Tek cümle ile islami kavramların açıklanması A dan Z ye

[MERVE DEMİR]

Tek cümle ile islami kavramların açıklanması A dan Z ye

A
------------

Abdest Nedir?
Dirsekler ile beraber ellerin, yüzün, topuklarıyla beraber ayakların temiz su ile yıkanması ve başın meshedilmesidir



Adak Nedir?
Kişinin dinen yükümlü olmadığı halde, farz veya vacip türünden bir ibadet yapacağına dair Allah’a söz vermesidir



Ahiret Ne Demektir?
Kıyametin kopmasından sonra başlayan ve sonsuza kadar devam edecek olan cennet ve cehennem hayatıdır



Ahkam Nedir?
Kur’an ve Sünnetin içerdiği dinî hükümlerdir



Ahlâk nedir?
Bir kişinin iyi veya kötü olarak nitelenmesine sebep olan manevî değerleri, huyları ve bunların tesiri ile ortaya koyduğu davranışların bütünüdür



Allah’ın Rızası Ne Demektir?
Yapılan herhangi bir işten Allah’ın hoşnut olmasıdır



Amin Ne Demektir?
Yapılan duâ için, “Ya Rabbi Kabul buyur” demektir



Arafat nedir?
Hacı adaylarının “vakfe” yapmak üzere arefe günü toplandıkları, Mekke’nin güneydoğusunda bulunan bir bölgedir



Arş Nedir?
Mecazî anlamda, ilahî hükümranlık tahtı demektir



Ashâb Ne Demektir?
HzPeygamber’i gören ve onunla sohbet eden müslümanlardır




Aşere-i Mübeşşere Nedir? Ve Kimlerdir?

Dünyada iken HzPeygamber tarafından Cennetle müjdelenen on kişiye Aşere-i Mübeşşere denir Bunlar: Ebû Bekir, Ömer, Osman, Ali, Talhâ, Zübeyr, Avf oğlu Abdurrahman, Sa’d, Zeyd oğlu Saîd, Ebû Ubeyde (ra) hazretleridir



Aşûre Nedir?
Kameri takvimin birinci ayı olan Muharremin onuncu gününe verilen isimdir



Ayet Nedir?
Kur’an-ı Kerim’de durak işaretleri arasındaki cümle ya da ifadelerdir


B
------------



Berat nedir?


Borçtan, suç ve cezadan kurtulmaktır Günahlardan kurtulmaya vesile olan Şaban ayının onbeşinci gecesine de Berat gecesi denir




Beytullah Ne Demektir?


Müslümanların namaz kılarken yöneldikleri Kâbe’nin diğer adıdır




Bid’at nedir?


Dinin aslından olmadığı halde dindenmiş gibi algılanan şeylerdir

C
-------------------



Câiz Nedir?
Yapılması dinen yasak olmayan şeydir



Cami ve Mescid Nedir?
Müslümanların toplu halde veya tek başına namaz kılıp, ibadet ettikleri umuma açık mübarek mekanlardır




Cennet, Cehennem, Sırat-ı Müstekîm, Berzâh Ne Demektir?

Cennet; Allah’ın emirlerine uyup yasaklarından sakınanların konulacağı ebedi mükafat yeridir

Cehennem; kafirlerin sürekli olarak kalacakları azap yeridir

Sırat-ı Müstakîm; Allah’ın Kur’an-ı Kerim’de beyan ettiği dosdoğru yoldur Berzah; ölümle kıyamet arasındaki zaman dilimidir


D
-------------------



Din Nedir?
Hür iradeleriyle inanan akıl sahibi insanları, en iyiye, en doğruya, en güzele ve ebedî mutluluğa ulaştıran ilahî kanunlar bütünüdür



Dört Büyük Kitabı Biliyor musunuz?
Dört büyük kitab: Tevrât, Zebûr, İncil ve Kur’an’dır




Dört Büyük Meleği Biliyor musunuz?

a) Cebrail: Allah’tan vahiy getiren melektir

b) Mikail: Evrendeki tabiat olayları ve canlıların rızıkları ile görevli melektir

c) İsrafil: Kıyametin kopması ve insanların kabirlerinden kalkması için “Sûr”a üflemekle görevli melektir d) Azrail: Canlıların ruhlarını almakla görevli melektir



Duâ Nedir?
Kulun istek ve arzularını uygun bir üslupla Allah’a arzetmesidir


E
---------

Ebedî ve Ezelî Ne Demektir?
Ebedî, sonu olmayan; ezelî ise başlangıcı olmayandır


Ecel Ne Demektir?
Allah’ın takdir ettiği ömrün sona erdiği andır


Ecir Nedir?
Yapılan güzel ameller karşılığında Allah’ın kullarına verdiği mânevî mükafattır


Esmâ-i Hüsnâ Nedir?
Yüce Allah’ın en güzel isimleri anl----- gelir


Ezan Nedir?
Namaz vakitlerinin girdiğini bildirmek üzere müezzin tarafından okunan ve özel sözlerden oluşan dini bir davettir

F
---------



Farz Nedir?

Dinen yapılması kesin olarak istenen şeydir



Fasık nedir?


Allah’ın emir ve yasaklarına riayet etmeyen kimseye denir




Fıkıh Nedir?


Kişinin amel yönünden faydasına ve zararına olan şeyleri bilmesidir




Fidye Nedir?


Meşru mazeretler sebebiyle bazı ibadetlerin yapılamaması veya ibadet sırasında eksikliklerin oluşması sebebiyle yerine getirilmesi gereken dinî yükümlülük




Fitne nedir?


İyi veya kötü şeylerle deneme, manevî çöküntü, sosyal kargaşa ve kaos demektir




Fitre Nedir?


Ramazan Bayr----- kavuşan ve dinen zengin sayılan Müslümanların, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için fakirlere vermeleri gereken belli miktarda mal ya da paradır

G
---------

Gusül Nedir?
Ağızı, burnun içini ve bütün bedeni yıkamaktır


Günah Nedir?
Allah’ın emir ve yasaklarına aykırı olan amel, söz ve davranışlardır


H
---------

Hadis Nedir?
HzPeygamberin sözleri veya O’nun fiil ve onaylarının sözle ifadesine denir


Haram Nedir?
Dinen yapılması kesin olarak yasaklanan şeydir


Haşr Nedir?
Bütün canlıların yeniden diriltilerek mahşerde, hesap vermek üzere toplanmasıdır


Hatim Nedir?
Kur’an-ı Kerim’in baştan sona kadar orijinalinden okunup bitirilmesidir


Hayır Nedir?
Hayır, Yüce Allah’ın rızasını kazanmaya vesile olan güzel amellerdir


Helal Nedir?
Yapılıp yapılmaması konusunda dinî bir hüküm bulunmayan şeylerdir


Hicret Nedir?
Hz Muhammed’in Miladî 622 yılında Mekke’den Medine’ye göç etmesi olayıdır


Hilye-i Şerif Nedir?
Peygamber Efendimizin dış görünüşünü ve vasıflarını anlatan eserlere verilen addır “Hilye-i Saâdet” de denir


Hurâfe Nedir?
Akla ve ilme aykırı olan ve hiçbir temeli bulunmayan batıl inançlar ve uygulamalardır


Hutbe Nedir?
Cuma ve Bayram günlerinde camilere gelen müminleri, dinî konularda aydınlatmak üzere hatibin yaptığı konuşmadır

K
---------



Kâbe nedir?

Müslümanların namaz kılarken yöneldikleri Mekke’deki Mescid-i Haram’ın içinde bulunan, Hzİbrahim ile oğlu Hzİsmail (AS) tarafından inşa edilmiş olan mukaddes ma’bettir





Kaç Çeşit İbadet Vardır?


İbadetler bedenî, malî ve hem bedenî hem malî İbadetler olmak üzere üç çeşittir




Kader Ne Demektir?


Yüce Allah’ın ezelden ebede kadar meydana gelecek olayları, bunların zamanını, yerini, miktarını ve niteliklerini ezelî ilmi ile bilip takdîr etmesidir




Kâfir Kime Denir?


İslam dininin temel esaslarını kabul etmeyen, HzPeygamber’in, Yüce Allah’tan getirdiği kesin olarak bilinen hususları inkar eden kimsedir




Kaza Ne Demektir?


Yüce Allah’ın ezelî ilmiyle takdîr ettiği şeylerden her birinin zamanı gelince o takdire uygun olarak yaratmasıdır




Kelime-i Şehadet Nedir?


“Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in O’nun kulu ve elçisi olduğuna şahitlik ederim” anlamındaki, “Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve rasûlühü” ifadesidir




Kelime-i Tevhit Ne Demektir?“


Allah’tan başka ilâh yoktur, Muhammed O’nun elçisidir” anlamındaki “Lailâhe illâllah, Muhammedürresûlullah” ifadesidir




Kıble nedir?


Müslümanların namaz kılarken yöneldikleri taraf, Kâbe cihetidir




Kırâat Nedir?


Namazda Kur’an-ı Kerim’den bir miktar okumak demektir




Kıyam Nedir?


Namazda ayakta durmak demektir ve namazın farzlarından biridir




Kıyamet Ne Demektir?


Yüce Allah’ın belirlediği zaman gelince kâinat düzeninin bozulup yıkılması ve dünyanın sonunun gelmesidir




Kıyas Nedir?


Kur’an ve Sünnet’te hükmü açıkça belirtilmeyen bir meselenin hükmünü, aralarındaki ortak nitelik dolayısıyla, hükmü açıkça belirtilen diğer meseleye göre açıklamaktır




Kirâmen Kâtibîn Nedir?


Her mükellef insanın yaptığı bütün işleri kayda geçiren yazıcı meleklerin adıdır




Kul Nedir?


Allah’ın hüküm ve tasarrufu altındaki tüm insanlar demektir




Kur’an-ı Kerîm’de Kaç sûre Vardır?


Kur’an-ı Kerîm’de 114 sûre vardır




Kurban Nedir?


Allah’a yakın olmak ve rızasına ermek için ibadet niyetiyle kurbanlık bir hayvanı kesmektir




Kürsü Nedir?


Camilerde vaizlerin va’z sırasında oturdukları yüksekçe yerdir

M
----------
Mahşer Ne Demektir?
Öldükten sonra dirilen insanların toplanacağı yerdir


Meâl nedir?
Her yönüyle aynen aktarılması mümkün olmayan bir sözün başka bir dile yaklaşık olarak çevirisidir Özellikle Kur’an tercümeleri için kullanılmaktadır


Mekruh Nedir?
Dinen yapılmaması zannî delille istenen şeydir


Melek Ne Demektir
Allah’ın emriyle çeşitli görevleri yerine getiren, gözle görülmeyen nûrânî varlıklardır


Mevlid Nedir?
Doğum zamanı demektir Peygamberimizin doğumu ve bunu anlatan eser anlamında kullanılır


Mi’rac Nedir?
Peygamberimizin, Kudüs’deki Mescid-i Aksa’dan, Yüce Allah’ın, manevî huzuruna yaptığı yolculuğun adıdır Dinî literatürde, Recep ayının 27 gecesi “mîrac gecesi” olarak bilinir


Mihrap Nedir?
Cami, mescid ve namazgâhlarda kıble yönünde bulunan ve İmam-Hatibin namaz kılarken durduğu bölümdür


Minber Nedir?
Camilerde İmam-Hatiplerin cuma ve bayram hutbesi okudukları basamaklı yüksekçe yerdir


Mîzan Ne Demektir?
Mahşerde hesap görüldükten sonra herkesin amellerinin tartılacağı ilahi adalet terazisidir


Mucize Ne Demektir?
Peygamberlerin, peygamber olduklarını ispat için Allah’ın izni ile gösterdikleri hiçbir insanın benzerini yapamayacağı harikulade hallerdir


Mukâbele Nedir?
Kur’an-ı Kerim’i, birinin yüzünden veya ezbere okuması, diğerlerinin de onu takip etmesidir


Mukaddesât Nedir?
Dinimizce kutsal kabul edilen değerlerdir


Mübah Nedir?
Dînen yapılıp yapılmaması serbest bırakılan şeydir


Müezzin-Kayyım Kimdir?
Namaz vakitleri girince ezan okuyup, cami ve cemaatle ilgili hizmetleri gören kimsedir


Müfsid Ne Demektir?
Usûlüne uygun olarak başlanmış bir ibadeti bozup, geçersiz hale getiren herhangi bir davranıştır


Müftü Kimdir?
Dinî konularda fetva vermeye yetkili olan kimsedir


Mükellef Ne Demektir?
Dinî hükümleri yerine getirmekle yükümlü olan kimse demektir


Mü'min Ne demektir?
Allah’a, HzPeygamber’e ve O’nun haber verdiği şeylere gönülden inanıp, kabul ve tasdîk eden kimsedir


Münâcât Nedir?
Allah’a sessizce duâ etmek, yalvarmak ve niyaz etmektir Dua içerikli şiirlere de münacât denir


Münafık Kime Denir?
Kalben inanmadığı halde, dili ile mümin olduğunu söyleyen kimsedir


Münker Nekir Nedir?
Kabre konulan kimseye “Rabbin kim?, Peygamberin kim?, Dinin nedir?” diye soru soran meleklerin adlarıdır


Müstehab veya Mendup Nedir?
HzPeygamber’in bazen yaptığı, bazen de yapmadığı dini içerikli işlerdir

N
----------



Na’t Nedir?

Peygamber Efendimizi övmek maksadıyla yazılan şiir türüdür


Nafile, Kaza Nedir?
Nafile; farz, vacib ve sünnet ibadetlerin dışında sevap kazanmak için yapılan tüm ibadetlerdir Kaza; vaktinde yerine getirilememiş olan farz bir ibadetin vaktinden sonra yerine getirilmesidir


Nebî veya Resûl Ne Demektir?
Allah’tan vahiy yoluyla aldığı emir ve yasakları insanlara ulaştırmakla görevli olan seçkin insandır


Nisap miktarı ne demektir?
Dînen zengin sayılmanın ölçüsüdür


Niyâz Nedir?
Duâ etmek demektir


Niyet Nedir?
İnsanın bir şeyi yapmaya kalben ve zihnen karar vermesidir

O - Ö - P
----------


Orucun Kazası Ne Demektir?
Vaktinde tutulamayan oruçların daha sonra gününe gün olarak tutulmasıdır



Orucun Kefareti Nedir?
Ramazan’da mazeretsiz olarak kasten orucu bozmanın cezası olarak peş peşe tutulan altmış gün oruçtur Buna gücü yetmeyenler altmış fakiri sabahlı akşamlı doyururlar



Oruç Kimlere Farzdır?
Oruç ergenlik çağına ulaşmış, akıllı ve Müslüman olan herkese farzdır


-------------------------------------------------------
Öşür Nedir?
Tarım ürünlerinden onda bir ya da yirmide bir oranında verilen zekattır
--------------------------------------------------------------------------


Peygamberimiz HzMuhammed Ne Zaman Doğmuştur?
Peygamberimiz HzMuhammed Miladî 571 yılında, Rebîulevvel ayının on ikinci gecesi seher vaktinde dünyaya gelmiştir


Q - R
----------



Rab Nedir?


Yaratan, nimet veren ve terbiye eden anl----- gelir ve Yüce Allah’ın güzel isimlerindendir




Rahman ve Rahîm Ne Demektir?


Allah’ın güzel isimlerinden olup çok merhamet eden, esirgeyen ve bağışlayan demektir




Rahmet Nedir?


Allah’ın, yaratıklarına merhamet etmesi ve lütufta bulunmasıdır




Regâib Nedir?


Rağbet olunun şey ve bol ihsan demektir Örfümüzde Recep ayının ilk Cuma gecesi olarak bilinmektedir




Rekat Nedir?


Namazın kıyam, rükû ve secdelerinden oluşan her bir bölümüdür




Rida nedir?


Hac veya umre yapmak üzere ihrama giren erkeklerin belden yukarısını kapatmak üzere büründükleri örtüdür




Ru’yet-i Hilâl Ne demektir?


Kamerî ayların başlangıcını belirleyen Hilal’in görülmesidir




Rükû Nedir?


Namazda eller dizlere erecek ve sırt ile baş, düz bir satıh oluşturacak biçimde öne doğru eğilmektir


S - Ş
----------


Sa’y nedir?

Hac ya da Umre yaparken Kâbe yakınlarında bulunan Safâ ile Merve tepeleri arasında, dört gidiş üç geliş olmak üzere yedi defa gidip gelmektir



Sadaka Nedir?

Zekat dışında ibadet niyetiyle fakirlere yapılan yardımlardır



Sahur Nedir?

İkinci tan yeri ağarmasından az önceki vakit ve bu vakitte yenen yemektir



Salih Amel Nedir?

Yapılması Allah ve Peygamberi tarafından istenen, fert ve toplum için faydalı işler ve davranışlardır



Secde Nedir?

Namaz kılanın, ayak parmaklarını, dizlerini, ellerini, alnını ve burnunu yere koyması ile oluşan durumdur



Sehiv (Yanılma) Secdesi Ne Demektir?

Yanılma, unutma veya dalgınlık gibi haller nedeniyle namazın farzlarından birinin ertelenmesi, vaciplerinden birinin terk edilmesi veya ertelenmesi durumunda namazın sonunda yapılan secdedir



Sevap Nedir?

Allah’ın emir ve yasaklarına uygun olan amel, söz ve davranışlardır



Sûre Nedir?

Kur’an’ın, birbirinden besmele ile ayrılan her bir bölümüdür



Sünnet Nedir?

Peygamber Efendimiz’in yaptığı ve müslümanlardan da yapılmasını istediği dinî görevlerdir

-----------------------------------------------------------------------


Şirk Ne Demektir?
Allah’a ortak koşmak demektir Bu da Allah’tan başka ilah edinmek veya O’ndan başkasına ibadet etmek şeklinde olur



Şükür Nedir?
Nimetleri Allah’ın verdiğini bilip O’na şükranda bulunmaktır


T
----------


Taassup Nedir?
Herhangi bir delile dayanmadan, bir fikre körü körüne bağlanmaktır



Tahiyyata oturmak Ne Demektir?
Namazların ikinci ve son rekatından sonra tahiyyât duasını okuyacak kadar bir süre oturmaktır



Takvâ Nedir?
Allah’ın emir ve yasaklarına karşı gelmekten sakınmaktır



Tavaf nedir?
Hacer-i Esved’den başlayarak, Kâbe’yi sola almak suretiyle, yedi defa Kâbe’nin çevresinde dönmektir



Tebliğ Nedir?
Peygamberlerin getirdikleri ilahî mesajın insanlara aynen ulaştırmalarıdır



Tefsir nedir?
Kur’an-ı Kerim’i usûlüne göre açıklamak ve yorumlamak demektir



Tekbîr ve Tesbîh Nedir
Tekbir, “Allâhuekber”, Tesbih de, “Sübhânallâh” demektir



Terâvih Namazı Nedir?
Ramazan ayına mahsus olmak üzere, yatsı namazından sonra kılınan sünnet bir namazdır




Teşrik Tekbiri Ne Demektir?

“Allâhüekber, Allâhüekber, Lâilâhe illallâhü vallâhüekber, Allâhüekber ve lillâhi’l-hamd” demektir Kurban Bayramının arifesinde sabah namazından başlayıp, Bayramın 4 günü ikindi namazına kadar 23 vakitte, farz namazların sonunda teşrik tekbiri getirmek vâciptir




Tevbe Ne Demektir?
Kişinin işlemiş olduğu günahlardan pişmanlık duyup Allah’a yönelmesi ve günahları terk etmesidir



Tevekkül Nedir?
İnsanın, her konuda kendine düşen görevleri yerine getirdikten sonra sonucu Allah’a bırakmasıdır



Tevhîd Nedir?
Allah’ın var ve bir olduğuna inanmaktır



Teyemmüm Nedir?
Abdest ya da boy abdesti almak için su bulunmadığı veya bulunup da kullanma imkanı olmadığı durumlarda, niyet edilerek temiz toprak veya toprak cinsinden bir şeye elleri sürüp yüzü ve kolları meshetmektir


V
-------

Vâcib Nedir?
Dinen yapılması zannî delillerle istenen hükümlerdir

Vahiy Nedir?
Yüce Allah’ın dilediği şeyleri peygamberlerine, özel yolla bildirmesidir


Vaiz Kimdir?
Dinî konularda insanları aydınlatma görevi yapan ve bu amaçla va’z eden kimsedir


Vakfe nedir?
Zilhicce Ayının 9ncu gününde hac için ihramlı olarak Arafat’ta bulunmadır


Vitir Nedir?
Yatsı namazından sonra kılınan üç rek’atlık vacip (hanefilerin dışında sünnet) namazdır

Y
------------


Yemin Kefareti nedir?
Yeminini bozan bir kimsenin on fakiri sabah akşam doyurması ya da giydirmesi veya bunlara gücü yetmeyenin üç gün peş peşe oruç tutmasıdır



Yeryüzünde İlk Mabed Neresidir?
Yer yüzende ilk mâbed, Kâbe-i Muazzama’dır

Z
------------


Zekat Nedir?
Dinen zengin sayılan müslümanların, belirli yerlere sarfedilmek üzere, mallarından vermekle yükümlü oldukları belli bir paydır