Osmanlıdaki İlginç Vakıflar

[FECR]

Osmanlıdaki İlginç Vakıflar

Düşünün;
Hava buz gibi.
Camiye gittiniz.
Şadırvan da abdest alacaksınız ama buz gibi su içinizi titretiyor.
Tam o anda elinde ibrik yanınızda bir genç bitiyor.
“Buyurun Beyefendi” diyor.
“Abdestinizi sıcak suyla alın”
Şaşırıyorsunuz.
Sonra gencin yakasındaki karta ilişiyor gözünüz:
“Kışın Abdest Alanlara Sıcak Su Temin Etme Vakfı Görevlisi!” yazıyor.
Ya da tam tersi.
Ağustos sıcağı, dilinizi damağınıza yapıştırmış.
“Şöyle buz gibi bir su olsaydı” diye içinizden geçirirken, bir bardak uzanıyor elinize.
Suyu kana kana içiyorsunuz, içiniz ferahlıyor.
Teşekkür etmek ve eline üç-beş kuruş tutuşturmak için bardağı uzatan gence dönüyorsunuz.
Ama o parayı kabul etmiyor.
Daha da şaşırıyor ve “Sen de kimsin?” diyorsunuz.
“Ben, Yaz Günleri Soğuk Su Dağıtma Vakfı Görevlisiyim” diyor genç.
Bitmedi, çok fakirsiniz.
Evlilik çağına gelmiş bir kızınız var.
Ama çeyizi bile yok.
Bir gün akşam karanlığı çökmek üzereyken, kapınız çalıyor.
Kapıda iki bayan; ellerinde paket paket danteller, el işlemeleri, çeyizlik havlular, saten örtüler.
Gözünüz yaşlı, sesiniz titrek soruyorsunuz; “Siz de kimsiniz?”
“Biz” diyorlar. “Fakir Kızlara Çeyiz Hazırlama Vakfı‘ndan geliyoruz”
Şaka gibi geliyor ama inanın bunların hepsi gerçek.
Hem de bundan 500 yıl önce bu topraklarda yaşanıyordu.

Nereden mi biliyorum?
Vakıflar Genel Müdürlüğü, harika bir çalışma yapmış.
Osmanlı‘da kurulan vakıfların listesini çıkarmış.
İnsan okudukça çarpılıyor, tüyleri diken diken oluyor.
“Yarabbi bu nasıl büyük bir medeniyettir, nasıl üstün bir meziyettir” demekten kendini alamıyor.
Kimisi 15. yüzyılda kurulmuş, kimisi 16. yüzyılda.

Hani Türkiye ilerliyor, demokratikleşiyor, sivil toplum güçleniyor deniyor ya.
Hepimize kapak olsun, işte Osmanlı’da kurulan vakıflar:

Güzel Yazı Öğretme Vakfı,
Sokak Hayvanlarına Ekmek Verme Vakfı,
Hastalara Evinde Bakma Vakfı,
Kızlara Çeyiz Hazırlama Vakfı,
Duvar Yazılarını Silme Vakfı,
Kadın Sığınma Evi Vakfı,
Sıcak Pide Dağıtma Vakfı,
Yaz Günlerinde Soğuk Su Dağıtma Vakfı,
Kışın Abdest Alanlara Sıcak Su Temin Etme Vakfı,
Sıcakta Sebillere Kar Koyma Vakfı,
Yol Güvenliğini Sağlama Vakfı,
Helalleşme Vakfı,
Hristiyan Esirleri Kurtarma Vakfı,
İlkokul Hocalarına Tütünü Yasaklama Vakfı,
Yoksul Mahkumlara Harçlık Verme Vakfı,
Güvercin hane Yaptırma Vakfı,
Leylekleri Koruma Vakfı,
Dara Düşenlerin Vergisini Ödeme Vakfı,
İflas Eden Tüccarlara Yardım Vakfı,
İlmi Kitapları Bağışlama Vakfı,
Şehit ve Sahabe Türbelerini Tamir Etme Vakfı,
Şehir Estetiğini Koruma Vakfı,
Hayvanlara Mera Açma Vakfı.

Daha onlarcası var.
Ama hepsini yazmaya imkan yok.
Ancak şimdi siz karar verin;
500 yıl önceki Osmanlı mı ileri, yoksa bugün çağdaşım diye kan ve gözyaşı ile beslenenler mi?

Kaynak: İlginç Vakıflar (Vakıflar Gen. Müdürlüğü Yayını )

ALINTI

[nurşen35]

Ne güzel vakıflar mest oldum
Vakıflardan birinde görevli olarak hayal ettim birden. Genç kızlara çeyiz hazırlama vakfı
Hayali bile güzeldi, gerçeği olsa diye de yandı yürek
Muhteşem bir ecdadımız varmış ,hepsinden Allahü Tealâ razı olsun.
Bugünlere de aksetmesi temenlisiyle İnşaAllah

[FECR]

Osmanlı zamanlarında ilginç vakıflar
Leylek Vakfı
Bu vakıf İzmir Yeni Cami civarındaki leyleklerin beslenmesi için kurulan bir vakıftır.Leyleklerin beslenmesi için senelik yüz kuruş ödenek ayrılması amaçlanmıştır.

Duvar ve Sokak Temizliği Vakfı

Vakfın amacı aklı başında dirayetli birisi vakfın mahinukuşu olup her an cami, medrese, darütalim, İmaret vs. hangisi olursa olsun duvarlarının temiz kalmasına dikkat edecek, yazı yazan veya pisleyen kendini bilmezlerin pisliklerini temizlemesi amaçlanmıştır.


Meyve Ağaçları Diken Vakıf

Bu vakıf 1483 yılında İstanbul kurulmuştur.Vakıf vakfedilen iki bahçeye ve mezraya senede yüz adet çeşitli meyve ağaçlarının dikilmesini sağlamıştır.

Köprüleri Sellerin Zararından Koruyan Vakfı

Vakfın amacı Amasya'da yapılan köprünün, selin getirdiği ağaç ve taşlardan temizlenerek şehre vereceği zararın önlenmesi amaçlanmıştır.

At Vakfı

Bu vakıf 1574 yılında Sokullu Mehmet Paşa tarafından kurulmuş olup İstanbul, Rumeli ve Anadolu sınırları içinde hizmet vermiştir.Vakfın amacı savaşa giden gazi ve mücahitlere iyi atlar verilmesini sağlamaktadır


Van Gölünde Acil Yardım Gemisi Dolaştıran Vakıf

Bu vakıf Van Gölünde trafiğin arttığı bu dönemlerde, kurmuş olduğu vakfın hizmetlerinden birini de, Gölde oluşabilecek kaza ve arıza gibi durumlarda insanların yardımına koşacak tam donanımlı bir sefine-i muine (acil yardım gemisi) yaptırmak olarak belirlemiştir. Bu geminin hizmet masrafları bu vakıf tarafından karşılanmıştır.

Herkese Meyve Vakfı

Vakfın amacı bahçesinin mahsulünden ise zengin fakir herkes faydalanmasını amaçlamıştır. Vakfedilen bahçedeki armut ve elma ağaçlarından fakirler yiyecek, birer destemal miktarı götürmelerine müsaade edilecektir.

Borcundan Dolayı Hapse Düşenlere Yardım Vakfı

Bu vakıf 1708 yılında İstanbul'da kurulmuştur. Borçlu ve hapiste olan Müslümanlara senede bin akçe verilmesini öngörmüştür.

Nefes Vakfı
Vakfın amacı halkın rahat nefes almasını sağlamaktır.Bunun için Bebek' te yaptırdığı köşk ve limanda ümmet-i Muhammed teneffüs eylemesi düşünülmüştür...

Misafirleri Ağırlayan Vakıf

Bu vakıf Köy misafirhanesine gelenlerin ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş. Bu sayede köye yolu düşen misafirler sahipsiz kalmamış ve kendilerinin rahat etmeleri sağlanmıştır.

[FECR]

Helva Dağıtan Vakfı
Bu Vakıf amacı her yıl recep ayında helva yapılıp dağıtılmasını sağlamaktır.Helva Gök Medrese ile Advetülgazi Medresesi önünde yaklaşık 32 kg. olarak dağıtılmakta ayrıca Haziran ve Temmuz aylarında da kar suyu alımı için günlük on para harcanma yapılmaktadır.

Pabuç Parası Veren Vakıf
Gaziantep'te kurulmuştur.Vakfın amacı Kozanlı Camii mektebinde yatılı kalan öğrencilerden ailesi uzak yerlerde olanlara ayda iki kuruş, yerli talebelere ise bir kuruş verilecektir. Diyerek, tüm öğrencilere destek oluyordu. Ancak vakıf, bunun dışında,Ramazan ayında köyüne gitmeyip de medresede kalan öğrencilere beşer kuruş pabuç parası veriyordu.

Suyu Soğutan Vakıf

Vakfın amacı akar ve hayratının bulunduğu Aydın ilinde hizmet vermektir. Aydın Orta Mahallesinde yaptırdığı çeşmeye yaz günlerinde 90 gün süre ile kar konularak suyun soğutulmasını sağlamaktır.

Kayıkçı Hamal Dostu Vakfı
Kurulan bu vakfın hizmetleri arasında yaşlılık, hastalık vs. gibi sebeplerle İstanbul, Boğaziçi, Anadolu ve Rumeli iskelelerinde mesleğini icra edemeyen kayıkçı ve hamallara yardım etmek, her yıl bir kıza çeyiz almak, Devlet adamlarının geçmediği ve geçmeyeceği tenha yerlerdeki kaldırımları tamir etmek gibi konular yer almaktadır.

Suyu Çoğaltan Vakfı

Bu vakıf 1860 yılında Gümüşhacıköy kurulmuştur.Yıkılmaya yüz tutmuş, suyu çekilen çeşmeyi ihya etmeyi yani gürül gürül suyunun akmasını sağlamaya yönelik çalışmalar yapmaktadır.

Dinlenme İçin Bahçe Vakfı

Bu vakıf vakfettiği ev ve divanhanenin yanında bulunan arsayı ahalinin gezi ve oturma mekanı olarak vakfettiğini belirtip, arsa üzerine karşısında bulunan Hamidiye Cami'nin manzarasını bozacak ve görüntü kirliliğine sebep olacak baraka veya başka bir yapı yapılmamasını şart koşmuştur.

[Mihrinaz]

Biz ecdadımızla övünelim
Övünmeyeni vatan haini ilan edelim.
Şu güzel hasletleri kimse bünyesine almasın.
Demokratikleşmeyle övünen güçlenen Sivil toplum örgütlerine de kapak olsun hakikaten...
Ecdad, can sıkıntısından yada ileri medeniyetler seviyesine ulaşalım diye yapmadı herhalde bunca güzel hizmeti.
Vatan millet nâraları atanların Osmanlıdaki sosyal yaşamıda örnek alıp, geliştirip güzelleştirerek insana değer veren bu güzel vakıf çalışmalarını yaygın hale getirmesi gerekmezmi?
Güzel ecdadla beraber Leylekler de göçtü gitti

Allah ecdadımızdan razı olsun..


İlkokul hocalarına tütünü yasaklama vakfı
İlmi kitapları bağışlama vakfı

Vakıf olarak olmasada kişisel olarak bu çalışmalar devam ettirilmeli .))