KUR’AN ARAŞTIRMALARINA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR

[NUR]

KUR’AN ARAŞTIRMALARINA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR

Kur’an-ı Kerim’in lafız ve mana derinliklerine nüfuz etmeyi hedefleyen çalışmalara ilk asırlardan itibaren başlandığı anlaşılmaktadır. Bu anlamda Kur’an tefsirine ve Kur’an’ın iyi anlaşılmasına yardımcı olan çalışmalar, başlangıçtan günümüze kadar devam etmiş, özellikle günümüzde daha da yoğunlaşmıştır. Tefsir usulüne kaynak teşkil edecek olan ve çoğunlukla Kur’an araştırmaları olarak nitelenen bu eserleri müellifleriyle kısaca tanıyalım:

1) Mahmud b. el-Ferec en-Nisaburi (235/850) el-Kur’an[46]

2) Ebu Bekir b. Ebi Şeybe (235/849) Sevabu’l-Kur’an[47]

3) Ahmed b. Hanbel (241/855) Cevabatu’l-Kur’an ve er-Redd ala men İddea’t-Tenakuz fi’l-Kur’an[48]

4) İsmail b. İshak (282/835) El-İhticac bi’l-Kur’an[49]

5) Ebu Ubeyd el-Belhi, Ahmed b. Sehl (322/933) Kitabu Kavarii’l-Kur’an; Kitabu İnne Surete’l-Hamd tenubu an Cemii’l-Kur’an[50]

6) Ebu Bekir en-Nakkaş (355/965) El-Muvaddıh fi Maani’l-Kur’an[51]

7) Ebu Bekir el-Cessas, (370/980) Kitabu İlhami’l-Kur’an[52]

8) İmam el-Gazali (505/1111) Tercümanu’l-Kur’an ve Düreruh[53]

9) Ebu’l-Hüseyin İbnu’d-Dekkak, Ali b. el-Kasım el-İşbili (605/1208) Müfredatu’l-Kur’an[54]

10) Muhammed b. Ahmed el-İskenderani (1306/1889) Keşfü’l-Esrari’n-Nuraniyyetü’l-Kur’an[55]

11) Muhammed Abduh (1323/1905) Durus Mine’l-Kur’ani’l-Kerim, Beyrut, 1400/1980.

12) Muhammed Tahir b. Abdulkadir el-Kürdi el-Mekki, Tarihu’l-Kur’an, Mısır 1372/1953.

13) Ahmed Halil, Neş’etü’t-Tefsirfi Kütübi’l-Mukaddeseti ve’l-Kur’an, İskenderiyye, 1373/1954.

14) Muhammed Ebu Şuhbe, El-Medhal li Diraseti’l-Kur’an, 1377/1958.

15) Muhammed Abdullah Draz, (1958) Dusturu’l-Ahlak fi’l-Kur’an, Tah: Abdussabur Şahin, Beyrut, 1972; Medhal ile’l-Kur’ani’l-Kerim, Kuveyt 1400/1980; en-Nebeü’l-Azim Kuveyt, 1390/1970, Suat Yıldırım tarafından En Mühim Mesaj Kur’an adıyla Türkçeye tercüme edilmiştir. Akçağ Yayınları, Ankara, 1985.

16) Muhammed el-Gazali, Nazarat fi’l-Kur’an, Kahire, 1377/1958 s. 83.

17) Muhammed Sadık Urcun, El-Kur’ani’l-Azim, Hedyuhu, İ’cazuhu fi Akvali’l-Müfessirin, Kahire 1966, s. 328.

18) Muhammed Mahmud Hicazi, el-Vahdetü’lMevduiyye fi’l-Kur’ani’l-Kerim, Kahire, 1390/1970.

19) Abdurrahman Fude, El-Vahyu ve’l-Kur’an, Mısır 1390/1970, s. 64.

20) Ahmet Halil, Dirasat fi’l-Kur’an, Kahire, 1972 s. 166.

21) M. Sadık er-Rafii, Tahte Rayeti’l-Kur’an, 1394/1974, s. 414.

22) İbrahim Abdulhamid Selame, Kasabi Mahmud Zalat, Abdulhayy Hüseyin, Muhammed Abdulmun’im, Dirasat Kur’aniyye Mısır, 1396/1976.

23) Muhammed Said Ramazan el-Buti, Min Ravaii’l-Kur’an, Dımeşk, 1977, s. 351.

24) Abdussalim Mükrim, Mine’d-Diraseti’l-Kur’aniyye, 1978.

25) Muhammed Kutub, Dirasat Kur’aniyye, Beyrut, 1979.

26) Muhammed Bisyuni Fude, Muhadarat fi Tarihi Tefsiri’l-Kur’an, Kahire, 1401/1981.

27) Ahmed Cemal el-Umri, Dirasat fi’l-Kur’an ve’s-Sünne, Kahire, 1982.

28) Rauf Şelebi, Cevahiru’l-İrfan fi’d-Da’ve Ulumi’l-Kur’an, Kahire 1406/1986.

29) Muhammed İzzed Derveze, el-Kur’an ve’l-Mübeşşirun, s. 467; El-Kur’anu’l-Mecid, Tenziluh, Uslubuh, Eseruh, Cem’uh, Beyrut, s. 340; Ed-Dusturu’l-Kur’aniyye ve’s-Sünnetü’n-Nebeviyye fi Şuuni’l-Hayat, Kahire, ts.

30) Ahmed Faiz, Dusturu’l-Usre fi Zilali’l-Kur’an, Beyrut ts.

31) Muhammed Abdulaziz el-Huli, el-Kur’an, Vasfuh, hidayetuh, Eseruh, İ’cazuh, Kahire, s. 108.

32) Salih el-Büleyhi, El-Hedyu ve’l-Beyan fi Emsali’l-Kur’an, Riyad.