Hutbe:Evlilik için güzel geçim önerileri

[Seleme]

Hutbe:Evlilik için güzel geçim önerileri

Muhterem mü' minler!
İslam dininin emri bulunan nikah akdi ile kurulan yuvada, kadınla erkek arasında karşılıklı saygı esasına dayanan vazifeler başlamaktadır. Bu vazifelerin zamanında ve eksiksiz olarak yapılması, yuvada huzurun devamına hizmet eder. Bahsi geçen vazifenin ihmali ise özlenen ve gözlenen saadetin yasamasını güçleştirir.
Güzel geçim, İslamın emri ve kamil manada müslüman olmanın ilk ve son şartı bulunmaktadır.
Güzel geçim, sevgi ve saygının semeresi; dinî hükümlere boyun eğmenin tabiî bir neticesidir.
Hak ve vazife mefhumları düşünce inbiğinden geçirilecek olursa, «Hak» kın vazifeden sonra geldiği görülmektedir. Bu demektir ki, önce üzerimize düşen vazifeler yapılacak, daha sonra -gerekiyorsa- haklardan söz açılacaktır. Vazifenin yapılmadığı yerde hak istemek salahiyeti yoktur; hakların ödenmediği mahalde vazifeşinaslık mevcut değildir. Vazifesini ihmal eden bir kimsenin başkasından hak beklemesi, haksızlığın en bariz örneklerindendir.
Kadınla erkek arasındaki hakları, tereddüde mahal bırakmayacak şekilde, açıklayan bir ayet-i kerimede şöyle buyrulmaktadır: «Erkeklerin kadınlar üzerindeki (meşru hakları) gibi, kadınların da onlar üzerinde (hakları) vardır. (Yalnız) erkekler, onlar üzerinde (daha üstün) bir dereceye maliktirler. Allah, mutlak galibtir hüküm ve hikmet sahibidir» (Sure-i Bakara, 228).
Din kardeşlerim!
Bir erkek, hanımına karşı iyi bir davranış içinde olmalı ve her işinde hayrı tercih etmelidir. Onlara karşı insanî hareketlerin en asilini göstermeli ve daima müşfik davranmalıdır. Cemiyet içinde iyi muameleye ve şefkate en fazla muhtaç bulunanlar, hiç şüphe yok ki kadınlardır. Zira onlar, zayıf bünyeli ve hassastırlar. Bir de onların kimi annemiz, kimi teyzemiz ve halamız, kimi kızımız ve kızkardeşimiz, kimi de zevcemizdir. Temsil yolu ile ifade etmek gerekirse «Kadınlar, (insanlık şeceresinde) erkeğin bir budağı (durumunda) dırlar» (Feyz' ül-kadir, c.2, s.562). Bu hususa ışık tutan bir hadis-i şerifte «Hayırlınız, kadınlar için hayırlı olanınızdır» (İbni Mace, c.1, s.636) buyrulmaktadır.
Nikahınız altında bulunan kadınlar ile güzel geçinmede dikkat edilecek pek çok husus vardır. Güzel huy, bunların başında gelmektedir. İnsan, havaya ve suya muhtaç olduğu kadar iyi muameleye ihtiyaç duymaktadır. Kadın, ruhundaki yalnızlığı vefakar bir hayat arkadaşlığı ve insanî muamele ile gidermiş olur. Kainatın Efendisi bulunan Peygamberimiz, bizleri tenvir eden ve kamil mü' mini açıklayan bir hadis-i şeriflerinde," «Mü' minlerin imanca en güzel olanı, huy cihetinden en güzel ve ehline karşı en lutufkar (ve latiteci) olanıdır» (et-Terğib ve' t-Terhib, c.3, s.49) buyurmaktadır.
Kadınlarla iyi geçinmeyi menfi yönde etkileyen bir hadise olursa, kusurun kimde olduğu araştırılmalıdır. Şayet hata kadında ise onun aczini dikkate alarak, kusurunu bağışlama yoluna gitmelidir. Zira «Kadın eğe kemiği gibidir. Onu dosdoğru yapmağa kalkarsan kırabilirsin. Eğrilik bulunduğu halde faydalanmak istersen istifade edersin» (Buhari, c.6, s.145). Güzel geçim' in mücessem bir örneği bulunan Peygamberimiz, bir hadis-i şerifleri ile bizi uyarmakta ve «Mü' mîn bir erkek, iman sahibi bulunan hanım (ın) a buğz etmesin. Onun bir huyundan hoşlanmasa bile diğer huyundan hoşnut olur» (Müslim, c.4, s.178) buyurmaktadır.
Kadının mahiyetindeki eğriliğe ve yaratıldığı eğe kemiğine bakıp da nasihati terk etmemeli, bil' akis onun ıslahına gayret sarf etmelidir. O, kendi haline terk edilecek olursa eğrilikleri artar. Onu tamamen doğrultma arzusu ve bu yolda ısrar, aşırılığa kaçmak olur. Bu iki yanlışın arasında makul bir yol takip etmeli ve daima, ona hayrı tavsiye etmelidir. Salkım söğütün servi gibi boy vermesini beklemek, eşyanın tabiatine aykırı bir hayal peşine takılmak olur. Fakat, aynı fasileden olan ağaçları aşılamak suretiyle ıslah etmenin mümkün olduğu gibi, iyi ve doğru fikirleri telkin ve hikmetli nasihatler yolu ile kadının iyileştirilmesi mümkündür.
Güzel geçinme mevzuunda Peygamber (s.a.v.) Efendimizin hayatından birkaç örnek vererek bahsimi vesikalandırmak ve renklendirmek istiyoruz. Mü' minlerin annesi Hz. Aişe, çok genç denecek bir yaşta Resül-i Ekrem ile evlenmişti. Bu sebeple, fırsat buldukça oyuncaklarla oynadığı olurdu. Allah Resülünün evde bulunmadığı zamanlarda arkadaşlık yaptığı kız çocuklarını çağırır ve oyuncaklarını çıkarıp birlikte oynarlardı.
Böyle bir günde, onlar oyuncaklarla meşgul bulunurken, içeri Resulüllah Efendimiz girmişti. Hz; Aişe' nin yanındaki çocuklar, utandıkları için her biri bir köşeye gizlenmişlerdi; Müsamaha ve hoşgörü' nün en yüce örneği bulunan Fahr-i Kainat (s.a.v.), kaçışan kızları, gizlendikleri yerlerden çıkarıp, oynamak üzere Aişe (r.a.) nın yanına göndermişti (Mişkat' ül-Mesabih, c.2, s.968).
Peygamber Efendimiz, zevcelerinden sadır olan ufak tefek hataları, görmemiş gibi davranır ve müsamaha ile karşılardı. Allah Resülünün hayatı bu gibi asil örneklerle doludur. Hz. Aişe onlardan birini şöyle hikaye etmektedir: Resül-i Ekrem, «Ben, senin, Benden razı olduğunu da Bana karşı öfkeli bulunduğunu da muhakkak bilirim» dedi. Ben:
- «Nereden biliyorsunuz?» diye sordum. Resül-i Ekrem:
- «Benden hoşnut olduğun sırada «Hayır! Muhammed' in Rabbine andolsun ki öyle değil» diyorsun; öfkeli olduğun zaman «Hayır! İbrahim' in Rabbine yemin olsun ki» diye konuşuyorsun» buyurdu. Ben:
- «Evet, ey Allah' ın Resulü (öyle yapıyorum). Allah' a andolsun ki ben, sizin (sevginizi değil), ancak isminizi terk etmiş olmaktayım» dedim (Buhari, c.6, s.158).
Güzel ahlakı tamamlamak üzere Peygamber olarak gönderilen Resülüllah (s.a.v.), madde ve mananın, din ve dünyanın her safhasına tatbik edilebilecek değerdeki ölçüleri yaşayışı ile vermiştir. O' nun güzel hasletlerini tescil eden bir ayet-i kerimede «Andolsun ki Resulullah' da sizin için, Allahı (n rızasını) ve ahiret gününü (n saadetini) umar olanlar ve Allah' ı çok zikredenler için güzel bir numune vardır» (Sure-i Ahzab, 21).
O, boş zamanlarında ev işleri ile meşgul olur, zevcelerinin dertlerini dinler ve tesellide bulunur, onların arasında görülen aşırılık ve kıskançlıkları dinî çerçeve içinde kontrol altına alır, daima hayrı ve hakkı tavsiye ederlerdi.