Haset eden kadere itiraz eder diyorlar doğrumudur

[MERVE DEMİR]

Haset eden kadere itiraz eder diyorlar doğrumudur

Hasetle ilgili bir ayet-i kerime:


“Yoksa onlar, Allahın lütfundan verdiği şeyler için, insanlara haset mi ediyorlar?”
(Nisa Suresi , 54)
Bir insan düşünelim: belli bir nimete ulaşmak için elinden gelen gayreti göstermiş, meşru dairede çalışmış, fiilî ve kavlî duasını yaptıktan sonra rabbinin rahmetini, inayetini gözlemeye başlamıştır Bu insana yapılan ilâhî lütuf karşısında mümine düşen vazife, o nimete kendisi nâil olmuş gibi sevinmektir Kadere iman da, İslâm kardeşliği de bunu gerektirir

Böyle yapmayıp haset ve düşmanlık yolunu tutanlar için üstad Bediüzzamandan bir tehdit cümlesi: “Kaderi tenkit eden başını örse vurur kırar Rahmete itiraz eden, rahmetten mahrum kalır” Mektûbat

Baştaki âyet-i kerimede, “Allahın lütfundan verdiği” şeklinde çok hikmetli bir kayıt var Bu kayıttan hareketle müfessirlerimiz, meşru olmayan kazançlara haset edilebileceğini belirtmişler ve “Vurguncunun elindeki malın gitmesini temenni etmek haset değil, gayrettir, adalettir” demişlerdir

Buna göre bir adam hırsızlık ederek zengin olsa, o malın ondan alınmasını arzu etmek haset değildir Haset; “Allahın lütfuyle verdiği” meşru servet, makam yahut fazileti çekememektir Bunların, bir müminden alınmasını arzu etmek ise, kaderi tenkit ve rahmete itiraz mânâsı taşır

Bu vesileyle gıpta ve hasedin farkına değinmek isteriz: Birisinin elindeki bir mala, yahut bir imkâna heveslenmek kendisinin de ona sahip olmasını istemek gıptadır ve caizdir Haset ise o malın, o imkânın kendisine verilmesini değil o şahıstan gitmesini istemektir



Alaaddin Başar (ProfDr)