzaman Said Nursi'den önce de bu ifade başka alimler için kullanılmış, onların yaşadıkları zamandaki değerleri, bu lakap ile ortaya konmuştur. Mesela, Arap edebiyatında önemli bir alim olan Bedîüzzaman el-Hemedânî (v.398/1008), büyük bir bilim adamı olan Bedîüzzaman Ebû'l-İzz İsmail el-Cezerî (12.13. yüzyıl) ve İranlı alim Bedîüzzaman Fürûzanfer (v.1970) gibi alimler bu ifade ile anılmışlardır.

Bu bilgiler ışığında meseleye baktığımızda Bedî kelimesinin beşer için kullanılabileceğini, beşer için kullanıldığında ne anlama geldiğini daha iyi öğrenmiş oluyoruz. Dolayısı ile ortada bir şirkten bahsetmek, hem bu ulemaya hakaret, hem de onların haklarına bir tecavüzdür. Eğer Kur'an ve Sünnet'e aykırı bir durum olsaydı asla bu alimlerimiz o ifadenin kullanmasına müsaade etmezlerdi; onlar kullansaydı devrin diğer alimleri böyle bir durum karşısında asla sessiz kalmazlardı.

2- Böyle bir ismin Üstad tarafından kullanılması tevazu ile örtüşür mü? İnsanın kendine emsalsiz demesi ne kadar doğrudur?

Canım kardeşlerim, başta lafzı müşterek dedik ya, yani çok anlamlılık; lafız aynı ama anlam bağlamına göre farklı, işte "Bedî" kelimeside böyledir. Bu kelimenin anlamlarından bir tanesi de "garib" tir. İmam Ebû Hayyan el-Endülüsî, bu manaya eserinde dikkat çekmiştir. (Bkz: el-Bahrü'l-Muhid, c. 1, s. 569)
Bediüzzaman Said Nursi, her zamanki o eşsiz mahviyeti ile insanlar diğer anlamda kullanmış olsalar bile, o bu anlamı ile kullanmış ve kendisine: "Garibüzzaman/Zamanın garibi" demiştir.

Bakın Üstad'ın kendisi bizzat böyle bir soruya nasıl cevap veriyor:

"Soru: Sen imzanı bazen "Bediüzzaman" yazıyorsun. Lâkap medhi imâ eder.
Cevap: Medih için değildir. Kusurlarımı, sened-i özrümü, mazeretimi bu ünvan ile ibraz ediyorum. Zira bedi, garip demektir. Benim ahlâkım, suretim gibi ve üslûb-u beyanım, elbisem gibi gariptir, muhaliftir. Görenekle revaçta olan muhakemat ve esalibi, benim üslûp ve muhakematımla mikyas ve mihenk itibar yapmamayı bu ünvanın lisan-ı haliyle rica ediyorum. Hem de muradım, "bedî," acip demektir.
لَىَّ لَعَمْرِى قَصْدُ كُلِّ عَجِيبَةٍ * كَاَنِّى عَجِيبٌ فِى عُيُونِ الْعَجَائِبِ
“Ömrüm hakkı için, nedense bütün acaiplikler beni buluyor. Sanki acaibin gözünde dahi ben bir acîbeyim!” masadak oldum. Bir misali budur: Bir senedir İstanbul'a geldim, yüz senenin inkılâbatını gördüm." (Hutbe-i Şamiye, Reddü´l Evham, 108)

Başka bir yerde ise şöyle diyor: "Hem şimdi anlıyorum ki, eskiden beri benim liyâkatim olmadığı halde bana verilen "Bediüzzaman" lâkâbı, benim değildi, belki Risâle-i Nur'un mânevî bir ismi idi. Zâhir bir tercümânına âriyeten ve emâneten takılmış. Şimdi o emânet isim, hakîki sahibine iâde edilmiş." (Mektubat, İşârât-ı Gaybiye Hakkında bir Takriz yedinci remiz, 449)

Tarihçe-i Hayat'ta ise şöyle bir imza atacaktır: “İstibdadın Garibüzzamanı, Meşrutiyetin Bediüzzamanı, şimdikinin de Bid’atüzzamanı Said-i Kürdî ” (Tarihçe-i Hayat, s. 89)

Risale-i Nur'u kusur aramak için değil, gerçekten istifade etmek için okuyanların fark edeceği bir hakikat var ki, Üstad bir Peygamber ahlakı olarak isâr ruhunu kendine ilke edinmiş, büyük bir mahviyet ile hayatı boyunca yaşamak için değil, yaşatmak için gayret etmiştir. Üstad'ın bu hayatı ortada iken ileri-geri konuşmak inanın büyük bir cesaret işidir.

3- Mevlana ismi içinde aynı soruları soruyoruz; bu isminde beşer için kullanılması doğru mudur?
Bu sorunuza da verilecek cevap aynıdır. Mevla, bizzat Kur'an'da Allah için kullanılırken, beşer için de kullanılmıştır. Kölelikten azat olan bazı Sahabîlerde, "Mevla" diye anılmıştır. Mesela Mevla Salim Ebû Huzeyfe gibi...

Evet, Ankebût Sûresi 41. ayet, Şura Sûresi 6. ayet ve diğer ayetler, "Allah'tan başka veli/dost olmayacağını" söyler. Ancak Maide Sûresi 55. ayet ise: "Sizin dostunuz (veliniz) ancak Allah'tır, Resûlü!'dür, iman edenlerdir; onlar ki Allah'ın emirlerine boyun eğerek namazı kılar, zekâtı verirler." der. Yine Duhan Sûresi 41. ayet:

يَوْمَ لَا يُغْنِي مَوْلًى عَن مَّوْلًى شَيْئًا وَلَا هُمْ يُنصَرُونَ

"O gün, dostun dosta hiçbir faydası olmaz, kendilerine yardım da edilmez." diyerek, "Mevla" ifadesini dostluk anlamında beşer için kullanır.

Efendimiz'in (sas) beyanlarına gelince, onlarca beyanda bu ifadenin beşer için kullanıldığını görmekteyiz. Mesela, Veda Haccı'ndan dönerken yüzlerce Sahabe'nin şehadeti ile Hz. Ali'nin elini havaya kaldırmış ve: " Ben kimin mevlası isem Ali de onun mevlasıdır” demiştir. (Tirmizi, Menakıb,19; İbn Mace, Mukaddime,11; Ahmed İbn Hanbel, el-Müsned, 1/84,118)

Kur'an ve Hadislerin bu rehberliğinden yola çıkarak İslam ilim tarihinde nice alimlerimize saygı ve ihtiramdan dolayı Mevlana denmiştir. Mevlana Celaleddin-i Rûmî, Mevlana Halid-i Bağdadî, Mevlana Ebu'l A'lâ el-Mevdudî gibi... Bütün bunlar karşımızda dururken, iman hizmetinde isimleri hep ilk sıralarda olan alimlerimize karşı bu menfi ifadeler, ne için kullanılır; inanın anlamakta zorlanıyorum.
Rabbimden hepimize selametler diliyor, bütün kardeşlerime selamlarımı ve dualarımı gönderiyorum.


Muhammed Emin Yıldırım

[hakaşığı]

aslında gercekten hakasığı ise insanların yanlış yapabileceğini dusunmesi ve cevap vermemesi gerekir.cunku bu zatına yapılan bi elestiri.allah dostlarını din asıklarını allahtan gayrısı ne ilgilendirir ki varsın oyle desinler allah bilmiyo mu yetmez mi ?

[hakaşığı]

bir kere bi insan hizmet ehli olunca noluya ona duyulan bu ask bu sevda niye anlamıyorum.niye kutsallastırıyoruz insanlari hatası olamaz mı.yaptıgı guzel fakat cevresinde ki insanlara anlam veremiyorum

[ali70]

hakaşığı Üyemizden Alıntı

aslında gercekten hakasığı ise insanların yanlış yapabileceğini dusunmesi ve cevap vermemesi gerekir.cunku bu zatına yapılan bi elestiri.allah dostlarını din asıklarını allahtan gayrısı ne ilgilendirir ki varsın oyle desinler allah bilmiyo mu yetmez mi ?

Değerli dost, güzel kardeşim. Allah her şeyi biliyor. Allah bize yeter. Başka da hiç bir şeye ihtiyacımız yok.
Ama yetmeyen O değil.
İnsanlar yanlış yaparlar. Hiç kimse melek de değil peygamber de.
İsterse hakaşığı olsun. Herkes hata yapar. Bırak yapsınlar da zaten. Çünkü Allahın Affüv ismi tecelli edecek esma arar. Hata olmasa bu isim tecelli eder mi?
Din dostlarını ve din aşıklarını Allah'tan gayrısı ilgilendirmez zaten. Ama ne var ki O'ndan başkasının olmadığını da bilirler. Tüm işleri O'nunladır zaten.
Bilirler ki, bu dünyada mücadele şarttır. Çünkü Hak ve Batıl savaşı hep var olmuştur ve olacaktır. Bir peygamber bile zırhını giyip kılıç kuşandıysa, cihadda da rahmet olduğu aşikar. İstersen buna esmaların savaşı da diyebilirsin.
Allahın bir ismi de Zahir'dir. Zuhur etmek ister. Önleyemezsin, önüne geçemezsin.
Aşk mı? Onu tarif etmeye dillerin mecali yoktur. O sadece yaşanır. Hal asla kal ile bilinemez.
Saygılarımla...

[hakaşığı]

aslında muslumanların yaptıgı yanlış kendini tanımadan kanat istemeleri ya da asıgım demeleri.ask haddi bilmektir.once varmalısın kendine asmalısın nefsin tuzaklarını sen sende oldugun sure her ne olursan ol bostur.nefsin kusurlarını goremiyosa bi alim ne kadar bılse ne fayda insanlarin sozleri hala kırıyosa kalbini var bi yokla kim var orda ...esmada aramalı insan kendini donatmalı ki guzel suslerle varılacak yere yarasasın

allah kuluna kafi degil midir ?

[ali70]

hakaşığı Üyemizden Alıntı

aslında muslumanların yaptıgı yanlış kendini tanımadan kanat istemeleri ya da asıgım demeleri.ask haddi bilmektir.once varmalısın kendine asmalısın nefsin tuzaklarını sen sende oldugun sure her ne olursan ol bostur.nefsin kusurlarını goremiyosa bi alim ne kadar bılse ne fayda insanlarin sozleri hala kırıyosa kalbini var bi yokla kim var orda ...esmada aramalı insan kendini donatmalı ki guzel suslerle varılacak yere yarasasın

eyyyyvalllah...

hakaşığı Üyemizden Alıntı

allah kuluna kafi degil midir ?

Elbette ki...

.......... De ki: “Allah bana yeter....... (Zümer Suresi 38)

[affann]

Kelimelere kapılıp insanlara verilen isimlere takılıp ıslama hizmet eden kisilere bu şekilde yaklaşım doğru değildir. Ve topluma Baksan öncelikle kelamlar da arayacaksan o incelikleri.... Futbol hakemine hakem demeyeksin hakime hakim demeyeceksin kaldı ki arapça da rab kelimesi nerelerde kullanılıyor arastirsinlar .... Bu nedir biliyormusunuz yıpratma politikasidir bakıyor bediuzzamanin hizmetine devasa bir hizmet mevlanaya bakıyor bulunduklari asırları kendileri ile meşgul etmişler kimisi istifade etmiş kimisinde tenkide ederek gözünü kapamis... Sen zatın. İsmi lakabı ile uğraşacağı na eserlerine bak istifade et....