Umreye Gidene Hac Farz Olur mu?

[Seleme]

Umreye Gidene Hac Farz Olur mu?

Soru: Umreye giden bir kişiye (Umreye gittiğinden dolayı) Hac farz olur mu?
Cevap: Farz Allah ve Resulü’nün mükelleften yapılmasını kesin ve bağlayıcı tarzda istediği fiillere denir. Mesela namaz, oruç, zekat, abdest ve hac gibi emirler Yüce Allah’ın Kur’an-ı Kerim’de kesin ve bağlayıcı tarzda yapılmasını istediği emirlerdir.
Hac sözlükte "kastetmek, yönelmek" anlamına gelen bir kelimedir. Fıkıh terimi olarak ise hac, "Mekke şehrindeki Kâbe'yi ve civarındaki kutsal sayılan özel yerleri, özel vakit içinde, usulüne uygun olarak ziyaret etmek ve yapılması gereken diğer menâsiki yerine getirmek" demektir. Bunların hepsine birden hac törenleri anlamında "menâsikü'l-hac" denir. Kur'ân-ı Kerîm'de: "Yoluna gücü yetenlerin evi (Kâbe) hac ve ziyaret etmeleri, insanlar üzerinde Allah'ın bir hakkıdır" (Âl-i İmrân 3/97) buyrularak, Hac müminlere emredilmiştir. Umre ise, ihrama girerek tavaf ve sa‘y yaptıktan sonra tıraş olup ihramdan çıkmaktan ibarettir. Hanefî ve Mâlikîler'e göre Müslümanın ömründe bir defa umre yapması müekked sünnettir.
Farz olan husus şudur ki, Mali ve bedeni gücü olanların Allah rızası için ömründe bir kere Haccı eda etmesi farzdır. Hacca hiç gitme gücü olmayanlar için Hz. Peygamberi ziyaret etmeleri ona haccın farz olması anlamına gelmez. Sevgili Peygamberimiz, "Beni vefatımdan sonra ziyaret eden sağlığımda ziyaret etmiş gibidir.", "Kabrimi ziyaret eden şefaatimi hak eder", "Kalbinde beni ziyaretten başka hiçbir düşünce olmaksızın kim beni ziyarete gelirse, Kıyamet gününde şefaatimi haketmiş olur." buyurmaktadır. Bu sebeple umreye gitmeyin hac size farz olur demek, Efendimizi ziyaret etmek isteyen mali gücü olmayanları engellemek olur ki buda doğru değildir.
Sonuç olarak şu söylenebilir. Bir konunun farz olarak hükme bağlanması o konuyu Yüce Allah’ın ve Resulullah’ın kesin ve bağlayıcı bir şekilde emretmesine bağlıdır. Haccın farz olmasının sebebi budur. Umre ve hac aynı yerleri aynı mekanları ziyaret etmeleri anlamında birbirlerine bağlı olsalar da, biri farz diğeri nafile bir ibadettir. Nafile ibadetlerin yapılıyor olması ise farzı gerektirmez. Umreye gitmenin sonucunda haccın farz olması demek sebebiyle, özellikle günümüzde hacca yoğun talep olmasından dolayı Kutsal Mekanları görmek isteyenlerin bu istekleri sekteye uğratılmış olur ki, buda çok yanlış bir hüküm olur. Hacca gitmeyi arzu edipte bu arzusunu gerçekleştiremeyen bütün Müslümanlar için umre yolu açıktır ve umre yapmakla kişiye hac yapması farz olmaz.

[MERVE DEMİR]

Faydalı bilgi Allah razı olsun can.

[Belgin]

bilgin için Allah razı olsun can..

[İmamHüseyin]

Kişinin, sadece Kabe'yi görmesi veya umre yapmasıyla hac üzerine farz olmaz; haccın eda edildiği günlerde Mekke'de bulunup haccetme imkanına sahip olması gerekir Bu itibarla hac mevsimi dışında Kabe'yi gören kişilere, hac mevsiminde Mekke'de bulunma veya haccetme imkanı yoksa hac farz olmaz

[İmamHüseyin]

Üzerine hac farz olan bir kimsenin herhangi bir sebeple Mekke’ye gitmesi veya umre haccını yapması hiçbir şekilde üzerindeki hac borcunu kaldırmaz Çünkü umre haccı sünnettir, farz hac yerine geçmez Zaten umre, farz olan hacdaki şart ve esasların bir kısmını taşımamaktadır “Hac fevrîdir” görüşüne göre, o kimse memleketine dönse de, ilk senede hacca gitmesi gerekir O ibadet borcunu ödemeden hac farîzasını üzerinden kaldırmış olmaz

Fakat maddi durumu müsait olmayan bir kimse herhangi bir sebeple Mekke’ye gidip Kâbe’yi görecek olsa, orada bulunduğu vakit hac mevsimine rast gelir ve hac yapma imkânını da bulursa, bu ibadeti yerine getirmesi gerekir Hac ayları: Şevval, Zilkade ve Zilhicce’nin ilk on günüdür Fakat Mekke’de bulunduğu vakit hac aylarına tekabül etmiyor, ancak orada kalabiliyorsa, bazı Hanefi âlimlerine göre hac mevsimini bekleyip haccı yapması gerekir Orada uzun müddet beklemenin zor olacağı ve kişinin bazı işlerinin aksayacağını nazara alan bir kısım âlimlere göre ise, böyle bir insanın Mekke’de kalıp beklemesi mecburi değildir

Şimdi ise, hac mevsimini beklemek için Mekke’de kalmak mümkün olmamaktadır Çünkü Suudi Arabistan idaresi, resmi görevlilerden ve orada çalışanlardan başkasına uzun müddet ikamet izni vermemektedir

Bu durumda, hac mevsiminden önce vazifeli olarak gidip bu vesileyle umre yapan veya herhangi bir sebeple Kâbe’yi gören fakir bir kimseye hac farz olmaz Zira hapis korkusu ve devletin sınır dışı etme endişesi vardır Ayrıca zengin de olmadığına göre haccın farz olduğu söylenemez

Mehmed Paksu
İbadet Hayatımız-1