Dahi çocuk nasıl yetiştirilir!

[EyMeN&TaLhA]

Dahi çocuk nasıl yetiştirilir!

Çocuk; sevgi, mutluluk, doğallık, samimiyet gibi iyiliğe ve güzelliğe dair ne varsa hepsini üzerinde toplayan en güzel vasıflarla mücehhezdir.

Ancak ‘’Çocuğu doğuştan eksik, onarılması gereken bir şey olarak görenler” de vardır.

Bunlar için eğitim, çocuğu istediğimiz kişiye dönüşmesi için örsten geçirmek manasına gelir.

Daha kapsamlı bakan ebeveynler için ise çocuk tamdır ve özellikle ebeveynlerin bilgi ve tecrübeleri başta olmak üzere, yerleşik değerlerin bilincine varmaya ihtiyaç duyan bir sistem bu çocukları mükemmele ulaştırır.

Doğuştan mükemmel olarak dünyaya gelen çocuklar için ise mükemmelliklerin artarak devam ettirilmesine çalışılmalıdır.

Bu hayatlarının her aşamasında devam edilmesi gereken bir süreç olarak karşımıza çıkabilir.

Ancak bu sistemli çalışma onların gelişim basamaklarını bir bir çıkabilmelerini sağlar.

Unutmamalıyız ki çocuklar bizlerin değil onlar Yaratıcıdan ödünç olarak aldığımız en nadide armağanlardır. Dolayısıyla bu en güzel hediyeyi en iyi şekilde korumak ve olması gerektiği şekilde eğitmek hiç şüphesiz anne-baba ve biz eğitimcilerin görevidir.

Doğuştan mükemmel olarak dünyaya gelen çocuklarımızı yaşamlarının her aşamasında gelişim basamakları göz önünde bulundurularak eğitimleri için bilinçli çabalar sarf etmeliyiz. İbni Sina’ya göre bir birey ani olarak, yani zekâsı gelişmiş olarak yaratılıp boşlukta durması sağlansa, bu bireyin zihinsel algısı, genişlik, derinlik ve uzunluk boyutlarından yoksun olacaktır.

Dolayısıyla çocuklarımıza birçok bilgiyi hemen öğretmek yerine kritik dönemlerde öğrenmeleri gereken uyarıcılarla baş başa bırakmalıyız.

Anne-baba ve eğitimciler olarak çocuklarımızla korku ortamından uzak bir şekilde, sağlıklı iletişim kurma yolunda yüksek düzeyde çaba göstermeliyiz.

Çocuk okuldan elinde bir notla gelmiş. Notun üzerinde onun sorgulayıcı bir zihne sahip olmadığı yazıyormuş. Annesi bu duruma çok üzülmüş. ‘’Sorgulayıcı olman gerekiyor’’ demiş. ‘’Seni sorgulayıcı bir çocuk yapacağım. Her gün ödevini yaparsan, sorgulayıcı bir zihnin olur.’’ Çocuk sormuş ‘’Sorgulayıcı bir zihin ne demek?’’ ‘’Öf be oğlum,’’ demiş annesi ‘’ne çok soru soruyorsun!’’



İşte anne-baba ve eğitimcilere çocuk eğitiminde dikkat etmeleri gereken bazı hususlar:

*Anne hamilelik döneminde sağlığına ve beslenmesine çok dikkat etmelidir özellikle omega-3 yağı(somon balığında bolca bulunur) beyin gelişimi için oldukça önemlidir. Sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı beynin gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir.

*Yapılan araştırmalar bebeklik ve çocukluk döneminde sevilen ve vücut masajı yapılan çocukların daha zeki olduğu göstermiştir. Özellikle omurilik bölgesine yapılan masaj zekâ gelişimi üzerinde çok büyük öneme haizdir. Çocuğumuza kaliteli vakit ayırarak onunla konuşmalı oyun oynamalıyız. Bu hususta peygamberimiz çocuklarınızı çok öpün! Onları her öpüşünüzde cennetteki dereceleriniz artacaktır buyurmuştur.

*Çocuklarınızı farklı kokular ve tatlarla etkileşime geçirin, farklı kumaşlar ile okşayın ve onların sizi anladığını unutmadan iletişim halinde iken mutlaka göz kontağı kurun.

*Oyun ve oyuncak seçiminde işlevsel olanlar tercih edilerek çocuklarımız oyun oynamalarına bol vakit ayırmalıyız. Çünkü çocuklarımız dünyayı oyun ile ağlılar ve iletişimlerini bu yolla sağlarlar.

*Çocuğa mutlaka okuma alışkanlığı kazandırılmalı; iyi kitaplar, süreli yayınlar, gerekli eğitim materyalleri ev ortamında bulundurulmaya çalışılmalıdır.

*Çocuklarımızın yaparak yaşayarak öğrenmesini göz önünde bulundurarak müzelere, tarihi ve turistik yerlere, sanat galerilerine, botanik bahçelerine beraber geziler düzenleyerek sağlam bir öğrenme temeline sahip olmalarını sağlamalıyız.

*Çocuklarımızın fikirlerine değer vererek olumlu duygularını takdir edip ilgi ve üstünlük gösterdiği dallarda gelişimlerini destekleyerek onlara alternatifler sunmalıyız.

*Çocuklarımızı kendilerini ifade edebilecekleri arkadaş gruplarına, eğitim ortamlarına dâhil ederek ilgi ve yeteneklerinin gelişmelerine katkıda bulunmalıyız.

*Çocuklarımızın nasihatten çok iyi örneklere ihtiyaçları vardır. Anne-baba ve eğitimciler olarak çocuklarımıza ne öğrettiğimizden ziyade nasıl bir örnek teşkil ettiğimiz önemlidir. ‘’Çocuklarınızın sizi dinlememelerine üzülmeyin esas, sizi her an izlemelerinden korkun.’’

*Mutlu bir aile ve mutlu bir çocuk için aile içinde mutlaka tutarlılıklar olmalı, çocuğun yaşantısı ile ilgili kararlar alınırken aile içi demokrasiye mutlaka riayet edilmeli aile fertlerinin bir birlerine karşı dürüst olmalarına özen gösterilmelidir.

*Çocuklarımız sorduğu sorulara mutlaka doğru cevaplar verilmeli, şayet cevabını bilmediğimiz sorular varsa onların cevaplarına nasıl ulaşmaları gerektiği hususunda yol göstermeliyiz.

*Aşırı eleştirici olmaktan kaçınarak çocuklarımızın korku ve endişelerine saygı duymalı, onları başkalarının yanında küçük düşürmemeli ve diğer çocuklar ile kıyaslamamalıyız.

*Topluluk içinde söz almaları, sosyal ortamlarda bulunmalarını ve aile için çok önemli olduklarını hissetmelerini deneyimler yolu ile sağlamalıyız.

*Çocuklarımızın ilgi duydukları bir alanla ilgili hobi geliştirmelerini sağlamalı; koleksiyonculuk, hayvan bakmak, fotoğraf çekmek, puzzle biriktirmek ya da bir enstrüman çalmak gibi.

*Çocuklarımızı bilgisayar ve televizyondan olabildiğince uzak tutmalıyız. Günlük 1 saati geçmeyecek şekilde düzenleme yapmalı ve bu uygulamayı aile kararı olarak uygulamaya koymalıyız.

Çocuklarımızı doğru yetiştirme ile ilgili verdiğimiz bilgilerin yanında çocuk yetiştirme süresince asla yapmamamız gerekenler hususlara da kısaca değinmek gerekiyor:

*Tembel ve sorumsuz bir çocuk yetiştirmek istiyorsanız onlara görev vermeyin ve sorumluluk almalarına engel olun.

*Onları yalana alıştırmak için yerine getiremeyeceğiniz sözler verin ve onların yanında başkalarına yalan söyleyin.

*Kardeşler arasında kavga ve kıskançlık olmasını istiyorsanız birini cezalandırırken diğerini ödüllendirin, aralarında kavgaya müdahale etmeyin ve problem olduğunda hepsini birden cezalandırın.

*Okuldan ve öğretmenlerden soğumalarını istiyorsanız erken yaşta okula gönderin ya da okuma yazma öğretmeye çalışarak ödev yapmadığında oyun oynamasına izin vermeyin.

*Özgüveni olmayan çocuklar yetiştirmek istiyorsanız onları başkaları ile kıyaslayarak, hatalarını toplum içinde yüzlerine vurun.(Salzman: 2002)

Her adımda gelişen zihni yapılarıyla numune insanlar için gelin onlara destek olacak bir çevre, kendilerini ifade etmeleri için özgüven ve öğrendikleri şeyler için sorumluluk sunalım.

Onlara öğrencilerin hiçbir zorlama, tehdit veya ikna olmadan kendi öğrenimlerini yönlendirebilecekleri eğitim toplulukları verelim; burada onları bir şeye katılmaya ‘’mecburiyet’’ değil ilgi yönlendirsin; burada öğrendiği şeylerin sorumluluğu ve bu sorumlulukla büyüyen yuvalar olsun.

Bu da yetmez; gelin hayatın bütününe yaptıkları keşif yolculuğunda onlarla beraber olalım.

Unutmayalım ki çocuk büyütmek çok kolay biz çocuk yetiştirmenin yollarını arayalım.

alıntıdır

Tunahan COŞKUN