Hanefi mezhebinde Orucun farzları

[MERVE DEMİR]

Hanefi mezhebinde Orucun farzları

Orucun farzı üçtür Bunlar:
1- Niyet etmek
2- Niyeti, ilk ve son vakitleri arasında yapmak
3- İmsak vaktinden güneşin batmasına kadar olan zaman içinde, orucu bozan her şeyden sakınmaktır

Sual: Oruca niyetin vakti ne zaman başlar?
CEVAP
Ramazan ve nafile oruçlara niyetin ilk vakti, güneş battıktan sonra başlar Son vakti ise, ertesi günü öğleye bir saat kalıncaya kadardır Kaza ve kefaret oruçlarında ise, akşamdan imsak vaktine kadardır

Ramazanda oruca niyet ederken, akşamdan imsak vaktine kadar, �Yarın oruç tutmaya�, imsaktan sonra ise �Bugün oruç tutmaya� denir Yanılıp yanlış söylense de, oruç tutulacak gün bilindiği için mahzuru olmaz Ramazanda bir aylık oruca toptan niyet edilmez, her gün ayrı ayrı niyet etmek farzdır

Gece yatarken yemeği yiyip veya yemek yemeden niyet edilse, sonra gece uyanınca, sahura kalkınca yemek yemekte mahzur yoktur Akşam yemeği yerken niyet etmek iyi olur Niyetten sonra da, imsak vaktine kadar yiyip içmekte mahzur yoktur Ramazanda, �Yarın dişim ağrımazsa oruç tutarım, ağrırsa tutmam� diye akşamdan niyet edilse, böyle şüpheli niyet ile oruç tutmak sahih olmaz

Sual: Bozulursa kefaret olmasın diye, Ramazan orucuna imsaktan sonra niyet etmek caiz mi?
CEVAP
Caizdir, fakat böyle bir şeye lüzum yoktur

Sual: Ramazanda gece niyet etmeyi unutan ne yapmalı?
CEVAP
Öğleye bir saat kalıncaya kadar niyet edilir Sahura kalkmak niyettir, oruç tutmak niyetiyle yatmak da niyettir, sahura kalkılmasa da oruca niyet edilmiş olur

Sual: Takvimlerde yazılı olan imsak ne demektir? Bu vakitte sabah namazı kılınır mı?
CEVAP
İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olan vaktin başlaması demektir Türkiye Takvimi�nde yazılı olan imsak vaktinde, yiyip içmeyi kesmelidir! Bundan 20 dakika kadar sonra sabah namazı kılınabilir! Yanlış takvimlere göre hareket edip de, yiyip içmeye ezan okununcaya kadar devam eden kimsenin, suçu yanlış takvime bulması, kendini mesuliyetten kurtaramaz!

Sual: Babam oruç tutarken, takvime göre değil, Kur�ana göre hareket ediyor Siyah iplikle beyaz iplik birbirinden ayrılıncaya kadar yiyip içiyor Ortalık ağardığı için şüpheleniyorum Doğru mu?
CEVAP
Bekara suresindeki, (Beyaz iplik siyah iplikten ayırt edilinceye kadar yiyip için) mealindeki 187 âyetindeki iplikler, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığıdır Âyet-i kerimenin anlamı, (Gündüzün aydınlığı ile gecenin karanlığı, iplik gibi birbirinden ayrılıncaya kadar yiyip için) demektir Bu âyet-i kerimeyi duyan bir zat, (Ya Resulallah, ben gündüzün geceden ayrıldığını öğrenmek için yastığımın altına bir beyaz iplik ile bir siyah iplik koydum Fakat gecenin bitişini yine de tespit edemedim) dedi Bunun üzerine, Peygamber efendimiz, (O iplikler, gündüzün aydınlığı ile gecenin karanlığıdır) buyurdu Eğer Peygamber efendimiz açıklamasa idi, beyaz ipliğin aydınlık, siyah ipliğin karanlık olduğunu nereden bilecektik? Kur�an-ı kerimden anladığımıza uyarak, gencin babası gibi, bilhassa bulutlu havalarda, daha ortalık karanlık diye, güneş doğana kadar yiyip içerdik

[Kara Kartal]