Medineweb/ Tefsir tarihi ve usulü özetleri

[Medine-web]

Medineweb/ Tefsir tarihi ve usulü özetleri

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ
TEFSÎRİN DOĞUŞU VE TEDVİNİ (4. ÜNİTE)

Kur’ân tefsîri ilk Hz. Peygamber ile başlamıştır. Kur’ân’ın ilk hâfızı,ilk tebliğcisi,ilk müfessiridir.

Yüce Allah namazı,orucu,haccı,zekatı farz kılmış;ancak bunların nasıl yapılacağını, şartlarını,miktarlarını, mânilerini

açıklama işini sünnete bırakmıştır.

Sünnet, Kur’ân’ı açıklamaya yönelik bu görevi belli bir şekil ve usullerle gerçekleştirmiştir.Bunları şöyle sıralayabiliriz:

Mücmelin tebyîni:Peygamberin ,kendisinden ne kastedildiği anlaşılamayacak kadar kapalı olan ayetleri açıklaması.

Bunların bir kısmı Yüce Allah, bir kısmı da Hz. Peygamber tarafından açıklanmıştır.

Allah Resulü’nün açıkladığı nasların başında ahkâm,gayb,yaratılış,kader,kıyamet vb.konuları içeren ayetler gelir.

Mübhemin tafsili:Peygamberin anlam bakımından belirsiz ve anlaşılmaz ayetleri açıklaması.

Bu ayetlerde kelimeler;ismi işaretler,ismi mevsuller,zamirler,cins isimleri,belirsiz zaman zarfları ve

belirsiz mekan isimleriyle zikredilmiştir.

Mutlakın takyidi:mutlak:herhangi bir lafzın anlam yönüyle kayıt altına alınmaması,bir başka kelime ya da

niteleme ile belirginleştirilmemesi demektir.Böylesi ayetler bazen sünnetle takyid(belirginleştirme) edilmiştir.

Müşkilin tavzihi:Peygamberin ayetler arasındaki çelişki zannını ortadan kaldırmak için yaptığı açıklamadır.

Ancak Nîsa Sûresi 82. ayet,Kur’ân’da birbiriyle çelişen ayetlerin bulunmasını imkansız kılmıştır.

Peygamberimizin Kur’ân’a yönelik tefsiri,onon bir kısmını içermektedir tezini ortaya atan ilk İslâm bilgini GAZÂLi’ dir.

Gazâli’den sonra bu görüşü savunan Süyûti’dir.Bu âlimlerin dayandığı deliller şunlardır:

1- Hz. Peygamber Kur’ân’ın tamamını tefsir etseydi,’’onlar Kur’ân’ı düşünmüyorlar mı? Yoksa kalpleri kilitli

mi?’’(Muhammed S. 4. Âyet)gibi,onu anlamaya çalışan ayetlerin bir anlamı kalmazdı.

2- Hz. Âişe naklettiği bir hadiste şöyle demiştir:”Hz. Peygamber,Cebrâil’in kendisine öğrettiği belirli ayetlerden

başka ,Kur’ân’dan bir şey tefsir etmezdi.”

3- Hz. Peygamber’in Kur’ân’a dair beyanları onun ,sadece manası anlaşılmayan ayetleriyle ilgilidir.

4- Bugünkü hadis kitapları incelendiğinde ,Hz. Peygamber’in Kur’ân tefsirine yönelik merfû rivâyetlerin sayıca az olduğu görülür.

5- Resûlullah,Kur’ân’daki her ayetin manasını açıklasaydı, İbn Abbas için şu duayı etmesinin bir anlamı

olmazdı:” Allah’ım,onu dinde fakih kıl ve ona te’vîli öğret.”

6- Hz. Peygamber Kur’ân’ın tamamını tefsir etmiş olsaydı,Ahmed b. Hanbel tefsiri asılsız olarak

nitelendirdiği megâzi(kahramanlık kıssaları) ve melâhimle(harp tarihi) birlikte zikretmezdi.

Peygamberimiz’in Kur’ân’ın tamamını tefsir ettiği görüşünü ilk savunan İbn Teymiyye’dir.Daha sonra bazı âlimler bu kanaati paylaşmışlar.

Bu âlimlerin dayandığı deliller:

1-Nahl Suresi 49. âyeti:”İnsanlara kendilerine indirileni beyan etmen için sana da Kur’ân’ı indirdik.” Hz.

Peygamber’e Kur’ân’ı tefsir etme sorumluluğu yüklemektedir.Beyan lafzı Kur’ân’ın bütününü içine alır.

2-Ashâbın,Resûlullah’tan on ayet öğrendiklerinde manalarını kavrayıp onlarla amel etmedikçe ,başka ayetlere

geçmediklerini ifade eden rivayetler vardır.Bu da Peygamber’in sahabilerine her ayetin manasını açıkladığını gösterir.

3-Herhangi bir ilim dalında yazılmış bir kitabın bile izaha muhtaç olduğu düşünülürse,insana dünya ve âhiret

mutluluğunun yollarını gösteren Kur’ân’ın bir bütün olarak tefsire ihtiyacının olmadığını ileri sürmek aklen de mümkün olmaz.

Sonuç olarak;Hz.Peygamberin bize bıraktığı Kur’ân tefsiri kısmen sözlü ,kısmen de fiili bir tefsirdir.Ancak onun

sözlü tefsiri de esasen fiile döküldüğü için ,baştan sona bütün Kur’ân,Allah Resûlü tarafından yaşanarak tefsir edilmiş demektir.

İslam bilginlerine göre Hz. Peygamber’in tefsiri iki fonksiyon icra eder:

1- Beyân:Allah Resulü’nün Kur’ân’i nasları gerektiği şekilde açıklaması,Kur’ân’daki genel manalı ayetleri

sınırlandırması,mübhem(belirsiz),mücmel(kapalı), müşkil(karışık)ayetleri açıklamasıdır.

2- Teşrî:Allah Resulü’nün durum ve şartlara göre hüküm koymasıdır.Mutlak hüküm koyucu Allah’tır.

Hz.Peygamber de mecazi anlamda şâri(hüküm koyucu)dir.Bu yetkiyi Allah vermiştir.

Sarhoş eden şeyin azınında haram olacağı,beş vakit namazın ne zaman ve nasıl kılınacağı,vitir namazının vacip

oluşu,orucu bozan bozmayan şeyler vb. Peygamberimizin koyduğu hükümlere örnektir.

Hz.Peygamberin tefsirinin değeri:İslam bilginleri kaynak olması bakımından Kur’ân ile sünnet arasında fark

gözetmemiştir.İki metin de vahiy olması sebebiyle aynı kaynaktandır.

Kur’ân’ın boş bıraktığı alanlarda Allah Resulü hüküm koymuştur.

Vahiy iki kısma ayrılır: 1-Nazmı,tertibi itibariyle mûciz olup,ibadetlerde tilavet olunan vahiydir. Yani Kur’ân’dır.

2-Rivayet edilip nakledilen ve nazmı itibariyle mûciz olmayan vahiydir.Yani Hadis’tir.

Allah her iki vahye de uymamızı emretmiştir.

Şâtibi sünnetin değeri konusunda:”Hadis ya Allah tarafından gönderilmiş bir vahiydir ya da Hz. Peygamber’in

yapmış olduğu bir içtihattır”demiştir.

İslam bilginleri kaynak olması bakımından Kur’ân ile sünnet arasında fark olmadığını belirtmişler.Onları bu görüşe

sevkeden;Resulullah’ın ismet sıfatının bir uzantısı olarak sürekli vahyin kontrolünde bulunmasıdır.

Ashâbın rivayetleri tefsir tarihi açısından; Hz.Peygamberin Kur’ân’a dair beyanlarından sonra ikinci sırayı alır.

Çünkü sahâbiler Araptı. Bu yüzden arap dilinin üslûp ve inceliklerini,Arap örf ve adetlerini iyi biliyorlardı.Zihinleri

berraktı.Üstün idrak gücüne ve sarsılmaz bir imana sahiplerdi.Kur’ân’ın inişine bizzat şahit olup ,olayları müşahede etmişlerdi.

Sahabenin tefsir metodu:

Bir grup, özellikle müteşabih nasları tefsir etme konusunda çekingen davranarak re’y(görüş)ile tefsire karşı

çıkmıştır.Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer gibi.

Bir grup da naklin bulunmadığı yerde kendi içtihatlarıyla tefsir ediyorlardı.Bunlar herhangi bir ayeti tefsir ederken

önce Kur’ân’a sonra da sünnete başvuruyorlar.Eğer aradıklarını bulamazlarsa kendi içtihatları ile tefsir ediyorlardı.

Sahabiler bir taraftan dil tahlilleriyle diğer taraftan da Arap şiiriyle istişhâdda(şahid gösterme)bulunarak Kur’ân’ı

tefsir etmişlerdi.İbn Abbas tefsirde Arap şiirini çok kullanmıştır.

sahabiler ayetleri tefsir ederken nâsih ve mensûha işaret etmiş, nüzul sebeplerini zikrederek tefsir yapmışlardır.

Nâsih:mensûh ayetin hükmünü yürürlükten kaldıran ayettir.

Mensûh:İndirildikten bir müddet sonra,gelen ikinci bir ayetle(nâsih)hükmü kaldırılan ayettir.

Sahabiler ayetleri bazen tahsis yoluyla açıklıyorlardı.”Allah’ın nimetini nankörlüğe çevireni görmedin mi?”(İbrahim

S. 28. ) ayetini İbn Abbas “onlar Mekke kâfirleridir” diyerek tahsis etmiştir.

Sahabe tefsirinin genel özellikleri:

1-Sahâbîler Kur’ân’ı ayet ayet baştan sona tefsir etmemişlerdi.Bu yüzden yaptıkları açıklamalar garip,

muğlak(kapalı),mübhem(belirsiz),müşkil(karışık),mü cmel(kapalı) lafızlarla sınırlı idi.

2- Sahâbîler arasında zaman zaman bir kısım ihtilaflar ortaya çıkmıştı.Ancak bu ihtilaflar tezat değil tenevvü(çeşitlilik) ihtilafı idi.

3-Ahkâm ayetlerinden hüküm istinbâtında(açığa çıkarma) bulunmamışlardı.

4-Tefsir bu dönemde henüz tedvin (yazıya geçirme)edilmemişti.

5-Âyetlerin nüzul sebeplerini açıklamışlardı.En önemli özellikleri ,ayetlerin inmesine sebep olan olaylara vâkıf olmalarıydı.

Sahâbenin tefsirde müracaat ettiği kaynaklar:

1-Kur’ân’ın Kur’ân’la tefsiri

2- Kur’ân’ın Sünnetle tefsiri

3-Şiirle istişhad(şahid gösterme)etmek.

4-Yahudi ve Hristiyan kültürleri

5-Kendi içtihatları(görüşleri)

Sahâbe tefsirinin bağlayıcılığı:

Sahâbe sözleri ya merfû hadis hükmündedir ya da mevkûf haberdir.

Merfû haber:Eğer sahâbilerin yapmış olduğu tefsirler ayetlerin nüzul

sebepleri,Mübhemâtul Kur’ân,(Kur’ân’ın anlam bakımından belirsizliği)nâsih-mensûh veya gaybi konularla ilgili

olup,üzerinde içtihad etme ve fikir yürütmenin mümkün olmadığı alana ait ise,bunlar hükmen merfû haber olarak değerlendirilir.

Bu haberlerin bağlayıcılığı konusunda fazla bir ihtilaf yoktur.

Mevkûf haber:Fikir yürütülmesi içtihad edilmesi mümkün olan alanlara ait olmakla

birlikte,sahâbilerin kendi bilgi birikimlerine dayanıyorsa bu tarz haberlere de mevkûf haber denir.

Bu haberlerin bağlayıcılığı konusunda ihtilaf vardır.

Önde gelen bazı sahâbi müfessirler:

Hz.Ebû Bekir, Hz. Osman, Hz. Ali, Abdullah b.Abbas, Abdullah b. Mes’ûd, Ubey b.Ka’b, Ebû Musâ el Eş’âri

Tefsirde rivayetlerin fazlalığı esas alınarak yapılan sıralama:

Abdullah b.Abbas, Abdullah b. Mes’ûd, Ubey b.Ka’b, Hz. Ali

En az rivayette bulunanlar:

Hz.Ebû Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman (Halifelik görevi üstlenip , fetihlerle uğraştıkları için) Ayrıca erken yaşta vefat etmişler.

Enes b. Mâlik ,Ebû Hureyre, Abdullah b. Ömer, Câbir b. Abdillah, Abdullah b. Amr b.el Âs, Hz. Âişe’nin katkıları da unutulmamalıdır.

Abdullah b.Abbas:Hicretten üç yıl önce Mekke’de doğmuş.Hz. Osman zamanında Hac emirliği, Hz.Ali zamanında Basra valiliği

yapmış.Cemel ve Sıffin savaşlarına Hz. Ali taraftarı olarak katılmış.70 yaşında Tâif’te vefat etmiş.

Çok hadis rivayet eden (müksirûn)bir sahâbi olarak hadis ilmine,fetvalarının çokluğu nedeniyle fıkıh ilmine katkısı olmuştur.

Hemen her ayet hakkında yapmış olduğu farklı rivayetlerle tefsir ilminde bir otorite olmuştur.

Muhammed Hüseyin ez-Zehebi,et Tefsir vel Müfessirûn adlı kitabında İbn Abbas’ı tefsirde üstün mertebeye yükselten sebepleri saymıştır:

1-Hz. Peygamber ona dua etmiştir;”Allah’ım,ona kitabı öğret ve onu dinde fakih(mütehassıs) kıl.”

2-Temyiz yaşından sonra Hâne-i Saadette bulunup pek çok şeyi bizzat Resûlullah’tan işitmiştir.

3-Peygamber’in vefatından sonra dailimde tem’ayüz etmiş pek çok sahabiden,özellikle ayetlerin teşri tarihi ve esbâb-ı nüzul konusunda ilim öğrenmiştir.

4-Arap dili ve edebiyatına mükemmel derecede vâkıftır.

5-Ayetleri kendi re’yi ile tefsirde cesaret sahibidir.

Ashâb devrinden itibaren hibru’l-ümme(ümmetin bilgini),Tercümânu’l Kur’ân(Kur’ân’ın Hz.Peygamber’den

sonra en yetkili müfessiri) ünvanlarıyla anılmıştır.

Abdullah b. Abbas’ın tefsirle ilgili rivayetleri Atâ b.Ebî Rabâh tarafından kaleme alınan Garîbu’l Kur’ân adlı kitapta toplanmıştır.

İbn Abbas’ın tefsire yaptığı önemli katkılardan biri de Mübhemâtu’l Kur’ân’a (nakillerden faydalanarak belirsizlik giderilmiş) dair haberlerdir.

Abdulaziz b. Abdullah, Tefsîru İbn Abbas ve Merviyyâtuhu adıyla iki ciltlik kitapta Abdullah b. Abbas’ın çeşitli tefsir rivayetlerini bir araya getirmiştir.

Abdullah Bin Mes’ud: İslamiyet’ten önceki hayatı pek bilinmemektedir. Hz. Peygamber zamanında bütün savaşlara katılmıştır.

Ebû Cehil’ i Bedir Savaşından bir gün önce öldürmüş. Efendimiz tarafından övülmüştür.

Hz. Ömer zamanında Kûfe kadılığı ve Beytü’l – mal idaresi görevini yürütmüştür.

Hz. Osman zamanında da resmi görevlerine devam etmiştir.

Kûfe tefsir ve fıkıh medresesinin temellerini atmıştır.

İbni Mes’ud, Abdullah b. Abbas gibi hadis, tefsir ve fıkıh ilminde bir otorite kabul edilmiştir.

Hz. Peygambere gelen vahyi günü gününe takip etmiş, kendisi için özel bir Mushaf yazmıştır.

Bazı garip kelimelerin anlamlarının kaydetmiş, tefsire katkıda bulunmuştur.

Bu tür ilaveler Hz. Peygamberden duyulan ifadeler olduğu için tefsirde delil olarak kullanılmıştır.

İbni Mes’ud ayetleri tefsir ederken Kur’ân ve Sünnetten faydalanmış.

Bazen de kendi şahsi görüşlerini ortaya koyarak içtihatta bulunmuştur.

Esbab-ı nuzül, nasih- mensuh, Müşkülul Kur’ân, Mübhematul Kur’ân, garip kelimeler, nahvi tahliller vb. konularda müfessirlerin temel

referansı olmuştur.

Ubey b. Ka’b: Ebul münzir ve Ebu’t Tufeyl künyesinin sahibidir. Hazreç kabilesinden dir. Akabe biatına ve Bedir gazvesine katılmıştır.

Hz. Peygamberin Medine’deki ilk vahiy katibidir.

Kıraatte bir otoriteydi. Kur’an’ın nüzulünü takip ederek gelen vahiyleri hususi bir şekilde cem etmiştir.

Kur’an’ı hem yazıya geçirmiş hem de ezberleyip hayatında uygulamıştır.

Hem Tevrat’ tan yararlanmış hem de bazı müşkil konuların bizzat Hz. Peygamberden sorup öğrenmiş.

Bu şekilde Kur’ân ayetlerini açıklaması onun tefsir ilmindeki üstünlüğünün temelini oluşturmuştur.

Ali b. Ebî Tâlib: hz. Ali beş yaşından itibaren Peygamberimizin yanında büyümüş, dokuz on yaşlarında iman etmiştir.

Hicri beşinci ayda Ensar ile Muhacir arasında kurulan muâhât(kardeş edinme) sırasında, Hz Peygamber Hz. Ali’yi kendisine kardeş seçmiştir.

Hicri ikinci yılda Hz. Fâtıma ile evlenmiştir.

Hz. Peygamberin vahiy katipliğini yapmıştır.

Hemen hemen bütün gazve ve seriyyelere katılmış,Hz. Peygamberin sancaktarlığını yapmıştır.

Beş yıl halifelik yapmıştır. 661 tarihinde Abdurrahman b. Mülcem tarafından şehit edilmiştir.

Tefsir, hadis ve fıkıh alanındaki bilgileriyle ashâb-ı kiram arasında otoritedir.

Hz. Peygamber hayatta iken Hz. Ali Kur’ân ‘ın tamamını ezberlemiştir.

Bir konuşmasında; “bana Allah’ın kitabından sorunuz. Allah’a yemin ederim ki Kur’ân’daki her ayetin nerede nâzil

olduğunu bilirim “ demiştir.

Hz. Ali, ahkâm ayetlerinin tefsirinde özellikle hukuki konularda ashâb tarafından çok itimat edilen bir şahsiyet olmuştur.

Hz. Ömer,onun bu yönünü ,”en isabetli hüküm verenimiz Ali idi “sözüyle ortaya koymuştur.

Üç halife de Hz. Ali’nin fikir beyan ettiği dini bir meseleyi başkalarına sorma ihtiyacı hissetmemiştir.Bu durum onun

tefsir ve hukukta güvenilirliğini gösterir.

Tâbiûn dönemi tefsiri:

Tâbiîler,sahâbeden sonra tefsirde önemli rol üstlenen bir nesildir.Peygambere ulaşmamışlar,sahâbîlerdenfaydalanmışlardır.

Tefsirde öncelikle Kur’ân ve Sünnete başvurmuşlar,daha sonra esbâb-ı nüzul,mübhemât(belirsizlik),gaybla ilgili

konularda sahâbîlerin görüş ve tercihlerine müracaat etmişlerdir.

Çünkü bu alanlar aklî muhakeme ve içtihadın dışında kalıyor,fikir yürütmek mümkün olmuyordu.

Tefsirde bazen Ehli kitabın görüşlerine de müracaat ediyorlardı.Bazen de aklî tercihte bulunarak Kur’ân’ı tefsir ediyorlardı.

Mekke Tefsir Mektebi:İlk tefsir mektebi Mekke’de kurulmuştur.

Kurucusu tefsirde en büyük otorite olan Abdullah b.Abbas’tır.

İbn Teymiyye; “Tabiîler içerisinde tefsirde en önde gelenler İbn Abbas’ın öğrencileridir “ diyerek Mekke ekolünde

yetişen öğrencilerin tefsirdeki üstünlüğünü ortaya koymuştur.

Bu ekolün en seçkin öğrencileri;Mücâhid b. Cebr, ikrime b. Abdullah el Berberi, Said b. Cübeyr, Tâvus b.

Keysan,Atâ b. Ebi Rabâh’tır.

Medine Tefsir Mektebi: Tabiîler devrinde kurulan ikinci bir ekoldür.Ubey b. Ka’b’ın faaliyetiyle ortaya çıkmıştır.

Âlim sahâbilerin sayısı diğer ilim merkezlerine göre burada daha fazlaydı.Bu da bu mektebin değerini ortaya koymaktadır.

Bu mektepte yetişenler: Ebu’l Âliye, Muhammed b.Ka’b el Kurazi ve Zeyd b. Eslem gibi ilim otoriteleridir.

Kûfe Re’y Mektebi:

Abdullah b. Mes’ûd tarafından kurulmuştur.

Abdullah b. Mes’ûd Hz. Ömer zamanında Kûfe’ye Kur’ân öğreticisi olarak tayin edilmiş.

Kur’ân’ın anlamını öğrenmek isteyen insanları bilgilendirmek için tefsir faaliyetine başladı.

Bu faaliyet içerik olarak aklî muhakeme ve içtihat temeli üzerine bina edilmişti.Bu sebeple bu ekole re’y ekolü denilmiştir.

Bu ekolün en seçkin isimleri:Alkame b. Kays, Mesrûk b.el-Ecdâ, Esved b. Yezîd, el Hasan el Basrî ve Katâde b. Diâme’dir.

Tâbiûn tefsirinin kaynak değeri: 3 görüş vardır:

1- Tâbiîlerin Kur’ân’a dair yorumları daha çok kendi bilgi birikimlerine dayanmaktadır.

Kur’ân ayetlerini tefsir ederken her zaman hata yapmaları mümkündür.Bu sebeple tefsirleri herhangi bir ayrıcalığa sahip değildir.

Ebû Hanife, “Resûlullah’tan gelen baş göz üstüne,sahabeden gelen hakkında serbestiz, tâbiûndan nakledilene

gelince onlar da insan biz de insanız “ demiştir.

2- Tâbiîler tefsirle ilgili bilgileri genellikle sahabeden almışlardır.Yani kendi tercihlerinden çok sahih sahabe

rivayetlerine dayanır.Bu yüzden tâbiîn tefsiri,sonraki nesiller için güvenilir kaynaktır.

3-Tâbiûn tefsirinden ancak üzerinde ittifak edilen hususlar referans olarak kullanılabilir.Diğerlerini kabul etmek zorunluluğu yoktur.

İbn Teymiyye “Tâbiîlerin üzerinde icma ettikleri görüşlerin hüccet(delil) olduğu hususunda şüphe

edilmemelidir.Fakat ihtilaf halindeki görüşleri ise ne kendileri ne de kendilerinden sonrakiler için delil niteliğindedir “ demiştir.

Tâbiûn tefsirinin genel nitelikleri:

1-Sahabe tefsiri manası kapalı olan ayetlerle sınırlı iken tâbiîler döneminde Kur’ân’ın bütünü tefsire konu olmuştur.

2-Tâbiûn tefsirinde kelime açıklamaları yanında geniş fıkhi izahlar,ayetlerden istinbât (hüküm çıkarma)ve

istidlâl(kıyas) yoluyla çıkarılan hükümler ve tarihi bilgiler de yer almıştır.

3-Şiirle istişhad (şahit gösterme) metoduyla bazı lafızları açıklamak ve bazı garip lügatları şerh (açıklama) ve izah

etmek de bu dönemin bir başka özelliğidir.

4- Tâbiîler Kur’ân’da geçen kıssalarla manası mübhem (belirsiz) olan ayetlerin tafsilatını öğrenebilmek için Ehli

kitap âlimlerine sahabe döneminden daha fazla müracaatta bulunmuşlardır.

5-Bu dönemde de tefsir henüz tedvin (yazıya geçirme) edilmemişti. Tefsire dayalı haberler yine şifâhi(sözlü) aktarılmıştı.

Haberler Mekke,Medine,Kûfe gibi ilim muhitlerindeki ashâbın ileri gelenleri tarafından rivayet edilmişti.

6-Tefsirde bazen kıyas yolunu kullanmışlar.Bu tâbiîler döneminde boşlukların doldurularak tefsire birçok yeni

görüşün ilavesi anlamına gelir.

Tâbiîn müfessirlerinin tefsir kaynakları:

1-Kur’ân’ın Kur’ân’la tefsiri

2- Kur’ân’ın Sünnetle tefsiri

3-Şiirle istişhad(şahid gösterme)etmek.

4-Yahudi ve Hristiyan kültürleri

5-Sahâbi sözleri (görüş ve içtihatları)

6-Kendi içtihatları(görüşleri)

Tefsirin Tedvîni (yazıya geçirilmesi):

Tefsir sahabe ve tâbiûn döneminde sözlü nakil yoluyla aktarılıyordu.

Etbâu’tâbiîn dönemine gelindiğinde tefsir rivayetleri artık yavaş yavaş bir araya toplanarak yazılmaya başlanmış.

Tefsirin korunması açısından,yazıya geçirilmesi çok önemli bir aşamadır.

Tedvîn olayı 150 yıllık bir gecikme ile Hicri 2. Asrın 2.yarısında gerçekleşebilmişti.Gecikmesinin sebepleri:

1-Hz. Peygamber’in vahiy kâtipleri vahiyleri yazıyorlardı. Hz. Peygamber Kur’ân’la karışır endişesiyle hadislerin yazılmasına müsaade etmemiş.

Resûlullah hayatının sonlarına doğru Sahabenin de belli bir olgunluğa erişmesiyle hadislerin yazılmasına izin vermiş.

2-Kur’ân’ın ilk muhatapları ümmi idi.Yani okur yazar değildi.İslâm’ın gelişinden sonra okuma yazmaya önem vermeye başladılar.

3-İlk muhatap kitle yazıdan çok hâfızalarına güveniyordu.

İbnu’l-Cezeri’nin dediği gibi Araplar binlerce beyitlik şiirler ezberliyorlar,hatta nesepleriyle ilgili çok uzun bilgileri hâfızalarında tutuyor ve okuyorlardı.

Tefsîrin Hadisle Birlikte Tedvîni:

Tefsir, ilk defa hadis ilminin bir kolu olarak yazılmaya başlandı.

Yezîd b. Hârun b. es-Sülemi ,Şu’be b.el- Haccâc ve Süfyân es-Sevri gibi bazı muhaddisler,hadisleri toplayıp

yazmak maksadıyla çeşitli İslâm beldelerini dolaşmış, sahih rivayet ve tefsirle ilgili nakilleri elde etmişlerdir.

Bu kişilerin asıl maksadı hadisleri yazmaktı.Hadisleri yazıya geçirirken, Allah Resûlü’nün Kur’ân’a dair açıklamaları

ve esbâb ı nüzul gibi tefsire dair rivayetleri de söz konusu kitaplara kaydettiler.

Tefsîrin Müstakil Olarak Tedvîni:

Tefsir ilk defa hadis ilminin bir kolu olarak yazıya geçirilmiş.Kısa bir süre sonra müstakil bir ilim haline gelmiştir.

Tâbiûn döneminin sonlarına kadar sözlü nakil yoluyla gelen tefsir rivayetleri yanında,insan tefekkürünün gelişmesi

ve bir takım hadiselerin meydana gelmesiyle dirâyet (re’y) tefsiri ortaya çıkmıştır.

Kur’ân’a dair rivayetleri bir araya toplayarak onu baştan sona tefsir eden ilk şahıs Mukâtil b. Süleyman’dır.

Müstakil tefsirler kaleme alan diğer müfessirler:Süfyân es-Sevrî, Yahyâ b. Sellâm,Yahyâ b. Ziyâd el Ferrâ,

Ebû Ubeyde Ma’mer b. el-Müsenna ve Abdürrezzak b. Hemmâm’dır.

Mukâtil b. Süleyman:Merv ve Bağdat’ta ilim tahsil etmiş.Daha sonra Basra’ya gitmiş ve ölünceye kadar orada yaşamıştır.

Selef âlimlerinden Ahmed b. Hanbel ve İmam Şâfii Mukâtil’i tefsir ilminde otorite kabul etmişti.

Mukâtil hicri 2. Asrın ilk yarısında et-Tefsîrü’l-Kebîr adlı kitabı yazmıştır.

Kur’ân’ı başından sonuna kadar mevcut sûre tertibine göre tertibine göre tefsir etmiştir.

Müellif, ayetlerin nüzul sebepleri,nüzul zamanları,kastedilen şahısların kimler olduğu konusunda bilgi vermiş.

Muğlak sözcüklere izahlar getirmiş.

Ehl-i kitabı tavsif eden ayetlerde bol bol şahıs isimlerine yer vermiş.

Süfyânu’s-Sevri:

Tebe-i tâbiînin önemli şahsiyetlerindendir..Hicri 95 veya 97 senesinde dünyaya gelmiş.

Ezber kabiliyeti çok güçlü olduğu için bütün muhaddisler tarafından güvenilir (sîka) bir râvi olduğu ileri sürülmüş.

Eserinin adı Tefsîrüs-Sevrî’dir.

Eserdeki bilgiler Sevri’nin talebesi olan Ebû Huzeyfe Mûsa b. Mes’ûd el Basri tarafından nakledilmiş.

Eserde Kur’ân ayetlerinin bir kısmı tefsir edilmiştir.Sûreler,Hz. Osman’ın Mushafındaki sıraya göredir.İlk eserlerden biri olduğu için kaynak niteliği taşır.

Yahyâ b. Sellâm:

Musannafât (yazılı eser) sahibidir.Tefsîru Yahya adlı eseri vardır.İlk asırlardaki ilim ve kültürü toplayan bir ansiklopedi mahiyetindedir.

Hz. Peygamber,sahabe ve tâbiîlerden gelen nakilleri içerir.

Ayrıca kıraat,lügat,nahiv,tarih ve dini ahkâma ait konularda aklî izahlara da yer verir.

Yahya’nın tefsirinde şiirden nakil gösterme de yoktur.Kelâmi meseleler üzerinde de fazla durmamıştır.

Ferrâ: Asıl adı Yahya b. Ziyad’dır.Kûfe’de doğmuş.Bilgi ve becerisini artırmak için Basra’ya gitmiştir.

Lügat ve tefsir ilmine ilgi göstermiş.Bu konularda büyük lügat âlimi Halil b. Ahmed’den Yûnus b. Habib’ten ders almış.

Tefsir sahasındaki en meşhur eseri, Meâni’l Kur’ân’dır.Bu kitap lügat ve gramer çalışmaları için kaynak olmuştur.

Bu eserdeki dil özelliklerinden hareketle,Arapça’nın sarf ve nahvi tespit edilmiştir.

Ebu Ubeyde Ma’mer b. el-Müsenna:

Basra nahivcilerinin en meşhurlarındandır.

Tenkitçi bir üsluba sahip olduğu için aleyhinde çok şey söylenmiştir. Bazıları Hâricilikle bazılarıda Kaderiyecilikle itham etmiştir.

Tefsir, hadis, fıkıh ve ahbâra dair ilimlerle ilgilenmiş. Yaşadığı dönemin en büyük nahiv bilginiydi.

Mecâzu’l Kur’ân adlı eserini sûre ve ayet tertibine göre kaleme almış. Kur’ân’ın bütününü tefsir etmemiştir.

Abdurrezzâk b. Hemmâm:

Hicaz, Şam ve Irak gibi ilim merkezlerinde Ma’mer b. Raşid, Süfyanus-Sevri, Süfyan b. Uyeyne, Malik b. Enes ve

diğer alimlerden hadis ve fıkıh tahsil etmiştir.

En çok hadis alemi Ma’mer b. Raşid’den yararlanmıştır. 8 sene yanında kalmış, ondan 10 bin hadis yazmıştır.

Ömrünün sonuna doğru gözlerini kaybetmiş, ‘Tefsir’ adıyla bir eser kaleme almıştır.

Eserinde sahâbe, tâbiûn, etbâu’t-tabiinden nakillerde bulunmuştur.

Tercih ve tenkide yer verilmeyen tam bir rivayet tefsiridir. Kur’ân’ın her ayetini içermez.

Not: Tedvîn döneminde yazılan Kur’ân tefsirlerinin ortak özelliği, hepsinin filolojik yani dilbilimsel tefsirler olmalarıdır.

[Medine-web]

TEFSİRTARİHİ VE USULU
VAHİY VE TANIMI (1. ÜNİTE)

v-h-y kelimesinin mastarı olup sözlükte;

-seslenmek -telkin etmek

-yazı yazmak -elçi göndermek

-gizli konuşmak -ilham etmek

-fısıldamak -içgüdü

-emretmek -işaret etmek

-bir şeyi başkasına intikal ettirmek anlamlarına gelir.

terim anlamı;Yüce Allah'ın insanlara ulaştırılmasını istediği mesajlarını,peygamberlerine,alışılmışın dışında gizli bir yolla,süratli bir şekilde bildirmesidir.

VAHYİN BAŞLANGICI

İlk vahiy başlangıcı uykuda(rüyay-ı sadıka) yani,doğru rüya görmekle olmuştur.ilk vahiy alak suresının ilk beş ayeti,ikinci vahiy ise;müddessir suresının baş tarafıdır.

VAHYİN KEYFİYETİ

Allah ile peygamberi arasında bir sırdır.tebliğ eden(elçi )ile tebliğ edilen(muhatap) arasında bir iletişimin olabilmesi için iki şart gerekir

1-mahiyet olarak eşit yani aynı seviyede olmak

2-aralarında ortak bir dil bulunması

Bu yüzden de peygamber cebrailden vahiy alırken iki şekilde almıştır

1-ya melek beşer suretine girmiştir.

2-ya rasullah,beşer suretten melek suretine geçmiştir

VAHYİN ÇEŞİTLERİ

1- Metlüv(okunan)

2-Gayr-ı metlüv(okunmayan)

VAHYİN GELİŞ ŞEKİLLERİ

1-Peygamberin kalbine doğrudan bırakması

2-Bir perdenin arkasından bildirmesi

3-Meleği elçi olarak göndermesi

Rasullullah'a vahiy geliş şekilleri beş şekilde olmuştur;

1-sadık rüyalar

2-Cebrail'in asıl suretiyle görülmesiyle( 3 defa olmuştur.)

3-çıngırak sesine benzer bi sesle (vahyin en ağır şekli)

4-kalbine ilahi vahyin ilka edilmesi

5-Cebrail'in insan suretine girerek getirmesi (vahyin en kolay şekli)

not: Cebrail insan suretine girerken girdiği suret" dıhye el-kelbi"dır

Peygamberimizin Cebrail'i kendi suretinde gördüğü vakitler;

1-peygamberliğin başlangıcında

2-miraçta sıdretül münteha'da

3-hıra mağarasında müddessir suresini indirdiği esnada

VAHİY ESNASINDA GÖRÜLEN HALLER

1-En soğuk günlerde alnının terlemesi

2-ağırlık çökmesi

3-Rasullullah'ın yanında uğultu ve arı uğultusuna benzer sesler

4-sırt ustu yatarak ustunun ortulmesı ,yüzünün kızarması

5-uykusu gelir,vucudu kaskatı kesılır,belli bir noktaya bakardı.

vahiyle-ilham arasında farklar;

1-vahiy kaynağı kesin,ilham kesin dil.

2-vahiy vasıtalı,ilham vasıtasız

3-vahiy olayı son buldu,ilham devam ediyor

4-vahiy bağlayıcı,ilham bağlayıcı değil

5-vahiy umumi ve külli,ilham hususi ve cüzi'dir.

6-vahiyde bilgiler çelişmez,ilhamda çelişir.

VAHİY KATİPLERİ

Mekke: Abdullah b.Sa'd Ebi Sarh

Medine:Übeyy b. Ka'b / Zeyd. b. Sabit

-Ebu Bekir -Zübeyir b. Avvam

-Ömer b. el Hattab -Halid b. Velid

-Ali b. Ebi Talib -Amr İbnu'l As

-Osman b. Affan -Huzeyfe İbnu'l -Yeman

VAHYİN YAZILDIĞI MALZEMELER

-kürek ve kaburga kemikleri -parşömen kağıdı

-işlenmemiş deri -tahtadan yapılmış levha

-ince deri(rakk) -bez parçaları

-çanak-çömlek parçaları

VAHYE AİT BAZI TERİMLER

El-Hadari:seferde ve misafirlikte olmadığı zamanlar

El-Seferi:yolculukta ve savaşta olduğu zamanlar(nisa 176.)

En-Nehari:gündüz inen vahiy

El-Leyli:gece inen vahiy(kasas 56./tevbe 118.)

Es-Sayfi:yaz mevsimide inen vahiy (nisa 176.)

Eş-Şitai:kış mevsiminde inen vahiy(nur 11.26.)

El-Firaşi:yatağındayken inen vahiy(maide 67.)

El-Ardi:yeryüzündeyken inen vahiy

Es-Semai:semada iken vahiy(bakara 285.)

VAHYİN NUZÜL AŞAMALARI

1-Levh-i mahfuz'a inmesi

2-Beytü'l-izze'ye inmesi

3-Hz. Peygamber'e inmesi



NOT:Peygamberimizin okuma-yazma öğretmek için erkekler için görevlendirdiği kişi: Abdullah b. Said b. el-As /Ubade b. Samit

kadınlar için ise: Hafsa^yı görevlendirmiştir



KUR'AN-IN TOPLANMASI(cem')

En önemli gerekçe; yemame savaşında 70 kurra sahabinin şehit edilmesi etkili olmuştur.

Kur'an-ı toplamak için bir araya gelen heyetin başkanlığına "Zeyd. b. Sabit getirilmiştir.

Kur'an-ı toplama işi yaklaşık 1 yıl sürmüştür.

Kur'an-a "mushaf" ismini verilmesi fikri "Abdullah b. Mes'ud "tan cıkmıstır ve kabul edılmıstır.

KUR'AN-IN ÇOĞALTILMASI(İNTİNSAH)

En önemli nedeni; Hz. Osman döneminde ortaya cıkan kıraat farklılıklarını ortadan kaldırıp müslüman arasında birlik ve butunluk sağlanmak istenmesı...



NOT: Bu farklılığa neden olan kıraat şekilleri:

-Ubey b. Ka'b

-Abdullah b. Mes'ud



HZ.Osman'ın Kur'an-ı çoğaltmak için topladığı heyet üyeleri;

1-Zeyd b. Sabit

2-Abdullah b. ez-Zübeyr

3-Said b.el-As

4-Abdurrahman b. Haris

Kur'an-ı Kerim'i çoğaltma işlemleri 5 yıl sürmüştür.

Hz.Osman döneminde çoğaltılan nushalar bugün

-Londra İndia Office Kütüphanesi

-Topkapı Sarayı

-Taşkent tedir.

KUR'AN-IN HAREKELENMESİ VE NOKTALANMASI

İlk defa "Ebu'l -Esved ed-Düeli"bulmuştur.

MUSHAFIN YAZISI(RESMÜ'L- MUSHAF)

Kur'an kelimeleri ve harflerin yazılımında "Osman b. Affan "tarzı tercih edilmiştir.

[Medine-web]

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ
KUR'AN'IN TANITIMI VE UNSURLARI (2. Ünite)
1-Kur'an kelimesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunanlar kimlerdir?CEVAP:1-Ebu Zekeriyya' Yahya b.Ziyad el-Ferra ""Kur'an lafzı "karinetün" kelimesinin çoğulu ve aynı zamanda hemzesiz olarak "el-karain" lafzından türemiştir"" görüşünü ileri sürmüştür.2-Eş'ari ve ona tabi olanlar "" Kur'an kelimesi sözlükte bir şeyi diğer bir şeye yaklaştırmak anlamına gelen karene fiilinden türemiştir"" görüşünü ileri sürmüştür.Bu görüşler doğru değildir.

2-Kur'an kelimesinin hemzesiz türememiş ve alem-i mürtecel olduğunu savunanlar kimlerdir?CEVAP:Şafii ve taraftarlarına göre "Kur'an lafzı hemzeli değildir;Marife yapılmış ve mürteceldir.(Arap dilinde alem-i mürtecel ilk anda bir şeye isim olarak konmuş bundan sonrada başka hiç birşeyde kullanılmayan özel isimdir.)Eğer Kur'an kelimesi alem-i mürtecel olsaydı onun ya tamamen"el"takısı olmadan ya da "el" takısı ile birlikte zikredilmesi gerekirdi.

3-Kur'an kelimesinin hemzeli ve türemiş olduğunu savunanlar kimlerdir?CEVAP:1-Ebu Ubeyde Ma'mer b. el-Müsenna ve ez-Zeccac'a göre "Kur'an lafzı sözlükte toplamak anlamına gelen kara'e'den türemiş fu'lan vezninde bir kelimedir.bu görüşünde kabul edilir bir tarafı yoktur.2-Kutrub "Kur'an lafzı çıkarıp atmak anlamına gelen kara'e'den türemiştir" görüşünü ileri sürmüştür.Bu gerekçede muteber değildir.3-Ebu'l Hasan Ali b.Hazm el-Lihyani tarafından "Kur'an lafzı "okumak"anlamına gelen kara'e den türemiş fu'lan vezninde bir kelimedir." görüşü ileri sürülmştür.bu görüş İslam alimlerinin ekseriyeti tarafından kabul edilmektedir.

4- Kur'an lafzının kökünün ibranice veya süryanice olduğunu ileri süren oryantalistler kimlerdir?CEVAP:Schwally Wellhausen ve Horovitz

5-Kur'an lafzının kökünün ibranice beya süryanice olmadığını ispat eden deliller nelerdir?CEVAP:1-Arapça Süryanice ve ibranice Sami dilleri ailesindendir.Bu dil ailesinin en eskisi üstünü gelişmişi ve zengin kelime hazinesine sahip olanı Arapça'dır.2-Kur'an'da da belirtildiği gibi İslamiyet öncesi Araplar -bir kaç kişi dışında- ümmi bir toplum idi.Sözlü rivayet esastı;edebi ürünler kıssalar ve haberler hafızaya dayanıp şifahi olarak naklediliyordu.Bunların yazıya geçirilmesine hicretin birinci yüzyılından itibaren başlandı.3-Arap edebiyatı ile Arapların sosyal hayatında dinin çok az bir yeri vardı.Yani Kur'an yoktu.olmayan bir şeyi isimlendirme onun şu veya bu dilin şu veya bu kelimesinden türedi demek ise mümkün değildir.

6-Kur’an’ın terim anlamı nedir?CEVAP:Kur’an Hz.Peygambere vahiyle indirilmiş tevatürle nakledilmiş Mushaflarda yazılmış tilavetiyle ibadet edilen bir suresinin –dahi olsa- meydana getirilmesi için meydan okuyan Fatiha suresiyle başlayıp Nas suresiyle sona eren Allah’ın kelamıdır.

7-Mekke döneminde inen ayet ve surelerde yer alan konular nelerdir?CEVAP:şirk ve putperestliğe karşı mucadele konuları yer alır.

8-Medeni olan ayet ve surelerde yer alan konular nelerdir?CEVAP: Çoğunda münafıklar hakkında bilgi veren kısımlar vardır.Ehli kitabın batıl inançları ve yanlış davranışlarını anlatan olaylar tarihi konular ve olaylar anlatılır.Müslümanların yaptıkları savaşlara ve savaş hükümlerine geniş yer verilmiştir.

9-Peygamberimizin Kur’an hakkında söylediği sözlerden bazılarını söyleyiniz.CEVAP: “Ondan sizden öncekilerin ve sizden sonrakilerin haberleri vardır”“Aranızdaki meselelerin çözümü ondadır”“O doğru le yanlışı birbirinden ayırandır”“O incelikleri ve nükteleri bitmek bilmeyen bir hazinedir”10-Hz. Osman dönemin de yazılan Kur’an’a ne ad verilmiştir?CEVAP:İmam11-Fezailu’l-Kur’an nedir?CEVAP: Kur’an’ın tamamını veya bazı sure ve ayetlerini öğrenip okuyan öğreten dinleyen ezberleyen hükümlerine göre amel edenlerin kazanacakları sevapları bazı sure yahut ayetleri şifalı olduğunu bildiren hadisleri içeren literatür için kullanılan bir tabirdir.

12-Kur’an’ın fazileti hakkında yazılan ilk eser kim tarafından yazıldığı ileri sürülmektedir?CEVAP: İmam Şafii’nin Menafi’l-Kur’an

13-Ayet kelimesinin sözlük tanımı nedir?CEVAP:İz açık işaret burhan emare ibret nişane şaşırtıcı iş ve mucize manasına gelmektedir.

14-Ayetlerin tertibi nasıl olmuştur?CEVAP:Nazil olan bütün ayetler bizzat Hz.Peygamber’in göstermiş olduğu yerlere yazdırılmışlardır.Dolayısı ile ayetlerin tertibi tevkifidir yani vahye dayanmaktadır.

15-Kur’an’ın en uzun ayeti hangisidir?CEVAP:Müdayene ayeti denilen Bakara suresinin 282.ayetidir.

16-En son indiğine dair ittifak sağlanan ayet hangisidir?CEVAP: Bakara 2/281(bu ayetin inişinden 9gün sonra Hz.Muhammed vefat etmiştir.)

17-Besmele nedir? Ayet olup olmadığındaki görüşleri açıklayınız.CEVAP: Besmele Yüce yaratıcının en kapsamlı ismi olan ”Allah” adını rahmet ve merhametinin genişliğini ve sonsuzluğunu ifade eden “rahman ve rahim” sıfatlarını bir arada toplayan veciz bir ibaredir.Neml suresinin 30. ayetinde geçmesi nedeniyle besmelenin Kur’an’ın bir ayeti olduğunda bir ihtilaf yokur.Fatiha ile diğer surelerin başındaki besmelelerin bir ayet olup olmadığı ise ihtilaflıdır.-Hanefilere göre surelerin başında bulunan besmeleler bulunduğu süreden ayrı olarak başlı başına birer ayettir.-İmam Şafii ye göre besmele Fatiha’nın başından bir ayettir.Ayrıca diğer surelerin başında bulunan besmelelerin de o süreden bir ayet olduğu şeklinde İmam Şafii’den rivayet vardır.-İmam Malik’e göre sure başlarındaki besmeleler Kur’an’dan değildir.bunlar sureleri birbirinden ayırmak ve teberrük için yazılmışlardır.

18-Tevbe suresinin başında besmele olmamasının nedeni nedir?CEVAP:Besmelenin güven ve rahmet içermesi bu sure ise savaşı emretmesi nedeniyledir.

19-Secde nin sözlük anlamı nedir?CEVAP:aşırı saygı göstermek tevazuyla eğilmek ve alnı yere koymak manalarına gelmektedir.

20-Tilavet secdesi nedir?hükmü nedir?CEVAP:Okunması veya dinlenmesi halinde secde edilmesi gereken ayetlere secde ayeti bu sebeple yapılan secdeyede tilavet secdesi denir.Hanefilere göre vaciptir.

21-Kur'anda kaç secde ayeti vardır?CEVAP:14 secde ayeti vardır.

22-Surenin sözlük ve terim anlamı nedir?CEVAP:Sure sözlükte yüksek rütbe mevki şeref yüksek bina sur gibi manalara gelir. Terim olarak sure "ayetlerden -en az üç ayetten- meydana gelen başı ve sonu bulunan müstakil Kur'an parçası" demektir.

23-Kur'an da kaç sure vardır?En kısa sure ve en uzun sure hangisidir?CEVAP:114 sure vardır.en uzunu 286 ayeti olan Bakara suresi en kısası ise 3 ayetten oluşan Kevser suresidir.


24-Surelerin tertibi nasıl olmuştur?CEVAP:Bu konuda 3 görüş vardır?1-Surelerin tamamının tertibi Hz.Peygamber'e dayanmaktadır.(tevkifi)2-Sahabenin ictihadi ile olmuştur.3-Bir kısmının Hz.Peygamber'in bildirmesiyle bir kısmının da sahabinin ictihadi ile olmuştur.

25-Kur'an ' da sureler uzunluk ve kısalıklarına göre nasıl tasnif edilmiştir?Açıklayınız.CEVAP:1-Es-Sebu't-tuvel:En uzun 7 sure demektir.Bunlar Bakara Al-iİmran Nisa Maide En'am A'raf Enfal-Tevbe2-El-Mi'un: Birinci gruptan sonra gelen ve ayet adedi yüz civarında olan surelerdir.3-El-Mesani:Ayet Adedi yüzden az olan surelerdir.4-El-Mufassal:Mushafın son bölümü olup Kaf suresinin başından Nas suresinin sonuna kadar olan sureleri içine almaktadır.

26-Surelerin isimlendirilmesi nasıl olmuştur?CEVAP:İlk kelimelerinden(lem yekün gibi) Başlarındaki huruf-ı mukatta'a dan(Yasin gibi) Kıssasını ihtiva ettikleri şahsiyetlerden(Nuh gibi) veya topluluklardan (Münafikun gibi) ya da konularının birinden almışlardır.Bazen bir surenin birden fazla ismide bulunmaktadır.(Fatiha suresinin 20 den fazla ismi vardır).Bazen de birden fazla sureye bir isim verilmiştir.

27-Surelerin Mekki ve Medeni oluşları hakkında hangi görüşler vardır?CEVAP:Üç görüş vardır.1-Vahyin indiği mekan dikkate alınarak yapılan taksim.2-Muhattaplar dikkate alınarak yapılan taksim.3-Zaman dikkate alınarak yapılan taksim.Buna göre Hicretten önce inen ayet ve surelere Mekki sonra inen ayet ve surelere de Medeni denir.İşte doğru olan görüş budur.

28-Mekki surelerin özellikleri nelerdir?CEVAP:a)içinde peygamberlerin ve geçmiş milletlerin kıssaları anlatılan şirke ve putperestliğe karşı mücadele vardır.b)Tek Allah inancı nübüvvet ve ahirete iman esasları veciz ifadelerle anlatılır.c)İyi ahlaka sarılmaya ve istikamete teşvik ederler.d)Ayet ve sureler kısa ifadeler hararetli ve vurguludur.e)Kasemlere fazla yer verilmiştir.f)Ruhani cezbeler ve tatlı musiki ahenkler vardır.

29-Medeni surelerin özellikleri nelerdir?CEVAP:a)Ankebut suresi hariç munafıklardan bahsedilen b)Cihada izin veren vecihad hükümlerini beyan eden c)Hudud ve miras paylaşımından bahseden d)İbadat ve muamelat konuları tafsilatlı olarak yer alan e)Ehl-i kitabın batıl inançları ve yanlış davranışları anlatıp onları İslam'a davet eden surelerin hepsi Medenidir.

30-Yedi Harf le ilgili görüşlerin bazılarını söyleyiniz.CEVAP: ihtilaflı bir meseledir.Konuya dair kırk civarda görüş vardır.Bunların belli başlıları şunlardır:1-Yedi harften maksat Arap kabilelerinden meşhur olan yedisinin lehçesidir.2-Meşhur yedi imamın kıraatıdır.3-Aynı manaya gelen çeşitli lafızlardır.4-Yedi vecihtir.Bu görüşü savunanlar çoktur.

31-Kıraat nedir?konusu ve gayesi nedir?cEVAP:Kur'an'ın kelimelerinin eda keyfiyetlerini ve ihtilaflarını nakledenlerine isnat ederek bilmektir.Konusu:Telaffuzlarındaki ihtilaf ve edalarındaki keyfiyet bakımından Kur'an'ın kelimeleridir.Gayesi:Mütevatir kıraatların zabt melekesini elde etmektir.

32-Kıraatların sahih olması için 3 şart vardır.bunlar nelerdir?CEVAP:1-Kıraat sahih ve muttasıl bir senedle Hz.Peygambere ulaşmalı.2-Takdiren ve ihtimalen de olsa Hz.Osman döneminde çoğaltılan nüshalardan birinin hattına uymalı.3-Bir vecihle de olsa Arap dilinin kaidelerine uygun olmalı.

33-Senetleri bakımından kıraatların çeşitleri nelerdir?CEVAP:1-Mütevatir kıraatır2-Meşhur kıraat3-Ahad kıraat4-Şaz kıraat5-Mevzu(uydurma) kıraatAhad Şaz ve mevzu kıraatlar ile Kur'an okumak caiz değildir.

34-Mütevatir kıraat nedir?CEVAP:Yalan üzere ittifak etmeleri aklen mümkün olmayan bir topluluğun diğer bir topluluktan rivayet ettiği kıraata denir.(en önemlisi ve derecesi yüksek olanıdır)

35-Kıraatların bugünkü durumları nasıldır?CEVAP: Asım kıraatı: Bugün Müslümanların ekseriyeti Kur'an'ı Asım Kıraatının Hafs rivayetine göre okumaktadırlar.Nafi kıraatı:Mısır hariçiKuzey Afrika'da yaşayan Müslümanlar.Nafi kıraatının Verş rivayetine göre Kur'an'ı okurlar.Ebu Amr'ın kıraatı:Sadece sudan'ın bir kısmında okunmaktadır.

36-Vakıf ve ibtida nedir?CEVAP: VAKIF:"Kelime üzerinde kıraata tekrar başlamak niyetiyle adet olduğu şekilde nefes alacak kadar bir zaman sesi kesmekten"ibarettir.İBTİDA:"ilk defa okumaya başlamaya veya vakıftan sonra kıraata devam etmek için tekrar başlamaya" denir.Kur'an'ın manasının iyi anlaşılması için bu iki hususa uyulması gerekir.

37-Vakfın kısımları nelerdir?CEVAP:1-Tam vakıf(vakf-ı tam):KEndisinden sonrası ile lafız ve mana yönünden alakası bulunmayan bir kelime üzerinde yapılan vakfa denir.2-Kafi vakıf(Vakf-ı kafi):Kelam lafız ve mana yönünden tamamlanmakla beraber yinede kendinden sonrası ile anlam bakımından bir alakası varsa bu tür yerlerde yapılan vakfa denir.3-Hasen vakıf(vakf-ı hasen):Kelam lafız ve mana bakımından tamamlanmakla beraber Yinede onun kendisinden öncesi veya sonrası ile lafız yönünden bir ilgisi varsa bu vakfa denir.4-Kabih vakıf(Vakf-ı kabih):Kelamilafız ve mana yönünden tamamlanmadan ve kendisinden sonraki lafız ile her iki cihetten şiddetli alakası bulunan yerde yapılan vakfa denir.

38-İbtidanın kuralları nelerdir?CEVAP:1-Vakf-ı tam ve vakf-ı kafi olan yerlerde durduktan sonra peşinden gelen kelimeden başlamak uygundur.2-Vakf-ı hasen ayet sonunda ise takip eden ayetin başından okunarak devam edilir eğer ayet ortasında yapılmışsa mananın bütünlüğünü sağlamak şartıyla o kelimeden veya daha geriden alınarak başlanır.

39-Kur'an'ı Ker'im okuyuş şekilleri nasıldır?CEVAP:1-Tahkik:Kıraat ilminde tahkik her bir harfin hakkını tam vermek medlerini yeterince uzatmak harekeleri birbirinden ayırmak şeddeleri tam yapmak ve gunnelerin hakkını vermek gibi tecvid kurallarını yerine getirmede okuyuş hassasiyetinin en son imkanını kullanarak Kur'an'ı okuma tarzıdır.Buna yakın bir de "tertil" tarzı vardır ki Kur'an'ı acele etmeden dura dura anlaya anlaya okumaya denir.2-Hadr:Kur'an'ı tecvid kaidelerine uyarak hızlı bir şekilde okumaya denir.3-Tedvir:Tahkik ile hadr arasında bir okuyuş tarzıdır.

[Medine-web]

Tefsir Tarihi Ve Usulü
Ünite:1 Kur-an’ın Nuzulu Ve Metinleşmesi
Giriş
Problemlere kalıcı ve gercekçi cözümler üretmek için Kur’an-ı sağlıklı bir şekilde anlamak yorumlamak ve uygulamak hayati bir önem taşımaktadır.
Kur’an – ın Nüzül Süreci : Vahiy
Vahy v-h-y kelimesinin mastarı olup sözlükte gizli ve süratli bir şekilde bildirmek seslenmek gizli konusmak fısıldamak emretmektelkin etmek ilham etmek işaret etmek yazı yazmak bir şeyi başkasına intikal ettirmek elçi göndermek ve iç güdü anlamlarına gelmektedir.
Terim olarak vahiy : Yüce Allah’ın insanlara ulaştırılmasını istediği mesajlarını peygamberlerine alışılmışın dışında gizli bir yolla süratli bir şekilde bildirmesidir.Vahiy hadisesi gizli bir şekilde süratli olarak gerçekleşmektedir.
“İbn Haldun vahiyin bu hususiyetini şu sözlerle ortaya koymaktadır.” “Peygamberlerin Cebrail’den vahiy almaları bir kere göz acıp kapayıncaya kadar gecen bir zaman dilimi içinde gercekleşmiştir.”
Vahyin Başlangıçı : İlk vahiy peygamberimize hira dağında Alak süresinin ilk beş ayetinin inmesiyle başlamıştır.İlk vahiy olayını Hz.Hatice’ye anlatan peygamber efendimiz Hz. Hatice onu tastik etti. Daha sonra Hz.Hatice Hz . Peygamber efendimizi alıp amcasının oğlu Varaka b.Nefel’e götürdü.Peygamber efendimiz ile görüştükten kısa bir süre sonra Varaka b. Nefel vefat etti.O esnada vahiy bir müddet kesintiye uğramıştır.Vahyin bir müddet kesilmesinden (Fetret Devri) sonra ilk defa Müddesir süresinin baş tarafının inmesiyle vahyin gelişi devam etmiştir.
Vahyin Keyfiyeti : Peygamber (elçi ) ile biz insanlara teblidilen (muhatap ) arasında iletişimin sağlanabilmesi için iki şartın olması gerekir.
1. Mahiyet / antolojik olarak eşit yani aynı seviyede olunmalı.
2. Aralarında ortak bir dil / anlaşma vasıtası bulunmalıdır.
Vahyin Çeşitleri : İslam alimleri vahyi metlüv (okunan) ve gayr-i metlüv (okunmayan )olarak ikiye ayırmışlardır.(Sayfa 5-6 Cüvey’nin taksimini okuyun.)
Vahyin Geliş Şekilleri : “Allah bir insanla ancak vahiy yoluyla veya perde arkadasından konuşur yahut bir elçi gönderip izniyle ona dilediğini vahyeder.” (Suara (42) 51.) Ayetine Göre Vahiy 3 Şekilde Gercekleşmiştir.
Allah’ın iletmek istedigi mesajlarıpeygamberinin kalbine doğrudan bırakması / yerleştirmesi.
Vahyi peygamberine bir perde arkasından bildirmesi.
Vahyi getirmekte görevlendirdiği bir meleği elci olarak göndermesi .(Kur-an- Kerim bu şekilde indirimiştir.)
Peygamber Efendimize Vahyin Geliş Şekilleri :
1. Hz. Peygamberin uyurken gördüğü sadık rüyalar.Gördüğü rüyaların gercekleşmesi.(Bu rüyalara “er – rü ‘ya –s-sadika veya er – rü’ya saliha denmektedir.)
2. Cebrail’in asli süretiyle görünerek vahiy getirmesi.
3. Cebrail’in görünmeden cıngırak sesine benzer bir sesle vahiy getirmesi.(Vahyin en ağır şekli)
4. Hz. Peygamber uyanık iken meleğin görünmeksizin onun kalbine ilahi vahyi ilka etmesi.(Ruhul Kuds)
5. Cebrail’in insan suretine girerek vahiy getirmesi.(Peygamber efendimize en kolay gelen vahiy şekli)
Vahiy Esnasında Görünen Haller:
1. Resulullah’ın en soğuk günlerde bile alnın terlemesi.
2. Resulullah’ın üzerine büyük büyük bir ağrlık cökmesi.
3. Resulullah’ın yanında bazen horultuya bazende arı uğultusuna benzer bir ses işitilmesi.
4. Resulullah’ın sırt üstü yatarak üzerinin örtülmesi ve yüzünün kızarması.
5. Bunlardan başka vahiy inerken ; Resullah’ın uykusu gelir vücudu kaskatı kesilir ve ağırlaşır üzerine sekinet iner gözlerini belli bir noktaya dikerdi.
İlham: “Kalpleri tasfiye edilmiş kişilere ani olarak verilen tefekkür ve istidlal dışı bilgiler”kastedilmektedir.
Vahiy ile ilham arasındaki farklar:
1. Vahiy’in Allah katından kesin olduğu ilhamın kaynağının belli olmadığı.
2. Vahiy Vasıtalıilham ise vasıtasız olarak tecelli eder.
3. Vahiy olayı son bulmuşturilham ise devam etmektedir.
4. Vahiy bağlayıcıdırilham ise bağışlayıcı değildir.
5. Vahiy umumi ve külli ilham ise hususi ve cüzidir.
6. Vahiy yoluyla elde edilen bilgiler birbiriyle celişmez;ilhamda ise celişebilir.
Kesf:”Duyular ve akıl yoluyla bilinme imkanı olmayan gaybi hakikatlerin gözle görünürcesine apacık bir şekilde kişiye bildirilmesidir.
Mukaşefe:”Kalp gözünün acılması ve gayb aleminin görülmesini sağlayan hal.”
Vahiy Katipleri: Mekkede ilk vahiy katibi Abdullah b. Sa’d Ebi Sarh’tır.Medinede ise ilk vahiy katipliği yapan kişi Ubey B.Kab’tır.
Vahyin Yazıldığı Malzemeler:
1. Hurma ağacının yaprakları kabukları ve yapraklarının orta damarları.
2. İnçe beyaz taşlar.
3. Kürek ve Kaburga Kemikleri.
4. İşlenmemiş deri.
5. İnce deri(Rakk).
6. Canak çömlek parçaları.
7. Parsömen parcaları.
8. Tahtadan yapılmış levhalar.
9. Bez parcaları.
Vahye Ait Terimler:
El- Hadari:Seferde ve misafirlik halinde inen vahiylerdir.(Kur-an’ın ekserisi bu şekilde nazil olmuştur.)
Es- Seter:Yolculuk ve şavaşta.(Nisa Süresi 176.ayeti)
En -Nehari:Gündüz nazil olan vahiyler.
El – leyli:Gece inen vahiyler.(Kasas S. 56.Ayeti Tevbe S. 15.ayeti)
Es -Sayfa:Yaz mevsiminde.
Eş- Sita :Kış mevsiminde.
El – firaş:Hz.peygamber efendimiz yatağında iken inen vahiyler(Nur Suresi 11 nolu ayet.)
El- Ardi:Hz.Peygamber efendimiz yeryüzünde iken inen vahiyler.
Es – Sema: Hz.Peygamber efendimiz semada iken inen vahiyler.(Bakara 285.ayeti gibi.)
Vahyin Nuzul Aşamaları:
Levh-i Mahfuz’a İnmesi
Beytü’l İzzeye
Hz. Peygamber’e İnmesi: Kur’an-ın parca parca indirilmesi Arap dilinde “Tencimu’L- Kur’an “ terimiyle ifade edilmektedir.
vahyin Hz. Peygamber’e parca parca indirilmesinin hikmetleri:
Müslümanlara kolaylık sağlamıştır.
Hayata geçirme ve anlama kolaylaşmıştır.
İnanmayanların iç yüzleri acıga cıkmıştır.
Müslümanların sordukları sorularlamüşrikmunkire ve munafıkların şüühe ve itirazlarına anında cevab verilmiştir.
Hz.Peygamber ve ashabına (Müslümanlara)moral ve güç kaynağı olmuştur.
Problemlere cözümler getirmiştir.
Hz.Peygamber ve ashabının yaptığı hatalar zamanında düzeltilmiştir.
İlahi irade tarafından değiştirilmesi gereken bazı hükümlerin zamanı gelince değiştirilmesine imkan sağlamıştır.(nasih-mesuh)
Kur’an-nın bir beşer kelamı değil ilahi bir kitap olduğunu göstermeye vesile olmuştur.
Meydan okuma.
Kur-an-ın Mushaflaşma Süreci :
Kur-an-ın ezberlenmesi
Hz. Peygamberin Ezberlemesi:
Sahabenin ezberlemesi :Sahabeyi Kur’an okumaya sevk eden sebepler.
Güclü bir hafızaya sahip olmaları.
Namazda belli bir miktar Kur’an okumanın farz ve vacip oluşu.
Kur’an-nın emir ve yasaklarına uymanın gerekli olması.
Resulullah’ın Kur’an eğitimi ve öğretimi ile bizzat ilgilenmesi.
Kur’an okuyanlara vereiecek sevap ve mükafatın büyük olması.
Kur’an’- ın Yazılmasıeygamber efendimiz ve o zaman ki toplum ümmi bir topluluktu ve okuma yazma bilenler azınlıktaydı.Ancak peygamberimiz eğitim ve öğretime büyük önem vererek gerek ashabını gerekse diğer kişileri eğitim ve öğretime teşvik etmiştir.
Okuma – Yazma öğrenmek amacıyla erkekler için: Abdullah b. Said B. El- As ile Ubabe b. Samit’i kadınlar icinde Hafsa’yı görevlendirmiştir.İstinsah işi bittikten sonra tahsis görülen asıl nüshaResulullah’a teslim edilerek”Hane – i saadette” muhafaza ediliyordu.
Kur’an-ın Toplanması ( Cem )
Peygamber efendimiz hayatta iken Kur’an-ın bir cilt halinde toplanmayışının bazı sebepleri:
• Hz.Peygamber efendimizin hayatta olduğu müddetce vahyin devam etmesi.
• Ayet ve sureler nuzul sürecine göre sıralanmaması.
• Vahy’in tamamlanması ile Hz.Peygamberimiz’in vefatı arasındaki sürenin yetmemesi.
Hz.Ömer Kur’an-ın bir cilt halinde toplanmasını düşünerek Hz. Ebu Bekir’e düşüncesini bildirir ve bu şekilde Kur’an-ın bir cilt halinde toplanması konusunda ikna olur.
Kur’an-ı bir araya toplamak icin Zeyd b.Sabit’in başkanlığında bir heyet kurulur.
Hz.Peygamber efendimizin vefatından 6 ay sonra başlayan Kur’an –ı toplama faliyeti yaklaşık olarak 1 yıl sürmüştür.Toplanan bu nusaya Abdullah bin Mes’ud’un teklifiyle Mushaaf adı verilmiştir.Böylelikle Hz.Ebu Bekir zamanında Kur’an-ın en kücük bir parcasının dahi kaybolmaması için cilt halinde toplanmıştır.
Kur’an-ın Coğaltılması (İstinsah):Kırat farklılıklarını önlemek ve Müslümanlar arasındaki birliğin korunmasını sağlamak icin Hz.Osman döneminde Kur’an –ı Kerim coğaltılmaya ve diğer şehirlere gönderilmeye başlanmıştır.Hz.Osman Kur’an –ı coğaltacak olan heyete bazı kurallar vermiştir.Bu kurallar ve prensipler kur’an coğaltıldı.(Sayfa 21 Prensiblere göz at.)
Kur’an-ın Harekelenmesi ve Noktalanması:
Yanlış okumaları düzeltmek ve gidermek icin yapılan çalışmalardır.İlk önce hareke görevi yapacak sonra şekilleri birbirne benzeyen harfleri ayırmak için noktalar konmuştur.
Ebü’l –Esve ed – Dü –elinin koyduğu bu noktalar hareke yerine konan noktalardır.Bu noktalar tarihte ilk defa Ebü’l- Esved tarafından icat edilmiştir.
Resü’l- Mushaf (Mushafın Yazısı ) : Resü’l- Mushaf “Kur-an-ın kelimelerinin ve harflerinin yazılışında Osman b. Affan’ın tasvip ve tercih ettiği imla şekil ve tarzı” diye tanımlanır.Buna Resm-i Osman’da denir.
Ünite 1 Soruları
Öncelikle özet tarzının içinde kırmızı ile ve ayrılan maddelere dikkat ediniz soru konusunda farklı kaynaktan cıkarılmış soruları ekliyorum belki işinize yarar.
Karma
1. “Kur’an’ın resminde ne sahabenin ve ne de başkalarının hiçbir payı yoktur.O tamamen Peygamber’den olup yevkifidr.” Diyen kimdir?
CEVAP:Abdulaziz ed-Debbağ
2. Kur’an’ı harekeleme ve noktalama işlemini ilk başlatan kişi kimdir?
CEVAP:Ziyad b. Sümeyye
3. Toplanan mushafın özellikleri nelerdir?
CEVAP:1-Bu nüsha en ince ilmi tespit usulleriyle toplanmıştır.
2-Bu nüshaya ancak tilaveti mensuh olmayan ayetler alınmıştır.
3-Bu nüsha yedi harfi ihtiva etmektedir.
4-Bu nüshanın doğruluğu hem ümmetin icma’i ve hem de tevatürle sabitlenmiştir.
4. “Mushaf-ı Osmani’nin hattına muhalefet etmek haramdır” bu söz kime aittir?
CEVAP: Ahmed b. Hanbel
5. “Yazıya gelince Allah ümmet üzerine bundan hiçbirşeyi farz kılmamıştır.Çünkü vahiy katiplerine ve Mushafları yazanlara şu yazıyı kullanacaksın bu yazıyı kullanmayacaksın diye bir emir verilmemiştir.” Diyen kimdir?
CEVAP: Bakıllani
6. Kur’an’ın bir cilt haline getirilmek için kurulan heyetin başkanı kimdi?
CEVAP: Zeyd b. Sabit
7. Mushaf nedir?
CEVAP: Hz.Peygamber’in vefatından 6 ay sonra başlıyan Kur’an’ı toplama faaliyeti yaklaşık 1 yıl sürmüştür.Toplanan bu nüshaya Abdullah b. Mesud’un teklifiyle MUSHAF adı verilmiştir.
8. Peygamberimiz okuma yazma öğretmek amala kimlere görev vermiştir?
CEVAP: Erkekler için Abdullah b.Said b.El-As ile Ubade b.samit’i kadınlar için de Hafsa’yı görevlendirmiştir.
9. İnzal ve nezzele nedir?
CEVAP: İNZAL: Toptan indirme
NEZZELE: Parça parça indirme
10. Kur’an dünya semasına kadir gecesinde toptan indirildi.Oradan da yirmi küsur yıl boyunca parça parça nazil oldu.” Sözü kime aittir?
CEVAP: İbn Abbas
11. Vahiy katipleri kimlerdir?
CEVAP:Mekke de ilk vahiy katibi: Abdullah b.Sa”d b. Ebi Sarh”tır.
Medine de ise ilk vahiy katibi Übeyy b.Ka”b “ tır.
Ondan sonrada Zeyd b.Sabit Ali b.Ebİ Talib
Tefsir Tarihi Ve Usulü

Ünite 2: Kur’an –ın Tanıtımı ve Unsurları
Giriş:
Kur’an İslam dinin en temel kaynağıdır.

Kur’an-ın Tanıtımı

Kur’an Kelimesinin Etimolojisi
İslam alimlerinin görüşleri
“Kur’an kelmesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunanlar”
1. Kur’an lafzı “karinetün” kelmesinin coğulu ve aynı zamanda hemzesiz olan el kerin lafzından türemiştir.(Görüşü ileri sürenler Ebu Zekeriy’ya Yahya b Ziyad el – ferra )
2. Bir şeyi diğerine yaklaştırmak anlamına gelen “karene “filinden türemiştir.(Eş ‘ari ve ona tabi olanlar)
“Kur’an” kelimesinin hemzesiztürememiş ve alem –i mürtecel olduğunu savunanlar”
Safi ve taraftarlarının görüşüdür.Kur’an ‘da toplam 70 defa gecen Kur’an lafsı 50 yerde el takısı ile birlikte 20 yerde el takısı olmadan zikredilmiştir.
“Kur’an kelmesinin hemzeli ve türemiş olduğunu savunanlar”
1. Sözlükte toplamak anlamına gelen “kara’e ‘den türemiş fu’lan vezninde bir kelimedir.(Ebu Ubeyde Ma’mer b. El- Müsenna ve ez – Zeccac)
2. Çıkarıp atmak anlamına gelen “kara’e ‘den türemiştir.(Kutrup)
3. “okumak”anlamına gelen “kara’e ‘den türemiş fu’lan vezninde bir kelimedir.(Ebu’l –Hasan Ali b. Hazm el – Lihyani)Bu görüş islam alimlerinin coğu tarafından kabul edilmektedir.Ayrıca “Kur’an –ın kendiside bu görüşü desteklemektedir.”İkra”lafzı Kur’an –ın ilk inen kelimesidir.
Müşriklerin “Kur’an “köküne dair görüşleri:
Müşrikler “Kur-an lafzını “ Süryanice veya İbranice keryani kelimelerden almıştır demişler.Müşriklerin calışmaları Kur-an –ın orijinal bir kitap olmadığını ve dolayısıyla kendi kitaplarından devşirildiğini kanıtlamaya çalışan asılsız iddalar ortaya koymaktadırlar.
Sonuç olarak “Kur-an “ lafzı İslamiyet /Kur’an ile beraber gelmiş “okumak “anlamındaki kara’e den türemiş fu’lan vezninde Arapca kökenli bir kelimedir.Bunun dışındaki görüşler yanlıştır.Kur’an – ın çeşitli isimleri olduğu bilinmektededir.(55 tane )

Kur’an - ın Terim Anlamı:”Kur’an Hz.Muhammed (s.a.v)’e vahiyle indirilmiştevatürle nakledilmişMushaflarda yazılmış tilavetiyle ibadet edilen bir süresinin – dahi olsa – meydana getirilmesi icin meydan okuyan Fatiha suresi ile başlayıp Nas suresiyle sona eren Allah’ın kelamıdır.
Kur’an – ın Hedefi: Kur’an tüm insanlığı hidayete getirmek amacıyla nazil olmuş evrensel bir ilahi kitaptır.İnsanlığı huzura mutluluğa ulaştıracak yoldur.Onun dışındaki yollar insanlığı huzura ve mutluluğa sevk edecek seviyede değildir.
Kur’an – ın Muhtevası: Kur’an ‘ın muhtevasını n tespiti biraz zordur.Mekki ve Medeni ayet ve surelerin özellikleri ile bağlantılıdır.
Mekki ayet ve surelerde Allah’ın birliği kudreti lutufkarlığıahret günü dirilme gibi uhrevi konular yanında müşriklerle girişilen mücadeleler ve onların anlamsızlığı gibi konulara vurgu edilmektedir.
Medeni sure ve ayetlerde Mekki sure ve ayetlerde ihtiva edilin konuların yanı sıra ibadet ve muamelat konuları ağırlık kazanmıştır.Medeni surelerin coğunda münafıklar hakkında bilgi veren kısımlar vardır.Ayrıca Müslümanların yaptıkları savaslara ve savaş hükümlerine geniş yer verilmiştir.
Kur’an – ın Kitab-ı Mukaddes’le Mukayesesi:
Kur’an Tevrat Zebur ve İncil’i kuşatıcı bir mahiyet arz etmekte ve önceki peygamberlere inanmayıda şart koşmaktadır.Yahudilik ve İslam dini kutsal kitap’a öncelik tanımıştır.Hristiyanlık ise Hz.İsa üzerine temellendirilmiştir.
Kur’an ile diğer kutsal kitaplar arasında vahyedilme kayda geçirme günümüze gelme uslup ve muhteva acısından önemli farklılıklar vardır.Kur’an – ın korunması ve diğer kutsal kitapların korunması bakımından da bir takım değişiklikler mevcuttur.Diğer dinlerin kitapları orjinalliğini yitirmiş olmasına rağmen Kur’an – Kerim ‘de olan bazı konularla benzerlik göstermektedir.
Kur’an – ın Faziletleri (Fezailul – Kur’an ):
Kur’an – ın tamamını veya bazı sure yada ayetlerini öğrenip okuyanöğretendinleyenezberleyenhükümlerine göre amel edenlerin kazanacakları sevapları bazı sure yahut ayetlerin şifalı olduğunu bildiren hadisleri iceren literatür için kullanılan bir tabirdir.İmam Şafi’nin “ Menafi’l Kur’an “ adındaki kitabının bu konuda yazılan ilk eser olduğu ileri sürülmektedir.Fezailu ’l Kur’ an ‘ la ilgili hadisler incelendiğinde 3 kısma ayrıldığı görülür.Bunlar:
1. Kur’an – ın bütünün fezaletine dair hadisler.
2. Kur’an – ın surelerinin fezaletine dair hadisler.
3. Kur’an – ın ayetlerinin fezaletine dair hadisler.
Kur’an – ın Unsurları:
Ayet:Sözlükte ; iz acık işaretburhan emare ibret şaşırtıcı iş ve mucize manasına gelmektedir.Terim olarak ise Kur’an – ın herhangi bir suresinde bir veya birkaç kelime yada cümleden meydana gelen ve başından ve sonundan ayrılmış olan bölümlere denir.Çoğulu ay veya ayat’tır.
Ayetlerin Tertibi : Ayetlerin tertibi tevkidir yani vahye dayanmaktadır.
Ayetlerin Sayısı: Ayetlerin sayısında farklı rivayetler bulunmaktadır.Ayet sayılarının farklılıkları Kur’an ‘ da eksilik veya fazlalık olduğunu göstermez.
En uzun ayet müdaniye ayeti denilen Bakara Suresi’nin 282. Ayettidir.Bu konuda ihtilaf yoktur.Kısa ayeti ise ihtilaflıdır.Bu konudazikredilenler : Müdham****nVel – fecr Yasin vel asr ve’d- duhamüddesir rahman ve Yasin.
İlk ve Son Nazile Olan Ayetler:
İlk inen ayetler Alak suresinin ilk beş ayetidir.Fetret devrinden sonra Müddesir suresinin baş kısmı nazil olmuştur.Son ayet hakkında ise görüş ayrılığı vardır.
Besmele: Tevbe suresinin dışında bütün surelerin başında besmele vardır.Nelm suresinin 30. Ayetinde gecmesi nedeniyle Kur’an – ın bir ayeti olduğunda ihtilaf yoktur.Ama diğerlerinde mezhep imamlarına göre bir takım ihtilaflar vardır.
Secde Ayetleri:Secde ayetleri Kur’an ‘da 14 tanedir.Secde ayeti okunduğunda “tilavet secdesi” yapılmalıdır.Tilavet secdesi hanifilere göre vaciptir.
Sure: Sözlükte yüksek rütbe mevkişerefyüksek binasur gibi manalara gelir.Çoğulu”suver”dir.Terim olarak “ayetlerden en az 3 ayetten meydana gelen başı ve sonu bulunan müstaki Kur’an parcası” demektir.
114 sure vardır.Ubey b.Kab’a göre 87 ‘si Mekki 27’si ise Meddenidir.En uzun süre 286 ayeti olan Bakara süresi en kısası ise “Kevser Suresidir”. Kur’an – ın surelere ayrılması tevkifidiryani vahye dayanır.
Surelerin Tertibi:Surelerin terkibinde farklı görüşler mevcuttur.
Surelerin Tasnifi:
Es- Sebu’t tuvel: En uzun 7 sure demektir.
El – Mi’un:Birinci gruptan sonra gelen ve ayet adedi yüz civarında olan surelerdir.
El – Mesani: Ayet adedi 100’den az olan surelerdır.(Azhap suresinin basından Kaf suresine kadar)
El – Mufassal: Mushafın son bölümü olup Kaf suresinin başından Nas suresinin sonu.
Mekki ve Medeni Sureler:
1. Vahyin indiği mekan dikkate alınarak yapılan taksim Mekke’de inenler Mekki Medine’ de inenler Medeni şeklinde.
2. Muhataplar dikkate alıarak yapılan taksim.Mekke’lilere hitap eden ayetler Mekki Medine’dekilere hitap eden ayetler Medeni şeklinde.
3. Zaman dikkate alınarak yapılan taksim.Hicretten önce inen ayetler ve sureler Mekki sonra inen ayet ve surelere ise Medeni denir.Bu görüş genel olarak doğru bütün ayet ve sureleri içine alacak şekilde olduğundan doğru kabul edilen görüştür.

Mekki Surelerin Özellikleri:
1. İçinde “kella” lafzı olan.
2. Secde ayeti ihtiva eden.
3. Bakara suresi haric icinde Adem ve İblis kıssası yer alan.
4. Bakara ve Al-i İmran suresi hariç başında “huruf-ı mukkatta” bulunan.
5. Bakara suresi haric geçmiş kıssaları anlatan.
6. Ey insanlar ibaresinin bulunması.
Medeni Surelerin Özellikleri:
1. Ankebut suresi hariç munafıklardan bahsedilen.
2. Cihada izin veren ve hükümlerini beyan eden.
3. Hudud ve miras paylaşımından bahseden.
4. Ey iman edenler ibaresinin fazla bulunmaması.
5. İbadet ve muamelat konuları.
6. Ehl-i kitabın batıl inançlarını ve yanlış davranışların anlatıp islam’a davet edenler.

Kur’an – ın Okunması
Yedi Harf:”el –ehrufu’s- seb’a” iki kelimeden meydana gelmiştir.”Ehruf” sözlükte bir şeyin uçu ve kenarı sivri ve keskin yerivecihuslupkırat ve lugat anlamlarına gelen “ harf” kelimesinin coğuludur.Yedi anlamına gelen “Seb’a” kelimesinin manası hakkında görüş ayrılığı vardır.
Yedi harf ile ilgili bir cok hadis bulunmaktadır.(Ubey b. Ka’b rivayeti mesela sayfa 45 bakın.)Bu konu ihtilaflı bir konudur.Konuya dair 40 kadar rivayet vardır.
Kıraat İlmi : Kur’an-ın kelimlerinin eda keyfiyetlerini ve ihtilaflarını nakledenlerine isnat ederek bilmektir.Gayesi: Mütevatir kıratların zabt melekesini elde etmektir.
Sahih Kıraatın Şartları:
1. Kıraat sahih ve muttasıl bir sendle Hz. Peygamber’e (s.a.v) ulaşmalı.
2. Takdiren ve ilmende olsa Hz. Osman döneminde çoğaltılan nüshalardan birinin hattına uymalı.
3. Bir vecihlede olsa Arap dilinin kaidelerine uygun olmalı.
Senetleri Bakımından Kıraat Çeşitleri:
1. Mütevatir Kıraat
2. Meşhur Kıraat
3. Ahad Kıraat
4. Şaz Kıraat : (Senedi sahih olmayan kıraat )
5. Mevzu (Uydurma ) Kıraat
Kıraatların Bugünkü Durumu
• Asım Kıraatı:Çoğunluk Kur’an – ı Asım Kıraatının Hafs riayavetine göre okumaktadır.
• Nafi Kıraatı:Mısır hariç kuzey frika’da yaşayan Müslümanlar Kur’an-ı Nafi kıratının Verş riyavetine göre okumaktadırlar.
• Ebu Amr’ın Kıraatı:Sadece Sudan’ın bir kısmı.
Vakıf ve İbtida:”Kelime üzerinde kırata tekrar başlamak niyetiyleadet olduğu şekilde nefes alacak kadar bir zaman sesi kesmekten “ibarettir.İbtida “ilk defa okumaya başlamaya veya vakiftan sonra kırata devam etmek için tekrar başlamaya” denir.
Vakfın Kısımları:
1. Tam Vakıf (Vakf-ı tam Vakf-ı lazım vakf-ı vacip) : Kendisinden sonrası ile mana yönünden alakası bulunmayan bir kelime üzerinde yapılan vakfa tam vakıf denir.
2. Kafi Vakıf(Vakf-ı Kafi):Kelam lafız ve mana yönünden tamamlanmakla beraber yine kendinden sonrası ile anlam bakımından bir alakası varsa bu tür yerlerde yapılan vakfa denir.
3. Hasen Vakıf(Vakf-ı Hasen ):Vakf-ı hasen ayetin başında veya ortasında olabilir.
4. Kabih Vakıf(Vakf-ı Kabih):Vakf-ı kabihdekelam tamamlanmadığı için okunandan bir mana anlşılmaz.
Kur’an okurken durulması gereken yerlere bir takım harfler konmustur.
1. Mim :Mutlaka durmak gerekir.Geçilirse mana bozulur.
2. TI Vakf-ı mutlak)Cim (Vakf-ı caiz)Kıf (dur):Bunlarda durmak evladırgecmek caizdir.Ceçilirse geriden başlanmaz.
3. Ze(Vakf-ı mücevvez)Sad (Vakf-ı murahhas)Kaf ve sili :Bu işaretlerde geçmek güzel durmak ise caizdir.
4. Laurma
5. Ayn:Bir konunun veya kıssanın bittiğini ve başka bir konu ve kıssanın başladığını gösterir.
6. İki grup üç nokta (Vakf-ı muaneka / Vakf-ı murakabe)
7. Kef
8. Sin :Sekte:
İbtidanın Kuralları : Sayfa 50 yi gözden geçirin.
Kur’an- Kerim’in Okuyuş Şekilleri:Kıraat alimlerine göre Kur’an 3 şekilde okuna bilmektedir.
1. Tahkik: Kur’an okumada bütün unsurları ile tam hakkını verecek ve okuyuş hassasiyetinde en son imkanı kullanarak Kur’an okuma tarzıdır.
“Tertil”: Kur’an dura dura acele etmeden anlaya anlaya okumaya denir
2. Hadr:Tecvidli hızlı okuma.
3. Tedvir:Tahkik ile hadr arasındaki okuma tarzı.
Ünite 2 Soruları
Öncelikle özet tarzının içinde kırmızı ile ve ayrılan maddelere dikkat ediniz soru konusunda farklı kaynaktan cıkarılmış soruları ekliyorum belki işinize yarar.
Karma
1. Kur'an lafzının kökünün ibranice veya süryanice olduğunu ileri süren oryantalistler kimlerdir?
CEVAP:Schwally Wellhausen ve Horovitz
2. Kur’an’ın terim anlamı nedir?
CEVAP:Kur’an Hz.Peygambere vahiyle indirilmiş tevatürle nakledilmiş Mushaflarda yazılmış tilavetiyle ibadet edilen bir suresinin –dahi olsa- meydana getirilmesi için meydan okuyan Fatiha suresiyle başlayıp Nas suresiyle sona eren Allah’ın kelamıdır.

3. Fezailu’l-Kur’an nedir?
CEVAP: Kur’an’ın tamamını veya bazı sure ve ayetlerini öğrenip okuyan öğreten dinleyen ezberleyen hükümlerine göre amel edenlerin kazanacakları sevapları bazı sure yahut ayetleri şifalı olduğunu bildiren hadisleri içeren literatür için kullanılan bir tabirdir.

4. En son indiğine dair ittifak sağlanan ayet hangisidir?
CEVAP: Bakara 2/281(bu ayetin inişinden 9gün sonra Hz.Muhammed vefat etmiştir.)

5. Tevbe suresinin başında besmele olmamasının nedeni nedir?
CEVAP:Besmelenin güven ve rahmet içermesi bu sure ise savaşı emretmesi nedeniyledir.

6. 25-Kur'an ' da sureler uzunluk ve kısalıklarına göre nasıl tasnif edilmiştir?Açıklayınız.
CEVAP:1-Es-Sebu't-tuvel:En uzun 7 sure demektir.Bunlar Bakara Al-iİmran Nisa Maide En'am A'raf Enfal-Tevbe
2-El-Mi'un: Birinci gruptan sonra gelen ve ayet adedi yüz civarında olan surelerdir.
3-El-Mesani:Ayet Adedi yüzden az olan surelerdir.
4-El-Mufassal:Mushafın son bölümü olup Kaf suresinin başından Nas suresinin sonuna kadar olan sureleri içine almaktadır.

7. Kur'an kelimesinin hemzesiz türememiş ve alem-i mürtecel olduğunu savunanlar kimlerdir?
CEVAP:Şafii ve taraftarlarına göre "Kur'an lafzı hemzeli değildir;Marife yapılmış ve mürteceldir.(Arap dilinde alem-i mürtecel ilk anda bir şeye isim olarak konmuş bundan sonrada başka hiç birşeyde kullanılmayan özel isimdir.)Eğer Kur'an kelimesi alem-i mürtecel olsaydı onun ya tamamen"el"takısı olmadan ya da "el" takısı ile birlikte zikredilmesi gerekirdi.

8. Kur'an'ı Ker'im okuyuş şekilleri nasıldır?
CEVAP:1-Tahkik:Kıraat ilminde tahkik her bir harfin hakkını tam vermek medlerini yeterince uzatmak harekeleri birbirinden ayırmak şeddeleri tam yapmak ve gunnelerin hakkını vermek gibi tecvid kurallarını yerine getirmede okuyuş hassasiyetinin en son imkanını kullanarak Kur'an'ı okuma tarzıdır.Buna yakın bir de "tertil" tarzı vardır ki Kur'an'ı acele etmeden dura dura anlaya anlaya okumaya denir.
2-Hadr:Kur'an'ı tecvid kaidelerine uyarak hızlı bir şekilde okumaya denir.
3-Tedvir:Tahkik ile hadr arasında bir okuyuş tarzıdır.

9. Vakıf ve ibtida nedir?
CEVAP: VAKIF:"Kelime üzerinde kıraata tekrar başlamak niyetiyle adet olduğu şekilde nefes alacak kadar bir zaman sesi kesmekten"ibarettir.
İBTİDA:"ilk defa okumaya başlamaya veya vakıftan sonra kıraata devam etmek için tekrar başlamaya" denir.
Kur'an'ın manasının iyi anlaşılması için bu iki hususa uyulması gerekir.


10. Mütevatir kıraat nedir?
CEVAP:Yalan üzere ittifak etmeleri aklen mümkün olmayan bir topluluğun diğer bir topluluktan rivayet ettiği kıraata denir.(en önemlisi ve derecesi yüksek olanıdır)


11. Kur'an kelimesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunanlar kimlerdir?
CEVAP1-Ebu Zekeriyya' Yahya b.Ziyad el-Ferra ""Kur'an lafzı "karinetün" kelimesinin çoğulu ve aynı zamanda hemzesiz olarak "el-karain" lafzından türemiştir"" görüşünü ileri sürmüştür.
2-Eş'ari ve ona tabi olanlar "" Kur'an kelimesi sözlükte bir şeyi diğer bir şeye yaklaştırmak anlamına gelen karene fiilinden türemiştir"" görüşünü ileri sürmüştür.
Bu görüşler doğru değildir.


12. Mekke döneminde inen ayet ve surelerde yer alan konular nelerdir?
CEVAP:Şirk ve putperestliğe karşı mucadele konuları yer alır.

[Medine-web]

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ 1.ÜNİTE KUR”AN “IN NÜZUL SÜRECİ:VAHİY
1- Kuran kaç yılda indirilmiştir?
CEVAP:23 yılda

2-vahyin sözlük anlamları nelerdir?
CEVAP: gizli ve süratli bir şekilde bildirmek seslenmek gizli konuşmak fısıldamak emretmek telkin etmek ilham etmek işaret etmek yazı yazmak bir şeyi başkasına intikal ettirmek elçi göndermek ve içgüdü

3-Vahyin terim anlamı nedir?
CEVAP:Yüce Allahın insanlara ulaştırılmasını istediği mesajlarını peygamberlerine alışılmışın dışında gizli bir yolla süratli bir şekilde bildirmesidir.

4-Vahyin çeşitleri nelerdir?
CEVAP: İslam alimleri vahyi Metlüv(okunan) ve gayr-i metlüv(okunmayan) olarak 2 ye ayırmışlardır.Cüveyni nin taksimi şöyledir:
1-Allah cebraili “Allah şöyle yapmanı emrediyor” diye Resulüne gönderir.Cebrailde Allah”ın dediklerini kavrayarak Hz.peygambere gelir ve rabbinin söylediklerini ona iletir.
2-Yüce Allah Cebrail e ”bu kitabı/metni Peygmbere aynen oku “ diye emreder; Cebrail de en ufak bir değişiklik yapmadan Allah ın kelamını olduğu gibi/harfiyen Resulallaha indirir.

5-Vahyin geliş şekilleri nelerdir?
CEVAP: (Şura(42) 51) Bu ayete göre vahiy 3 şekilde gerçekleşmiştir.
1-Allahın iletmek istediği mesajları peygamberinin kalbine doğrudan bırakması
2-Vahyi Peygamberine bir perde arkasından bildirmesi.
3-Vahiy getirmekle görevlendirdiği bir meleği elçi olarak göndermesi Kuran bu şekilde yani Cebrail vasıtasıyla indirilmiştir.

6-Peygamberimize gelen vahiy şekilleri nelerdir?
CEVAP:1-Hz.Peygamber in uyurken gördüğü sadık rüyalar.(Sadık rüya ile hiçbir ayet ve süre inmemiştir)
2-Cebrailin asli suretiyle görünerek vahiy getirmesi(necm (53) 13-14)
3-Cebrailin görünmeden çıngırak sesine benzer bir sesle vahşy getirmesi
4-Hz Peygamber uyanık iken meleğin görünmeksizin onun kalbine ilahi vahyi ilka etmesi.
5-Cebrailin insan suretine girerek vahiye getirmesi

7-Vahy sırasında Peygamberimizde görünen haller nelerdir?
CEVAP:1-Resulallahın en soğuk günlerde bile alnının terlemesi.
2-Resulallahın üzerine büyük bir ağırlığın çökmesi
3-Resulallahın yanında bazen horultuya bazende arı uğultusuna benzer bir ses işitilmesi
4-resulallahın sırt üstü yatarak üzerinin örtülmesi ve yüzünün kızarması.
5-Bunlardan başka vahiy inerken Resulallahın uykusu gelir vücudu kaskatı kesilir ve ağırlaşır üzerine sekinet iner gözlerini belirli bir noktaya dikerdi.

8-Vahiyle ilham arasındaki farklar nelerdir?
CEVAP:1-Peygamberler kendilerine indirilen vahyin Allah katından olduğunu kesin olarak bilirler.İlhamın kaynağı belli olmadığı için onu alanlar onun nereden geldiğini bilemezler.
2-Vahiy vasıtalı ilham ise vasıtasız olarak tecelli eder.
3-Vahiy olayı son bulmuştur ilham ise devam etmektedir.
4-vahiy bağlayıcıdır ilham ise bağlayıcı değildir.
5-Vahiy umumi ve külli ilham ise hususi ve cuzidir.
6-Vahiy yoluyla elde edilen bilgiler birbirleriyle çelişmez;ilham ile elde edilen bilgiler ise birbirleriyle çelişebilir.

9-Mükaşefe nedir?
CEVAP: Kalp gözünün açılması ve gayb aleminin görülmesini sağlayan hal


10-Vahiy katipleri kimlerdir?
CEVAP:Mekke de ilk vahiy katibi: Abdullah b.Sa”d b. Ebi Sarh”tır.
Medine de ise ilk vahiy katibi Übeyy b.Ka”b “ tır.
Ondan sonrada Zeyd b.Sabit Ali b.Ebİ Talib

11-Vahyin yazıldığı malzemeler nelerdir?
CEVAP: Hurma ağacının yaprakları kabukları ve kabuklarının orta damarları – ince beyaz taşlar – kürek ve kaburga kemikleri – işlenmemiş deri – ince deri (rakk) – Çanak çömlek parçaları – Parşömen parçaları- Tahtadan yapılmış levhalar – bez parçaları

11-Vahye ait bazı terimleri açıklayınız?
CEVAP:EL-HADARİ: Hz. Peygamber seferde ve misafirlikte bulunmadığı zamanlarda inen vahiylerdir.
EL-SEFERİ:Hz. Peygamber yolculukta veya savaşta bulunduğu sırada nazil olan vahiylerdir.
EL-NEHARİ:Gündüz nazil olan vahiylerdir.
EL-LEYLİ: Geceleyin inen vahiylerdir.
EL-SAYFİ:Yaz mevsiminde nazil olan vahiylerdir.
EŞ-ŞITAİ: Kış mevsiminde nazil olan vahiylerdir.
EL-FİRAŞİ:Hz.Peygamber yatağında iken nazil olan vahiylerdir.
EL-ARDİ:Hz.Peygamber yeryüzünde iken nazil olan vahiylerdir.
E-SEMAİ:Hz Peygamber semada iken inen vahiylerdir.

12-Vahyin nuzül aşamaları nelerdir?
CEVAP:Vahyin yüce Allah’tan Hz.Peygamber’e inişine kadar olan nüzul aşamaları şunlardır:
Lev-i Mahfuz’a inmesi -Beytü’l izze’ye inmesi(yakın sema) -Hz.Peygamber’e inmesi

13-“Kur’an dünya semasına kadir gecesinde toptan indirildi.Oradan da yirmi küsur yıl boyunca parça parça nazil oldu.” Sözü kime aittir?
CEVAP: İbn Abbas

14- inzal ve nezzele nedir?
CEVAP: İNZAL: toptan indirme
NEZZELE: parça parça indirme

15-Tencimu’l Kur’an nedir?
CEVAP: Kur’an’ın Hz. Peygambere toplu olarak bir defada değil peyderpey parça parça indirilmesi demektir.

16-peygamberimiz okuma yazma öğretmek amala kimlere görev vermiştir?
CEVAP: erkekler için Abdullah b.Said b.El-As ile Ubade b.samit’i kadınlar için de Hafsa’yı görevlendirmiştir.

17-Kur’an’ın yazdırıldğına dair deliller nelerdir?
CEVAP:1-ger şeyden önce Kur’an’ın bir ismininde “el-Kitap” olması onun yazıldığını göstermektedir.
2-şu ayetler kur’anîn yazıldığını ortaya koymaktadır.(abese(80) 12-16 (beyine(98) 2-3) (Tur(52) 1-3)
3-Resulallah şöyle buyurmuştur:”benden Kur’an’dan başka bir şey yazmayınız.Kim benden Kur’an’ın dışında bir şey yazmışsa onu imha etsin.
4-Hz.Ömer’in Müslüman olmaı hadisesinde kız kardeşi Fatıma’ın elinde bulunan Taha süresinin baş tarafının yazılı bulunduğu sahife de Kur’an’ın yazıldığını gösteren önemli bir delildir.
5-Abdullah b.Ömer şöyle demektedir:”biz Kur’an üzerimizde iken düşman ülkesine gitmekten menedilmiştik.Bunun sebebi o yazılı metinlerin düşman eline geçme korkusu idi.”
6-Bera b.Azib şunu anlatmaktadır Nisa(4) 95) ayeti nazil olunca resulallah bana ”Zeyd’i çağır kalem ve mürekkep getirsin”dedi.Zeyd istenenler
18-Peygamberimiz zamanında kur’an’ın tamamını kimlerin topladığı rivayet edilmiştir?
CEVAP: Ali b.Ebi Talib Sa’d b. Ubeyd b. En Numan b.amr b.Zeyd Ebu’d-Derda’ Uveymir b.Zeyd Muaz b. Cebel Ebu zeyd b. Sabit Zeyd b. Sabit Übey b.Ka’b Ubeyd b.Mu’aviye

19-Peygamberimizin yaşadığı dönemde kur’an ‘ın cilt halinde toplanmayışının nedenleri nelerdir?
CEVAP:1-Hz.Peygamber hayatta olduğu müddetçe vahiy devam ediyordu.Bu nedenle bazı ayetlerin neshedilme ihtimali vardı.
2-Ayet ve sureler nuzül tarihine göre sıralanmıyordu.Bazen daha önce bir sureye sonradan inen bazı ayetler ilave ediliyordu.
3-Vahyin tamamlanmasıyla Hz.Peygamberin vefatı arasındaki süre Kur’an’ın bir cilt halinde toplanmasına yetecek kadar değildi.

20-Kur’an’ın bir cilt halinde toplanmasının en önemli nedeni nedir?
CEVAP: Yemame savaşında 70(bazılarına göre 500 veya 700) kurra sahabinin şehid edilmesi olduğu öne sürülmektedir.

21-Kur’an’ın bir cilt haline getirilmek için kurulan heyetin başkanı kimdi?
CEVAP: Zeyd b. Sabit

22-Zeyd b. Sabit’in Bu işin başına geçirilmesinin nedenleri nelerdir?
CEVAP:1-Zeyd uzun süre vahiy katipliği yapan bir kişi idi.
2-Resulallah hayatta iken Kur’an’ın tamamını toplamıştı.
3-Zeyd Kur’an’ın tamamını ezberleyen ve onu en güzel şekilde okuyan sahabilerden biriydi.
4-Zeyd çok zeki bir kişi idi.
5-Zeyd bütün Müslümanların güvenini kazanmış bir kişiydi.

23-Hz Ebu Bekir Hz.Ömer ve zeyd’e kur’an için ne talimatı vermiştir?
CEVAP: “Biri size Allah’ın kitabından bir ayeti iki şahitle birlikte getirdiği zaman onu kaydedin”

24-Mushaf nedir?
CEVAP: Hz.Peygamber’in vefatından 6 ay sonra başlıyan Kur’an’ı toplama faaliyeti yaklaşık 1 yıl sürmüştür.Toplanan bu nüshaya Abdullah b. Mesud’un teklifiyle MUSHAF adı verilmiştir.

25-Kur’an’ın Mushaf haline getirilmesinden sonra Zeyd. B.Sabit onu baştan sona okumuş ve nerelerde eksiklik olduğunu fark etmiş ve kimin şahitliğinde eklemiştir?
CEVAP: Ahzab suresinin 23. ayeti ve Tevbe suresinin son 2 ayeti… ve bunları Huzeyme b.Sabit’in yanında eklemiştir.

26-Toplanan mushafın özellikleri nelerdir?
CEVAP:1-Bu nüsha en ince ilmi tespit usulleriyle toplanmıştır.
2-Bu nüshaya ancak tilaveti mensuh olmayan ayetler alınmıştır.
3-Bu nüsha yedi harfi ihtiva etmektedir.
4-Bu nüshanın doğruluğu hem ümmetin icma’i ve hem de tevatürle sabitlenmiştir.

27-Kur’an kimin döneminde çoğaltılmıştır?
CEVAP:Mushaf Hz.Ebu Bekir’e teslim edilmiş ve vefatına kadar onun yanında kalmıştır.Onun vefatından sonra Hz.Ömer’e onun da vefatıyla Hz.Ömer’in kızı Hafsa’ya verilmiştir.Hz. Osman Mushaf’ı esas alarak Kur’an’ı çoğaltmıştır.

28-Hz. Osman Kur’an’ı çoğaltacak olan heyete hangi prensiplere göre çalışma talimatı vermiştir?
CEVAP:1-Çoğaltmada Ebu Bekir döneminde toplanan Mushaf esas alınacaktır.
2-Çoğaltılacak nüshalara Hz Peygamber’in son arzda okumuş olduğu bir harf alınacak geriye kalan 6 harf alınmayacaktır.
3-Bu nüshalara tilaveti neshedilmiş ayetler yazılmayacaktır.
4-Heyetteki üyeler arasında lehçe bakımından herhangi bir ihtilaf çıkarsa Kureyş lehçesi tercih edilecektir.
5-Birkaç Kur’an nüshası istinsah edilerek çeşitli beldelere gönderilecektir.Bu beldelere gönderilen Kur’an nüshalarına uyan diğer nüshalar aynen kalacak uymayanlar bunlara göre tashih edilecek tashihi mümkün olmayanların ise ya imhası ya da mürekkeplerinin silinmesi sağlanacaktır.
6-Sureler bugün elimizdeki Kur’an’larda olduğu şekilde tertip edilecektir.
7-Çeşitli maksatlarla kaydedilen birtakım özel not ve kayıtlar bu Mushaflara yazılmayacaktır.
29-Kur’an’ın çoğaltılması(istinsahı) kaç yıl sürmüştür?
CEVAP: hicretin 25.yılında başladığı istinsah işi 5 yılda bitmiştir.

30-Hz.Osman döneminde çoğaltılan nüshaları günümüzde nerelerde bulmak mümkün?
CEVAP: Londra’daki Indİa Office kütüphanesinde Topkapı sarayında ve Taşkent’te

31-Kur’an’ı harekeleme ve noktalama işlemini ilk başlatan kişi kimdir?
CEVAP:Ziyad b. Sümeyye

32-Kur’an’ın harekelenmesi ve noktalanması nasıl olmuştur?
CEVAP: Rivayete göre Basra valisi Ziyad b.Sümeyye Ebu’l-Esved ed –Dü’eli’ye müracaat ederek ondan Kur’an’a yanlış okumaları önlemek için bazı işaretler koymasını istedi.Ziyad ona 30 kadar katip gönderdi.Ebu’l Esved ed-Dü’eli’ Abdu’l-Kays’dan olan birini tercih etti.Katibe 2Bir eline Mushaf’ı diğer eline de mürekkep renginden farklı olan bir boya al bir harfi fetha okuduğunu duyunca onun tam üstüne kesre okuduğumda altına ötre okuduğumda önüne veya ortasına bir nokta Tenvinli okuduğumda ise iki nokta koy2 şeklinde talimat verdikten sonra Kur’an’ı yavaş yavaş okumaya başladı.O okudukça katipta noktakları koyuyordu.Noktalanması tamamlanan sayfayı katip Ebu’l-Esved ed-Düeli’ye veriyor o da bu sayfayı kontrol ettikten sonra devam ediyorlardı.

33-Resmü’l-Mushaf ne demektir?
CEVAP: “Kur’an’ın kelimelerinin ve harflerinin yazılışında Osman b. Affan’ın tasvip ve tercih ettiği imla şekil ve tarzı” buna Resm-i Osmani de denmektedir.

34-Hz.Osman döneminde Mushaf çoğaltılırken bugünkü yazım kurallarından farklı bir yazı stili kullanılmıştır.Bunlardan bazılarını sayınız.
CEVAP:1-Hazif yapılması.Yani kelimeden harf düşürülmesi demektir.
2-Fazladan harf ilave edilmesi.Mesela çoğul ya da çoğul hükmünde olan kelimelerin sonunda bulunan vavdan sonra elif ilave etmek gibi.
3-Bedel.Yani bir harfin yerine başka bir harfin yazılması.
4-Fasl ve vasl.Vasl kelimenin son harfinin onu takip eden kelimenin baş harfiyle kaynaştırılması demektir.Fasl ise kelimenin son harfinin takip eden kelimenin ilk harfiyle kaynaştırılması demektir.
5-İki kırata da elverişli olacak şekilde yazma.

35-“Mushaf-ı Osmani’nin hattına muhalefet etmek haramdır” bu söz kime aittir?
CEVAP: Ahmed b. Hanbel

36-“Kur’an’ın resminde ne sahabenin ve ne de başkalarının hiçbir payı yoktur.O tamamen Peygamber’den olup yevkifidr.” Diyen kimdir?
CEVAP:Abdulaziz ed-Debbağ

37-“Yazıya gelince Allah ümmet üzerine bundan hiçbirşeyi farz kılmamıştır.Çünkü vahiy katiplerine ve Mushafları yazanlara şu yazıyı kullanacaksın bu yazıyı kullanmayacaksın diye bir emir verilmemiştir.” Diyen kimdir?
CEVAP: Bakıllani



ÜNİTE 2
KUR'AN'IN TANITIMI VE UNSURLARI
1-Kur'an kelimesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunanlar kimlerdir?
CEVAP:1-Ebu Zekeriyya' Yahya b.Ziyad el-Ferra ""Kur'an lafzı "karinetün" kelimesinin çoğulu ve aynı zamanda hemzesiz olarak "el-karain" lafzından türemiştir"" görüşünü ileri sürmüştür.
2-Eş'ari ve ona tabi olanlar "" Kur'an kelimesi sözlükte bir şeyi diğer bir şeye yaklaştırmak anlamına gelen karene fiilinden türemiştir"" görüşünü ileri sürmüştür.
Bu görüşler doğru değildir.

2-Kur'an kelimesinin hemzesiz türememiş ve alem-i mürtecel olduğunu savunanlar kimlerdir?
CEVAP:Şafii ve taraftarlarına göre "Kur'an lafzı hemzeli değildir;Marife yapılmış ve mürteceldir.(Arap dilinde alem-i mürtecel ilk anda bir şeye isim olarak konmuş bundan sonrada başka hiç birşeyde kullanılmayan özel isimdir.)Eğer Kur'an kelimesi alem-i mürtecel olsaydı onun ya tamamen"el"takısı olmadan ya da "el" takısı ile birlikte zikredilmesi gerekirdi.

3-Kur'an kelimesinin hemzeli ve türemiş olduğunu savunanlar kimlerdir?
CEVAP:1-Ebu Ubeyde Ma'mer b. el-Müsenna ve ez-Zeccac'a göre "Kur'an lafzı sözlükte toplamak anlamına gelen kara'e'den türemiş fu'lan vezninde bir kelimedir.bu görüşünde kabul edilir bir tarafı yoktur.
2-Kutrub "Kur'an lafzı çıkarıp atmak anlamına gelen kara'e'den türemiştir" görüşünü ileri sürmüştür.Bu gerekçede muteber değildir.
3-Ebu'l Hasan Ali b.Hazm el-Lihyani tarafından "Kur'an lafzı "okumak"anlamına gelen kara'e den türemiş fu'lan vezninde bir kelimedir." görüşü ileri sürülmştür.bu görüş İslam alimlerinin ekseriyeti tarafından kabul edilmektedir.

4- Kur'an lafzının kökünün ibranice veya süryanice olduğunu ileri süren oryantalistler kimlerdir?
CEVAP:Schwally Wellhausen ve Horovitz

5-Kur'an lafzının kökünün ibranice beya süryanice olmadığını ispat eden deliller nelerdir?
CEVAP:1-Arapça Süryanice ve ibranice Sami dilleri ailesindendir.Bu dil ailesinin en eskisi üstünü gelişmişi ve zengin kelime hazinesine sahip olanı Arapça'dır.
2-Kur'an'da da belirtildiği gibi İslamiyet öncesi Araplar -bir kaç kişi dışında- ümmi bir toplum idi.Sözlü rivayet esastı;edebi ürünler kıssalar ve haberler hafızaya dayanıp şifahi olarak naklediliyordu.Bunların yazıya geçirilmesine hicretin birinci yüzyılından itibaren başlandı.
3-Arap edebiyatı ile Arapların sosyal hayatında dinin çok az bir yeri vardı.Yani Kur'an yoktu.olmayan bir şeyi isimlendirme onun şu veya bu dilin şu veya bu kelimesinden türedi demek ise mümkün değildir.

6-Kur’an’ın terim anlamı nedir?
CEVAP:Kur’an Hz.Peygambere vahiyle indirilmiş tevatürle nakledilmiş Mushaflarda yazılmış tilavetiyle ibadet edilen bir suresinin –dahi olsa- meydana getirilmesi için meydan okuyan Fatiha suresiyle başlayıp Nas suresiyle sona eren Allah’ın kelamıdır.

7-Mekke döneminde inen ayet ve surelerde yer alan konular nelerdir?
CEVAP:şirk ve putperestliğe karşı mucadele konuları yer alır.

8-Medeni olan ayet ve surelerde yer alan konular nelerdir?
CEVAP: Çoğunda münafıklar hakkında bilgi veren kısımlar vardır.Ehli kitabın batıl inançları ve yanlış davranışlarını anlatan olaylar tarihi konular ve olaylar anlatılır.Müslümanların yaptıkları savaşlara ve savaş hükümlerine geniş yer verilmiştir.

9-Peygamberimizin Kur’an hakkında söylediği sözlerden bazılarını söyleyiniz.
CEVAP: “Ondan sizden öncekilerin ve sizden sonrakilerin haberleri vardır”
“Aranızdaki meselelerin çözümü ondadır”
“O doğru le yanlışı birbirinden ayırandır”
“O incelikleri ve nükteleri bitmek bilmeyen bir hazinedir”
10-Hz. Osman dönemin de yazılan Kur’an’a ne ad verilmiştir?
CEVAP:İmam
11-Fezailu’l-Kur’an nedir?
CEVAP: Kur’an’ın tamamını veya bazı sure ve ayetlerini öğrenip okuyan öğreten dinleyen ezberleyen hükümlerine göre amel edenlerin kazanacakları sevapları bazı sure yahut ayetleri şifalı olduğunu bildiren hadisleri içeren literatür için kullanılan bir tabirdir.

12-Kur’an’ın fazileti hakkında yazılan ilk eser kim tarafından yazıldığı ileri sürülmektedir?
CEVAP: İmam Şafii’nin Menafi’l-Kur’an

13-Ayet kelimesinin sözlük tanımı nedir?
CEVAP:İz açık işaret burhan emare ibret nişane şaşırtıcı iş ve mucize manasına gelmektedir.

14-Ayetlerin tertibi nasıl olmuştur?
CEVAP:Nazil olan bütün ayetler bizzat Hz.Peygamber’in göstermiş olduğu yerlere yazdırılmışlardır.Dolayısı ile ayetlerin tertibi tevkifidir yani vahye dayanmaktadır.

15-Kur’an’ın en uzun ayeti hangisidir?
CEVAP:Müdayene ayeti denilen Bakara suresinin 282.ayetidir.

16-En son indiğine dair ittifak sağlanan ayet hangisidir?
CEVAP: Bakara 2/281(bu ayetin inişinden 9gün sonra Hz.Muhammed vefat etmiştir.)

17-Besmele nedir? Ayet olup olmadığındaki görüşleri açıklayınız.
CEVAP: Besmele Yüce yaratıcının en kapsamlı ismi olan ”Allah” adını rahmet ve merhametinin genişliğini ve sonsuzluğunu ifade eden “rahman ve rahim” sıfatlarını bir arada toplayan veciz bir ibaredir.
Neml suresinin 30. ayetinde geçmesi nedeniyle besmelenin Kur’an’ın bir ayeti olduğunda bir ihtilaf yokur.Fatiha ile diğer surelerin başındaki besmelelerin bir ayet olup olmadığı ise ihtilaflıdır.
-Hanefilere göre surelerin başında bulunan besmeleler bulunduğu süreden ayrı olarak başlı başına birer ayettir.
-İmam Şafii ye göre besmele Fatiha’nın başından bir ayettir.Ayrıca diğer surelerin başında bulunan besmelelerin de o süreden bir ayet olduğu şeklinde İmam Şafii’den rivayet vardır.
-İmam Malik’e göre sure başlarındaki besmeleler Kur’an’dan değildir.bunlar sureleri birbirinden ayırmak ve teberrük için yazılmışlardır.

18-Tevbe suresinin başında besmele olmamasının nedeni nedir?
CEVAP:Besmelenin güven ve rahmet içermesi bu sure ise savaşı emretmesi nedeniyledir.

19-Secde nin sözlük anlamı nedir?
CEVAP:aşırı saygı göstermek tevazuyla eğilmek ve alnı yere koymak manalarına gelmektedir.

20-Tilavet secdesi nedir?hükmü nedir?
CEVAPkunması veya dinlenmesi halinde secde edilmesi gereken ayetlere secde ayeti bu sebeple yapılan secdeyede tilavet secdesi denir.Hanefilere göre vaciptir.

21-Kur'anda kaç secde ayeti vardır?
CEVAP:14 secde ayeti vardır.

22-Surenin sözlük ve terim anlamı nedir?
CEVAP:Sure sözlükte yüksek rütbe mevki şeref yüksek bina sur gibi manalara gelir. Terim olarak sure "ayetlerden -en az üç ayetten- meydana gelen başı ve sonu bulunan müstakil Kur'an parçası" demektir.

23-Kur'an da kaç sure vardır?En kısa sure ve en uzun sure hangisidir?
CEVAP:114 sure vardır.en uzunu 286 ayeti olan Bakara suresi en kısası ise 3 ayetten oluşan Kevser suresidir.



24-Surelerin tertibi nasıl olmuştur?
CEVAP:Bu konuda 3 görüş vardır?
1-Surelerin tamamının tertibi Hz.Peygamber'e dayanmaktadır.(tevkifi)
2-Sahabenin ictihadi ile olmuştur.
3-Bir kısmının Hz.Peygamber'in bildirmesiyle bir kısmının da sahabinin ictihadi ile olmuştur.

25-Kur'an ' da sureler uzunluk ve kısalıklarına göre nasıl tasnif edilmiştir?Açıklayınız.
CEVAP:1-Es-Sebu't-tuvel:En uzun 7 sure demektir.Bunlar Bakara Al-iİmran Nisa Maide En'am A'raf Enfal-Tevbe
2-El-Mi'un: Birinci gruptan sonra gelen ve ayet adedi yüz civarında olan surelerdir.
3-El-Mesani:Ayet Adedi yüzden az olan surelerdir.
4-El-Mufassal:Mushafın son bölümü olup Kaf suresinin başından Nas suresinin sonuna kadar olan sureleri içine almaktadır.

26-Surelerin isimlendirilmesi nasıl olmuştur?
CEVAP:İlk kelimelerinden(lem yekün gibi) Başlarındaki huruf-ı mukatta'a dan(Yasin gibi) Kıssasını ihtiva ettikleri şahsiyetlerden(Nuh gibi) veya topluluklardan (Münafikun gibi) ya da konularının birinden almışlardır.Bazen bir surenin birden fazla ismide bulunmaktadır.(Fatiha suresinin 20 den fazla ismi vardır).Bazen de birden fazla sureye bir isim verilmiştir.

27-Surelerin Mekki ve Medeni oluşları hakkında hangi görüşler vardır?
CEVAP:Üç görüş vardır.
1-Vahyin indiği mekan dikkate alınarak yapılan taksim.
2-Muhattaplar dikkate alınarak yapılan taksim.
3-Zaman dikkate alınarak yapılan taksim.Buna göre Hicretten önce inen ayet ve surelere Mekki sonra inen ayet ve surelere de Medeni denir.İşte doğru olan görüş budur.

28-Mekki surelerin özellikleri nelerdir?
CEVAP:a)içinde peygamberlerin ve geçmiş milletlerin kıssaları anlatılan şirke ve putperestliğe karşı mücadele vardır.
b)Tek Allah inancı nübüvvet ve ahirete iman esasları veciz ifadelerle anlatılır.
c)İyi ahlaka sarılmaya ve istikamete teşvik ederler.
d)Ayet ve sureler kısa ifadeler hararetli ve vurguludur.
e)Kasemlere fazla yer verilmiştir.
f)Ruhani cezbeler ve tatlı musiki ahenkler vardır.

29-Medeni surelerin özellikleri nelerdir?
CEVAP:a)Ankebut suresi hariç munafıklardan bahsedilen
b)Cihada izin veren vecihad hükümlerini beyan eden
c)Hudud ve miras paylaşımından bahseden
d)İbadat ve muamelat konuları tafsilatlı olarak yer alan
e)Ehl-i kitabın batıl inançları ve yanlış davranışları anlatıp onları İslam'a davet eden surelerin hepsi Medenidir.

30-Yedi Harf le ilgili görüşlerin bazılarını söyleyiniz.
CEVAP: ihtilaflı bir meseledir.Konuya dair kırk civarda görüş vardır.Bunların belli başlıları şunlardır:
1-Yedi harften maksat Arap kabilelerinden meşhur olan yedisinin lehçesidir.
2-Meşhur yedi imamın kıraatıdır.
3-Aynı manaya gelen çeşitli lafızlardır.
4-Yedi vecihtir.Bu görüşü savunanlar çoktur.

31-Kıraat nedir?konusu ve gayesi nedir?
cEVAP:Kur'an'ın kelimelerinin eda keyfiyetlerini ve ihtilaflarını nakledenlerine isnat ederek bilmektir.Konusu:Telaffuzlarındaki ihtilaf ve edalarındaki keyfiyet bakımından Kur'an'ın kelimeleridir.Gayesi:Mütevatir kıraatların zabt melekesini elde etmektir.

32-Kıraatların sahih olması için 3 şart vardır.bunlar nelerdir?
CEVAP:1-Kıraat sahih ve muttasıl bir senedle Hz.Peygambere ulaşmalı.
2-Takdiren ve ihtimalen de olsa Hz.Osman döneminde çoğaltılan nüshalardan birinin hattına uymalı.
3-Bir vecihle de olsa Arap dilinin kaidelerine uygun olmalı.

33-Senetleri bakımından kıraatların çeşitleri nelerdir?
CEVAP:1-Mütevatir kıraatır
2-Meşhur kıraat
3-Ahad kıraat
4-Şaz kıraat
5-Mevzu(uydurma) kıraat
Ahad Şaz ve mevzu kıraatlar ile Kur'an okumak caiz değildir.

34-Mütevatir kıraat nedir?
CEVAP:Yalan üzere ittifak etmeleri aklen mümkün olmayan bir topluluğun diğer bir topluluktan rivayet ettiği kıraata denir.(en önemlisi ve derecesi yüksek olanıdır)

35-Kıraatların bugünkü durumları nasıldır?
CEVAP: Asım kıraatı: Bugün Müslümanların ekseriyeti Kur'an'ı Asım Kıraatının Hafs rivayetine göre okumaktadırlar.
Nafi kıraatı:Mısır hariçiKuzey Afrika'da yaşayan Müslümanlar.Nafi kıraatının Verş rivayetine göre Kur'an'ı okurlar.
Ebu Amr'ın kıraatı:Sadece sudan'ın bir kısmında okunmaktadır.

36-Vakıf ve ibtida nedir?
CEVAP: VAKIF:"Kelime üzerinde kıraata tekrar başlamak niyetiyle adet olduğu şekilde nefes alacak kadar bir zaman sesi kesmekten"ibarettir.
İBTİDA:"ilk defa okumaya başlamaya veya vakıftan sonra kıraata devam etmek için tekrar başlamaya" denir.
Kur'an'ın manasının iyi anlaşılması için bu iki hususa uyulması gerekir.

37-Vakfın kısımları nelerdir?
CEVAP:1-Tam vakıf(vakf-ı tam):KEndisinden sonrası ile lafız ve mana yönünden alakası bulunmayan bir kelime üzerinde yapılan vakfa denir.
2-Kafi vakıf(Vakf-ı kafi):Kelam lafız ve mana yönünden tamamlanmakla beraber yinede kendinden sonrası ile anlam bakımından bir alakası varsa bu tür yerlerde yapılan vakfa denir.
3-Hasen vakıf(vakf-ı hasen):Kelam lafız ve mana bakımından tamamlanmakla beraber Yinede onun kendisinden öncesi veya sonrası ile lafız yönünden bir ilgisi varsa bu vakfa denir.
4-Kabih vakıf(Vakf-ı kabih):Kelamilafız ve mana yönünden tamamlanmadan ve kendisinden sonraki lafız ile her iki cihetten şiddetli alakası bulunan yerde yapılan vakfa denir.

38-İbtidanın kuralları nelerdir?
CEVAP:1-Vakf-ı tam ve vakf-ı kafi olan yerlerde durduktan sonra peşinden gelen kelimeden başlamak uygundur.
2-Vakf-ı hasen ayet sonunda ise takip eden ayetin başından okunarak devam edilir eğer ayet ortasında yapılmışsa mananın bütünlüğünü sağlamak şartıyla o kelimeden veya daha geriden alınarak başlanır.

39-Kur'an'ı Ker'im okuyuş şekilleri nasıldır?
CEVAP:1-Tahkik:Kıraat ilminde tahkik her bir harfin hakkını tam vermek medlerini yeterince uzatmak harekeleri birbirinden ayırmak şeddeleri tam yapmak ve gunnelerin hakkını vermek gibi tecvid kurallarını yerine getirmede okuyuş hassasiyetinin en son imkanını kullanarak Kur'an'ı okuma tarzıdır.Buna yakın bir de "tertil" tarzı vardır ki Kur'an'ı acele etmeden dura dura anlaya anlaya okumaya denir.
2-Hadr:Kur'an'ı tecvid kaidelerine uyarak hızlı bir şekilde okumaya denir.
3-Tedvir:Tahkik ile hadr arasında bir okuyuş tarzıdır.

[Medine-web]

TEFSİR TARİHİ 7.ÜNİTE
1-Kuranın anlaşılması hangi boyutlarda gerçekleşir?
1-
morfolojik (sarf)
gramatik (nahiv)
sanatsal (belaği)
2-Kuranın anlaşılması hangi düzeyde başlar?
2-Lafız düzeyinde
3-Arap dilinde lafız kaç kısma ayrılır? Bu çeşitlerin prensipleri ortaya hangi ilmi koyar?
3- Arap dilinde lafız 3 kısma ayrılır.Ortaya koyduğu ilim ise sarf (morfoloji)/çekim bilim ilmidir.
isim
fiil
edat
4-Kelime düzeyinin ileri derecesi hangi boyuttur? Kaça ayrılır?
4-Terkip (tamlama) boyutu 2'ye ayrılır.
Sıfat tamlaması
isim tamlaması




5-Terkibin ileri boyutu nedir? Kaça ayrılır?
5-Cümledir 2'ye ayrılır. İsim ve fiil cümlesi.
6-Herbiri kendi içinde müstakil bir çeşit olan ve belli prensip ve kurallara sahip lafız türlerini karşılayan kavram hangisidir?
6-Elfâzu'l - Kuran
7-Kuran lafızları yüklediği anlam açısından neyi karşılar?
7-Temel anlam yada yan anlamı karşılar.
8-Temel anlam hangi kavramlarla ifade edilir?
8-Hakiki anlam
9-Yan anlam hangi kavramlarla ifade edilir?
9-Mecai isti'ari kinai ve teşbihi
10-Genel anlamlı ve dar anlamlı kafız kavramları nelerdir?
10-Âmm (genel anlamlı) lafız hâss (dar anlamlı)
11-Kuran toplumda az kullanıldığı veya yabancı kaynaklı olduğu için anlaşılması zor olan kapalı lafızlar hangi kavramdır?
11-Garib
12-kuranda ismi açıkça zikredilmeyip kapalı ifadelerle (İsm-i mevsul zamir vb.) zikredildiğinden kapalı kalan lafız ve ibareler

nasıl ifade edilir?
12-mübhem kavramı ile.
13-kuranda sözü söyleyenin açıklamadığı sürece anlaşılmayan lafızlar nasıl ifade edilir?
13-mücmel olarak.
14-Bir kelimenin dilde konulduğu ilk ve temel anlamında kullanılmasına ne denir?
14-Hakikât
15-Bir kelimenin hakiki anlamıyla arasındaki bir ilgiden ve hakiki anlamın kastedilmesine engel olan bir karineden dolayı hakikat

anlamı dışında başka bir manada kullanmasına ne denir?
15-Mecâz
16-Bir kelimenin mecaz olarak kullanılmasının şartları nelerdir?
16-
Mecaz anlamı hakiki anlama bağlayan bir bağın bulunmasıdır ki buna "alaka" denir.
Hakiki anlamın kastedilmediğine dair bir ipucunun bulunmasıdır ki bunada "karine" denir.
17-hakikat kaç kısma ayrılır?
17-Dil Din ve örf bağlamında 3 çeşide ayrılır ve her bir çeşidin karşısında da mecaz tip yer alır.
18-Lafızın umumi dilde konulduğu anlamda kullanılmasına ne denir?
18-Luğavi hakikat
19-Kelimenin din dilindeki terim anlamıyla kullanılmasına ne denir?
19-Şeri/Dini hakikat
20-Kelimenin luğavi hakikatin dışında umum olarak insanların dilinde kazandığı anlamda kullanılmasına ne denir?
20-Umumi örfi hakikat
21-Kelimenin özel birbilim ve sanat dalında kazanmış olduğu terim anlamına ne denir?
21-Hususi örfi hakikat
22-Mecaz kaç kısma ayrılır?
22-
Akli mecaz
Luğavi mecaz
23-Hakiki failine isnadına mani bir karinenin bulunması şartıyla bir alakadan dolayı bir eylemin gerçek failinden başkasına isnad

edilmesine ne denir?
23-Akli mecaz
24-Bir alaka vasıtasıyla ve hakiki anlama engel bir karinenin bulunmasıyla lafzın konulduğu mananın dışında bir anlamda

kullanılmasına ne denir?
24-Luğavi mecaz
25-Luğavi mecaz kaça ayrılır?
25-
2'ye ayrılır.
isti'are
mecazi mürsel
26-Benzerlik alakasında ve hakiki anlamın kastedilmesine engel bir karineden dolayı kelimenin hakiki anlamının dışında

kullanılmasına ne denir?
26-İsti'are
27-İsti'arenin unsurları nelerdir?
27-
müste'ar = isti'are lafzı
müste'arun leh:kendisi için istiare yapılan unsur
müste'arun minh:kendisinden isti'are yapılan unsur
hakiki anlamı kullanmaya engel “karine”
benzetme yönü (alaka)
28-isti'are kaça ayrılır?
28-
istiare-i müfrede
istiare'i mürekkabe olarak 2'ye ayrılır.
29-lafız düzeyinde yapılan istiareye ne denir?
29-istiare'i müfrede
30-istiare'i müfrede kelimenin türemeyen(camid) türemiş (müştak) olmasına göre kaça ayrılır?
30- 2'ye ayrılır.
İstiare-i asliyye
istiare-i tebeiyye
31-Kullanılan lafzın türemeyen isim olması onun hangi istiare çeşidi olduğunu gösterir?
31-istiare-i asliyye
32-Kullanılan lafzın türemiş isim fiil ve edat olduğu istiare çeşidine ne denir?
32-istiare-i tebeiyye
33-isti'are-i müfrede açık ve kapalılık yönünden kaça ayrılır? İsimleri nelerdir?
33- 2'ye ayrılır.
İstiare-i musarraha (açık istiare)
istiare-i mekniyye (kapalı isitiare)
34-terkip (tamlama) düzeyinde yapılan istiareye ne denir?
34-istiare-i mürekkabe
35-Müste'arun bih ve müste'arun lehin ek özelliklerinin zikredilip zikredilmemesine göre istiare kaça ayrılır? İsimleri nelerdir?
35- 3 kısma ayrılır.
İstiare-i mutlaka
istiare-i muraşşaha
istiare-i mücerrede
36-Alakası benzerliğin dışında bir şey olan ve bir karineden dolayı hakiki mananın dışında bir manada kullanılan luğavi mecaz

çeşidine ne denir?
36-mecaz-ı mürsel
37-Mecaz-ı mürselde alaka benzerliğin dışındaki başka unsurlardır. Bunlar nelerdir?
37-
sebebi müsebbeb (sebep-sonuç)
külliyet-cüzziyet (bütün-parça)
hal-mahal (durum-yer)
lazım – melzum
aliyet
umum-husus
38-Belli bir maksat için aralarındaki ortak bir nitelikten dolayı birşeyi başka bir şeye benzetmeye ne denir?
38-Teşbih
39-teşbihin unsurları nelerdir?
39-
müşebbeh (benzeyen)
müşebbehun bih (benzetilen)
vech-i şebeh (benzeme yönü)
teşbih edatı




40-teşbihin unsurlarının bulunup bulunmaması açısından çeşitleri nelerdir?
40-
teşbih-i mürsel : teşbih edatının zikredildiği teşbih türüdür.
Teşbih-i müekked : teşbih edatının hazfedildiği türüdür.
Teşbih-i mürsel : vech-i şebetin hazfedildiği teşbih türüdür.
Teşbih-i mufassal : vech-i şebetin hazfedildiği teşbih türüdür.
Teşbih-i beliğ : vechi şebeh ve teşbih edatının her ikisinin hazfedilip sadece müşebbeh ve müşebbehün bihin zikredildiği teşbih

türüdür.
41-Bir sözü hakiki manasında kastedebilecek şekilde hakiki anlamın dışında bir anlamda kullanmaya ne denir?
41-Kinaye
42-Kinai anlamı doğrudan söylemeyi karşılamaya ne denir?
42-Sarih
43-Kinayeye sarih kavramı ile beraber örnek veriniz.
43-”Eli açık” ifadesi hakiki anlamıyla bir kişinin elinin açık olduğunu “kinai olarak ise “cömerliğini” ifade etmektedir. Kirai kullanım

“onun eli açıktır” yani cömerttir.Sarih kullanım ise “o cömerttir” şeklindedir.
44-Kinayenin unsurları nelerdir?
44-
mekni bih: kinaye yapılan lafız
mekni anh: kinayeden elde edilen hakikatın dışındaki anlam
45-Mekniyün anh'e yapılan itibarla kinaye kaç kısma ayrılır?
Sıfattan kinaye 2'ye ayrılır.
Yakın kinaye
uzak kinaye
Mevsuftan kinaye
Nisabetten kinaye
46-Kinayeden ortaya çıkan anlamla bizzat sıfatın kendisinin kastedilmesine ne denir?
46-Sıfattan kinaye
47-Kinayeden ortaya çıkan anlamın sıfatın sahibinin kastedilmesine ne denir?
47-Mevsuftan kinaye
48-Sıfat ile mevsuf (sıfatın sahibi) açıkça belirtilmekle birlikt sıfatın mevsufa nisbetinin kinâyeli bir şekilde ifade edilmesine ne

denir?
48-Nisbetten kinaye
49-ilk vaz'da (icatta) tekbir manaya veya sınırlı sayıdaki fertlere delalet eden lafza ne denir?
49-Hâss
50-Bir kullanımdaa sözlük anlamına uygun olarak bütün fertleri istisnasız bir şekilde kapsayan lafza ne denir?
50-Âmm
51-Kurandaki umûm ifade eden lafızların en önemlilieri hangileridir?
51-
Kûllu (hepsi her) Cemiân (bütün) kelimeleri
ismi mevsuller : ma men te'y ze'y
başında lam- tarif (elif lam) bulunan kelimeler
cins isimler
şart isimleri
olumsuz cümlede geçen nekra(belirsiz) kelimeler.
52-Âmmın tahsisi ve tahsis edici deliline ne denir?
52-Âmm lafız kendisini tahsis edece kkesin delil var ise bu durumda kapsamı daralır.Buna “âmmın tahsis” tahsis edici delilede

muhassıs denir.
53-Muhassıslar kaça ayrılır?
53-
metin içi
metin dışı




54-Metin içi muhassıslar nelerdir?
54-
Umum bir lafızdan sonra gelen istisna
Âmm bir lafızdan sonra gelen sıfat
sonuç bildiren edat
55-metin dışı muhassıslar nelerdir?
55-
ayet
hadis
56-Kurandaki anlamı kapalı lafızlar nelerdir?
56-
garibul-kuran
mübhemâtul kuran
mücmel-mübeyyen
57-Az kullanılması farklı lehçe ve dillerden alınması sebebiyle manası sözlükler veya uzmanlarına başvurulmadan anlaşılamayan

kapalı lafza ne denir?
57-garib
58-Kurandaki garip kelimelerin varlığı neden kaynaklanmıştır?
58-Diğer lehçe ve dillerden alınan kelimelerden kaynaklıdır.
59-Hz.peygamber döneminde genelde ve özelde hangi sözlükler ortaya çıkmıştır?
59-
genelde menai'l kuran
özelde garibu'l kuran
60-Kuranda yer alan garip kelimelerle ilgili ilk çalışmayı kim yapmıştır?
60-Nafi b. ezrak
61-Tüm kuran kelimelerini inceleyen eser hangisidir?
61-Rağıp el isfahaninin el müfredat fi garibi'l kuran
62-Kuran tefsiri açısından garip kelimelerden en önemli husus nedir?
62-Onların kuranın nuzül döneminde hangi anlamda kullanıldığının tespitidir.
63-İsimleri doğrudan zikredilmeyip ism-i mevsul zamir künye lakap ve sıfatla kapalı bir şekilde ifade edilen lafza ne denir?
63-Mübhem
64-detaya girilmeden anahatlarıyla sunulduğu için sözün sahibi tarafından bir açıklama yapılmadıkça kendisinden kastedilen

mananın anlaşılamadığı lafza ne denir?
64-mücmel
65-mücmel lafız anlaşılınca hangi adı alır?
65-
mübeyyen (açıklanmış)
mufassal (tafsilatlandırılmış) adını alır.
66-Kuranın mücmeli açıklaması kaç şekilde olur?
66-
mücmel lafzın geçmesinden hemen sonra açıklanması
bir ayetteki mücmel lafzın başla bir ayette açıklanmasıdır.
67-kurandaki lafızlar arası ilişki çeşitleri nasıldır?
67-
mütebâyin lafızlar ve tebayün olgusu
mütekârib lafızlar ve tekarüb olgusu
müterâdif lafızlar ve teradüf olgusu
ümüşterek lafızlar ve iştirak olgusu
mütezad kelimeler ve tezad olgusu
68-Arap dilinde lafızlarıda anlamlarıda farklı kelimelere ne denir?
68-mütebâyin (ayrı anlamlı lafızlar) bu olguyada tebâyün (ayrı anlamlılık) denir.
69-arap dilinde lafızları farklı anlamları ise aynı olan kelimelere ne denir?
69-Müteradif (eşanlamlı) bu olguyada terâdüf (eş anlamlılık) denmektedir.
70-Müterâdif kelimelerin oluşmasındaki sebepler nelerdir?
70-
Bir anlam için bir kelime icad edilir
dilin bir lehçesi bir mana için bir lafız icad eder
bir anlamı dilde karşılayan bir lafız bulunmakla birlikte ilgili dil başlıca dillerden aynı anlamı karşılayan lafızları kendi içerisine alır
bir dil içerisinde kelime zaman içerisinde anlam değişimleri geçirebilir.
71-arapçada 2 kelimenin tam müteradif olması için hangi şartlar gerekir?
71-
her ikisinin kelime olması (terkip ve ifade grubu olmaması)
anlamda tam birlikteliğin olması
aynı lehçeye ait olması
zamanların aynı olması
kelimelerin birbirinin türevi ve phonetik gelişimle ortaya çıkan çeşidi olmaması




72-lafızları farklı fakat anlamları yakın olan kelimelere ne denir?
72-mütekârib (yakınanlamlı) kelimeler. Bu olguayada tekarüb denir.
73-iki mütekarib kelime arasındaki ince farkları tespit etmeyi amaçlayan dil nazariyesine ne denir?
73-Furûk
74-mütekârib iki kelimenin anlam boyutları nelerdir?
74-
her iki kelimenin ortak olduğu anlam
her iki kelimenin ortak olduğu anlam dışındaki ince anlam
75-Birçok farklı anlama delalet eden lafza ne denir?
75-Müşterek (çok anlamlı) bu olguyada iştirâk (çok anlamlılık) denmektedir.
76-Müşterek kelimelerin ortaya çıkma sebepleri nelerdir?
76-
Dilin bir lehçesinde bir kelime için bir anlam konuluyor.Öteki lehçede aynı kelime için başka bir anlam konuyor.Dil müşterek

olunca bu kelimenin 2 ayrı anlamı oluyor.
Bir dil içerisinde bir kelime için bir anlam konuluyor.Daha sonra kelime temel anlam yanında mecazi kinai istirai teşbihi gibi

yeni anlamlar kazanır.
77-Müşterek lafzın kullanıldığı yerde anlamlarından hangisiyle kullanıldığının belirlenmesi için yapılan tespitler nelerdir?
Müşterek bütün anlamlarıyla ilgili dilsek birikime sahip olmak.
kelimenin kullanıldığı metin bağlamı (siyak-sibak)
78-Müşterek konusıyla ilgili tefsir alanındaki müstakil kuran ilminin ismi nedir?
78-El-vücuh ve'n- nezair.
79-Arap dilinde zıt iki anlama sahip olan kelimeye ne denir?
79-Mütezâd veya zıdd lafız.İlgili olguyada tezad denir.Çoğulu ise ezdâddır.
80-Müşterek ve mütezad hangi anlamlara hasredilmiştir?
80-Müştereki zıddın dışındaki farklı anlamlara mütezad ise sadece zıd anlamlara hasredilmiştir.
81-Müstezad kelimelerin ortaya çıkmasında etkin olan sebepler nelerdir?
81-
lehçe farklılığı
psikolojik ve sosyal şartlar
iştikak olgusu
dilsel gelişim


82-Atalardan gelen ve onların yüzyıllar içindeki deneyim ve gözlemlerine dayalı düşüncelerini değişmez kalıp ve klişeleşmiş özlü

sözlerle öğüt ve hüküm içerecek biçimde yansıtan halleri açıklamak ve örneklemek amacıyla kullanılan anonim özdeyişe ne denir?
82-Mesel
83-Meselin en önemli özellikleri nelerdir?
83-
• lafzının kısa anlamının doğru olması
kendisinin yaygın ve anonim olması
formunda değişme klişe olması
84- meselin yeni bir durum için söylenmesine ne denir?
84- darbı mesel
85-Arap edebiyatında meseller yapısına göre kaça ayrılır?
85-
• sair mese
kıyasi mesel
hurafi mesel
86-Arap atasözlerini karşılayan meseller nelerdir?
86-Sair mesel
87-Soyut kavramları tasvir teşbih ve temsil yoluyla açıklayan uzun tasvire ne denir?
87-Kıyasi mesel
88-İnsan dışındaki varlıkların dilinden aktarılan ve eğitime ahlaki ders ve öğüt verme veya mübah ve latife amacıyla kurgulanmış

küçük sembolik hikayelere ne denir?
88-Hurafi mesel
89-kurandaki mesel çeşitleri nelerdir?
89-
• sarih mesel
gizli mesel
mürsel mesel
90-mesel lafzı kullanılarak teşbih yoluyla yapılan mesellere ne denir?
90-Sarih mesel
91-Mesel lafzı kullanılmadan bir durumu bir niteliği veya bir olayı ya doğrudan Ya da isti'are ve kinaye yoluyla veciz bir şekilde

anlatan mesel türüne ne denir?
91-Gizli mesel
92-teşbih unsuru olmaksızın çok veciz bir lafzın:yoğun bir anlamla ortaya konan bir kısım ayetlerin vecize gibi değerlendirmesine

ne denir?
92-Mürsel mesel
93-Yan anlamlı kelimelerle ilgili terimler nelerdir?
93-
• mecaz
mecaz -i mürsel
isti'are
kinaye
94-müterakib kelimelerin özellikleri nelerdir?
94-Yakınanlamlı kelimelerdir.farkları tespit edilerek kullanılmalıdır.
TEFSİR USULÜ 8.ÜNİTE
1-açık manası başka bir konuyla karışmayacak derecede net olan ve tek manası bulunan ayetlere ne denir?
1-Muhkem
2-Birçok manaya ihtimali olan ve bu manalardan birini tayin edebilmek için harici bir delille ihtiyacı olan ayetlere ne denir?
2-Müteşabih
3-muhakem müteşabih konusunda teknik içeriğe sahip merkezi önemdeki ayet hangisidir?
3-Al-i imran 7.ayet
4-Farzedelim ki ömrünün son günlerini yaşayan büyük bir alim sahip olduğu bilgileri 3 yaşındaki oğluna aktarmak istiyor.bunun

için alimin önünde sadece şu 2 seçenekl bulunmaktadır.Bunu söyleyen alim kimdir?
4-Muhammed şehrur
5-müteşabih ayetlerin 3 kısmda incelendiğini ifade eden kimdir?
5-Ragıp isfahani
6-Müteşabih ayetlerin incelenmesi nasıl olur?
6-
• mutlak müteşabihleri ancak Allah bilir. Kıyamet gibi
insanın sebeplere sarılarak manasını bilebileceği izafi müteşabihlerdir.mesela garip lafızlardan muğlak hükümler böyledir.
Bilgisi sadece ilimde derinlik kazanmış bazı kimselere tahsis edilmiş müteşabihlerdir.
7-Usul alimleri müteşabihleri nasıl incelemiştir.?
7-
• muhkemlerle karşılaştırıldığında manası bilinebilenler
hakikatini bilmeye imkan bulamayanlar
8-Allahın müteşabih sıfatları bilinir gibi görünsede bu sıfatların Allaha isnadı beşer açısından imkansızdır.Bu durumda yapılması

gereken şey bu sıfatların delaletlerini Allaha havale etmek.müteşabih sıfatlara bu açıdan yaklaşan kesim hangisidir?
8-Selef mezhebi
9-Selef mezhebi düşüncesine sahip olanlar kimlerdir?
9-
• Evzai
süfyani sevri
malik b.enes
imam şafii
10-Manaları sadece Allah tarafından bilinenler hariç müteşabihlerin bleli usul ve kurallar çerçevesinde tevil edilebileğini kabul

eden görüş hangisir?
10-Halef mezhebi
11-Kurandaki çelişki vehminin ortadan kaldırmaya çalışan kuran ilmine ne denir?
11-Müşkilü'l- Kuran
12-Kuranda çelişki vehmini ortadan kaldıran kurallar nelerdir?
12-
• hüküm hususunda medeni olanlar mekki olanlara tercih edilir.
2 hükümden biri mekkelilerin duruma diğeri mekkelilerin duruma ait olursa medinelilerin ahvali tercih edilir.
2 hükümden birinin zahir manası müstakil bir hükme diğer ayetin ise sadece lafzı bunu iktiza ederse müstakil hüküm ifade eden

ayet tercih olunur.
2 ayetten her biri zahirde bir hükme işaret ettikleri halde ayetlerden biri umum diğeri tahsis olarak hükme işaret ediyorsa bu

durumda tahsis içeren ayet tercih edilir.
13-Ayetler arasında çelişki vehminin doğmasının nedenleri nelerdir?
13-
• ortaya çıkan hüküm çeşitli şekillerde görüldüğü için çelişki vehmini uyarabilir.
Konu farklılığı
Fiilin farklı yönlerine işaret edilmesiyle ortaya çıkan çelişki vehmi
hakikat ve mecaz ayrımına dikkat edilmemesinden kaynaklanan çelişki vehmi.
Çeşitli vecihlerle oluşan farklılıklardan kaynaklanan çelişki vehmi
14-Bir ifadenin önünde ve arkasındaki birimlerle sergilediği ilişkiler bütünü neyi tanımlar?
14-Siyak
15-Siyak ilkesi doğrultusunda geliştirilen kuran sınıflandırması nasıldır?
15-
• ayet içi siyak münasebeti
ayetler arası siyak münasebeti
farklı konular arası siyak münasebeti
sure içi siyak münasebeti
sureler arası siyak münasebeti
bütün kuran içi siyak münasebeti olmak üzere 6 temel unsur yer alır.
16-Kuranın benzeri rahatlıkla ortaya konabilirdi ancak Allah buna engel olmuştur görüşüne ne denir?
16-İcazda sarfe teorisi.
17-İcazda sarfe teorisi kime isnad edilir.?
17-İmam ibrahim nazzam.
18-Kuranın icaz yönleri nelerdir?
18-
• dil ve nazım yönüyle icaz
gaybi icaz
ilmi icaz
medeniyet inşası yönüyle icaz.
19-Kuran ne şiirde ne nesir o sadece kurandır sözü kime aittir?
19-Tâha hüseyin.
20-Hatta ar apça bilmeyen bir avrupalı bazı surelerin okunmasında etkilenmektedir.Muhammed'in kinle körelememiş

çağdaşlarının kurandan nasıl etkilenmiş olduklarını varın siz hesap edin diye bahseden oryantalist kimdir?
20-Regis blachere.
21-filolojik bakımdan kuranın uslubu dikkat öekici bir mükemmeliyettedir. Diyen islam karşıtı papaz kimdir?
21-Henri lammens
22-Kuran dünyanın edebi eselerinden biridir sözü kime aittir?
22-Goldziher
23-En seçkin arap ediplerinin kıymet itibariyle kurana denk olabilecek bir şey yazamamaları şaşılacak Bir şey değildir. Sözü kime

aittir?
23-palmer
24-Kuran sahip olduğu ikna gücü belagat inşası itibariyle seviyesine erişelemeyecek bir kitaptır.İslam aleminde görülen bütün

ilim ve irfan dallarının hayat uyandırıcı inkişafı kuran sayesinde gerçekleşmiştir.sözü kime aitttir?
24-yahudi alim ve araştırmacısı hirshfield.
25-Kuranında gramer yapısını inceleyen ilim dalına ne denir?
25-Kuranın irabı (irabu'l-kur'an)

[Medine-web]

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ
Tedvin Dönemi Müfessirleri ve Tefsirleri
Mukatil b. Süeyman-------------et-Tefsirül kebir
Süfyanüs Sevri-------------------Tefsirüs Sevri
Yahya b. Sellam------------------Tefsirü Yahya
Ferra------------------------------Meanil Kuran
Ebu Ubeyde----------------------Mecazil Kuran
Abdurrezzak b. Hemman--------Tefsir
TEFSİRDE ADI GEÇENLER...
Muhammed Hüseyin ez-Zehebi--------et-Tefsir vel Müfessirun
Ata b. Ebi Rabah------------------------Garibul Kuran
Abdulaziz b. Abdullah---------Tefsiru İbn Abbas ve Merviyatuhu

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ 10.ÜNİTE

1-Kur’an’ı anlama ve yorumlamada yeni yönelişler dendiğinde hangi bölgelerde yeni gelişmeler olmuştur?
….Hindistan Malezya Endonezya Mısır Fas Suudi Arabistan ile Avrupa ve Amerika .

2-Ömer Nasuhi Bilmen tefsirinin genel özelliği nedir?
….Zaman bakımından yeni ancak yöntem ve içerik açısından eski bir çalışma olması

******Kur’an’ı anlama ve yorumlamada yeni yönelişlerin doğmasına yol açan bazı gelişmelerin maddelerini mutlaka okuyun .soru olarak çıkarmaya çalıştım ama nasıl sorarlar bilemiyorum************.

3- Kur’an’ı anlama ve yorumlamada yeni yönelişlerin doğuşunu hazırlayan sebeplerin başında ne gelir?
….Müslüman entelektüellerin batı dünyasındaki gelişmelerden etkilenmiş olmaları.

4- Müslüman entelektüellerin batı dünyasındaki gelişmelerden etkilenmeleri nasıl tezahür etmiştir?
….Bazen doğrudan batı karşısında tavır almakbazen de Müslüman toplumların batı karşısında bugün içine düştüğü duruma bağlı olarak şekillenen bir pozisyon almak şeklinde tezahür etmiştir.

5-Batıya karşı bir duruş almak gerektiği kanaatindeki Müslümanların tavrı nasıl olmuştur?
….Bir kısmı tam bir ret mantığı ile cephe almışken bazıları kayıtsız şartsız kabul mantığı ile hareket etmiştir.

6- Kur’an’ı anlama ve yorumlamada yeni yönelişlerin dikkat çekici bir özelliği ?
….Öze dönüş söylemi ile Kur’an’a dönüşü savunmalarıdır.

7-Kur’an’ı merkeze alan okumaların tabii bir neticesi nedir?
….Sünnet konusundaki menfi yaklaşımların ortaya çıkması.

8-Rivayet eksenli tefsirler hangi dönemde eleştiriye tabi tutulmuştur?
….Sünnet konusunda menfi yaklaşımların ortaya çıktığı modern dönemde

9-Hangi dönemde israiliyat konusunda büyük hassasiyet gelişti?
….Sünnet konusunda menfi yaklaşımların ortaya çıktığı modern dönemde

10-Bu dönemde mezhepçiliğe sert eleştiriler olmuş mudur?
….Evetbidatçiliğe mezhepçiliğetaklitçiliğe karşı sert eleştiriler olmuştur?

11-Yeni yöneliş sahiplerince yazılan tefsirler Kur’an’ı nasıl yorumlamıştır?
….Önemli bir kısmı Kur’an’ın ezeli kelam olduğu düşüncesini reddederek tarihselci bir bakış açısıyla yorumlamıştır.bazı tefsirlerde rasyonalist bir bakış açısıyla yorumlanmıştır.

12-Tarihselciliğin görevi nedir?
….Gerçeği anlayabilmek için tarihte gerçeğin oluşma koşullarını gösterir.


13-Tarihselcilik kavramı ne zaman kabul gördü?
….Batıda 17.yy rastlamakta ise de bir terim olarak hüsnükabul görmesi 18.yydan sonradır.

14-Epistemolojik ve metodolojik açıdan beşeri bilimlerin de tabiat bilimleri kadar özgür olması gerektiğini savunan düşünür kim?
….Vico

15-Wilhelm Dilthey ‘in iddiası ne?
….Saf akıl diye savunulan tabiatçı bir aklın olamayacağını iddia etti.

16-Doğa bilimleri ve beşeri bilimler arasındaki fark?
….Doğa bilimleri ‘’açıklamakta’’ beşeri bilimlerse ‘’anlamakta’’.
Çünkü tabiat olayları ‘’açıklanabilir’’hadiseler ama olayların ruhu sadece ‘’anlaşılabilir’’

17-Kur’an vahyinin tarihsel olduğunu geçmişte ilk defa iddia eden fırka?
….Hz.Peygamberin kendi kavminin dili ile gönderildiğini söyleyen Berahime

18-Hz.peygamberin mesajı evrensel değildir diyen kişi kim ve sebepleri ?
….Nusaybinli bir Yahudi olan ve İsevilik fırkasının da başı sayılan Ebu İsa İshak b. Yahya
sebepleri;birincisi:Kur’an arap diliyle indirilmiştir.arap diliyle inen bir kitabın arap olmayanlar hüccet olması beklenemez.
İkincisi:her peygamberin kendi kavminin diliyle gönderilmiş olduğu gerçeğidir.Muhammed peygamberinde Araplardan başka kavmi olmadığına göre Kur’an yalnızca Araplara gönderilmiş olmalıdır.

19-Son dönemde Kur’an’ın tarihsel bir metin olduğunu ve günümüz için geçerli olmayan bazı hükümleri bulunabileceğini ileri süren pek çok modernist yazar kimi referans alıyor?
….Mutezileyi

20-Mutezilenin bu konudaki görüşü nedir?
….Kur’an’ın mahluk (yaratılmış) olduğu düşüncesini savunur.mutezileden hiç kimse Kur’an mahluktur derken onu tarihselci bir bakış açısıyla ele almış değildir.

21- Tefsirindeki bazı yorumları tarihselci bakış açısının önemli argümanlarına benzeyen ama tarihselci söylem tarafından pek de bilinmeyen isim kim?
…h.333 tarihinde vefat eden Maturidi

22-Tarihselci düşünürlerin Kur’an kıssaları hakkındaki düşünceleri?
….Kur’an kıssalarında önemli olanın lafızlar değil manalar olduğunu;dolayısıyla manayı yansıttığı sürece lafızlarda birbirinden farklı ifadelerin kullanılabileceğini söylerler.

23-Kıssalar çerçevesinde Kur’an ayetlerini tarihsel metinler olarak değerlendiren ilk sistematik çalışma nedir?
….(Kur’an kıssalarının tarihsel veriler olduğunu bu verilerin o dönem Araplarının bilgileri yada dil üslupları çerçevesinde serdedilmiş bilgilerden ibaret olduğunu savunan) Halefullah’ın ‘’Kur’an’da Öyküleme Sanatı’’ adlı eseridir.




24-Günümüz İslam dünyasında tarihselci bakışa yaklaşım nasıldır?
…. Günümüz İslam dünyasında tarihselci bakışa üç yaklaşım vardır:
Birinci grup;tarihselciliği İslami ilimlerin tecdidi noktasında zorunlu bir mecra olarak görenler.(modernist düşünürler)
İkinci grup;tarihselci yaklaşımı bütünüyle reddeden ve kökeni itibarıyla Batılı olan bu yaklaşımın –muharref kitaplar açısından olsa da - tahrife uğramayan Kur’an açısından yıkıcı sonuçları olacağını savunanlar
Üçüncü grup;varoluşsal bir durum olarak tarihsel materyallerden yararlanmak gerektiğiniesasen nasih-mensuhesbab-ı nüzul gibi İslami tefsir geleneğindeki pek çok Kur’an ilminin tam olarak bu meseleyle ilgili olduğunu dolayısıyla tarihselci bakış açısının geleneğimize bütünüyle aykırı düşmediğini söyleyenler.(bu grupta yer alanların itirazıKur’an ahkamının tarihsel addedilerek yürürlükten kaldırılması teşebbüslerinedir.)

25-Semantik(anlambilim) kök olarak nerden gelir?
….Grekçe’den gelir.

26-İlmi bir disiplin olarak semantik nedir?
….Bir dilin temelini oluşturan kelimeleri ayrıntılı bir şekilde tahlil ederek anlamlarını doğru bir şekilde ortaya koyma demektir.

27-Semantik bir kelimenin anlamını nasıl ortaya koyar?
…. Semantik bir kelimenin anlamını öncelikle lügavi/etimolojik açıdan doğru bir şekilde tespit etmeye çalışır.
Daha sonra bu kelimelerin kendi dönemi içerisinde geçmiş olduğu almam değişikliklerini inceler.
Son aşamada ise kelimelerin tarihi süreç içerisinde kazandığı ya da kaybettiği anlamları araştırır.

28-Kelimelerin kendi dönemleri içerisindeki kullanımlarına nasıl ulaşılır?
….eşsüremli(senkronik) incelemeyle

29- Kelimelerin gelişen tarihsel süreçteki kazanımlarına ya da kayıplarına nasıl ulaşılır?
….artsüremli(diyakronik) incelemeyle

30- İyi bir tefsir yazmanın vazgeçilmez şartı nedir?
….Etimoloji (kökenbilim)

31-Çokanlamlılıkeşanlamlılık gibi semantiğin alt konuları tefsir usulünün hangi konularında incelenir?
…. Tefsir usulünün Garibu’l Kur’an vucuh nezair gibi konu başlıklarında incelenmiştir.

32-Semantik ilminin bir disiplin olarak kuruluşu ve geliştirilmesi kime aittir?
….Batı dünyasına aittir.

33-Semantik ilmini başarıyla kullanan Japon bilim adamı kimdir ve eserleri nedir?
….Toshihiku İzutsu Kur’an’da Allah ve İnsan İslam Düşüncesinde İman Kavramı gibi sahanın abide eserlerini kaleme almıştır.

34-Semiyotik ilmi nedir?
….canlı varlıkların birbirleri arasında bildirişim amacıyla kullandıkları her tür işaret sistemini ele alan ilimdir.

35-Semantik ve semiyotik arasındaki fark?
….Semantik kelimelerin anlamlarını tespit eden ve bu anlamlarda ki değişimleri inceleyen bir ilim iken bu alanla iç içe görünen semiyotik daha geniş bir sahayı ihata eder ve dilsel olsun ya da olmasın tüm işaretlerin gösterilenleri üzerinde fikirler yürütür.semiyotik tüm gösterge türleriyle ilgilendiği için hem semantikten hem de hermenötikten(yorumbilim)daha geneldir.

36-Semiyotik süreç kaç aşamadan oluşur?
….Dört aşamadan oluşur:
Algı ;koklama görme işitme ve dokunma duyularına dayana ve somut alemde var olan maddi bir şeyin duyu organlarımızla algılanmasını ifade eden duyusal düzeydir.
Bilme ;söz konusu maddi şeyin semiyotik tabiatının barındırdığı zihinsel bir uğraşıyı içerir.
Anlam ;işaretlerin şifrelerini çözme uğraşısıdır.bu anlama ulaşmada ilk düzeydir.
Açıklama ;bazen dağınık veya yanlış olabilen anlamın açıklaması ki daha derin bir düzey içerip içermediğini bilme çabası devreye girer

37-Kur’an’ın mucizevisüpersentetik bir dil örgüsü olduğunubu sebeple muhatabın Kur’an bütüncüllüğü içerisinde şık durmayan bir anlamı nasslara yükleyemeyeceğini ifade eden meşhur dilbilimci kimdir?
….Abdulkahir el-Cürcani

38-Hermeneutik(yorumbilim) kelimesini kökeni neye dayanır?
….Yunan düşüncesine dayanır.yunan mitolojisinde tanrıların mesajlarını insanlara Hermes iletirilettiği bu mesajlara kendi yorumunu da katardı.bu sebeple yorumbilimi anlamındaki hermenötiğin köken itibarıyla bu kelimeden geldiği kabul edilir.

39-Hermenötiğin temel itibarıyla kaç manası vardır?
….Temeli itibarıyla hermenötiğin ‘’söylemek’’ ‘’izah etmek’’ ve ‘’tercüme etmek’’anlamlarından oluşan üç manası vardır.

40-Hıristiyan ilahiyatında Kutsal Kitabın yorumlanması sürecine ne denir?
….Teolojik hermenötik

41-Hermenötiğin sistematik hale gelmesi ne ile olmuştur?
….batıdaki aydınlanma düşüncesine karşı geliştirilen romantik hermenötik ile olmuştur.

*****hermenötiğin ikinci paragrafını mutlaka okuyun tanımlar isimler üzerinden veriliyor.soru çıkmaz inş..soru olarak değil isim olarak eşleştirme yazıcam******

Wilhelm Dilthey- yöntembilimsel hermenötik
Heidegger- varoluşçu hermenötik
Gadamer-felsefi hermenötik
Habermas ve Apel-eleştirel/aşkın hermenötik
Betti ve Hirsch-nesnel yorumsamacılık hermenötiği

42-Teolojik hermenötik Kur’an için uygulanabilir mi?
….uygulanabilecek alanlar olsa da kitab-ı mukaddes üzerinde icra edilen bu tür edebi kritikler Kur’an için asla söz konusu olmayacaktır.Kur’an’da ilahi bir mesaj bulunduğu ve bu mesajın bir yorum aracılığı ile elde edilebileceği doğrudur.ancak Kur’an bunu tahrife uğramamış metni üzerinden sunar.metni aşan hiçbir yorumu kabul etmez.

43- Son dönem de adını en sık duyduğumuz batı hermenötik geleneğinden etkilendiği görülen modernist düşünür kimdir?
….Fazlurrahman

44-Fazlurrahman’a göre İslam dünyasındaki en ciddi mesele nedir?
….Eğitim.

45- Fazlurrahman’a göre İslam düşüncesindeki yenilenmenin özü neye bağlı?
….Kur’an algılarımıza bağlı.şayet Kur’an algılarımızda bir yenilenme söz konusu olmaz ise Müslümanların özgün bir İslam düşüncesi ve buna bağlı olarak ideal anlamda bir İslami eğitim projesi ortaya koymaları mümkün olmayacaktır.

46- Fazlurrahman’a göre Kur’an’ı anlama ve yorumlama yöntemimiz nasıl olmalıdır?
…. Kur’an’ı anlama ve yorumlama yöntemimiz ikili bir anlama faaliyetine ihtiyaç duyar.
Birincisi Kur’an’ın indiği dönem gitmek ve o dönemi bir bütün olarak değerlendirmektir.bu iki aşamadan oluşur.1-ayetlerin tarihi ortamlarını ve cevap olarak geldikleri meseleleri derinlemesine tahlil etmek.2-tespit edilen bütünlük içerisinden süzerek ahlaki içtimai ilkeler çıkarmaktır.
İkincisi ilk faaliyette ortaya konan çabalar sonucunda ulaşılan genel ahlaki içtimai ilkeler bu aşamada aktüel meseleler göz önüne alınarak yeniden biçimlendirilmelidir.bu da içtihat eylemidir.

47- Fazlurrahman’a göre hangi asırda İslam dünyasında modernleşme başlamıştır?
….19.asırda

48- Fazlurrahman’ın eleştirilen yönleri?
….geleneği eleştirirken rahat davranıp batı karşısında aynı cesareti gösterememesi
kullandığı kavramların önemli bir kısmının İslam dünyasına yabancı olması
içtihat anlayışında geleneksel anlayıştan farklı olarak Kur’an’ın tarihsel arka planı dikkate alması
sünnetin işlevselliği konusunda geleneksel algılarla uyuşmayan görüşleri savunması.

49-Muhammed Arkoun Kur’an nasslarını yorumlamada hangi yöntemi kullanmıştır?
…. Arkoun’un yorum sahasındaki tek çabası Arap-İslam düşüncesine tarihselci bakış açısını egemen kılabilmektir.

50-Hasan Hanefi’ye göre Kur’an metni yedi kategoriye sahiptir.bunlar nelerdir?
….1-Kadim olan Allah kelamıdır ki künhüne vakıf olunması imkansızdır.
2-Levh-i Mahfuz’da yazılı olan kelam.
3-Peygambere ulaştırılması için Cibril’e verilmiş olan kelam.
4-Cibril’den Peygamber’e muayyen bir zaman diliminde aktarılan kelam.
5-Kulakların dinlediği dillerin okuduğu kelamdır ki Peygamberce yanlış anlamalara karşı tashihi ya da yeni bir vahiy ile değiştirilmesi söz konusuydu.
6-Her asırda yorumlanan ve tefsire tabi tutulan kelam.
7-Daha üst düzeyde yorumlanan kelam.

51- Hasan Hanefi’ye göre İslam dünyasında öne çıkartılması gereken tefsir nasıl olmalıdır?
….’’vakii/olgusal tefsir’’ olmalıdır.

52-Vakii tefsir nedir?
….asla literal (sadece lafzın sınırları içerisinde hareket eden) bir tefsir değildir.içerik ve gaye kriterlerini göz önüne alırmakasıd ve mesalih ekseninde hareket eder;çünkü zarurat-ı diniyyeyi (canınmalınaklınneslindinin korunması zarureti) bırakıp;ikinci üçüncü konulara takılmak vahyin mantalitesine terstir.

53-Ebu Zeyde göre Kur’an yetkinliğine nerden alır?
….İnmiş olduğu dilden alır.

54-İslam dünyasındaki modernist düşünürler kimlerdir?
….Fazlurrahman
Muhammed Arkoun
Hasan Hanefi
Nasr Hamid Ebu Zeyd

55-Matbu Kur’an tercümelerinin ilk basımları ne zamandır?
….Tanzimat fermanından sonra

56-Türkiye’de Türkçe Kur’an ve tefsir çalışmaları ne zaman hız kazanmıştır?
….özellikle ittihatçı söylemin egemen olmasından sonra

57-Türkiye’de şiir şeklinde yapılan meal çalışmasına örnek verin?
….Bedri Noyan - Kur’an-ı Kerim(Türkçe –şiir)

58-Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın meali?
….Hak Dini Kur’an Dili Meali (1930’lu yıllar)

59-Hamdi Yazır’ın mealini kaç bölümde incelemek gerekir?
….iki bölümde:ilkini; tefsirinin sadece meal kısmı oluşturuken ikincisini eserin tefsir kısmında yer alan Kur’an tercümeleri oluşturur.

60-Türkiye’de yapılan en özgün meal çalışması?
….kendinden sonraki bütün meal çalışmalarını istisnasız etkileyen Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın Hak Dini Kur’an Dili Meali

61-Ömer Rıza Doğrul’un meali?
….Tanrı Buyruğu (iki cilt 1947)

62-Tanrı Buyruğu temel olarak kaç bölümden oluşur?
….iki:ilk bölüm ‘’birinci ayırım’’ İslam hakkında genel bilgiler vermiş tefsir usulü tarzda mukaddime yazmıştır.
‘’ikinci ayırım’’ Hafız Osman hattıyla yazılmış Kur’an metninin de bulunduğu meal ve tafsir bölümüdür.

63- Tanrı Buyruğu genel özellikleri?
….Doğu Batı kaynaklarını ayırt etmeksizin taramak suretiyle kırk yılda tamamlanmıştır.
Harfi tercüme yerine tefsiri tercümeyi esas alır
Akıcı ve anlaşılır bir Türkçe kullanılır
Sureler hakkında kısa bilgiler verir.
Ayetler arsındaki bütünlüğe azami gayret gösterir.

64- Tanrı Buyruğu’nun eleştirilen yanı?
….Mevlana Muhammed Ali’nin Kadıyani görüşünden etkilendiği itham edilmiştir.

65-Hasan Basri Çantay’ın meali?
….Kur’an-ı Hakim ve Meal-i Kerim( 3 cilt /1953)

66-Neden yazmıştır?
….Çantay eserin mukaddimesinde Türkçe’de kendinden önce kaleme alınmış Kur’an tercümeleri hakkında bilgiler vermiş onların eksik yönlerine işaret etmiştir.Bu meallerin gelişen zamanla birlikte yeni ihtiyaçları karşılamadığından hareketle kendisinin bir meal yazmaya koyulduğunu ifade etmiştir.

67-Mealinin kaynakları arasında hangi eserler vardır?
….Keşşaf Mefatihu’l-Gayb Beydavi Medarikü’t-Tenzil Uyunu’t-Tefasir gibi klasik eserler vardır.

68-Mealci söylemlerin toplumda kabul görmesine yol açan sebepler?
….İslam dünyasının Kur’an’a yabancılaşması
geleneksel anlayışların Kur’an’ın zengin anlam dünyasına ulaşılmasında bir engel işlevi görmeye başlaması
siyasi ve mezhebi kaygıların dinin önüne geçmesi
taklitçiliğin Müslüman toplumları etkilemesi
kur’an’la ilişki kurmada arap dilinin Arapça bilmeyen kitleler açısından bir problem olarak öne çıkması.

69-Mealcilik hareketinin diğer ismi nedir ve nasıl ortaya çıkmıştrı?
….Kur’ancılık.ilk olarak Hint alt kıtasında ortaya çıkmıştır.Abdullah Çekralevi tarfından geçtiğimiz asrın başında kurulan ehlüz zikr vel kur’an hareketi hind Müslümanları başta olmak üzere İslam dünyasının birçok bölgesinde taraftar bulmuştur.

70-Türkiye’deki mealci kesimi etkileyen eserler nelerdir ?
….1970 li yıllarda Türkçe’ye tercüme edilen Seyyid Kutub’un Fi Zilali’l Kur’an adlı tefsiri ile Yoldaki İşaretler adındaki kitabıMevdudi’nin Tefhimu’l-Kur’an ı ile Kur’an’da Dört
Terim i ve İsmail Cerrahoğlu’nun Tefsir Usulü adlı eseri.

71-Mealcilik hareketinin etki alanı ne zaman güç kazanmıştır?
….1979’daki İran devrimi ile

72-Çıkardıkları süreli yayınlar nelerdir?
….1980 ihtilalinden sonra Kelime dergisi
1988 yılında neşrine başlanan Kalem dergisi(mealcilik hareketinin ciddi anlamda görüşlerini yansıttığı dergi)

73-Mealcilik hareketinin temel argümanı nedir?
….Kur’an’ın mübin (açıklayıcı ve anlaşılır) bir metin olduğudur.Sünneti kabul etmezler.

****mealcilik hareketi konusunu muhakkak okuyun daha iyi anlayabilmek için
74-Mealcilik hareketinin bugünkü hali?
….mealcilik hareketi Türkiye’de pek çok kesimi etkisi altına almış olsa da hiçbir zaman bir ekol haline gelmediğinden bugün için homojen bir topluluk olarak mealci bir grup bulunmamaktadır.

75-Mealcilik hareketinin önemli bir sonucu nedir ve neye sebep olmuştur?
….Müslüman entelektüeller meal okumalarından sonra dini bilgi açısından birçok konuda yetersiz olduklarını görmüşlerdir.Bu yetersizlik Türkiye’de meal-tefsir tarzı kısa tefsirlerin doğuşunu hazırlamıştır.

76-Meal-tefsirlerin genel özelliği?
….fazla hacimli olmamalarıaktüel konulara temas etmelerianlaşılır bir dil kullanmaları

77-Meal –tefsir sahasında Türkiye’de neşredilmiş en önemli eserler hangileridir ?
….Muhammed Esed – Kur’an Mesajı
Mustafa İslamoğlu – Hayat Kitabı Kur’an
İhsan Eliaçık- Yaşayan Kur’an

78-Muhammed Esed hangi düşünce ekollerinden etkilenmiştir?
….rasyonel bakışta Batı düşüncesinden
metot ve düşüncesini Kur’an ve hadis ile sınırlandırma hususunda selefi düşünceden
ayetleri mecazi yoruma tabi tutmada İslam kültüründen
sembolik yaklaşımlarda ise kısmen batı ve Hint-Pakistan alt kıtası düşünce ekollerinden etkilenmiştir.

79-Esed eserini hangi amaçla yazmıştır?
….Kur’an’ı muasır dünyaya anlaşılır bir dille sunmak amacıyla kaleme almıştır.

80-Çalışmasında hangi kaynakları kullanmıştır?
….Zemahşeri Fahruddin er-Razi gibi klasik Abduh gibi modern kaynakları kullamış;Kur’an’ı antropoljikpsikolojiksemantik ve semiyotik okumalara da tabi tutmuştur.

81-Özellikle batı dünyasında yaşayanlara açık anlaşılır ve üslup itibarıyla yüksek edebi karaktere sahip bir mael-tefsir yazmayı hedefleyen Esed bunu başarmış mı dır?
….Arap diline derin vukufu sayesinde bunu başardığı söylenebilir.

82-Esed hangi yönden eleştirilmiştir?
….cennet ve cehennem hakkındaki pek çok ayeti mecaza hamletmesibazı mucizeleri ise rasyonalist bir yaklaşımla tefsir etmesi eleştirilmiştir.

83-Kur’an’ın nüzul sırasına göre tefsir edilmesi ne zaman ortaya çıkmıştır?
….bir tefsir yazım yöntemi olarak ortaya çıkması yeni olsa da Kur’an’ı anlama yöntemi olarak Hz.Peygamber dönemine kadar uzanan bir geçmişi vardır.

84-Sahabe Kur’an’ı hangi yöntemle okurdu?
….Sahabenin inen on ayeti hayatlarına uygulamadan diğer on ayete geçmemeleri onların nüzul sıralamasına uygun bir yöntemle okuduklarını gösterir.

85-Nüzul sebeplerine göre tefsir edilmesi yöntemi nasıl olur?
….öncelikle surelerin tarihsel ve mekansal alt yapıları tespit edilmeye çalışılırsonra elde edilen tarihi verilerle ayet ve sureler arası ilişki ağları gözden geçirilip her ifadeyi yakın ve siyakını alarak yorumlar.

86-Kur’an’ı nüzul sırasına göre yorumlayan tefsirlerin en önemlilerinin ilki hangisidir?
….Muhammed İzzet Derveze’nin et_Tefsiru’l-Hadis adlı eseridir.

87-Derveze’nin bu tefsiri yazma amacı?
….modern dönemde İslam dünyasının Kur’an’ı anlama noktasında ihtiyaç duyduğu meselelerde onlara yardımcı olmaktır.özellikle Müslüman gençler arasında Kur’an’ın anlaşılması noktasında büyük bir ihtiyaç olduğunu söyler.

88-Derveze’nin tefsirini özgün kılan özellik?
….hem bir ilim adamı olamsı hem de bir aksiyoner olmasıdır.

89-Derveze’nin eleştirilebilecek en ciddi görüş nedir?
....Kur’an kıssalarının anlatımında önemli olanın verilmek istenen mesaj olduğunu iddia etmesidir.

90-Derveze’ye göre Peygamberin nübüvvetini ispat için kendisine verilen tek mucize nedir?
….Kur’an

[mehmet akif2]

TEFSİR USULÜ VE TARİHİ 1. ÜNİTE

DENEME SINAVI


1-aşağıdakilerden hangisi vahyin sözlük anlamlarından biri değildir?

a-elçi göndermek
b-gizli konuşmak
c-ilham etmek
d-gizli ve süratli bir şekle bildirmemek



2-“Peygamberlerin Cebrail’den vahiy almaları,bir kere göz açıp kapayıncaya kadar gecen bir zaman dilimi içinde gerçekleşmiştir.” Sözünü kim vahyin hususiyetini ortaya koymak için söylemiştir?


a-ibn Haldun
b-kindi
c-farabi
d-mevlana



3- İlk vahiy peygamberimize, hira dağında hangi sürenin ilk beş ayetinin inmesiyle başlamıştır?


a-müdessir
b-hak
c-alak
d-bakara



4-vahyin bir müddet kesildiği döneme ne ad verilir?


a-fert dönemi
b-fetih dönemi
c-fetret dönemi
d-hiçbiri


5- Kalp gözünün açılması ve gayb aleminin görülmesini sağlayan hale ne denir?


a-bilgin
b-mukaşefe
c-alim
d-kesf



6-“Kalpleri tasfiye edilmiş kişilere ani olarak verilen tefekkür ve istidlal dışı bilgiler” bu neyin tanımıdır?

a-ilhan
b-ima
c-imal
d-ilham


7- …… Allah katından kesindir
…… kaynağı belli değildir

Yukarda hangi tanımlar arasındaki farklardan bahsedilmiştir?


a-vahiy-ilham
b-ilham-vahiy
c-vahiy-kehanet
d-kuran-ilham


8- …… hususi ve cüzi
…… umumi ve küllidir

Yukarda hangi tanımlar arasındaki farklardan bahsedilmiştir?


a-tefekkür-tevekkül
b-tefekkür-vahiy
c-ilham-vahiy
d-vahiy-ilham


9-”Duyular ve akıl yoluyla bilinme imkanı olmayan gaybi hakikatlerin gözle görünürcesine apacık bir şekilde kişiye bildirilmesidir” bu neyin tanımıdır?


a-ilham
b-vahiy
c-mukaşefe
d-kesf


10- Yüce Allah’ın insanlara ulaştırılmasını istediği mesajlarını peygamberlerine, alışılmışın dışında gizli bir yolla süratli bir şekilde bildirmesidir.
Bu tanım terim olarak neyin tanımıdır?


a-ilham
b-ayet
c-vahiy
d-kuran



11- Vahyin bir müddet kesilmesinden (Fetret Devri) sonra ilk defa hangi süresinin baş tarafının inmesiyle vahyin gelişi devam etmiştir?


a-alak
b-müddesir
c-bakara
d-nisa



12-kurandaki ayete göre vahiy kaç şekilde gerçekleşmiştir?

a-3
b-4
c-2
d-5


13- Cebrail’in görünmeden çıngırak sesine benzer bir sesle vahiy getirmesi vahyin hangi şeklidir?

a-en kolay hali
b-ruhul kuds
c-sadık rüya
d-en zor hali


14-…… bağlayıcıdır
…… ise bağlayıcı değildir

Yukarda hangi tanımlar arasındaki farklardan bahsedilmiştir?


a-hadis-sünnet
b-ilham-vahiy
c-vahiy-ilham
d-hiçbiri



15- Mekkede ilk vahiy katibi kimdir?


a-abdullah b. Sa’d ebi sarh
b-şurahbil hasene
c-muğire b. Şu’be
d-abdullah b. Zeyd



16- Medinede ilk vahiy katipliği yapan kişi kimdir?


a-ebu Bekir
b-muaviye
c-ubey b. Kab
d-muaz b. Cebel



17-el -hadari nasıl bir vahiy şeklidir?

a-yerleşik halde iken gelen
b-gündüz nazil olan
c-gece nazil olan
d-yaz mevsiminde


18-el-firaş nasıl bir vahiy şeklidir?


a-kış mevsiminde gelen
b-peygamberimiz yeryüzündeyken gelen
c-gündüz nazil olan
d-peygamberimiz yatağında iken



19-es-seferi nasıl bir vahiy şeklidir?


a-gündüz nazil olan
b-yolculuk ve savaşta
c-kış mevsiminde
d-peygamberimiz semada iken



20-kuran toplama faaliyeti kaç yıl sürmüştür?


a-4
b-1
c-3
d-2



21-peygamber efendimiz okuma-yazma öğretmek amacıyla kadınlar için kimi görevlendirmiştir?


a-hz. Aişe
b-hz. Sevde
c-hz. Fatma
d-hz. Hafsa



22- Hz. Peygamber uyanık iken meleğin görünmeksizin onun kalbine ilahi vahyi ilka etmesi vahyin hangi şeklidir?


a-ruhul kuds
b-vahyin en ağır şekli
c-sadık rüya
d-cebrailin asıl suretiyle görünerek vahiy getirmesi


23-aşağıda peygamber efendimiz okuma-yazma öğretmek amacıyla erkekler için görevlendirdikleri arasında yer almaz?

a-Abdullah b. Said B. El- As
b-zeyd b. Sabit
c-Ubabe b. Samit


24- Toplanan kuran nüshasına kimin teklifiyle Mushaf adı verilmiştir?


a-abdullah b. Mesud
b-hz. Osman
c-hz. Ömer
d-zeyd b. Sabit



25-kuranın harekelenmesini kim icat etmiştir?


a-ebu hureyre
b-hz. Ömer
c-abdullah b. Sad
d-ebu’l esved



26-kuranın en kısa süresi hangisidir?


a-ihlas
b-felak
c-kevser
d-nas



27-kuranın en uzun süresi hangisidir?


a-bakara
b-ali İmran
c-nisa
d-fetih


28-aşağıdakilerden hangisi ilham anlamına gelen kelimeler arasında yer almaz?


a-keşf
b-feraset
c-ilmü ledun
d-mükeşşef
e-kehanet


29-kuranı bir araya toplamak için kim başkanlığında heyet kurulmuştur?


a-zeyd b. Sabit
b-hz. Ebu Bekir
c-hz. Osman
d-abdullah b. Sad



30-“kuran, dünya semasına kadir gecesinde toptan indirildi oradan da yirmi küsur yıl boyunca parça parça nazil oldu” şeklindeki sözleri, kuranın beytü’l izze’ye toptan, buradan da peygamberimize parça parça indirildiğini haber veren sözü söyleyen kimdir?


a-zeyd b. Sabit
b-osman b. Affan
c-ibn Abbas
d-abdullah b. Revaha



31-tencimu’l kuran terimi ne için kullanılmıştır?


a-kuranın toptan inmesi
b-kuranın parça parça inmesi
c-hiçbiri



32-“ İlahi irade tarafındanü değiştirilmesi gereken bazı hükümlerin zamanı gelince değiştirilmesine imkan sağlamıştır” bu hangi kelimelerle tanımlanır?


a-nesih-mesh
b-nasih-mensuh
c-hiçbiri




33-peygamberimize en kolay gelen vahiy şekli hangisidir?


a-vahyin çıngırak sesine benzer şekide gelmesi
b-sadık rüya
c-ruhul kuds
d-cebrailin insan suretinde vahiy getirmesi


34-aşağıdakilerden hangisi kuranda en uzun yedi sure yani es sebut tuvel arasında yer almaz?


a-en’am
b-maide
c-hud
d-a’raf
e-enfal-tevbe



35-Resü’l- Mushaf “Kur-an-ın kelimelerinin ve harflerinin yazılışında ………. tasvip ve tercih ettiği imla şekil ve tarzı” diye tanımlanır.
Boşluğa hangi isim getirilmelidir?



a-osman b. affan
b-hz. ali
c-zeyd b. Sabit
d-ebu’l esved



36-hangi dönemde kuranı kerim çoğaltılmıştır?


a-hz. Ebu Bekir
b-hz. Ömer
c-hz. Osman
d-hz. ali



37-kim Kur’an-ın bir cilt halinde toplanmasını düşünerek Hz. Ebu Bekir’e düşüncesini bildirmiştir?


a-hz. Osman
b-zeyd b. Sabit
c-muğribe b. Şube
d-hz. Ömer


38-Resm-i Osmani’nin tevkifi olduğunu savunanlardan değildir?

A-Abdulaziz ed-Debbağ
B-İmam Malik
C-Bakıllani
D-Ahmed b. Hanbel

39-Kur’an-a bugünkü harekeleri koyan kimdir ?
A-Ebu’l Esved ed-Düeli
B-Halil b. Ahmed
C-Ahmed b. Hanbel
D-Hz. Osman

40-Kur’an-ın isinsahından sonra çoğaltılan Kur’an bazı İslam ülkelerine gönderilmiştir.İslam alimleri bu ülkelerin bazılarına Kur’an-ın gönderilmediğini söylemişlerdir . Aşağıdakilerden hangisi bu ülkelerden değildir ?
A-Şam
B-Mekke
C-Yemen
D-Bahreyn

41-Hicretin kaçıncı yılında istinsah işi başladı ?
A-15
B-16
C-26
D-25

42-İstinsah işi kaç yıl sürdü ?
A-5
B-4
C-2
D-1

43-Vahyin kesilmesi ile Hz.Peygamber’in vefatı arasındaki süre ne kadardır ?
A-9 gün
B-15 gün
C-1 ay
D-10 gün

44-İfk Hadisesi üzerine inen ayetler hangileridir ?
A-Bakara 16-19
B-Nisa 12-13
C-Nur 11-21
D-Meryem 9-10

45-Peygamber Efendimiz’in Medine dönemi vahiy katip sayısı kaçtır ?
A-65
B-75
C-55
D-85



46-kuranın toplanma işi bitince zeyd b sabitin eksik oldunu fark ettiği sure ve ayeti hangisidir?



a-ahzap 26
b-ahzap 23
c-nisa süresi 3
d-bakara 286. ayet






Cevap anahtarı
1-d
2-a
3-c
4-c
5-b
6-d
7-a
8-c
9-d
10-c
11-b
12-a
13-d
14-c
15-a
16-c
17-a
18-d
19-b
20-b
21-d
22-a
23-b
24-a
25-d
26-c
27-a
28-e
29-a
30-c
31-b
32-b
33-d
34-c
35-a
36-c
37-d
38-C
39-B
40-A
41-D
42-A
43-A
44-C
45-A
46-B


mehmet akif2

*Bu hizmet [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ailesine mahsustur*

[mehmet akif2]

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ 2. ÜNİTE

DENEME SINAVI


1-İslam dinin en temel kaynağı nedir?


a-hadis
b-kuran
c-tefsir
d-kelam



5-aşağıdakilerden hangisi görüşü doğru olmamasına rağmen kuran kelimesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunan kişidir


a-maliki
b-ebu zekeriyya’ Yahya b. Ziyad el-ferra
c-ebu ubeyde ma’mer b. El müsenna
d-ez-zeccac


6- Kur'an kelimesi sözlükte bir şeyi diğer bir şeye yaklaştırmak anlamına gelen karene fiilinden türemiştir"" görüşünü kim benimsemiştir?(bunların görüşü de doğru değildir)


a-şafii ve taraftarları
b-ebu’l hasan ali b. Hazm el-lihyani
c- ebu ubeyde ma’mer b. El müsenna
d-eşari ve ona tabi olanlar


7-1- Ebu Ubeyde Ma'mer b. el-Müsenna
2- eşari ve ona tabi olanlar
3- ez-Zeccac
4- ebu zekeriyya’ Yahya b. Ziyad el-ferra

Yukarda numaralandırılmış olan isimlerden hangileri kuranın hemzeli ve türemiş olduğunu savunup Kur'an lafzı sözlükte toplamak anlamına gelen kara'e'den türemiş fu'lan vezninde bir kelimedir diyenlerdir?(bunların görüşü de doğru değildir)


a-1-4
b-2-3
c-1-3
d-3-4


8- Kur'an kelimesinin hemzesiz türememiş ve alem-i mürtecel olduğunu savunanlar kimlerdir?
(bunların görüşüde doğru değildir)

a-şafii ve taraftarlarına göre
b-ebu ubeyde ma’mer b. El müsenna
c-ez-Zeccac
d-eşari ve ona tabi olanlar



9- Eğer Kur'an kelimesi nasıl olsaydı onun ya tamamen "el" takısı olmadan ya da "el" takısı ile birlikte zikredilmesi gerekirdi?


a-kuran hemzeli ve türemiş olsaydı
b-kuran kelimesi alem-i mürtecel olsaydı
c-kuran hemzesiz türememiş olsaydı



10-"Kur'an lafzı çıkarıp atmak anlamına gelen kara'e'den türemiştir" görüşünü ileri sürmüş olan kimdir? (bunların görüşü de doğru değildir)


a-kutrub
b- Ebu'l Hasan Ali b.Hazm el-Lihyani
c- ez-Zeccac
d-eşari ve ona tabi olanlar


11-kim "Kur'an lafzı "okumak"anlamına gelen kara'e den türemiş fu'lan vezninde bir kelimedir." görüşü ileri sürmüştür? (bu görüş İslam alimlerinin ekseriyeti tarafından kabul edilmektedir. Bu görüşü bizzat kuranda desteklemektedir)


a-şafii ve taraftarlarına göre
b-ebu ubeyde ma’mer b. El müsenna
c-ebu’l hasan ali b. Hazm el-lihyani
d-ebu zekeriyya Yahya b. Ziyad el-ferra



12- netice olarak kuran lafzı, sözlükte “okumak” anlamına gelen kara’e’den türemiş ve ……(bir tür özel isim) olmuştur. Boşluğa hangi kelime gelmelidir?


a-alem-i menkul
b- mürtecel
c-alem


13- aşağıdakilerin hangisi Kur'an lafzının kökünün ibranice veya süryanice olduğunu ileri süren oryantalistler arasında değildir?


a-Schwally
bWellhausen
c-Horovitz
d-dante



14- Kur'an kelimesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunanlardan hangisi kuran lafzını karinetün kelimesinin çoğulu el-karain kelimesinden türemiştir demiştir? (bu görüşü de doğru değildir)


a-şafii ve taraftarları
b-eşari ve ona tabi olanlar
c- Ebu Zekeriyya' Yahya b.Ziyad el-Ferra
d- ebu’l hasan ali b. Hazm el-lihyani



15-aşağıdakilerden hangisi kuran kelimesinin hemzeli ve türemiş olduğunu savunanlar arasında değildir?


a-ebu’l hasan ali b. Hazm el-lihyani
b-şafii ve taraftarları
c-kutrub
d-ebu ubeyde ma’mer b. El-müsenna
e-ez-zeccac


16-aşağıdakilerden hangisi kuran kelimesinin hemzesiz ve türemiş olduğunu savunanlar arasında değildir?


a-ebu zekeriyya Yahya b ziyad el-ferra
b-şafii ve taraftarları
c-eşari ve ona tabi olanlar


17- kuran lafzı İslamiyet/kuran ile beraber gelmiş “okumak” anlamındaki kara’e’den türemiş, fu’lan vezninde, arapça kökenli bir kelimedir. Bu görüş doğru mudur?


a-doğru
b-yanlış
c-ihtilaflı




18-bizzat kuranın da desteklediği kuranın lafzı ile ilgili görüş kime aittir?


a-ebu ubeyde ma’mer b. El-müsenna
b-kutrub
c-ebu zekeriyya Yahya b. Ziyad el-ferra
d-ebu’l-hasan ali b. Hazm el-lihyani



19- Arapça Süryanice ve ibranice Sami dilleri ailesindendir. Bu dil ailesinin en eskisi üstünü gelişmişi ve zengin kelime hazinesine sahip olanı hangi dildir?


a-süryanice
b-ibranice
c-arapça


20-kuranın yazıya geçirilmesi hicretin kaçıncı yüzyılından itibaren başlamıştır?


a-1. yy
b-3. yy
c-2. yy
d-4. yy



21-kuranın el kitab, ümmü’l kitab, el Furkan, el-mesani, en-nur, ez-zikr, el hüda gibi kaç isminin olduğu bildirilmektedir?



a-50
b-45
c-55
d-40



22- …….. hedefi; tüm insanlığı hidayete getirmek amacıyla nazil olmuş evrensel bir ilahi kitaptır. İnsanlığı huzura, mutluluğa ulaştıracak yoldur. Onun dışındaki yollar insanlığı huzura ve mutluluğa sevk edecek seviyede değildir. Yukardaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?


a-hadis
b-kelam
c-tefsir
d-kuran



23-kuranın en uzun ayeti ve en son indiğine dair ittifak sağlanan ayet hangisidir?


a-bakara 282 . ayet
b-nisa 4. ayet
c-lokman 10. ayet
d-nas süresi



24- ……. ye göre besmele Fatiha’nın başından bir ayettir. Ayrıca diğer surelerin başında bulunan besmelelerin de o süreden bir ayet olduğu şeklinde …….. rivayeti vardır. Boşluklara hangi isim gelmelidir?


a-maliki
b-şafii
c-hanefi
d-hanbeli



25- kime göre surelerin başında bulunan besmeleler bulunduğu süreden ayrı olarak başlı başına birer ayettir?


a-maliki
b-hanbeli
c-şafii
d-hanefi



26- kime göre sure başlarındaki besmeleler Kur’an’dan değildir. bunlar sureleri birbirinden ayırmak ve teberrük için yazılmışlardır?


a-hanbeli
b-şafii
c-maliki
d-hanefi



27- Neml suresinin kaçıncı ayetinde geçmesi nedeniyle besmelenin Kur’an’ın bir ayeti olduğunda bir ihtilaf yoktur?


a-30.
b-20.
c-15.
d.10.



28- Yüce yaratıcının en kapsamlı ismi olan ”Allah” adını rahmet ve merhametinin genişliğini ve sonsuzluğunu ifade eden “rahman ve rahim” sıfatlarını bir arada toplayan veciz bir ibare olan kelime hangisidir?


a-kuran
b-tefsir
c-besmele



29- Sözlükte yüksek rütbe, mevki, şeref, yüksek bina, sur gibi manalara gelir. Çoğulu”suver” olan kelime hangisidir?



a-ayet
b-sure
c-kuran
d-tefsir



30-kuranda hangi surenin başında besmele yoktur


a-ibrahim
b-meryem
c-nisa
d-tevbe



31-kuranda secde ayetleri kaç tanedir?


a-12
b-14
c-15
d-13



32--Kur’an’ın fazileti hakkında yazılan ilk eser Menafi’l-Kur’an’ın kim tarafından yazıldığı ileri sürülmektedir?




a-imam malik
b-imam Şafii
c-ebu Hanife
d-ahmed Hanbeli



33- terim olarak Kur’an – ın herhangi bir suresinde, bir veya birkaç kelime ya da cümleden meydana gelen ve başından ve sonundan ayrılmış olan bölümlere denen Çoğulu ay veya ayat’a olna kelime nedir?



a-ayet
b-sure
c-sayfa
d-bölüm



34-kuranın ilk inen ayetleri hangisidir?


a-bakara ilk beş ayet
b-alak ilk beş ayet
c-kevser
d-tebbet



35-kime göre kurandaki surelerin 87 ‘si Mekki 27’si ise Medenidir?


a-zeyd b. Sabit
b-hz. Ebubekir
c-ubey b. Kab
d-hz. Osman



36-kuranda kaç sure vardır?


a-114
b-112
c-113
d-115



37-Ayetlerin tertibi tevkidir, yani neye dayanmaktadır?


a-hadise
b-sünnete
c-kelam
d-vahye



38-Sözlükte; iz, açık işaret, burhan emare ibret, şaşırtıcı iş ve mucize manasına gelen kelime hangisidir?


a-sure
b-kuran
c-ayet
d-tefsir



39- Fezailu ’l Kur’ an ‘ la ilgili hadisler incelendiğinde 3 kısma ayrıldığı görülür. Bunlar:
1. Kur’an – ın ……….fezaletine dair hadisler.
2. Kur’an – ın ………. fezaletine dair hadisler.
3. Kur’an – ın ……… fezaletine dair hadisler.
Yukarıdaki boşluklara sırasıyla hangi kelimeler gelir?


a-bütününün-surelerinin-ayetlerinin
b-surelerinin-ayetlerinin-bütününün
c-bütününün-ayetlerinin-surelerinin



40- sözlükte aşırı saygı göstermek tevazuyla eğilmek ve alnı yere koymak manalarına gelen kelime hangisidir?


a-ayet
b-kuran
c-secde
d-sure



41-tilavet secdesinin Hanefi mezhebine göre hükmü nedir?


a-farz
b-vacip
c-müekked sünnet
d-müstehap



42- Ayet Adedi yüzden az olan surelere ne ad verilir?


a-el-mesani
b-el-mi’un
c-el-mufassal
d-es-sebut tuvel


43-kuranda en kısa süre hangisidir?


a-kevser
b-ihlas
c-maun
d-tebbet


44-…… Mushafın son bölümü olup Kaf suresinin başından Nas suresinin sonuna kadar olan sureleri içine almaktadır.
Yukarıdaki boşluğa hangi kelime gelmelidir?

a-el-mesani
b-el-mi’un
c-el-mufassal
d-es-sebu’t tuvel



45- Birinci gruptan sonra gelen ve ayet adedi yüz civarında olan surelere ne ad verilir?


a-es-sebu’t tuvel
b-el-mesani
c-el-mi’un
d-el-mufassal



46-1-Surelerin tamamının tertibi Hz.Peygamber'e dayanmaktadır.(tevkifi)
2-Sahabenin ictihadi ile olmuştur.
3-Bir kısmının Hz.Peygamber'in bildirmesiyle bir kısmının da sahabinin ictihadi ile olmuştur.
Yukarıdaki surelerin tertibi hakkında oluşmuş görüşler arasında hangileri doğrudur?


a-hepsi
b-1-2
c-1-3
d-2-4



47- Bazen bir surenin birden fazla ismi de bulunmaktadır hangi surenin 20 den fazla ismi vardır?


a-nisa
b-nas
c-nur
d-fatiha



48- Kur'an'ı tecvid kaidelerine uyarak hızlı bir şekilde okumaya ne denir?


a-kıraat
b-hadr
c-tertil
d-tedvir



49- Tahkik ile hadr arasında olan okuyuş tarzına ne denir?


a-tahkik-i hadr
b-tedvir
c-tertil
d-kıraat



50- Kur'an'ı acele etmeden dura dura anlaya anlaya okumaya ne denir?


a-kıraat
b-tedvir
c-tertil
d-hadr



51-: Kıraat ilminde her bir harfin hakkını tam vermek medlerini yeterince uzatmak harekeleri birbirinden ayırmak şeddeleri tam yapmak ve gunnelerin hakkını vermek gibi tecvid kurallarını yerine getirmede okuyuş hassasiyetinin en son imkanını kullanarak Kur'an'ı okuma tarzına ne denir?


a-tedvir
b-tahkik
c-hadr
d-tertil



52- Kur'an'ın kelimelerinin eda keyfiyetlerini ve ihtilaflarını nakledenlerine isnat ederek bilmek olarak bilinen kelime nedir?


a-kıraat
b-tertil
c-tedvir
d-hadr



53- Yalan üzere ittifak etmeleri aklen mümkün olmayan bir topluluğun diğer bir topluluktan rivayet ettiği kıraata ne denir?(en önemlisi ve derecesi yüksek olanıdır)


a-Meşhur kıraat
b-Ahad kıraat
c-Şaz kıraat
d-mütevatir kıraat



54- senedi sahih ancak tevatür derecesine ulaşmayan kırata ne denir?
(bunlara inanmak gerekir. inkar edilmeleri caiz değildir)


a-mütevatir
b-meşhur
c-ahad
d-mevzu(uydurma)



55-Hz. Osman dönemin de yazılan Kur’an’a ne ad verilmiştir?



a-el Mushaf-ı imam
b-kuran
c-el Mushaf-ı iman




56- Ahad, Şaz ve mevzu kıraatlar ile Kur'an okumanın hükmü nedir?

a-caizdir
b-sünnettir
c-caiz değildir
d-ihtilaflıdır


57- asılsız olarak yalnız okuyanına isnat edilen kıratta ne denir(bu kıratta caiz değildir)?


a-mevzu(uydurma)
b-şaz
c-ahad
d-meşhur



58- Bugün Müslümanların ekseriyeti Kur'an'ı ……….Hafs rivayetine göre okumaktadırlar. Boşluğa hangi kıraat çeşidinin adı gelmelidir?


a-nafi kıratı
b-ebu amrın kıratı
c-asım kıratı



59- Sadece sudan'ın bir kısmında okunan kıratın adı nedir?


a-asım kıratı
b-ebu amrın kıratı
c-nafi kıraatı



60- Mısır hariç Kuzey Afrika'da yaşayan Müslümanlar ………. Verş rivayetine göre Kur'an'ı okurlar.
Boşluğa hangi kıraat çeşidinin adı gelmelidir?


a-nafi kıraatı
b-ebu amrın kıratı
c-asım kıratı



61- 1)içinde peygamberlerin ve geçmiş milletlerin kıssaları anlatılan şirke ve putperestliğe karşı mücadele vardır.
2)Tek Allah inancı nübüvvet ve ahirete iman esasları veciz ifadelerle anlatılır.
3)Hudud ve miras paylaşımından bahseden
4)İbadat ve muamelat konuları tafsilatlı olarak yer alan

Yukardakilerden hangileri mekki surelerin konuları arasında yer alır?


a-1-3-2
b-1-2
c-1-2-3
d-hepsi




62- 1)Ankebut suresi hariç munafıklardan bahsedilen
2)Cihada izin veren vecihad hükümlerini beyan eden
3)Ehl-i kitabın batıl inançları ve yanlış davranışları anlatıp onları İslam'a davet eden surelerin hepsi Medenidir.
4)Ayet ve sureler kısa ifadeler hararetli ve vurguludur.
yukarıdakilerdne hangileri medeni surelerin konusu arasında yer alır?


a-1-2-4
b-1-3-4
c-1-2-3
d-2-3-4



63- 1)Kasemlere fazla yer verilmiştir.
2)Ruhani cezbeler ve tatlı musiki ahenkler vardır.
Bunlar hangi sure çeşidinin konusudur?


a-mekki
b-medeni



64- 1)Ankebut suresi hariç munafıklardan bahsedilen
2)Cihada izin veren vecihad hükümlerini beyan eden
3)Hudud ve miras paylaşımından bahseden
Bunlar hangi sure çeşidinin konusudur?


a-medeni
b-mekki



65-kıraatların sahih olması için kaç şart vardır?


a-2
b-5
c-4
d-3



66- ilk defa okumaya başlamaya veya vakıftan sonra kıraata devam etmek için tekrar başlamaya" ne denir?


a-vakıf
b-ibtida
c-kabih
d-hasen


67- Kelime üzerinde kıraata tekrar başlamak niyetiyle adet olduğu şekilde nefes alacak kadar bir zaman sesi kesmekten" ibareten olan kelime nedir?


a-ibda
b-ibtida
c-vakıf
d-vakfe



68- Kendisinden sonrası ile lafız ve mana yönünden alakası bulunmayan bir kelime üzerinde yapılan vakfa ne denir?


a-tam vakıf
b-hasen vakfı
c-kafi vakfı
d-kabih vakfı



69- Kelam lafız ve mana yönünden tamamlanmakla beraber yinede kendinden sonrası ile anlam bakımından bir alakası varsa bu tür yerlerde yapılan vakfa ne denir?


a-kabih vakfı
b-tam vakıf
c-kafi vakıf
d-hasen vakfı



70- Kelam lafız ve mana bakımından tamamlanmakla beraber Yinede onun kendisinden öncesi veya sonrası ile lafız yönünden bir ilgisi varsa bu vakfa ne denir?


a- hasen vakfı
b- tam vakfı
c-kabih vakfı
d-kafi vakfı



71- Kelami lafız ve mana yönünden tamamlanmadan ve kendisinden sonraki lafız ile her iki cihetten şiddetli alakası bulunan yerde yapılan vakfa ne denir?


a-tam vakıf
b-hasen vakfı
c-kafi vakfı
d-kabih vakfı








CEVAP ANAHTARI

1-b
5-b
6-d
7-c
8-a
9-b
10-a
11-c
12-a
13-d
14-c
15-b
16-b
17-a
18-d
19-c
20-a
21-c
22-d
23-a
24-b
25-d
26-c
27-a
28-c
29-b
30-d
31-b
32-b
33-a
34-b
35-c
36-a
37-d
38-c
39-a
40-c
41-b
42-a
43-a
44-c
45-c
46-a
47-d
48-b
49-b
50-c
51-b
52-a
53-d
54-b
55-a
56-c
57-a
58-c
59-b
60-a
61-b
62-c
63-a
64-a
65-d
66-b
67-c
68-a
69-c
70-a
71-d

mehmet akif2

*Bu hizmet [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ailesine mahsustur*

[mehmet akif2]

BU SORULAR EROL71 NİCKLİ ÜYEYE AİTTİR



Tefsir tarihi ve usulü 3. ünite deneme testi

1- " Kur'ân âyetlerini Arap dili ve edebiyatı açısından tahlile tâbi tutup kastedilen manayı tespit etmek " şeklinde tanımlanan kavram hangisidir?

A) te'vîl B) tedvîr C) tefsîr D) tertîl

2-Emin el-Hûli'ye göre Kur'ân'ın anlamını açıklamaya yönelik olarak kullanılan tefsîr lafzı hangi kökten türemiştir?

A) sefera B) evele C) fesera D) feale

3- Aşağıdakilerden hangisi tefsîr kelimesinin sözlük anlamlarından biri değildir?

A) keşfetmek B) beyan etmek C) ortaya çıkarmak D) döndürmek

4- evele kökünden tef'îl vezninde mastar olup döndürmek,harhangi bir şeyi varacağı yere vardırmak anlamına gelen kelime hangisidir?

A) te'vîl B) tefsîr C) tedvîn D) tedvîr

5- Te'vîl kelimesi Kur'ân bütünlüğü içerisinde farklı anlamlar ifade etmektedir. Hangisi bu anlamlardan değildir?

A) sebep B) sonuç C) rüya tabiri D) tefsîr

6- âyetin lafzî tahlilinden sonra ortaya çıkan manasını makul ve kuvvetli delillerle desteklenmiş olmak

şartıyla muhtemel manalarından bağlamına en uygun olana çevirme faaliyeti olarak tanımlanan kavram hangisidir?

A) vakıf B) te'vîl C) ibtidâ D) tebliğ

7- "Te'vîl bir noktanın varacağı nihâi noktayı açıklamaktır " diyen Türk müfessiri kimdir?

A) İbn Rüşd B) Zeyd b. Sâbit C) Ahmed b. Hanbel D) İmâm Mâturidi

8- Çeşitli Dünya dillerine yapılan Kur'ân çevirisi kaçtır?

A) 159 B) 189 C) 153 D) 186

9- Kur'ân'ı daha iyi anlamak için hangi çalışmanın yapılması doğrudur?

A) usul B) meal C) tefsir D) tefsir ve te'vil

10- Hangisi bir müfessirin sahip olması gereken ilimlerden değildir?

A) Kur'ân ve hadis B) Mitoloji ve mistisizm C) fıkıh ve fıkıh usulü D) Arap dili ve edebiyatı

11- ........... Hz Peygamber ve sahabi sözlerine dayandığı için kesinliğe delalet eder............ lafzın

muhtemel manalarından birinedayandığı için kesin değil,zanni bir bilgi anlamına gelir.Aşağıdakilerden

hangisi boşluklar için uygundur?

A) te'vil-tefsir B) te'vil-tedvin C) tefsir-te'vil D) tefsir-tedvir

12-Aşağıdakilerden hangisi te'vil çeşitlerinden biri değildir?

A) zahiri te'vil B) burhani te'vil C) Beyani te'vil D) irfani te'vil

13- Faslül Makâl kimin eseridir?

A) Emin el Hûli B)İbn Rüşd C) Süyûti D) İbn Kesir

14- Tasavvuf erbabının kalbine doğan işaret olup,kaynağını sezgi ,keşf ve ilhamdan alan te'vil çeşidi hangisidir?

A) burhani te'vil B) beyani te'vil C) irfani te'vil

15- Kur'âni nasların anlamlarını subjektif(öznel) bir tercihle ortaya çıkarıp ,kesinlik ifade etmeyen,aklı naklin önüne geçirmeyen en uygun te'vil yöntemi hangisidir?

A) beyani te'vil B) irfani te'vil C) burhani te'vil

16- Tefsir ile te'vil arasındaki farkların verildiği cümlelerden hangisi yanlıştır?

A) Tefsir kesinlik arzeder.Te'vil kesinlik ifade etmez.

B) Tefsir lafızların zahiri manalarını, te'vil içsel manalarını ortaya çıkarır.

C) Te'vil semavi kitaplarda,tefsir hem semavi hem de başka kitaplarda kullanılır.

D) Te'vilde tek bir anlam, tefsirde ise birden çok anlam söz konusudur.

17- Aşağıdakilerden hangisi tercüme kelimesinden türememiştir?

A) tercüman B) müfessir C) mütercem D) mütercim

18- Hangisinde tercüman ile mütercim arasındaki fark doğru verilmiştir?

A) Tercüman ile mütercim arasında fark yoktur.

B) Tercüman sözlü olarak çeviri yapar.Mütercim yazılı olarak çeviri yapar.

C) Tercüman yazılı olarak çeviri yapar.Mütercim sözlü olarak çeviri yapar.

D) Mütercim tercüme edilmiş şey anlamındadır.Tercüman sözlü olarak çeviri yapar.

19- Kur'ân'ı Kerim'in tercümesi hangi tercüme çeşidine göre yapılmıştır?

A) tefsiri tercüme B) nazmi tercüme C) lafzi tercüme D) icazi tercüme

20- .............istidrat(daha fazla izah) mümkün değil,aslın tıpatıp aynısıdır.............istidrat yapmak caiz hatta gerekli bile olmaktadır.

Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeler hangileridir?

A) meal-tefsir B) meal-tercüme C) tercüme-tefsir D) te'vil-tercüme

21-Aşağıdaki boşluklar için uygun olan kelimeler hangileridir?

.........nazmında yani söz dizimi ve tertibinde aslına benzemesi gözetilen tercüme çeşididir..........nazmında ve tertibinde aslına benzeme şartı aranmayan,manaya sadık kalarak yapılan tercüme çeşididir.

A) tefsiri tercüme-lafzi tercüme B) lafzi tercüme-tefsiri tercüme

C) te'vil-tefsir D) tefsir-te'vil

22-Sözlükte bir şeyin özü,hülasası,akıbeti anlamına geldiği gibi,eksik bırakmak manasını içeren kelime hangisidir?

A) meal B) tercüme C) tefsir D) te'vil

23- Hz. Peygamber'in ihtiyaç üzerine İbranice ve Süryanice öğrenmesini söylediği sahabi ve Fatiha Suresini

tercüme etme müsadesi verdiği sahabi sırasıyla hangi şıkta verilmiştir?

A) Abdullah b. Abbas-Übey b. Kab B) Zeyd b. Sabit- Übey b. Kab

C) Zeyd b. Sabit- Selmanı Farisi D) Abdullah b. Abbas- Selmanı Farisi

24- Zamanımıza ulaşan en eski meal hakkındaki bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Süryanice olarak Mansur b. Nuh tarafından yaptırılmlştır.

B) Latince olarak İsviçre'de basılmıştır.

C) Berberice olarak Mansur b. Nuh tarafından yaptırılmış.

D) Farsça olarak Mansur b. Nuh tarafından yaptırılmış.

25-İlk Türkçe Kur'ân mealleri hangi tarihten itibaren yapılmaya başlanmış?

A) 8. asırdan B) 9. asırdan C) 10. asırdan D) 12. asırdan

26- Kur'ân'ı başından sonuna kadar ayet ayet ele alıp belli bir yöntemle açıklamaya çalışan kişiye ne denir?

A) müfessir B) mütercim C) mütercem D) tercüman

27- Hangisi müfessirliğin kriterlerinden değildir?

A) nasih-mensuh B) lügat-nahiv C) beyan-bedii D) felsefe

28-Müfessirliğin kriterlerini sıralarken öne çıkan temel iki özellik nedir?

A) Arap dili ve Kur'ân'ın nazil olduğu tarihi arka plan bilgisi

B) Arap Dili ve Edebiyatı ile ilgili Hadis bilgisi

C) Kur'ân ilimleri ve Astronomi

D) Fıkıh usulü ve Sosyo-Kültürel tarih

29-Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Kur'ân'ın bütün ayetleri muhkem(anlaşılır) değildir.

B) Yüce Allah Peygamber'e Kur'ân'ı tefsir etmesini emretmiştir.

C) Kur'ân'ı Kerim'de bilimsel hakikatler içeren kevni(kozmolojik) ayetler bulunmamaktadır.

D) Kur'ân ilk muhataplarının terim olarak anlamını bilmediği bir takım kavramlara yeni manalar yüklemiştir.

30-Aşağıdakilerden hangisi tasavvuf erbabının tercih ettiği irfani te'vilin aşamalarından biri değildir?

A) tedebbür B) tahammül C) teemmül D) tefekkür

31- İlk tefsir hareketi hangi dönemde başlamıştır?

A) Abbasi B) Emevi C) Kur'ân'ın yeryüzüne inişiyle D) tâbiin dönemi

32- Hangisi tefsirin öznelliği hususunda Kur'ân'dan kaynaklanan öznellik değildir?

A) Kur'ân naslarının zahiri tarafını hiç dikkate almayarak yalnızca batıni yönüne itibar edilmesi

B) Kur'ân farklı yorumlanmaya müsait gaybi konulara da değinmektedir.

C) Kur'ân sıradan, filozof, fikir ve bilim adamları gibi geniş bir kitleyi muhatap almaktadır.

D) Arap toplumundaki bireysel ve toplumsal hayatla ilgili cevaplar, tesbitler,emir ve yasakların,tefsirin rivayetlerine dayanılarak yapılması.

1) C
2) C
3) D
4) A
5) D
6) B
7) D
8) A
9) D
10) B
11) C
12) A
13) B
14) C
15) A
16) D
17) B
18) B
19) A
20) C
21) B
22) A
23) C
24) D
25) B
26) A
27) D
28) A
29) C
30) B
31) C
32) A

erol71


*Bu hizmet [Linkler Ziyaretçilere Kapalıdır.Giriş Yap Veya Üye Olmak için TIKLAYIN...] ailesine mahsustur*