Burası cami mi, ortopedi servisi mi?

[Muhteşem]

Burası cami mi, ortopedi servisi mi?

Camilerin çoğunda önceden olmayan bir uygulamanın giderek yaygınlaştığına şahit oluyoruz. Üstelik önüne geçilmezse geri dönüş de zor görünüyor.

Bu yazı Diyanet İşleri Başkanlığı’na bir çağrıda bulunmak üzere kaleme alındı.
Fakat camilerdeki genel görüntüye bakarak, eğerbu ülkede bu ölçüde ortopedik sorun yaşayan insan varsa, bu çağrıyı Sağlık Bakanlığı’na yapmak daha mı doğru olurdu diye düşünmeden edemiyor insan.
Hakikaten inanılır gibi değil...
Dün akşam Bartın’da iftar için davet edildiğimiz evde yemeğin ardından çaylarımızı içmek için balkona geçtik. Teravih saati yaklaşırken çevredeki evlerden insanlar birer ikişer çıkmaya ve camiye doğru yol almaya başladılar.
Balkondan aşağıya bakarken birşey dikkatimi çekti. Camiye doğru yürüyen kadınlardan bazılarının ellerinde plastik tabureler vardı. Biraz daha dikkatimi yoğunlaştırdığımda sadece 1-2 kişinin değil, çok sayıda kadının elinde tabure olduğunu fark ettim. Bu kadar çok kişinin elinde tabure ile camiye doğru yol alması, ülkedeki genel sağlık sorunları açısından ortalamanın çok üstünde olduğunu tahmin ettiğim ortopedik bir problemin varlığına işaret ediyordu.
Doğal olarak, o sırada bizim bulunduğumuz sokağın dışında başka yerlerden de camiye gidenler vardı. Acaba tabureli kadın cemaatin genele oranı ne kadardı?
Ezan vakti yaklaştığında biz de camiye gittik. Yakınlarımdan bir bayana rica ettim ve kadınlardan ne kadarının taburede namaz kıldığına dikkat etmesini istedim.
O daha fazlasını yapmış. Fotoğraf çekmekle kalmamış, üstelik tek tek saymış da... Yazıdaki fotoğraf, erkekler hariç 80-100 civarında kadın cemaatin de teravih namazı kıldığı bir camiden.
Bana aktardığına göre, görüntüdeki kısım, kadınların namaz kılması için ayrılan yerlerden sadece bir bölümü. Kadınlar için ayrılan diğer bölümlerde de durum bundan farklı değilmiş. Görüntülere yansıdığına göre, kadın cemaatin neredeyse yarısı, namazlarını taburede kılar hale gelmişler.
İstatistiki olarak bakıldığında oldukça büyük bir oran bu.
Geçtiğimiz yıl, “[Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] başlıklı bir yazı kaleme almıştık. Yazıda, camilerde giderek artan oranda tabureli cemaat sayısının arttığına dikkat çekmiş ve konuyla bazı fotoğraflara yer vermiştik. (Arzu edenler bu linkten ulaşabilirler. [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...].) Fakat kadın cemaat arasında bu oranın daha yüksek olduğunu doğrusu bilmiyordum.
Bu kadar az sayıda cemaatin arasında bu kadar çok tabureli insanın bulunması ne derece normal bilemiyorum. Harpten çıkmış bir ülkenin gazileri ile dolu bir cami gibi his oluşuyor insanın içinde.
Ben konunun uzmanı değilim. Ama bir Müslüman olarak şu kadarını biliyorum. Herkes sağlık sorunlarıyla karşılaşabilir. Bir insan, usulüne uygun namaz kılmasına mani hangi sağlık sorunundan dertli ise, hastalığının durumuna göre, o şartlara bağlı olarak namaz kılabilmesi için değişik yöntemler var. Namazını taburede ancak kılabilecek şekilde sağlık sorunu yaşayan kişi ile, tabureye ihtiyaç duymadan belki oturarak, belki ayaklarını uzatarak, belki de hastalığın türüne göre daha farklı pozisyonlarda namazını ancak eda edebilecek insanların durumu elbette birbirinden farklılıklar gösterecektir.
Kimi camilerin girişi yüksek. 15-20 basamak çıkarak camiye girebilen, en azından evinden camiye kadar rahatlıkla yürüyebilen insanların sıra namaz kılmaya geldiğinde oturmak zorunda kalmaları her zaman anlaşılabilir bir görüntü oluşturmuyor. Asansörsüz 3-4 katlı binalarda oturmalarına ve rahatlıkla inip çıkabilmelerine rağmen, sıra namaz kılmaya geldiğinde düşkün birer insan gibi taburede namaz kıldığı gözden kaçmayan insanlar var.
Herkes kendi sağlık sorununa bağlı olarak bir namaz kılma yöntemi geliştirmeli. Taburelerde namaz kılanlarla görüştüğümde, pekçoğunun aslında tabure gerekmeden farklı şekillerde namazlarını eda edebileceklerine muttali oldum. Fakat bilmiyorlar.
Üstelik, taburede namaz kılmaya alışınca, o dertten kurtulsalar da, oturarak namaz kılmanın alışkanlık yaptığı cemaat var. Bir sağlık sorununa bağlı olarak taburede namaz kılmaya başlayıp da, daha sonra durumu düzelse de, bunu süreklilik haline getiren insanların varlığı da biliniyor.
Kaldı ki, hareketsizliğe bağlı olarak, eklem hastalıkları giderek artıyor. Bu gidişle, camilerin büyük bölümü yakında oturaklı hale gelecek.
Camilere herhangi şekilde giren değişik uygulamalardan daha sonra vazgeçmek pek kolay olmuyor ve yanlış da olsa değiştirmek asırlar alabiliyor. Ben çok da gecikmeden, cemaate bu konuda yol gösterilmesi gerektiğini düşünenlerdenim.
Diyanet İşleri Başkanlığı’na bu konuda büyük görev düşüyor. Din görevlilerinden her birinin, kendi cemaati arasında bulunan ve taburede namaz kılmak zorunda kalan cemaatle tek tek görüşmek suretiyle, yaşadıkları sağlık sorununa göre nasıl namaz kılması gerektiği konusunda vatandaşlara yol göstermelerinin yararlı olacağını kanaatindeyim. Bence sorunu aşmanın öncelikli yollarından biri bu.
İnsanların rahatlarını kaçıran düzenlemelerden hazzetmedikleri tarihsel bir gerçekliktir. Camilerde tabure adeti geri dönülemez hale gelmeden, tabureye bağlı kalmadan sağlık sorununa göre namaz kılma yöntemleri konusunda Diyanet’in cemaati biran önce bilinçlendirmesinde yarar var. Yoksa gidişat iyi değil.
Türk hacıların tıpkı burada olduğu gibi taburelere oturarak Mekke ve Medine’de de namaz kılma alışkanlığı, diğer ülkelerden insanlara da giderek sirayet etmeye başladı. Kabe’de bile çok sayıda tabureli hacı var.
Camilerde giderek yayılan bu olay daha etraflı analiz edilmedilir. Bizden hatırlatması...
(alıntı)

[YaŞuHa]

emeginise saglık teşekkür ederis güsel insan

[MERVE DEMİR]

yazıyı kim yazmış bilemiyorum ama tespitler hiç hoş değil..
diyanete çağrıda bulunup ne yapılacak taburelerle girenleri içeri almayacaklarmı?
kemalist zihniyet gibi insanların ibadetlerine karışma huyu bizim islami camiayada mı bulaştı?
bunlar insanları zaten irtibatı az olan camilerden uzaklaştırma için bir sebeptir insanları kaybedeceğimize nasıl kazanılır bunu düşünelim..

[Muhteşem]

merve bak: ayakta durubilen kişinin oturarak namaz kılması kabul olmazki...
buradaki amaç kiliselerde masa ve sandalye var...
bizim camilerimizde bu kadar sandalyeyi göz önüne alırsan bu bakımdan kiliseye benzemiş oluyor.. olay bu yani. yoksa kimsenin camiye kilise dedği yok.....
toplum olarak bu kimseleri uyarmamız lazım...
eskiden camilerde sandalyemi vardı..

[Esma_Nur]

Sandalye, namaz ve cami



Sandalye, namaz ve cami kelimelerini birlikte okuyunca ilk etapta aklınıza gelen, hayalinizde canlanan nedir bilmiyorum ama bana intikal eden bir sorudan anladığım o ki, soru sahibi camilerde kiliseler benzeri bir düzenlemeye gidildiğini anlıyor. "Şimdi ve hemen" önlem alınmazsa, namaz formatının değişeceğine inanıyor.

Bu yaklaşıma komplo teorisi demenin ağır olacağını düşünüyor; onun yerine aşırı tepki diye nitelendiriyorum. Bununla beraber okurumuzun kaygısının bütün bütün yersiz olduğunu düşünenlerden de değilim.

Önce parçaları yerli yerine koyalım; namaz bir ibadet formu olarak bize Efendimiz'in fiili ve kavli hareket ve beyanları ile intikal ettirdiği şekliyle kılınır. Bu şekil üzerinde bir oynama yapma yetkisine hiç kimse sahip değildir. Bu bir.

İkincisi; namaz kılma formatında yapılacak değişiklikler ancak ve ancak zaruretle, zaruret miktarı ve sürecince sınırlıdır. Dolayısıyla hasta Müslüman, ayakları veya başka rahatsızlıkları sebebiyle hazık hekimin "secde etmemeli; çünkü..." türünden raporuna bağlı olarak verilecek fetvayı esas alır ve secdeyi doktorun tavsiyelerine uyarak kendisi için en uygun olan pozisyona göre yapar. Bu, kavameden sonra secdeye giderken sandalyeye oturup başını hafifçe öne eğme suretiyle yapılabileceği gibi, kıyama muktedir olmayan kişiler için başka şekiller de olabilir. Fıkıh kitaplarında bunların detayları olduğu gibi yeni durumlar için doktor görüşlerine müracaat şart.

Üçüncüsü; namazı cemaatle ve özellikle camide eda etmenin yeri herkesin malumu. Efendimiz'in (sas) sahih hadiste beyan buyurduğu gibi ikisi arasındaki sevap farkı 27 derece. Derecenin ne olduğu, ahirette bunun nasıl tezahür edeceğini bilmiyoruz. Bildiğimiz tek şey sevabın fazlalığı. İşte bu sevabı kaçırmak istemeyen hasta Müslüman camiye geldiğinde namazı tabii ki kendisine uygun pozisyonda kılacak. Öyleyse hazık hekimin tavsiyesi ile sandalyeye oturarak secde edecek bir insana "Camiye gelme, başkalarına kötü örnek oluyorsun, geleneksel cami görüntüsünü bozuyorsun" deme hakkına sahip değiliz. Aksine onun da camiye gelmesi için teşvik etmeli, camide onun için gerekli olan düzeni hazırlamalıyız.

Ama problemin başladığı yer de burası; böylesi insanların çokluğu cami yetkililerini cami içinde sabit mekânlar düzenlemeye itmiş bazı yerlerde. Müezzin mahfillerinin yer aldığı mihraba uzak, giriş kapılarına yakın yerlerde iki-üç saf düzeni şeklinde sabit sıralar konulmuş. Bu ise ister-istemez asırlardır devam eden geleneksel camilerimizde olmayan bir manzaranın zuhuruna sebebiyet vermiş.

Bence bu sabit mekânlardan dolayı camileri kiliselere benzetmek yerine, meseleyi namaz kılan cami müdavimi Müslümanların hastalıkları ekseninde ele almak lazım. Kilise benzetmesinin yabana atılmaması için de sabit sıralar yerine doktor raporu ve yetkili alimin fetvası ile secde etmesi uygun görülmeyen Müslümanların taşınabilir sandalyelerle cemaatin en arka safında yerlerini almasının daha uygun olacağı kanaatindeyim. Böylece hem saflar arasında inkıta/kesinti olmamış olacak hem de kilise yaklaşımına hak verecek yaklaşımlara kapılar kapatılacaktır.

Konu ile alakalı bir başka husus; mevcut durumun başka Müslümanlar için teşvik unsuru taşıyıp taşımayacağıdır. Ben taşımaması gerektiği kanaatindeyim. Onun için yukarıda hazık hekim, doktor raporu, alim fetvası dedim ama realite hiç de böyle değil. Zaten dini mevzularda tıpkı sağlık, siyaset ve futbolda olduğu gibi kendini uzman sanan ve rahatlıkla "fetvalar" veren bir yapımız var bizim halk olarak. Dolayısıyla bu süreçte tıbben secdeye mani olmayan azıcık bir ağrı, hafif bir burkulma vb. sebeplerle kendi verdiği hükümle sandalyede namazı tercih eden Müslümanların varlığını unutmamak lazım.

Şahsen ben namazını kılan bir müminin ruhsat deyip namazda kolaylığı tercih edeceği ve suiistimalde bulunacağı kanaatinde değilim. Eğer yapıyorlarsa bilgi yetersizliğinden dolayı yapıyorlardır. Bunun için de ilmiyle amil yetkililerin vaazları, sohbetleri, fetvaları, makale ve kitapları ile yapılacak irşada ihtiyaç var.

a.kurucan@zaman.com.tr

[dua dilencisi]

çok güzel bir paylaşım esmam emeğine sağlık...