Namazı Hergün 5 Vakit Kılmaktaki Hikmetler Nelerdir?

[KuM TaNeSi]

Namazı Hergün 5 Vakit Kılmaktaki Hikmetler Nelerdir?

Namazı Hergün 5 Vakit Kılmaktaki Hikmetler Nelerdir?

İnsan sabahleyin âdeta yeni bir hayat bulmuş, geçimini te'mîn edecek faaliyetlere başlamak için gerekli vücud zindeliğine kavuşmuş haldedir Bu canlılık ve zindeliği veren ve onu rızkını te'mîn çabalarında muvaffak edecek olan ise, ancak Allah Teâlâ'dır Binaenaleyh, verdiği sıhhat nimetine şükür ve dünyevî çabalarda yardımını celb için, insan sabah namazını kılmakla mükellef tutulmuştur
İnsan sabahtan akşama kadar Allah'ın verdiği hayat, sıhhat, akıl nimetlerinden faydalanmaktadır Bu nimetler sayesinde dünyevî işlerinde başarı ve muvaffakıyet sağlamaktadır İşte nâil olduğu bu muvaffakıyete şükretmek ve bu faaliyetlerin ruhu gaflet ve kasâvet içinde bırakmasına mâni olmak için de, öğle ve ikindi namazları farz kılınmıştır
Akşamın yaklaşması ile nihayet bulmaya yüz tutan bir günlük faaliyet ve çabanın, ruhanî bir ibadetle sona erdirilmesi, o gün elde edilen kazanç ve kârlara bir şükran ifadesi olacağından, akşam namazı farz kılınmıştır
İnsan daha sonra uyku âlemine girecektir Bir bakıma ölüm nümûnesi olan ve bir bakıma da huzur ve istirahat devresi sayılan bu âleme varmadan önce o günkü hayata kudsî bir ibâdetle son vermek, o âleme ilâhî bir zevk ve ruhanî bir intibahla intikal etmek, Allah'ın af ve mağfiretine ilticada bulunmak, bir hüsn-i hâtime nişânesi olacağından, bunun için de yatsı namazı kılınmaktadır
Diğer tarafdan: Gerek insanın ve gerek etrafındaki varlıkların hayatında doğma, büyüme, duraklama, ihtiyarlama, sonra da ölüp gitme gibi 5 ayrı safha tecellî etmektedir
İşte bu safhalara mukabil olmak ve insanın maddî varlığı ile mânevî varlığı ve çalışması arasında güzel bir muvazene kurabilmek için Hâlikımız günde 5 vakit namazı bizlere emretmiştir Böyle mukaddes, maddî ve içine alan faydaları muhtevî bir ibâdetle mükellef olduğumuzdan O'na ne kadar şükretsek azdır
Namazın 5 vakte tahsisindeki hikmetler, sadece bu söylediklerimizden ibaret değildir
Bediüzzaman Hazretlerinin şu izahları da konuya açıklık getirici mahiyettedir:
"Nasıl ki haftalık bir saatin sâniye ve dakika ve saat ve günlerini sayan milleri, birbirine bakarlar, birbirinin misâlidirler ve birbirinin hükmünü alırlar Öyle de; Cenâb-ı Hakk'ın bir saat-ı kübrâsı olan şu âlem-i dünyanın sâniyesi hükmünde olan gece ve gündüz deverânı Ve dakikaları sayan seneler Ve saatleri sayan tabakat-i ömr-i insan Ve günleri sayan edvâr-ı ömr-i âlem, birbirine bakarlar, birbirinin misâlidirler Ve birbirinin hükmündedirler Ve birbirini hatırlatırlar
Meselâ:
Fecir zamanı, tulûa kadar, evvel-i bahar zamanına, hem insanın rahm-ı mâdere düştüğü âvânına, hem Semâvat ve Arz'ın 6 gün hilkatinden birinci güne benzer ve hatırlatır Ve onlardaki şuûnât-ı İlâhiyeyi ihtâr eder




Mehmet Dikmen

[Esma_Nur]

İbadet-Vücut Diyaloğu "Namazla Bütünleşen Kaslar



İnsan vücudundaki kasların, güçlerini koruyabilmesi, esnekliğini istenilen seviyede tutması, daha az enerji ile daha çok iş yapmaları için egzersize ihtiyaçları vardır.

Namaz ibadeti kendine has hareketlere sahiptir. Dikkatli bir gözle incelendiğinde, bu hareketlerin, vücudun bütün kaslarına egzersiz yaptırdığı görülür.

İskelet sistemimizde kaslar çalışmadığı zaman zayıflamaya (atrofi) uğrar ve incelir. İncelen kas gücünü kaybeder. Uyluk kası (M. quadriceps femoris) gibi bazı kaslar beş gün gibi kısa bir sürede incelir.

1-Pasif hareketler: Felçli hastalara
bir alet veya bir şahsın yardımıyla yaptırılan hareketlerdir.

2-Aktif hareketler: Yardımcı olmadan kas gücüyle yapılan hareketlerdir ki, bunlar ağırlıklı veya ağırlıksız olabilir. Kas çabuk güçlenir fakat egzersiz terkedilince çabuk zayıflar.

3- Kasılma hareketleri (izometrik hareketler): Kasın kasılıp belli süre kasılı durma halidir ki kasa kalıcı kuvvet sağlar. Bu hareketler de ağırlıklı veya ağırlıksız olabilir.

Namazda hem aktif, hem de izometrik (kasılma) hareketler vardır. Aktif hareketler, ağırlık bindirerek yapılabildiği gibi ağırlık bindirmeden de yapılabilir. Mesela: İftitah tekbirindeki omuz, kol, dirsek, el bileği, el parmaklarının hareketleri ağırlık bindirilmeden yapılan aktif hareketler olduğu halde, rükûdan kalkışta, secdeye gidişte, secdeden kalkışta, bel, kalça, diz, baldır, ayak bileği, ayak ve parmaklarında bel, kalça, uyluk, baldır, ayak ve ayak parmakları kasları ağırlıklı izometrik (kasılma) hareketleri yapar.

Namazdaki kasılma hareketleri de ağırlıklı ve ağırlıksız olabilir. Mesela, rükûda ve kıyamda kollar, boyun ve sırt kasları ağırlıksız izometrik (kasılma) hareketi yapar,

Aktif harekette kasılmadan bir- iki saniye sonra adale gevşetilerek ya karşı harekete veya hareketin tekrarına geçilmesi faydalıdır. Kıyamdan rükûya giderek tekrar kıyama kalkışta, kıyamdan da secdeye gitme ve secdeden tekrar secdeye gidişle bu durum yerine getirilir.

Namazda ayakta veya otururken uzun süre durmalarda (ayetler okunurken) yapılan hareketler ise izometrik kasılmalardır.

Genel vücut sağlığımızın iskelet ve kas sistemimizin sağlığı ile çok yakın alâkası vardır. Sadece Allah’a (cc) kulluk için edilen bir ibadet olduğu halde, vücudumuzun ihtiyacını bilerek yaratan Rabbimiz (cc), kullarına olan merhametinden dolayı namaz hareketlerini o şekilde tanzim etmiş ki, kaslarımız ve eklemlerimiz için gerekli olan bütün hareketler, hikmetli bir şekilde namaz
ibadeti içine dağıtılmıştır.

Vücudumuzda bulunan 340 iskelet kası, aşağı yukarı 510 ayrı harekete sebep olur, yani bazı
kaslar iki veya üç görev yapabilmektedir.

İki rekât namazı incelediğimiz zaman, vücudumuzdaki bütün kasların çalıştığı ve hareketsiz hiçbir kasın kalmadığı görülür.

Namazda başı sağa-sola eğme gibi bazı hareketler yoktur. Bununla birlikte bu hareketler esnasında çalışacak olan kaslar, namaz esnasında yapılan diğer hareketlerle çalıştırılır.

4- Omuzla birlikte birinci ve ikinci kaburgamn yukarıya kalkması (M. scalenus anterior M scalenus medius, M. scalenus pasterior sadece rükûda kasılma görevi yapar.

5- Boynu sağa ve sola döndürerek omuz başına bakma (selâm); M. sternocleidomastoideus, M. trapezius, M. multifudi servicis, M. rectus capitis posterior minor M. rectus capitis posterior major, M. rectus capifis lateralis, M obliquus capitis superior,M. obliquus capitis inferior olarak sekiz kas selâmda fonksiyon görerek 13 defa aktif hareket yaparlar.

6- Boynu yana eğen kaslar:M. scalenus anterior, M. sca!enus medius, M scalenus posterior M. semispinalis, M. rectus capitis posterior major, M. obliquus capitis inferior, M. rectus capitis lateralis, M. iliocostalis, M longissimus, M. spinalis isimli 10 adet kas çalışır.

7-Omuzun yukarı kaldırılması: Beş kas görev yapar. M. trapezius (üst lifleri), M. levator scapulae, M rhomboideus major, M. rhomboideus minor, M. serratus posterior superior. Bu kaslar bir günlük namazda toplam olarak rükûda 40 ve secdede 80 kere kasılma yapar.

8- Omuzun aşağı indirilmesi:Yedi kas fonksiyon görür M. trapezius (alt lifleri), M. serratus posterior inferior, M. teres minör, M. teres major, M. 1atissimus dorsi, M. pectoralis major M. pectoralis minor. Bir günlük namazda rükûdan kalkışta 40, secdedan kalkışta 80 aktif hareket yaparlar.

9- Omuzu gövdeye yanaştırma hareketi (adduksiyon) Beş kas görev yapar. M. coracobrachialis, M. teres minor, M. subscapularis, M. latissimus dorsi, M. teres major kasları bir günlük namazda, iftitah tekbirinden kıyama geçişte 40, rükûda 40 aktif hareket yaparlar.

10- Omuzu içe döndürme (M. teres minor, :M. deltoideus’un ön kısmı, M. latissimus dorsi) isimli üç kas da toplam olarak kıyamda 40, rükûda 40, secdede 80, tahiyyatta 21 kere, harekete başlarken aktif, sonra izometrik kasılma yapar.

11- Kolun gövdeden uzaklaştırılması (abduksiyon):Üç kas görev yapar, M. deltoideus’un orta lifleri, M. supraspinatus, M. infraspinatus, iftitah tekbirinde 14 secdede 80 aktif kasılma yapar.

12- Kolu dışa döndürme (dış rotasyon): M. deloideus’un arka lifleri ve M. infraspinatus olmak üzere iki kas iftitah tekbirinde 14 defa aktif görev yapar.

13- Omuzun ve kolun öne hareketi (fleksiyon): M. subscapularis ve M. triceps brachili olmak üzere iki kas iftitah tekbirinde 14 aktif, kıyamda 40 izometrik, secdeye gidişte 80 aktif, rükûda duruşta 40 izometrik olmak üzere toplam 174 kasılma yapar.

14- Omuzun geriye (gövde hizasına) hareketi (nötrale) : M. subscapularis, M. teres minor, M. teres major, isimli üç kas görev yapar. Bu kaslar rükûya gidişte 40, rükûdan kalkışta 40, secdeden kalkışta 40, kıyama kalkışta 40 aktif hareket yaparlar,

15- Dirseği bükme (fleksiyon ): M. biceps brachii, M. brachialis, M. pronator teres, M. brachioradialis,. M. palmaris longus, M. flexor superficialis isimli altı kas görev yapar. Bu kaslar iftitah tekbirinde 14 aktif, kıyamda 40 izometrik, secdede 80 izometrik, secdeye gidişte 40 aktif
hareket yaparlar.

16- Dirseği açma hareketi (ekstansiyon): İki kas görev yapar. Bunlar M. triceps branchii ve M. anconeus olup iftitah tekbirinden kıyama geçerken 14 aktif, rükûda 40 izometrik, el sallarken kıyamda 40, secdeden kalkarken 80 olmak üzere toplam 174 sefer kasılırlar.

17- Ön kolun içe döndürülmesi (pronasyon) :5 kas görev yapar. M. pronator quadratus, M. flexor carpi radialis, M. brachioradialis, M. extensor carpi radialis longus, M. extensor carpi radialis brevis beş kas, iftitah tekbirinde 14 aktif, kıyamda 40 izometrik, tahiyyatta 21, secdeye gidişte 40 secdeden kalkışta 40, rükûda 40, secdede 40 olmak üzere toplam 235 defa yaparız.

18- Ön kolu dışa döndürme (supinasyon): M. supinator, M extensor carpi radialis longus, M. extensor carpi radialis brevis, M. abductor pollicis longus isimli beş kas duada beş defa izometrik kasılma yapar.

19- El bileğinden elin aşağı bükülmesi (palmar fleksiyon) Bu harekette M. flexor digitorum profundus, M. flexor carpi radialis, M. flexor carpi ulnaris, M. flexor pollicis longus isimli rükûdan 40 izometrik, rükûdan kalkışta 40 aktif fonksiyon yapar.

20- Elin bilekten yukarı bükülmesi (ekstansiyon=dorsifleksiyon) Bu harekette M. extensor carpi radialis longus, M. extensor carpi radialis brevis, M. extansor digitorum, M. extansor digiti minimi, M. extansor carpi ulnaris, M. extansor pollicis longus isimli altı kas görev yaparken rükûda 40 izometrik, secdede 80 aktif kasılma meydana gelir.

21- Elin bilekten dışa bükülmesi (radial deviasyon): Dua yaparken beş izometrik kasılma yapan bu kaslar; M. flexor carpi radialis, M. abductor pollicis longus ve M. extensor pollicis brevis ‘dir.

22- Elin bilekten içe bükülmesi (ulnar deviasyon): Bu harekette M. extensor carpi ulnaris, M. extansor digitorum, M. extensor digiti minimi, M. flexor digitorum superficialis, M. flexor carpi isimli beş kas görev yaparken rükûda 40 izometrik hareket, secdede 80 aktif hareket meydana gelir.

23- Parmakların düz tutulması (ekstansiyon): M. abductor pollicis longus, M. abductor pollicis brevis, M. lumbricales, M. opponens, M. extensor digitorum, M. extensor digiti minimi, M. extensor incidis, M. extensor pollicis longus, M. extensor pollicis brevis isimli dokuz kas görev yapar. Bu kaslar parmakları düz ve yapışık tuttuğu gibi birbirinden ayrık da tutar (abduksiyon).
İftitah tekbirinde 14, secdede 80, secdeden kalkışta 80, tahiyyatta 21, Şâfiîllerde sadece rükûda 40 kasılma yapılır.

24- Parmakları bükme hareketi (palmar fleksiyon): M. flexor pollicis longus, M. flexor pollicis brevis, M. flexor digiti minimi brevis, M. flexor digitorum superficialis, M. flexor digitorum profundus isimli beş kas fonksiyon görür.

Bu kaslar kıyamda elleri bağlamada (Malikiler hariç) 40, rükûda dizleri kavramada (Şâfiiler hahç) 40, iftitah tekbirinde (Şâfiiler de) 14, kıyama duruşta (Şâfiiler lerde) 40, tahiyyatta (Malikilerde) 21 kere hareket yaparlar.

25- Parmakların birbirinden açılması (abducsiyon): 23. hareketteki dokuz kas fonksiyon görür. Aynı kaslar rükûda (Hanefi erkeklerinde) 40, Hanbelilerde secdede 80, bütün mezheplerde secdeden kalkışta 80, Hanbelilerde iftitah tekbirinde 14 defa kasılırlar.

26- Parmakların birleştirilmesi (adduksiyon): M. adductor digiti minimi, M. interossei palmares, M. adductor pollicis isimli üç kas secdede Hanefi, Maliki, Şafiilerde 80, Hanbelilerde tahiyyatta 21, Hanefilerin tekbirinde 14 görev yapar.

27- Elin birinci parmağını beşinci parmağa yaklaştırma hareketi (opponens): Bu harekette M.opponens policis brevis ve M. opponens digiti minimi kasları vazife yaparken, Şafii, Hanefi ve Hanbelilerde kıyamda 40, Malikilerde tahiyyatta 21, secdeden kıyama kalkışta dizi elle kavramada 40 kere hareket ederler.

28- Ayakta duruşta (bel ve karın kaslarını kasma): M. multifudi thorasic, M. multifudi lumbarum, M. rotatores thoracis ve M. rotatores lumbarum isimli dört kas sırt kaslarını destekler. Ayrıca karnı gerdiren M. transversus abdominis ve M. pyramidalis isimli iki kas daha vardır. Bunlar kıyamda 40, secdede 80, tahiyyatta 21 defa hareket ederler.

29- Belin öne eğilmesi ve doğrulması (fleksiyon-ekstensiyon): Belin öne eğilmesinde M. rectus abdominus, M. obliquus externus abdominis, M. obliquus internus abdominis, M. iliopsoas isimli dört kas vazife yapar.

Beli düzelten kaslar ise on tanedir. Bunlar M. spinalis, M. multifidi thorasic ve lumborum, M. levator costalis brevis, M. levator costalis longus, M. erector spinae, M. iliocostalis, M. longissimus, M. rotatores thoracis ve lumborum, M. intertransversarii lumborum. Bu kaslar rükûya gidişte ve rükûdan kalkışta 40, secdeye gidişte ve secdeden kalkışta 80, secdeden kıyama kalkışta 40, kıyamdan sonra secdeye gidişte (dizlere eli koyarken) 40 defa ekstansiyon (düzeltme) hareketi yapar.

30- Beli sağa ve sola döndürme hareketi (rotasyon) : M. multifidi, M. rotatores thoracis ve lumborum isimli iki kas görev yapar ve selâm verirken 13 defa çalışırlar.

31- Kalçanın karna doğru bükülmesi (fleksiyon): M.tensor fasciae latae, M. sartorius, M. quadriceps femoris, M. pectineus, M. adductor longus, M. obturatorius externus isimli altı kas, ayakta secdeye giderken dizlerini yere koyarken 40, secdeden kalkarken dizlerini yerden keserken 40, secdeye iki defa gidip gelişte 80 kere fonksiyon yapar.

32- Kalçanın gövdeyle aynı eksende olması (ekstansiyon): M. gluteus maximus, M. adductor brevis, M. adductor magnus, M. biceps femoris, M. semitendinosus, M. semimembranosus isimli altı kas fonksiyon görürken kıyamda duruşta 40, izometrik kasılma, secdeden kıyama kalkışta 40 aktif hareket yapılır.

33- Kalçanın dışa döndürülmesi (dış rotasyonu): M. gluteus minimus, M. piriformis, M. tensör fasciae latae ve M. sartorius kasları kıyamdan secdeye giderken dizleri koyarken 40, dizleri secdeden kaldırıp kıyama kalkarken 40, tahiyyatta (sol kalçada 21) kere fonksiyon görürler.

34- Kalçanın içe döndürülmesi (iç rotasyon): M.gluteus medius, M. gluteus minimus, M. gracilis, M. adductor magnus, M. semitendinosus, M. semimembranosus isimli altı kas sağ uyluk secdeden kalkıp oturuşta 80 defa ve tahiyyatta 21 kere görev yapar.

35-Dizin bükülmesi (fleksiyonu): M. gracilis, M. semitendinosus, M.semimembranosus, M. gastrocnemius, M. popliteus, M. biceps femoris isimli altı kas rükûdan secdeye giderken 40 aktif, secdeden kalkarken 80 aktif, tahiyyatta otururken 21 izometrik hareket şeklinde görev yapar.

36- Dizin düzeltilmesi (ekstansiyon): M. soleus, M. plantaris, M. quadriceps femoris isimli üç kas kıyamda 40 izometrik, secdeye giderken 40, secdeden kıyama kalkarken 40 (dizi yere koyduktan sonra), rükûda ve kalkışta 40 kere görev yapar.

37- Ayak bileğinin aşağı eğilmesi (plantar fleksıyon): Bu harekette M. gastrocnemius, M. soleus, M. plantaris , M. tibialis posterior, M. flexor digitorum longus, M. flexor hallucis longus, M. peroneus longus, M. peroneus brevis isimli sekiz kas görev yapar. Bunlar rükûda 40 izometrik kasılma, rükûdan kıyama kalkışta 40, secdeden kıyama kalkışta 40, sol ayağın tabanı sağa bakacak şekilde oturmada 61 hareketten ibarettir.

38- Ayak bileğinin yukarı kaldırılması (dorsifleksiyon=ekstansiyon): M. tibialis anterior, M. extensor digitor longus, M. peroneus tertius isimli üç kas secdeye giderken 80, secdeden kalkışta sağ ayak bileğinin secdeye parmakların bakacak şekilde bükülmesinde 61 kere fonksiyon görür.

39- Ayak tabanını içe döndürme (supinasyon): M. gastrocnemius, M. soleus, M. plantaris, M. tibialis posterior, M. flexor digitorum longus, M. flexor halbucis longus, M. tibialis anterior, M. extensor hallucis longus isimli sekiz kas tahiyyatta 21 kere görev yapar.

40- Ayak parmaklarının aşağı bükülmesi (fleksiyon): M. digitorum longus, M flexor hallucis longus, M flexor digitorum brevis, M. guadratus plantaris, M flexor hallucis brevis, M flexor digiti minimi, M. interossei plantaris, M. interossei lateralis isimli sekiz kas rükûda 40, secdeye gidişte 80, rükûdan kıyama kalkışta 40 kere fonksiyon görür;

41-Ayak parmaklarının yukarı kaldırılması.(extansiyon): M.extensor hallucis longus, M. extensor digitorum longus, M. peroneus tertius, M extensor digitorum brevis, M. extensor hallucis brevis isimli beş kas secdede parmaklar kıbleye bakarken 80 kere, tahiyyatta 21 kere, secdeye giderken (tam yaklaşmada) 80 kere görev yapar.

42 -Ayak parmaklarının birbirinden uzaklaştırılması (abdüksiyon): M.adductor hallucis,M. interossei plantaris, M. interossei lateralis isimli üç kas secdeye giderken 40 kere parmaklar kıbleye bakarken 80 kere tahiyyatta (sağ) 21 kere görev yapar.

43. Parmakların birleştirilmesi (adduksiyon)M. adductor hallucis, M. adductor digiti minimi, M. interossei plantaris, M. interossei lateralis, isimli beş kas rükûdan kıyama kalkışta 40 kere, secdeden kalkışta 40 kere fonksiyon. görür.

44- Dudakların hareketi (Ayetlerin okunmasıyla):.Burun kanatlarının hareketi(egzersizle namazda nefes alıp vermede) M. masseter,M. depressor labii inferioris, M. temporalis, M orbicularis oris,M. pterygoideus lateralis,.M depressor labii oris, M pterygoideus medialis, M risorius, M. zygomatic
major,M. buccinator, M:.zygomatic minor,M. mentali, M.depressor anguli oris,M. levator labii superior alaeque nasi, M. levator anguli oris, M levator labii superioris, M orbicularis oris,M. linque (exterrni, interrni) isimli 18 kas iş görür.

45- Ayetlerin okunması ile oluşan ağız sekresyonunu yuttuğumuz zaman: M. digastricus,M. stylohyoideus, M. mylohyoideus, M. geniohyoideus, M. sternohyoideus, M. thyrohyoideus, M.omohyoideus isimli yedi kas fonksiyon görür.

46- Kulak, alın ve kafa derisi, göz kapakları normalde kapanıp açıldığı gibi gözün kıyamda, rükûda, secdede bakış yerleri değişeceğinden kapağı çalıştıran M. orbicularis oculi, M. stylohyoideus, M. auricularis, M. auricularis posterior, M. occipitofrontalis, M temporaparietalis isimli altı kas fonksıyon görür.

47- Ayakta dururken Pelvis kasları, Sphincter kasları,Perine kasları görev yapar.

48- Hareket sırasında testislere sürtünme ile M. cremaster kası fonksiyon görür.

Buraya kadar gördüğümüz namaz hareketleriyle bütün kasların egzersiz yapması, her gün düzenli yaptığımız bir ibadete takılmış İlâhî hikmetler ve peşin sağlık ücreti gibi görülebilir. Ancak hiçbir zaman ibadetin asıl ruhu olan Allah’a kulluk mânâsını zedelememeli ve asıl gayenin spor yapmak değil Allah’ın emrini yerine getirmek olduğu asla hatırdan çıkarılmamalıdır.

Dr. Arslan MAYDA Sızıntı Dergisi



iftardan sonra nasıl spor yapabiliriz die soruyor bazıları işde size sporların en güzeli kıl teraviyi ne sıkıntı kalır ne uyuklama