Düğünlerde Nelere Dikkat Etmeliyiz?

[FECR]

Düğünlerde Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Düğünlerde Nelere Dikkat Etmeliyiz?

1.Aile gibi ömür boyu sürecek bir beraberliğin merasimi olan düğünde İslam'ın yasakladığı hiçbir şeyin bulunmaması, söylemeye bile gerek olmayan bir şarttır. İçki, kadınlı erkekli danslar, tesettüre uymayan giyimler, dekolte çılgınlığı ve tahrik edici kokularla cinselliğe ve nefse hitap eden giyim kuşam ve yasaklar içeren karma konuşlanmalar bu haramların önemli olanlarıdır. Mukaddes bir kurum olan ailenin temeline böyle çürük taşlar konmamalıdır. Düğün ve nikâh, eşlerin birbir cinselliğinden yararlanabilmeleri için Allah'tan bir izin alma merasimidir. Allah'tan izin isterken O'nun yasakladığı şeylerle yapılamaz.

2.Düğünlerde ve bütünüyle evlenme merasiminde asla israfa kaçılmamalıdır. Başlık parası, ağırlıklar, benim kızım şu kadar altından aşağıya gitmez şunlar şunlar olmadan kızımızı vermeyiz gibi cahiliye adetleri akıllı insanların işi değildir. Nihayet Anadolu'nun bazı yörelerinde söylendiği gibi kız satılmamakta, aksine evlendirilmektedir. Eşleri ömür boyu altından kalkamayacakları bir borçla dünya evine koymanın anlamı yoktur. Bu onları zindana atmak gibi bir şey olur. En akıllı kız babası ya da kız annesi; evladım bu insanla sen yaşayacaksın, imkânın ne kadar elveriyorsa o kadarını al, kalan ihtiyaçlarınızı inşallah sonra tamamlarsınız, diyebilen anne babadır. Düğünlerde de israf anlamına gelen harcamalar asla yapılmamalıdır. İnsanlara şirin görünmek için gösterişe kaçmak, Allah'ı kırıp insanları memnun etmek anlamına gelir.
3. Düğünün temel iki öğesi müzik ve eğlencedir. Bunların bir amacı düğünün duyurulmasıdır.

Duyurmanın, ya da ilanın iki hedefi vardır: Birincisi, filanca ila falanca artık evlidirler, onlara talip olmayın ve onların beraberliklerini gayrimeşru sanmayın.

İkincisi, gelinle damadın adeta; biz artık evlendik, bütün ömrümüzü iffetli bir karı koca olarak geçireceğiz, ayrılmayacağız demiş olmaları.

Anadolu'da 'ölüde ağlanır, düğünde oynanır' derler. Bunun bir gerçekliği vardır.

Ne var ki, müzik olacaksa nefsi duyguları tahrik eden batılı dans müzikleri yerine, bedii duygulara ve ruhlara hitap eden bizim özgün müziklerimiz konmalıdır. Ama her ne olursa olsun, düğündeki müzik insanları rahatsız etmemeli, sadece fonda bir melodi olarak icra edilmelidir. Davul zurna ise, icra biçimlerine ve yerine göre helal olabilir.

4. Eğlenceye gelince, bunda da yerine ve zamanına göre farklı uygulamalar olabilir. Bölgelere göre, horon, bar, hora, halay, zeybek, cirit ve çeşitli yarışmalar, kılıç kalkan oyunları, atıcılık, güreş vb olabilir. Erkekler kendi aralarında, kadınlar kendi aralarında bu oyunları icra edebilirler. Sadece erkeklerin oynayacağı oyunları kadınların da izlemelerinde bir sakınca bulunmayabilir.

5. Düğünlerin Allah Rasulü Efendimiz tarafından vurguyla zikredilen özeliklerinden biri de yemek yedirmedir. Eskiden bu çok daha önemli idi. Birisine, gel sana yemek yedireyim, demek onur kırıcı olabileceği için, düğünler bunun bir bahanesi yapılıyordu. Bugün bu özellik eskisi kadar önemli görülmeyebilir. Çünkü hamdolsun bugün insanlar düğünleri karnını doyurma fırsatı olarak görmüyor. Ama böyle olan yerler yine de vardır. Bu sebeple, sünneti temsil eden sembolik değerini de hesaba katarak düğünlerde yemek verilmeye çalışılmalıdır. Ancak yemeklerde israfın önlenmesinin yolu mutlaka bulunmalıdır.

Ve unutulmamalıdır ki, yemeklerle ikram edilen kola türü gazlı içecekler önemli bir batı kültürü göstergesidir. Onların da alternatifleri sunulmalıdır.

6. Düğünde hazır bulunan zevatın birer dakikalık selamlama konuşmaları dışında uzun hitapların yapılması artık sıkıcı oluyor. Bunların yerine fıkralar anlatılabilir. İşin ehli olan insanlar fıkra anlatırken de dersler verebilir. Böylece fıkra dahi malayani olmaktan kurtarılabilir.

Karşılıklı şiir ya da yergi ve övgü doğaçlamaları ve atışmalar ile düğüne renk katılabilir.

7. Salon düğünlerinde insanların meşru ölçülerle bir araya gelip sohbet etme ve tanışma imkânı bulmaları bile düğünün başlı başına bir zevki ve meyvesi sayılır. Özellikle de davetliler arasında ilmi ve ahlakıyla tanınmış zevatı kiramın sohbetinde bulunmak güzel ve özel bir fırsattır.

8. Yüksek masalarda ve ayakta kokteyl havası içinde aperatif atıştırmalar bizim kültürümüzün ürünü değildir. Kokteyl ve aperatif kelimeleri bile tamamen içkiyi ve Batı kültürünü çağrıştıran kelimelerdir. Aslında salon düğünleri dahi bize yabancıdır, ancak düğüne münasip bir yer bulmak bir zorunluluktur. Bu sebeple özellikle şehirlerde salonlar artık kaçınılmaz düğün mekânlarıdır.

9. Gelinin düğünlerde herkesin dikkat nazarları altında süslenip püslenip bütün cazibesini ortaya koyması elbette caiz görülemez. Hatta gelinlik bile kültürümüz açısından tartışılabilir. Onu da İslamlaştırmak gerekir. Mesela gelinin yüzünün kırmızı bir duvakla kapatılması hem bölgesel hem dini kültürümüzde var olan bir uygulamadır.

10. Çelenk gönderilmesi, pasta kesmeler gibi hiçbir anlamı olmayan, israftan başka bir manaya gelmeyen batı kültürü uygulamaları çok anlamsızdır ve tabiri caiz ise kültürel günahlardır. Milletin huzurunda gelinin damadın ağzına, damadın da gelinin ağzına pasta koyması bizim kültürümüzden de inancımızdan da uzak yabancı ve çocuksu özentilerdir.

11.Düğün davetinde sadece eşraftan ve ağniyadan sayılan insanları çağırıp, garip gurabayı çağırmamak İslam edebine uymayan bir şeydir.

12.Hediyeleşme düğünlerin güzel taraflarındandır. Allah Rasulü (sa) 'hediyeleşiniz ki, birbirinizi sevesiniz', buyurur. Ancak bu konuda da gösterişe ve israfa kaçılmamalıdır. Zenginlerin gelinlerine tam altın, gariplerinkine 20 lira vermek, bu işin Allah için olmadığının göstergesidir. Ayrıca Haram olmamakla beraber, gelinle damadın herkesin görebileceği bir mekâna çıkarılıp, bir de kameraya alınarak takı takılması ihlası, Allah rızasını ve gönülden hediyeleşmeyi bozan bir uygulama olsa gerektir. Buna şimdilerde bir de pos makinesi ve kartla ödemeyi eklediler ki, bu da ilginç bir gelişmedir.

13.Nikâhın dini bir yönü bulunduğu için batıda düğünler Pazar günü yapılır, nikâh da kilisede kıyılır. Biz de onları taklit ederek düğünleri Pazar günleri yapıyoruz. Bunun bir sebebi de elbette pazarı yine onlara uyarak tatil günü yapmamızdır. Eskiden düğün yemeği perşembe günü ve gecesinde verilir, o gece yani cuma gecesi zifafa girilirdi. Birlikteliğin Cuma ile ilişkisi kurulurdu. Allah Rasulü (sa) 'Nikâhı duyurun ve onu mescitlerde icra edin, def çalın' buyurur. Bu da meselenin cami ile ilişkisinin kurulmasıdır.

14.Düğün saatlerinin namaz vakitleri hesap edilerek ayarlanması gerekir. Mümkünse topluca namaz kılınıp yeni kurulan aile için yine topluca dua etmek çok güzel olur.

FARUK BEŞER-Yeni Şafak

NOT: Bu yazı Faruk Beşer'in yazdığı 3 makaleden derlenmiştir.

[EyMeN&TaLhA]

allah razı olsun hocam,gerçekten çok önemli bi konu..

bende ilaveten şu yazıyı paylaşmak istiyorum müsadenizle..

İslama uygun düğün nasıl olmalıdır?


Evlenmek, Peygamberimizin (asm.) hem kavlî, hem de fiilî sünnetidir. Bunun için evliliğin bütün safhaları; nişandan nikâha, çeyizden düğüne kadar nasıl olacağı, nasıl yapılacağı, nelere dikkat edilmesi gerektiği bütün teferruatıyla hadislerde bildirilmiştir. Düğün merasimi de evliliğin önemli bir safhasıdır.

“Düğünlerinizi mescitlerde yapınız.”(Feyzü’l-Kadîr, II/11; Hadis no: 1198)

hadis-i şerifi, düğünlerde nelere dikkat edilmesi hususunda önemli bir ölçüyü vermektedir. Demek ki, mescidde yapılması yasak olan şeyler düğün merasimlerinde de yasaktır. Diğer bir ifade ile, mescitlerde yapılamayan, düğün salonlarında da yapılmamalı.(Mehmet Paksu, Kadın, Evlilik ve Aile)

Bugünkü düğün salonlarında ise, çalgılı, danslı, kadınlı-erkekli merasimler yapılmaktadır ki, bunun ne sünnette yeri vardır, ne mescitlerde...

Ayrıca kutsal bir müessese olan aile; günah, hata ve yanlış bir temel üzerine kurulursa, doğacak neslin bundan etkilenmemesi mümkün değildir. Uygun bir zemine ekilemeyen tohumdan nasıl verimli bir ürün alınamazsa, sünnete aykırı olarak yapılan düğün ve nikâhlardan da sünnete göre yetişecek nesiller beklemek hayal olur.

Bundan dolayı kendi inanç ve tercihlerinizde haklı olarak ısrar etmeniz size çok şey kazandıracaktır. Böyle bir ısrarınız Allah ve Resulünü (asm) razı edeceği için aynı zamanda bir ibadet, sünnet çerçevesinde hareket ettiğiniz için de sizi vicdanen huzur ve rahata götürecektir.

Ayrıca hakkın hatırını gözettiğinizden dolayı başkaları için canlı bir örnek oluşturmuş olursunuz. Yoksa, “Delidir, ne yaparsa yeridir.” sözünde olduğu gibi, “Düğündür, ne yapılsa mübahtır.” şeklindeki bir yaklaşım, ölçüsüz bir harekettir ve kimseye bir faydası yoktur.

Buna benzer meselelerde baştan sıkı tutulmaz, tavizler verilmeye başlanırsa, “taviz tavizi getirir” sözünde olduğu gibi, her yanlış hareket için bir kılıf ve bahane bulunur, aile hayatı önü alınmaz sıkıntılarla çalkalanır durur.

Netice olarak, böyle bir uygulamaya rıza göstermediğinizi, kabul etmediğinizi, mes’uliyet de alamayacağınızı belirtir, açık tavrınızı bildirirsiniz.

Sünnete uygun bir düğün nasıl olmalıdır?

Sünnete uygun bir düğünü, aslında tercihlerini sünnete göre yapmaya duyarlı halkın örfü belirlemelidir ve nitekim belirlemiştir.

Örf, halkın belirli sosyal davranışları ve toplumsal tercihleri kabul edip benimsemesi, yaygınlaştırması ve gelenekleştirmesidir. Bin yıldan beri Müslüman olan toplumumuzun tercih ve kabullerini sünnete göre yeniden kritize etmek ve sünnet şablonuna uyan toplu davranış biçimlerini yaşatmak aslında en mâkul olanıdır. Bilhassa düğünler toplum reflekslerinin en canlı örnekleridir. Halkın dinî ve inanç yapısını, yaşayış biçimini, tercihlerini, zevklerini, anlayışlarını ve hoş görülerini ilk bakışta düğünleri ele verir.

"Sünnete uygun bir düğün" diyerek dar bir şablon çizmek, aslında en başta sünnete uygun düşmez. Düğün şablonumuz, her şeyden önce tüm haramlara kapalı, tüm mübah tercihlere açık olmalıdır. Nitekim söz konusu olan düğündür ve bunu halk yapar. Halk ise Müslümandır. Müslüman halkımız, gelenekleriyle taşları aslında yerli yerine koymuştur.

Öyleyse, Müslüman toplumun tercihi olan program alınır, sünnet açısından göze batan noktalar varsa düzeltilir; ama mübah davranış kalıpları daraltılmaz. Bulunduğumuz yörenin haram olmayan tercihlerini ve günah unsuru taşımayan geleneklerini yaşatmamızda sünnet açısından hiçbir sakınca yoktur.

Meselâ, zaten örf ve geleneklerimizde var olan; kızı Allah’ın emriyle, Peygamberin kavliyle istemek, kızın olurunu alan kız tarafının bu talebe uygun cevap vermesi, tarafların bu evliliğe yardımcı olmaları, köstek olucu davranışlardan uzak durmaları, kızın mehri konusunda erkek tarafının elinden geldiğince cömert olması, zorlukların anlayışlı yaklaşımlarla aşılması, tarafların birbirlerine karşı mütevazı olmaları ve sevgi ile yaklaşmaları, birbirlerinin hatâlarını örtmeleri, karşılıklı hazırlıkların yapılması, düğün gününün birlikte tesbit edilmesi, halkımızın adına yer yer “okuntu” da dediği ve imkânlar ve örf ölçüsünde küçük hediyeciklerle birlikte dâvetiyelerin dağıtılarak insanların düğüne çağrılmaları, düğün öncesi sünnete uygun davranışlardır.

Düğün esnasında nelerin sünnet olduğunu hatırlayalım:

1. Düğün programının yeri, şekli, tarzı, muhtevası düğüne katılacak insanların meşrû çizgileri de dikkate alınarak karşılıklı rızâ ile tesbit edilir. Halkın gönlü hoş tutulmaya çalışılır. Haram bir şey istenmedikçe, halkın istek ve dileklerine cevap vermeye gayret edilir.

2. Düğünün amacı, evliliği halka duyurmaktan ibârettir. Nitekim Peygamberimiz (asm) buyurmuştur:

“Evliliğin alâmeti nikâhın îlân edilmesidir.”1

3. Düğünde yemek vermek sünnettir.

Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm, Abdurrahman bin Avf radiyallahü anhın üzerinde zâferân kokusu (düğünde sürülen koku) görünce sordu:

“Bu ne hal?”

Abdurrahman bin Avf radiyallahü anh:

“Bir kadınla bir miktar altın mehir karşılığında evlendim.” dedi.

Resûl-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm:

“Allah mübârek eylesin. Fakat bir koyunla da olsa düğün ziyâfeti ver.” buyurdu.2

Enes bin Mâlik radiyallahü anh anlatmıştır:

Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm’ın bir düğününde annem yemek hazırlamış, göndermişti. Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm bana:

“Onu koy. Git filanı, filanı, filanı ve karşılaştığın herkesi çağır.”

buyurdu ve bir çok adamın ismini söyledi. Gittim, Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm’ın adlarını söylediği kimseleri ve rastladığım herkesi çağırdım. Üç yüz kadar kişi geldiler.

Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm:

“Onar onar halka yapsınlar ve herkes yesin.”

buyurdu. İlk gurup doyuncaya kadar yedi, kalktı. Sonra diğer gurup doyuncaya kadar yedi, sonra diğer gurup yedi. Herkes yedikten sonra Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm:

“Yâ Enes! Sofrayı kaldır!”

buyurdu. Ben de sofrayı kaldırdım. Fakat yemeği ilk koyduğumda mı daha fazlaydı, yoksa kaldırdığımda mı fazlaydı; bilemedim.”3

Sabit el-Buhânî radiyallahü anh anlatmıştır:

Hz. Enes’e: “Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm Zeyneb radiyallahü anhânın düğün ziyafetini ne ile yaptı?” diye sordum. Hz. Enes radiyallahü anh:

“Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm sahabelerine doyup terk edinceye kadar ekmek ve et ziyâfeti verdi.” dedi.4

4. Düğün ziyâfetinde fakîrler ihmal edilmez, muhakkak çağırılır. Hz. Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm buyurmuştur:

“Yemeğin en şerlisi fakîrlerin çağırılmayıp, zenginlerin çağırıldığı düğün yemekleridir.”5

5. Düğünde harama girmeksizin meşrû çerçevede eğlenmeye imkân verilir. Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm buyurmuştur:

“Gayrimeşrû birleşme ile meşrû evliliği birbirinden ayıran şey, def çalmak ve ilân etmektir.”6

Rubey binti Muavviz radiyallahü anhâ anlatmıştır:

Ben gelin olduğumun kuşluk vaktinde Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm evlenme törenime geldi. O sırada küçük kızlarımız deflerini çalmakta ve Bedir günü şehit düşen atalarının kahramanlıklarını nağme ile dile getirmekte idiler. Nihayet içlerinden biri: “Aramızda yarını bilen bir Peygamber vardır.” dedi. Bunun üzerine Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm:

“Bu sözü bırak da, bundan önce söylediklerini söylemeye devam et.” buyurdu.7

6. Evlenen çiftler tebrik edilir ve hayır duâ edilir.

Ebû Hüreyre radiyallahü anh bildirmiştir: Resûlullah Aleyhissalâtü Vesselâm evlenen insanı tebrik edeceği vakit:

“Allah mübârek etsin. Tebrik ederim. Allah sizi mutlu kılsın ve sizi hayırla bir araya getirsin.” buyururdu.8

Yukarıda zikredilen temel ölçüler çerçevesinde, imkânlar ölçüsünde, Üstad Bedîüzzaman Hazretlerinin ifâdesiyle, ulvî hüzünleri ve Rabbânî aşkları seslendirecek biçimde9 meselâ ilâhîler, kahramanlık türküleri veya geleneklerimizde olduğu şekliyle mevlitler okuyan bir grup varsa düğün programına alınabilir. Günün anlam ve önemini belirten ve eşler arası görev ve yükümlülükleri konu alan kısa konuşmalara yer verilebilir. Küçük parodilerle, skeçlerle, eğlendirici ve düşündürücü oyunlarla, ulvî zevkleri tahrik eden şiirlerle ve hoş vakit geçirmeye yönelik küçük çaplı yarışmalarla düğün programı zenginleştirilebilir. Harama girmemeye, nefsi ve şehveti tahrik edecek biçimde kadın-erkek karışık şarkı, türkü, oyun ve sâir eğlencelere yer vermemeye, düğünün bütün safhalarında düğün gerekçesiyle de olsa israftan ve savurganlıktan kaçınmaya azamî özen gösterilmelidir.

Düğün sonunda evlenen çiftler tebrik edilmeli, hayırlı bir evlilik hayatı ve hayırlı nesiller dilemelidir.

Dipnotlar:

1. Nesâî, Nikâh, 72;
2. Nesâî, Nikâh, 74, 75; Müslim, Nikâh, 79, 80; Tirmizî, Nikâh, 10;
3. Mektûbât, s. 114; Nesâî, Nikâh, 84; Müslim, Nikâh 94; Buhârî,4/234;
4. Müslim, Nikâh, 91;
5. Müslim, Nikâh, 110;
6. Tirmizî, Nikâh, 6;İbn-i Mâce, Nikâh, 1896;
7. Tirmizî, Nikâh, 1096;
8. Tirmizî, Nikâh, 7;
9. İşârâtü’l-İ’câz, s. 72.

alıntıdır
sorularla islamiyet