Felsefe 13.14. Hafta ders özeti

[Medine-web]

Felsefe 13.14. Hafta ders özeti

FELSEFE 13. HAFTA DERS ÖZETİ
Helenistik felsefe:
Helenistik felsefenin en önemli özelliği, bu felsefenin konularını mantık fizik ve etik şeklinde düzenlemiştir.
Bu dönemde filozoflar, fizik ya da varlık alanına yeni teoriler geliştirmek yerine, Sokrates öncesi doğa filozoflarının görüşlerini aynen benimsemişlerdir. Helenistik felsefede ön plana çıkan çalışma alanı ya da disiplin, etik (ahlak) olmuştur. Bunun nedeni, kent devletinin yıkılması, onun yerini alan imparatorlukla birlikte, bireylerin topluma ve kendilerine yabancılaşması, yalnız ve başıboş kalmasıdır.
Helenistik dönemin en büyük ve en önemli iki sistemi olan “Epikürcülükle Stoacılık kişisel bir ahlak üzerinde yoğunlaşmışlar.
STOA OKULU:
Helenistik felsefesinin diğer önemli okulu Stoacılıktır. O dönemin okullarının ortak yanı, tümünde felsefenin; Mantık, Fizik ve Ahlak olarak üç ana disipline ayrılmış olmasıdır. Bu dönemde Mantık ve Metafizik yalnızca ahlaka bir giriş, ahlaka bir yardımcı olarak algılanıyordu.
Stoacılara göre Fizik önemliydi, çünkü onlara göre gerçek olan, kesinlikle “maddi olan” dır.
Onlara göre tüm maddi varlıklara etki eden bir “evren ruhu” vardır. Bu evren ruhu, “gerçek ateş “ olduğunu kabul ederler. Ateş en hassas unsurdur ve tüm eşyayı etkisine alma yeteneğine sahiptir. Evren ruhu, sonradan tüm canlılarda etkili olan bireysel ruhlara bölünür. Stoacılar, evren ruhuna “Logos” adını verir. Logos (söz) anlamlı ve tutarlı bir cümle demektir.
Stoacılara göre, “Ölüm” bedenin ve ruhun, evrenin beden ve ruhuna dönmesidir. Onlara göre, her şey, ölçülü bir “amaç”a göre yapılmıştır ve bu amaca göre hareket eder. Öncellikle, olan her şey “zorunlu” olarak olur. Bu evrene zorunluluk hakimdir. Evrene rastlantıya yer yoktur. Bunun için insan yazgısını (kader) olduğu gibi kabullenmelidir.
Onların bir başka ilkeye göre de, insan “doğaya göre” yaşamalıdır. Stoacılar, halk dinini olumlu karşılar.
Stoacılar, Astrolojiye de inanırlar, yani yıldızların insan yaşamı üzerinde büyük rolleri olduğu görüşüne coşkuyla katılırlar.

İLKÇAĞ FELSEFE TARİH DERSİ 14. HAFTANIN ÖZETİ
KIBRISLI ZENON: Helenistik Çağının en önemli felsefe öğretisidir. Ve stoa’cılığın kurucusu olarak kabul edilir. 4.y.y sonlarına doğru Atina’da stoa’ pokile’de okulunu açmış. Okul adını buradan alır. ZENON: intihar ederek ölmüştür. Stoa içinde, İnsanın bağımsızlığı ana düşüncedir. STOA AHLAKI: kendi kendine yeten bilgi ideali ile bireyci bir öğretidir.
YENİ EFLATUNCULUK: Kapanışıyla birlikte ilkçağ yunan felsefesi döneminin de devrini tamamladığı düşünülüyorKURUCUSU: her ne kadar Ammonios Sakkas sayılsa da daha çok onun öğrencisi plotinos un ana ilkesi “sudur” olan felsefe öğretisiyle birebir anılan felsefe okuludur. M. S. 3.Y.Y ortaya çıkıp üç yüzyıl kader süren düşünce hareketidir. Yeni eflatunculuk üç döneme ayrılmaktadır: 1. plotinos “un kurduğu okuldur: O. Tek, her zaman her yerde olan, aşkın bir iyi’nin ışığının yansıması olduğunu düşünmüştür. BİR, yanı Tanrı, idealar dünyasını yaratmış, idealar dünyası da kimi bedenli kimi bedensiz ruhların oluşmasına yol açmıştır. Bu yaklaşım üçlü bir gerçeklik tasarımını içermektedir. Bir, Us, Ruh ya da Tin.Her biri bir öncekinin yansıması ile oluşmuştur. 2. Lamblikhos ile Aidesios ‘un kurduğu Suriye okulu dönemidir: lamblikhos un öğretisine göre felsefece akıl yürütmek ile aydınlanışın en yüksek düzeyine olaşmak olanaklı değildir. Ayrıca felsefece bir tür Sihir’in yardımı gerekmekteydi. 3. Kurucusu tam olarak belli olmamakla beraber lamblikhos’un tilmizlerince kurulmuş olması olası Atina okuludur. okulun yapıtları günümüze kalanlar arasında en önemli temsilcileri proklos ile Damashios dur. Plotinos, 205- 270 Lyko (Mısır) da doğdu Yeni-Platonculuğun kurucusu olarak meşhurdur. Plotinos’a göre evrenin temelini oluşturan varlık,”Bir olan tanrı’dır. Nesneler yüce varlıktan en altta bulunana doğru 3 aşamalı içinde oluşur: 1.Nous (Zihin) 2. Psyke (Tin) 3. Physis (Fizik dünyası) Plotinos’un felsefe anlayışı dini kaynaklı öğretilerin doğmasına neden olmuştur. İnsanın amacı Tanrıya benzemek olmalıdır. Tanrı mutlak iyilik’ tir. Erdem tanrı’dır. Evren Tanrıdan geliyor. Tanrı’ya dönüyor. İniş merdiveninin ilk basamağında ruhlar, ikinci basamağında hayvanlar, üçüncü basamağında cisimler vardır. Tanrı, maddeyi sürekli etkiler. Varlığın ilkesi tektir. Bu ilke, birlik yanı Tanrı’dır. O’na nitelikler vermeye çalışmamalıyız, çünkü bu niteliklerle O’nu sınırlamış oluruz. Tanrıdan ilk çıkan şey akıldır. O’na göre, Tanrı Aklın yaratıcısıdır, Akıl Ruhun yaratıcısıdır, Ruh da kendinden daha az yetkin olan cisimlerin yaratıcısıdır. Oysa her cisim, yine tanrının izini taşımaktadır. İnsanları tanrıya götürecek olan üç yol var: 1. sanat 2. sevgi 3. felsefe