atauzem FIKIH USULÜ VİZE SORULARI (2010)

[EyMeN&TaLhA]

atauzem FIKIH USULÜ VİZE SORULARI (2010)

1-Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

a- Fıkıh usulü, fakihin şer’î hükümleri tafsılî delillerinden çıkartılmış olarak bilmektir.
b- Fıkıh usulü, müçtehidin şer’i ameli hükümleri cüzî delillerinden çıkartılmış olarak bilmektir.
c- Fıkıh usulü, şer’î ameli hükümleri nakli delillerinden çıkartılmış olarak bilmektir.
d- Fıkıh usulü, fakihin şer’î ameli hükümleri tafsılî delillerinden çıkartmasına yarayan kurallar bütünüdür.
e- Fıkıh usulü, fakihin şer’i ameli hükümleri Kur’an ve Sünnetten çıkartılmış olarak bilmektir.

2- Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

a-Fıkıh, şer’i hükümlerin icmali delillerini inceleyen bir ilim dalıdır.
b- Fıkıh usulü, şer’i ameli konuların tafsılî delillerini inceleyen ilim dalıdır.
c- Fıkıh usulünün konusunu icmalî delillerden çıkartılan şer'î ameli cüz'î hükümler oluşturur.
d- Fıkıh usulü, şer'î delillerden sadece ittifak edilmiş delilleri, fıkıh ise ihtilaflı delilleri inceler.
e- Fıkıh, şer’î ameli hükümleri tafsılî delillerinden istinbat ederek bilmektir.

3-Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a- Kur’an ve Sünnetin her ikisi de birer müspit delildir
b-Naklî deliller sübut açısından kat’î ve zannî olarak ikiye ayrıldığı gibi delalet açısından da kat’î ve zannî
kısımlarına ayrılır.
c- Kur’an ve Sünnet ittifak edilmiş asli delillerdendir.
d-Şer’i delillerin bir kısmının delil oluşu konusunda İslam alimleri arasında ittifak sağlanamamıştır.
e- Nakli delillerin tamamı sübut bakımından katidir.

4- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a- Nakli delil, oluşumunda insanın katkısı olmayan delildir.
b- İcmali delil, ittifak edilmiş delil anlamında bir kavramdır.
c- İcmali delillerden bir kısmının delil oluşu konusunda İslam alimleri arasında ittifak mevcuttur.
d-Kur’an ve Sünnette delaleti zannî olan nasslar da yer almaktadır.
e- Nakli delillerin sübut bakımından kat'î olmayanları da bulunmaktadır.

5- Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

a-Fıkıh ilminin konusu olan deliller icmalî delillerdir.
b-Fıkıh, şer'î ameli hükümlerin tafsılî delillerinden çıkartılmasına yarayan icmali kuralları inceler.
c-Fıkıh usulü tafsılî delillere uygulanacak cüz’î hükümleri belirler.
d- Fıkıh, tafsılî delillerden icmalî hükümler çıkarmaya yarayan kurallardan oluşur.
e- Fıkıh şer’î ameli hükümleri tafsılî delillerinden çıkartarak bilmek yanında onunla amel etmeyi de kapsar.

6-Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

a-Fıkıh usulü şer'î delillerden sadece ittifak edilmiş delilleri, fıkıh ise ihtilaflı delilleri inceler.
b- Fıkıh usulünün konusu olan deliller sadece nakli delillerdir.
c-Fıkıh usulünün konusu olan deliller sadece tafsılî delillerdir.
d- Fıkıh usulünün konusu olan hükümler şer'î ameli cüz'î hükümlerdir.
e- Fıkıh usulü, şer'î delillerin kaynak oluş derecelerine dair külli mahiyetli kurallar belirler.

7- “Hanefiyye veya …. usulüne göre yazılan klasik fıkıh usulü kitaplarının yazımında ……. yöntemi,
Şafiyye veya ….. usulüne göre yazılan klasik fıkıh usulü kitaplarında ise ….. yöntemi takip edilmiştir”
cümlesinde boş bırakılan yerlere hangi kelimeler getirilmelidir?

a- mütekellimin – tümden gelim – fukaha – tümevarım
b- fukaha – tümden gelim – mütekellimin – tümevarım
c- mütekellimin – tümden gelim – fukaha – tümevarım
d- fukaha- tümevarım – mütekellimin – tümden gelim
e- mütekellimin – tümevarım – fukaha tümden gelim

8- “en-Nesefi’nin ….. isimli fıkıh usulü kitabı, …… yöntemiyle yazılmış eserlerdendir” cümlesinde boş
bırakılan yerlere hangi kelimeler getirilmelidir?

a- Takvimu’l-Edille – tümevarım/Hanefiyye
b- el-Müstasfa – tümden gelim/Şafiiyye
c- el-Menar- tümevarım/Hanefiyye
d- Fusulü’l-Bedayi – tümevarım/Hanefiyye
e- Miratu’l-Usul- tümevarım/Hanefiyye

9- Aşağıdaki fıkıh usulü kitaplarından hangisi metot bakımından farklıdır?

a- el-Müstasfa (Gazzali)
b- el-Burhan (Cüveyni)
c- el-Mahsûl (Razi)
d- takvimu’l-edille (debusi)
e-el-İhkâm (Amidi)

10-“ Miratü’l-Usul isimli eser …. isimli Osmanlı aliminin ….. metotla yazdığı bir fıkıh usulü kitabıdır”
cümlesinde boş bırakılan yerlere hangi kelimeler getirilmelidir?

a- Molla Fenari – karma
b- Nesefi – Hanefiyye
c- Molla Hüsrev – Hanefiyye
d- Molla Fenari – Hanefiyye
e- Molla Hüsrev – karma

11- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a- Kur'an-ı Kerim’le ilgili mütevatir seviyesinde olmayan kıraatler hiçbir şekilde Kur'an-ı Kerim’den bir
parça sayılmamıştır.
b- Kur'an-ı Kerim’le ilgili mütevatir seviyesinde olmayan rivayetlere, şâz kıraatler denilmektedir.
c-Kur'an-ı Kerim’in bütünü sübut bakımından kat'î olduğu halde, hükme delaleti bakımından ise bütünü
zannidir .
d- Kitap yani Kur'an-ı Kerim’in tarifinde, nazm ve mana belirleyici iki temel unsurdur.
e- Kur'an-ı Kerim’deki bazı ifadeler umumi, bazıları hususi olup, ayrıca mücmel ifadeler de mevcuttur

12- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a-Hanefilere göre bütün âhâd hadislerin delaleti zannidir.
b-Hanefilere göre âhâd hadislerin delaleti zannî de olabilir, kat'î de olabilir.
c-Hanefilere göre mürsel hadisler âhâd hadislerden daha zayıf değildir.
d-Şafiilere göre mürsel hadisler âhâd hadislerden daha zayıftır.
e-Malikilere göre âhâd hadisin kabulünde amel-i ehli Medine önemli bir kriterdir.

13-Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a-Şafiilere göre şâz kıraatlerle vacib seviyesinde mükellefiyetler sabit olabilir.
b-Hanefilere göre âhâd hadislerle vacib ve tahrimen mekruh hükümleri sabit olabilir.
c-Hanefilere göre mürsel hadisler hüküm istinbatında kullanılabilir.
d-Malikilere göre mürsel hadisler hüküm istinbatında kullanılabilir.
e-Hanefilerin meşhur hadis dediği rivayetler Şafiilere göre âhâd hadisler kapsamındadır.

14-Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a- Hanefilere göre âhâd hadisler Kur'an-ı Kerim’deki umumi anlam ifade eden lafızları nesh edebilir, ama
tahsis edemez.
b- Şafiilere göre âhâd hadisler Kur'an-ı Kerim’deki umumi anlam ifade eden lafızları tahsis edebilir.
c- Hanefilere göre şâz kıraatler en azından hadistir.
d- Hanefilere göre mütevatir Sünnetle Kur'an-ı Kerimin umumi anlam ifade eden lafızları tahsis edilebilir.
e-Şafiilere göre şâz kıraatler hüküm istinbatında kullanılamaz.

15- “Hanefi fakihlerce ….. hadis diye isimlendirilip, âhâd hadislerle mütevatir hadisler arasındaki bir
seviyede görülen rivayetler, Sahabe dönemindeki ravi sayısı bakımından …… olduğu halde, sonraki
tabakalarda …… şartlarını haiz olan rivayetlerdir” cümlesinde boş bırakılan yerlere hangi kelimelerin
getirilmesi gerekir?

a- mürsel – âhâd – mütevatir
b- mütevatir – âhâd – meşhur
c- âhâd – meşhur – mütevatir
d- meşhur – âhâd – mütevatir,
e- meşhur – mütvatir – âhâd

16- Aşağıdaki cümlelerden hangisi yanlıştır?

a- Genel kabul görmüş anlayışa göre bir konudaki fikir birliğinin icmâ sayılabilmesi için görüş beyan eden
alimlerin müçtehit olması zorunludur.
b- Sukûtî icmâ, İmam Ebu Hanife ve İmam Şafii’ye göre sarih icmâ ile aynı seviyede bir şer’i hüccettir.
c- Sahabe icmâsı asli ve müsbit bir şer'î delildir.
d-Bir dönemdeki müçtehitlerin şer'î ameli bir konudaki ittifaklarının kesinlik ifade edebilmesi için, o konuda
görüş beyan eden müçtehitlerin hepsinin görüşlerinden dönmemiş olduklarının kesinlik kazanmış olması
gerekir.
e-Sayıları fazla olmasa bile icmanın şer'î bir delil olmayacağını iddia eden İslam alimleri de olmuştur.

17- Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

a- İcma asli ve muzhir bir şer’î delildir
b- Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde şer'î deliller Kitap,Sünnet ve icmâ olmak üzere üç tanedir.
c- Masalih-i mürselenin icmâya senet olabileceği ittifakla kabul edilmiştir.
d- İcmanın senedi icmâ olabildiği gibi kıyas da olabilir.
e- Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde icmâ mahiyetinde şer'î bir delile ihtiyaç yoktu.

18-Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

a- İcmâ edilecek konuda ayet ve hadis bulunmamalıdır.
b- Hz. Peygamber (s.a.v.) zamanında pek çok konuda icmâ ile hüküm verilmiştir.
c- Bir konuda kıyas ile sabit bir hüküm varsa icmâya gerek yoktur.
d- İcmâ, öz itibariyle içtihat olduğu için icmâ ile sabit olan hükümler zannîdir.
e- İcma tali ve muzhir bir delil değildir.

19- “Kıyasta hükmü nass veya icmâ ile belirlenmemiş mesele anlamındaki rükün …. olarak isimlendirildiği
gibi, ….. ve ….. olarak da isimlendirilir” cümlesinde boş bırakılan yerlere hangi kelimelerin getirilmesi
gerekir?

a- asıl- makis aleyh- müşebbeh bih
b- fer’ – makis aleyh – müşebbeh
c- fer’ – makis aleyh – müşebbeh bih
d- fer’ – makis – müşebbeh
e- asıl – makis – müşebbeh

20- Aşağıdaki cümlelerden hangisi doğrudur?

a- İmam Şafii’ye göre mürsel hadis kıyasa tercih edilir.
b- İmam Ebu Hanife’ye göre kıyas her zaman âhâd hadislere tercih edilir.
c- Kıyas talî/ferî ve muzhir bir şer’î delil değildir.
d-Genel kabul görmüş anlayışa göre, illetin belirlenemediği durumlarda sebep veya hikmet esas alınarak
kıyas yapılamaz.
e- Fer’ ile ilgili nass bulunması kıyasın sıhhatini etkilemez; esas olan illetin bilinmesidir.

21- Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a- Kıyas ittifak edilmiş şer’î bir delil değildir.
b- Kıyas aklî bir delil olduğundan akla fazlaca önem veren Zahiri mezhebi alimleri bu delile sıkça
başvurmaktadırlar.
c- Kıyasla ulaşılan şer’î hüküm zan ifade eder.
d- Nasslarda veya icmada kıyasla ulaşılacak hükme aykırı bir hüküm bulunması halinde kıyas geçersiz olur.
e- Aslın hükmünün dayandığı illet müteaddi olmazsa yapılacak kıyas şer’an muteber olmaz

22- Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

a- Kıyasın sahih olabilmesi için illetin şartlarının tam olması önemli olduğu gibi, aslın şartlarının da tam
olması zorunludur.
b- Kıyas işleminde illet belirlenemezse hüküm verme konusunda sıkıntıya girmemek için hikmet ve sebebin
illet yerine geçmesi usuli bir zorunluluktur.
c- Nass olan konuda kıyas yapılamadığı gibi, icma olan bir konuda da kıyas yapılamaz.
d- İmam Malik’e göre amel-i ehli Medine ile desteklenmiş ahat hadis kıyasa tercih edilir.
e-İmam Davud ez Zahiri kıyası şer’i bir delil olarak kabul etmemiştir.

23- “İmam Ebu Hanife’ye göre …… hadislerin sübutu zannî olduğundan, bu tür hadislerle ….. hükmü sabit
olamaz” cümlesinde boş bırakılan yerlere hangi kelimelerin getirilmesi gerekir?

a- meşhur – mekruh
b- mürsel – mendub
c- âhâd – vacib
d- âhâd- mendub
e- âhâd – haram

24- “İmam Ebu Hanife’ye göre delaleti …. olan bir ayetle …. hükmü sabit olamaz” cümlesinde boş
bırakılan yerlere hangi kelimelerin getirilmesi gerekir?

a- kat'î – farz
b- kat'î – haram
c- zannî – mendub
d- zannî – haram
e- zannî –vacib

25- “İmam Ebu Hanife’ye göre …. hadisin sübutu ….. olduğundan bu tür hadisler ayetlerdeki umumi ifadeleri tahsis
….; İmam Şafii’ye göre ise …. hadisler ayetlerdeki umumi ifadeleri tahsis ….” cümlesinde boş bırakılan yerlere
hangi kelimelerin getirilmesi gerekir?

a-meşhur – kat'î - edemez; mütevatir – eder.
b- ahad – kat'î – eder; âhâd – edemez.
c- âhâd – zannî – edemez; mürsel – eder.
d- âhâd – zannî – eder; âhâd- edemez.
e-âhâd –zannî – edemez; âhâd – eder.

26-Aşağıdakilerden hangisi İstihsanın tarifine girmez?

a) Kıyası terk edip, insanlara en uygun olanını almak
b) Genel hükümlerden bir delil sebebiyle bir hükmü istisna etmek
c) Kolaylık için zorluğu terk etmek
d) Açık kıyastan gizli kıyasa gitmek
e) Zamanın örfüne göre hareket etmek

27- Aşağıdakilerden hangisi İstihsanın çeşitlerinden birisi değildir?

a) Nass
b) İcma
c) Örf
d) Kavaidi Külliye
e) Zaruret

28- İstihsana en çok karşı çıkan hukukçu aşağıdakilerden hangisidir?

a) Şafiî
b) Ebu Hanife
c) İmam Malik
d) Ebu Yusuf
e) Züfer

29- Aşağıdaki cümledeki boşlukları doğru bir şekilde doldurunuz?
Maslahat……………….. , …………………. Anlamına gelmektedir.

a) Hikmet/İllet
b) Def-i Mefsedet/Celbi Menfaat
c) Sebeb/ Mani
d) Nesih/Tahsis
e) Amm/ Hass

30- Mürsel Maslahatlar aşağıdakilerden hangisidir?

a) Muteber Maslahat
b) Mülga Maslahat
c) İtibar ve İlgasına Bir Delil Olmayan Maslahat
d) Zaruri Maslahat
e) Haci Maslahat

31- Aşağıdakilerden hangisi Mesalih-i Mürseli amelinin şartlarından birisi değildir?

a) Genel olmak
b) Varlığından emin olmak
c) Anlaşılabilir olmak
d) Şer-i bir delil ile geçersiz sayılmamak
e) Üzerinde icma edilmiş olmak

32- Aşağıdaki örfün çeşitlerin hangisi hukuki açıdan geçersizdir?

a) Ameli Örf
b) Kavli Örf
c) Fiili Örf
d) Fasid Örf
e) Sahih Örf

33- Aşağıdakilerden hangisi örfün geçerlilik şartlarından birisi değildir?

a) Yerleşik Olmak
b) Çoğunluk tarafından benimsenmesi
c) Açık irade beyanına aykırı olmaması
d) Belli bir topluluğa mahsus olması
e) İslam Hukukunun genel ilkelerine aykırı olmaması


34- Aşağıdaki Mecelle Kaidelerinden hangisi örf ile ilgili değildir?

a) Adet muhakkemdir
b) Örfen maruf olan şart kılınmış gibidir
c) Örf ile tayin nass ile tayin gibidir
d) İtibar galib-i şaiyadır nadire değil
e) Zararı kadim olmaz.

35- Aşağıdaki külli kaidelerden hangisi İstishab ile ilgili değildir?

a) Şek ile yakin zail olmaz
b) Beraeti zimmet asıldır
c) Bir şeyin bulunduğu hal üzere kalması asıldır
d) Zarar izale olunur
e) Sıfat-ı arızada asıl olan ademdir.

36- Beraeti zimmet istishabı ne demektir?

a) İnsanın doğuştan suçsuz ve borçsuz olması
b) Eşyada asıl olan mubahlıktır
c) Gıdada temel kural helal olmasıdır.
d) Asıl olan insanların evli olmamasıdır.
e) Hiçbiri

37- Aşağıdakilerden hangisi istishabın çeşitlerinden birisi değildir?

a) İbaheyi Asliye
b) Beraeti Zimmet
c) Eşyada asıl olan mubahlık
d) Şer-ü Men Kablena
e) Vasıf İstishabı

38- Sahabi kime denir?

a) Müslüman olarak Hz. Peygamber (s.a.v.) i gören.
b) Sahabeyi görüp sohbet eden
c) Tabiini görüp sohbet eden
d) Hz. Peygamber (s.a.v.)’ den rivayette bulunan
e) Hz. Peygamber (s.a.v.) ile aynı çağda yaşayan

39- Şer-ü Men Kablena’nın delil olması için aşağıdakilerden hangisi aranır?

a) Kur’an ve Sünnette geçip mutlak bırakılan hükümler
b) Bizim için geçerli olduğu belirtilen
c) Mukaddes kitaplarda geçen hükümler
d) Tevrat’ta geçen hükümler
e) İncil’de geçen hükümler

40- Aşağıdakilerden hangisi Seddi Zerayi ile amele girer?

a) Kur’an ve Sünnette yasaklananlar
b) Mefsedet olan fiiller
c) Kötülüğe vesile olması kesin olan fiiller
d) Mahiyeti itibariyle caiz ancak kötülüğe vesile olması muhtemel fiiller
e) İşlenmesi haram olan fiiller

41. Seddi Zerayi’i delil olarak kabul eden aşağıdakilerden hangileridir?

a) Zahiriler
b) Maliki ve Hanbeliler
c) Leys b. Sa’d
d) Hanefiler
e) Şafiiler

42- Aşağıdakilerden hangisi İslam Hukukunun fer-i delillerinden değildir?

a) İstihsan
b) İstishab
c) Istıslah
d) İcma
e) Örf

43- Aşağıdakilerden hangisi Sahabi Kavli’nin delil olmasında önemli bir unsur değildir?

a) Arapçayı iyi biliyorlardı
b) Kur’an’ın nüzulüne şahit oldular.
c) Hz. Peygamber (s.a.v.)’e arkadaşlık ettiler
d) Şer-i hükümlerin illet ve hükümlerine vakıf idiler.
e) Çölde göçebe bir hayat yaşıyorlardı.

44- Makasıdü’ş-Şeri’anın modern hukuktaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

a)Hukukta gaye problemi
b)Hukuk sosyolojisi
c)Hukuk felsefesi
d)Hukuk mantığı
e)Hukuk metodolojisi

45- Zaruriyyata dahil olan beş şeyin doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?

a)Din, can, akıl, mal, nesil
b)Din, can, mal, akıl, nesil
c)Din, can, akıl, nesil, mal
d)Can, din, akıl, mal, nesil
e)Can, din, akıl, nesil, mal

46- Bütün hukuk sistemlerinde kabul edilen bu beş esasın korunması aşağıdakilerden hangi sıraya göre gerçekleşir?

a)Zaruriyyet, hâciyyat, tahsiniyyat, ruhsat
b)Zaruriyyat, hâciyyat, tahsiniyyat, azimet
c)Zaruriyyat, hâciyyat, tahsiniyyat
d)Hâciyyat, zaruriyyat, tahsiniyyat
e)Tahsiniyyat, hâciyyat, zaruriyyat

47- Aşağıdaki cümledeki boşluklara uygun kelimeleri yerleştiriniz.“İslam Hukuku’ndaki gayenin gerçekleşmesi için
öncelikle ………….. esas alınmalıdır. İkinci derecede …………. ve daha sonra da ……………….. gelir?

a)Zaruriyyât, tahsiniyyât, hâciyyât
b)Zaruriyyât, hâciyyât, tahsiniyyât
c)Tahsiniyyât, zaruriyyât, hâciyyât
d)Hâciyyât, zaruriyyât, tahsiniyyât
e)Hâciyyât, tahsiniyyât, zaruriyyât

48-Aşağıdakilerden hangisi Usul-ü Fıkıh’taki ferî delillerden sayılmaz?

a)Makasıdü’ş-Şeri’a
b)Örf
c)İstihsan
d)İstishab
e)Amel-ü Ehli’l-Medine



CEVAPLAR
1. d
2. e
3. e
4. b
5. e
6. e
7. d
8. c
9. d
10. e
11. c
12. a
13. a
14. a
15. d
16. b
17. e
18. e
19. d
20. d
21. b
22. b
23. e
24. d
25. e
26. e
27. d
28. a
29. b
30. c
31. e
32. d
33. d
34. e
35. d
36. a
37. d
38. a
39. a
40. d
41. b
42. d
43. e
44. a
45. c
46. c
47. b
48. a


alıntıdır

burak çağlar

erzurum ilitam facebook