İçki Ne Zaman ve Nasıl Haram Kılındı?

[YASEMİN ATAMAN]

İçki Ne Zaman ve Nasıl Haram Kılındı?

İçki Ne Zaman ve Nasıl Haram Kılındı?
İçkinin Haram Kılındığı Tarih
İçki, Hicretin dördüncü yılında Benî Nadîr Yahudilerinin Medine'den sürülüp çıkarıldıkları zamanda haram kılındı.[121]

İçkinin Nelerden Yapıldığı

O zaman içki, genellikle üzümden, hurmadan, buğdaydan, arpadan, baldan yapı lirdi.[122] Medineliler, en çok büsr denilen hurma koruğu ile temr denilen kuru hurmadan yapıp fatih adını tak*tıkları içkiyi içerlerdi.

Medine'de üzüm içkisi az bulunurdu.[123]

Yemenlilerin içkisi, baldan yaptıkları biti1 ile arpadan ve darıdan yaptıkları mizr idi.[124]

Habeşliler de, darıdan yaptıkları ve gubeyra=sükrüke dedikleri içkiyi içerlerdi.[125]

İçkinin Üç Safhada Haram Kılınışı


İçki, tedricen ve üç safrıada haram kılınmıştır

1- Peygamberimiz Aleyhisselam Medine'ye hicret buyurdukları zaman, Müslümanlar içki içer, kumardan elde ettikleri paralan da yerlerdi.

Peygamberimiz Aleyhisselamdan, bunların hükmünü sordular.

Bunun üzerine, Yüce Allah, indirdiği âyette şöyle buyurdu:

"Sana şarabı ve kumarı sorarlar. De ki: 'Onlarda, hem büyük günah, hem insanlar için faydalar vardır. Günahları ise, faydalarından daha büyüktür...'"[126]

Halk:

"Bu âyete göre, içki ve kumar bize haram kılınmış değildir. Ancak, bunlarda büyük günah olmakla birlikte, halkın menfaatinin de bulunduğu bildirilmiştir.[127] Bu gelen âyette bir müsaade ve ruhsat var gibidir. Kumarın kazancını yiyelim, içkiyi de içelim. Bunlardan dolayı da, Allahtan yarlıganmak dileye*lim ![128] Yâ Rasûlallah! Bırak da, Yüce Allah'ın buyurduğu gibi, bundan faydalanalım?" dediler.

Peygamberimiz Aleyhisselam onlara cevap vermedi, sustu.[129]

Müslümanlardan bir kısmı içmeye davet ettiler, bir kısmı da bıraktılar.[130]

2- Muhacirlerden veya Ensardan bir zât, akşam namazını kıldırırken, kıraati, yanlış mânâ çıkacak derecede karıştırdı.

Bunun üzerine:

"Ey iman edenler! Siz, sarhoş iken, ne söyleyeceğinizi bilinceye; ve cünüb iken de, yolcu olmanız müstesna, gusledinceye kadar, namaza yaklaşmayınız!" (Nisa: 43) mealli âyet nazil oldu.[131]

Müslümanlar

"Yâ Rasûlallah! Biz namaz vakti yaklaşınca içmeyiz!" dediler.

Peygamberimiz Aleyhisselam, yine, onlara cevap vermedi, sustu.[132] Müslümanlardan içki içenler azaldı.[133] Namaz kılınacağı zaman, Peygamberimiz Aleyhisselamın nida edicisi:

"Hiçbir sarhoş namaza yaklaşmasın!" diyerek seslenirdi.[134]

3- Hz. Ömer:

"Allah'ım! İçki hakkında bize açık ve kesin bir beyanda bulun!" diyerek Allah'a dua etti.

Bunun üzerine:

"Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar ve fal okları, şeytanın murdar ve kötü işinden başka birşey değildir!

Bunun için, onlardan kaçınız ki, korktuklarınızdan kurtulup umduklarınıza erebilesiniz!

Şeytan; içkide ve kumarda, ancak, aranıza düşmanlık ve kin düşürmek, sizi Allah'ı anmaktan ve namaz kılmaktan alıkoymak ister!

Artık vazgeçtiniz, değil mi?" (Mâide: 90-91) mealindeki âyetler nazil oldu.

Hz. Ömer çağırılıp, ona bu mealdeki âyetler okundu. Âyetteki "Arbk vazgeçtiniz, değil mi?" sorusuna, Hz. Ömer:

"Vazgeçtik! Vazgeçtik yâ Rab!" dedi.[135]

Yalnız Hz. Ömer değil, bütün Müslümanlar da:

"Artık içkiden, kumardan vazgeçtik Rabbimiz!" dediler.[136]

İçki Yasağının İlan Edilişi ve İçkilerin Sokaklara Dökülüşü

İçkiyi haram kılan âyetler nazil olunca, Peygamberimiz Aleyhisselamin emriyle, münâdi:

"Haberiniz olsun ki, içki haram kılınmıştır!" diyerek Medine sokaklarında seslendi.[137]

Tulumlarından delinip boşaltılan[138] ve küplerinden dökülen içkiler, Medine sokaklarında su gibi aktı.[139]

Abdullah b. Ömer der ki:

"Resûlullah Aleyhisselamla birlikte Mescidde bulunuyordum.

'Kimin yanında şu içkiden varsa, onu bana haber versin, getirsin1 buyurdu.

Halk, yanlarındaki içkileri getirmeye başladılar.

Kimi:

'Benim yanımda büyük bir kırba içki var!'

Başka biri:

'Benim yanımda büyük bir kırba içki var!'

Daha başka biri de:

'Benim yanımda bir tulum yahut Allah'ın olmasını dilediği kadar içki var!' diyordu.

Resûlullah Aleyhisselam:

'Onları Bakiyy'e şöyle şöyle biraraya toplayınız! Sonra, bana haber veriniz!' buyurdu.

Öyle yaptılar. Biraraya getirdikten sonra, Resûlullah Aleyhisselama haberverdiler.

Resûlullah Aleyhisselam, kalkıp yürüdü.

Ben de kalktım, sağ tarafında yürüdüm. Kendisi, yürürken, bana dayanıyordu.

Ebu Bekir arkamızdan gelip bize yetişince, ben Resûlullah Aleyhisselamın yanından geriledim, sol*una geçtim.

Ebu Bekir benim yerimi aldı.

Sonra, Ömer b. Hattab gelip bize kavuştu.

Ben yine geriledim, Resûlullah Aleyhisselamın sol yanına o geçti.

Resûlullah Aleyhisselam, ikisi arasında, içkilerin toplanmış olduğu yere kadar yürüyüp durdu.

Orada bulunan halka içkiyi göstererek:

'Bunu biliyor musunuz?' diye sordu.

'Evet yâ Rasûlallah! İçkidir bu!1 dediler.

Resûlullah Aleyhisselam:

'Doğru söylediniz!' buyurdu. Sonra da:

'Muhakkak ki, Allah,

İçkiye,

Onu sızdırana,

Onun sızdırıldığı yere,

Onu içene,

Onu içirene,

Onu taşıyana,

Onu satana,

Onu satın alana,

Onun bedelini, kazancını yiyene lanet etmiştir!" buyurdu.[140]


İçkinin Her Kötülüğün Başı ve Kaynağı Oluşu

Peygamberimiz Aleyhisselam içki hakkındaki hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır

"İçki her kötülüğün anahtarıdır."[141]

"...İçki her kötülüğün başıdır."[142]

"...İçki ümmü'l-habâistir; murdarlıkların, kötülüklerin anasıdır."[143]

"Her sarhoşluk veren şey, içkidir. Her sarhoşluk veren içki de, ha ram d ir."[144]

"Çoğu sarhoşluk veren şeyin azı da haram dır."[145]

"İçki içen, onu mü'min olarak içemez."[146]

"İçki içenin kırk sabah namazı kabul olunmaz. Eğer tevbe ederse, Allah onun tevbesini ve namazını kabul eder."[147]

"Allah'a ve ahiret gününe inanan kişi, üzerinde içki içilen sofraya oturmaz."[148]

"Allah'a ve ahiret gününe inanan kişinin, üzerinde içki içilen sofraya oturması helâl olmaz."[149]

"İlmin ref'olunması, cehlin kökleşmesi, şarabın içilmesi, zinanın çoğalması, Kıyamet alametlerindendir.[150]

"Ümmetimden birtakım kimseler, içkinin adını başka bir adla değiştirerek[151] onu helâlleştjrmek isteyecekler[152] ve içecekler!"[153]

Yahudilerin Müslümanları İçki Hususunda Üzüntüye Düşürmeleri

İçkiyi haram kılan âyetler inince, Yahudiler:

"İçki içip dururken ölmüş olanlar sizin kardeşleriniz değiller miydi?!" diyerek, Müslümanların zihin*lerini kanştırmak, huzurlarını kaçırmak istediler.[154]

Müslümanlar da:

"Yâ Rasûlallah! Bizden bazıları içki içer, kumar parası yiyip dururken Allah yolunda öldürüldüler yahut döşeklerinde öldüler.

Allah ise, içkiyi, kuman, şeytanın işlerinden birer murdar kötülük olarak tavsif etti ve saydı.

Hal böyle olunca, öldürülen veya ölenlerin hali ne olacak?[155]

Birtakım kimseler savaşlarda öldürüldüler ki, yasaklanan içki onların karınlarında bulunuyordu!" dediler.[156]

Peygamberimiz Aleyhisselam:

"Eğeronlara da bunlar haram kılınmış olsaydı, sizin bıraktığınız gibi, onlarda bunları derhal bırakır*lardı!" buyurdu.[157]

Yüce Allah da, Müslümanları düşürüldükleri bu şüphe ve üzüntülerden kurtarmak için, indirdiği âyette şöyle buyurdu:

"İman edip de güzel amel ve hareketlerde bulunanlar, (bundan sonra haram olan şeylerden de) sakındıkları, iman(larında sebat ile) iyi işlere devam ettikleri, sonra (haram edilen şeylerden daima) sakınıp (haram olduklarına) iyice inandıkları şeylerden yine sakınmakta devam ve ısrar ile güzel işler(i arayıp onlar)la iştigal ettikleri takdirde, haram kılınmazdan önce tattıklarında, uhdelerine hiçbir beis, vebal yoktur.

Allah iyi hareket edenleri sever" (Mâide: 93).[158]

[121] İbn İshak, İbn Hisam, Sîre, c. 3, s. 200, İbn Hazm, Cevâmiu's-Sîre, s. 181, İbn Kayyım , Zâdu'l-mead, c. 123, İbn Seyyid, Uyünu'l-eser, c. 2, s. 48, Zehebî, Megâzî, s. 198.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/302.

[122] Abdurrezzak, Musannef, c. 9, s. 233-234, Buharıî, Sahih, c. 6, s. 242-243, Nesâî, Sünen, c. 8, s. 295, Dârekutnî, Sünen, c. 4, s. 248, 252.

[123] Buhârî, Sahih, c. 6, s. 242, Müslim, Sahih, c. 3, s. 1572.

[124] Abdurrezzak, c. 9, s. 220, Müslim, c. 3, s. 1586, Nesâî, c. 8, s. 300.

[125] Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 329.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/302-303.

[126] Bakara: 219.

[127] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 351.

[128] Taberî, Tefsir, c. 7, s. 33.

[129] Ebu'l-Fidâ, Tefsir, c. 2, s. 93.

[130] Zemahşeri, Keşşaf, c. 1, s. 258.

[131] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 351, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 325.

[132] Ebu'l-Fidâ, Tefsir, c. 2, s. 93.

[133] Zemahşeri, Keşşaf, c. 1, s. 258.

[134] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 53, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 325, Hâkim, Müstedrek, c. 2, s. 143. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 53, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 325, Hâkim, Müstedrek, c. 2, s. 143.

[135] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 53, Nesâî, Sünen, c. 8, s. 287, Hâkim, Müstedrek, c. 4, s. 143.

[136] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 351.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/303-304.

[137] Buhârî, Sahih, c. 5, s. 1 90, Müslim, Sahih, c. 3, s. 1570, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 325-326, Dârimî, Sünen, c. 2, s. 36.

[138] Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 133, Nesâı, c. 8, s. 287.

[139] Buhârî,Sahıh,c.5, s. 1 90, Müslim, Sahih, c. 3, s. 1570.

[140] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 71, 97, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 326, Hâkim, Müstednek, c. 2, s. 32, Beyhakî, Sünenü'l-kübrâ, c. 5, s. 327.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/304-306.

[141] İbn Ebi Şeybe, Musannef, c. 8, s. 10, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 1119, Hâkim, Müstedrek, c. 4, s. 145.

[142] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 5, s. 238.

[143] Dârimî, Sünen, c. 2, s. 7, Dârekutnî, Sünen, c. 247.

[144] Mâlik, Muvatta1, c. 2, s. 845, Abdumezzak, Musannef, c. 9, s. 221, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 16, 29, Buhârî, Sahih, c. 6, s. 242, Müslim, Sahih, c. 3, s. 1587,1588, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 327, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 1124.

[145] Abdumezzak, c. 9, s. 221-222, Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 167, Ebu Dâvud, c. 3, s. 327, Tirmizî, Sünen, c. 4, s. 292, İbn Mâce, c. 2, s. 1124-1125, Nesâî, c. 8, s. 300-301, Dârimî, c. 2, s. 39, Dârekutnî, c. 4, s. 250,-251, 254, Beyhakî, c. 8, s. 296.

[146] İbn Ebi Şeybe, c. 8, s. 6-7, Buhârî, c. 6, s. 241, Nesâî, c. 8, s. 313.

[147] Abdurrezzak.c. 9, s. 235, 238, Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 35, Ebu Dâvud, c. 3, s. 327, Tirmizî, c. 4, s. 290-291, Mesâf, c. 8, s. 317, Dârimî, c. 2, s. 37.

[148] Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 20, Dârimî, c. 2, s. 37.

[149] Abdurrezak, Musannef, c. 9, s. 248, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 20, Dârimî, Sünen, c. 2, s. 37.

[150] Ahmed b. Hanbel, c. 3, s. 176, Buhârî, Sahih, c. 1, s. 28.

[151] Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 237, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 329, Nesâî, Sünen, c. 8, s. 312-313, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 1223, Dârimî, Sünen, c. 2, s. 39.

[152] Abdurrezzak, c. 9, s. 234, Buhârî, c. 6, s. 243, Dârimî, c. 2, s. 39.

[153] Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 237, Ebu Dâvud, c. 3, s. 329, Nesâî, c. 8, s. 312-13.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/306-307.

[154] Hâkim, Müstedrek, c. 4, s. 143-144.

[155] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 351-352.

[156] Buhârî, c. 5, s. 190, Müslim, c. 3, s. 1570.

[157] Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 352.

[158] Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 351 -352.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/307-308.

İslam Tarihi-Asım Köksal