[f_kryln]

Tecvit Notları-Özetleri

1-İmam-ı Hafs, “Asım” Kıraat imamının ravisidir.
2-“Kasr”, uzatmadan okumayı ifade eder.
3-Kur’an-ı Kerim’i tecvid kurallarına uymak sıretiyle en hızlı okuma şekli “Hadr” okuma şeklidir.
3-Harfin telaffuzu esnasında seste oluşan yumuşaklık, sertlik, incelik, kalınlık, zayıflık, kuvvetlilik gibi özelliklere “Sıfat” denir.
4-Medd-i Muttasılda asli med üzerine ilave edilen meddin hükmü “Vaciptir”.
5-Harekeyi gizli bir ses ile okumaktan ibaret olan kavrama “Revm” denir.
6-Kıraat-ı Asım’a göre Fussilet suresi 44.ayette ءاْعجَمِّىٌ kelimesinin 2.hemzesinde uygulanan okuma şekline “Teshil” denir.
7-Hud Suresi 44.ayette “Ya Büneyyerkemmeana” daki tecvid kuralına “İdğam” denir.
8-Kıraat imamlarının çoğunluğuna göre hadr usulü ile okuyuşta meddi munfasıl “Bir” elif miktarı uzatılır.
9-ارْجِعِي –“Limenirteda” kelimelerinde Ra harfi “Kalın” okunur.
10-Huruf-u İstila : ض , ظ, ق
10-Boğazın göğse bitiştiği yerden çıkan harf “Hemze” dir.
11-“Tekasür” suresinin başındaki hemze Kat’ hemzesidir.
12-Sekte olan sureler: Yasin,Mutaffifin,Kehf
13-Harfi tüm özellikleriye okumaya “İzhar” denir.
14-Medleri en uzun ölçü ile okumaya “TUL” denir.
15-Harflerin sıfatları:”Hems,Safir ve Kalkale” dir.
16-Hem yazıda, hem de okunuşta bulunan, kelimenin gerek vaslı ve gerekse vakfı halinde değişmeyen ve sabit kalan hemzelere “Kat’ hemzesi” denir.
17-Ülkemizde yaygın olarak takip edilen Kıraat imamımızın adı : “Asım” dır.
18-Bütün kıraat imamlarının Kur’an tilavetindeki farklılıklarını ele alan ilme “Kıraat ilmi “ denir.
19-Kur’an okumada Ref-i savt denen kavrama “Sesi Yüksletme” denir.
20-Kur’an’ı yavaş yavaş,anlamını düşünerek okumaya “Tertil” denir.
21-Uzunluklarına göre Fatiha suresinden sonra başlayan ilk yedi sureye “Es-Seb’u’t-tıval” denir.
22-Hurufu’l-Halk harflerinin adedi “6” dır.
23-Bütün kıraat imamlarının ittifakı ile haram olan,açık ve belirgin hatalı okuyuşa “Lahn-i Celi” denir.
24-Harfi medden sonra gelen,asli med üzerine ziyadeyi gerektiren medde “Fer’i Med” denir.
25-Vakf-ı mutlak secavend harflerinden ط harfiyle gösterilir.
26-Hemze ile başlayan kelimelerde,kendisi ile başlanınca okunan fakat kendinden önce harekeli bir harf gelince okunmayan hemzelere “Hemze-i Vasl” denir.
27-Mahrec veya sıfat bakımından yakınlığı olan harfler arasında meydana gelen idğama “İdğam-ı Mütekaribeyn” denir.
28-“Tehdit ve ibret ifade eden sözlerin geçtiği yerlerde” Kur’an tilaveti esnasında Ref’i savt yapmak uygun olmaz.

Kısa Kısa Tecvit Kuralları.

TECVİD

Kuran okumanın faziletiyle ilgili hadisler;
“Ümmetimin ibadetinin en faziletlisi, Kuran okumaktır.”
“Sizin en hayırlınız, kuranı öğrenen ve öğretendir.”
Mahrec; Harfin çıktığı ve başka harflerden ayrıldığı yere denir.
Mahreç mahalleri;
1-Boğaz ile Ağız boşluğu; Boğazın göğüse bitişik olan yerinden, dudaklara kadar, boğaz ile ağız içinde olan boşluğa denir. Buradanا ى و çıkar.
2-Boğaz; Boğazın göğse bitişik olan yerinden, dil dibine kadar olan yere denir. Üç mahreçtir:
1-Boğaz aşağısı :ه ء
2-Boğaz ortası : ح ع
3-Boğaz üstü :خ غ
3-Dil; Boğazın ağza yakın olan yerinden, ön dişlere kadar ağız içinde olan dile denir. On mahreçtir.
ث ذ ظ ص س ز ت د ط ر ن ل ض ى ش ج ك ق
4-Dudaklar; Ön dişlerden dışarı olan dudaklara denir. Buradanو م ب ف çıkar.
5-Geniz; Geniz boşluğuna denir. Ğunne çıkar.
MEDLER
Med: Uzatmak demektir.
Med harfleri: Harekesiz olan 1- Elif (ا ) 2-Vav (و ) 3-Ya( ى ) dır.
Sebeb-i Med : Bir eliften fazla uzatmaya sebep olan.
1-Hemze: Harekeli olan elife denir. (Uzun veya kısa elif şekliyle yazılabilir.) أ ء
2- Sükun (cezim): Harfin harekesizlik haline denir. İkiye ayrılır:
a) Sükunu lazım: Durulduğunda ve geçildiğinde var olan sükuna denir. Örnek:آلئن
b) Sükunu arız: Durulduğunda okunan geçildiğinde okunmayan sükuna denir. Örnek:رب العالمين
1-MEDD-İ TABİİ: Harfi med olup sebebi med olmazsa meddi tabii olur. Bir elif miktarı uzatılır.
Örnek:قيل قول قال
Örnek açıklama:قال derken harfi med’den elif olup sebebi med’den bir şey olmadığı için meddi tabi olmuştur.
2-MEDDİ MUTTASIL: Harfi medden sonra sebebi medden hemze gelir ve ikisi aynı kelimede bulunursa meddi muttasıl olur. En az 2, en çok 5 elif miktarı uzatılır.
Örnek: جىء جوء جاء
Örnek açıklama:جاء derken harfi med olan eliften sonra sebebi medden hemze geldiği ve ikisi aynı kelime içerisinde bulunduğu için meddi muttasıl olmuştur.
3- MEDDDİ MUNFASIL: Harfi medden sonra sebebi medden hemze gelir ve ikisi ayrı ayrı kelimelerde bulunursa meddi munfasıl olur. En az 1, en çok 4 elif miktarı uzatılır.
Örnek:على امة قالوا امنا وما انزل
Örnek açıklama:ياايها derken harfi med olan eliften sonra sebebi medden hemze geldiği ve ikisi ayrı ayrı kelimelerde bulunduğu için meddi munfasıl olmuştur.
4- MEDDİ LAZIM: Harfi medden sonra sebebi medden sükunu lazım gelirse meddi lazım olur.
En az 2, en çok 4 elif miktarı uzatılır.
Örnek:حاد يوادون لاتضار
Örnek açıklama:الحاق derken harfi med olan eliften sonra sebebi medden sukunu lazım geldiği için meddi lazım olmuştur.
5- MEDDİ ARIZ: Harfi medden sonra sebebi medden sükunu arız gelirse meddi arız olur. En az 1, en çok 4 elif miktarı uzatılır.
Örnek:يوم الدين خالدون رب العالمين
Örnek açıklama:يعلمون kelimesinde durduğumuz zaman harfi med olan vavdan sonra sebebi medden sukunu arız ortaya çıktığı için meddi arız olmuştur.
6- MEDDİ LİN: Harfi lin’den sonra sebebi medden sükun bulunursa meddi lin olur. En az 2, en çok 4 elif miktarı uzatılır.
Harfi Lin: iki tanedir.
1- Vav sakin olup bir öncesi üstün olursa. (لو ) gibi Örnek:اليوم
2- Ya sakin olup bir öncesi üstün olursa. (لى ) gibi. Örnek:عليك
Örnek açıklama:اليوم kelimesinde durduğumuz zaman harfi lin olanيو den sonra sebebi medden sukunu arız (bazen sukunu lazımda olabilir) ortaya çıktığı için meddi lin olmuştur.
TENVİN VE NUN-U SAKİN
TENVİN: Bazı kelimelerin sonunda görülen iki üstün, iki esre ve iki ötre’ye tenvin denir. Tenvin sakin nun demektir.
SAKİN NUN: Cezimli nun demektir. Kelimenin sonunda veya ortasında bulunabilir. Örnek:انتم
1-İHFA: Tenvin veya sakin nundan sonra ihfa harflerinden biri gelirse ihfa olur.
İhfa:Ğunnesini belirtmek suretiyle şeddeden arınmış olarak idğam ile izhar arası uygulanan bir haldir
İhfanın yapılışı: Dil ucu serbest bırakılarak nun sesinin genizden gelmesiyle yani ğunne ile okumaktır.
İhfa harfleri:صف- ذا- ثنا- جود- شخص- قد- سما- كرما- ضع- ظالما- زد- تقا- دم- طالبا- فترى
Örnek:جنات تجرى انتم لن تنالوا
Örnek açıklama:انتم derken sakin nundan sonra ihfa harflerindenت geldiği için ihfa olmuştur.
2- İZHAR: Tenvin veya sakin nundan sonra izhar harflerinden biri gelirse izhar olur.
İzharın yapılışı: Tenvin veya sakin nunu açıkça okumaktır. Yani tenvin veya sakin nunu izhar harfine katmadan ayrı ayrı okumaktır.
İzhar harfleri: boğaz harfleri olanه غ ع خ ح ا dir.
Örnek:وانحر رسول امين ينأون من امن
Örnek açıklama:ان هى derken sakin nundan sonra izhar harflerinden ه geldiği için izhar olmuştur.
3-İKLAB: Tenvin veya sakin nundan sonraب harfi gelirse iklab olur.
İklabın yapılışı: tenvin veya sakin nun, sakin mim harfine çevrilerek okunur.
Örnek:سميع بصير انبأهم من بعد
Örnek açıklama:صم بكم derken tenvinden sonra iklab harfi olanب geldiği için iklab olmuştur.
4-İDĞAMI MEAL ĞUNNE: Tenvin veya sakin nundan sonra يمنو harflerinden biri gelirse idğamı meal ğunne olur.
İDĞAM: iki harfi, şeddeli bir harf halinde okumaya denir. Yahut bir harfi kendisinden sonra gelen diğer bir harfte gizlemeye denir.
ĞUNNE: genizden (burundan) gelen nun sesidir.
Örnek:من مال ومن يعمل خيرا يره
Örnek açıklama:ومن يعمل derken sakin nundan sonra idğamı meal ğunne harflerinden ى geldiği için idğamı meal ğunne olmuştur.
NOT: Sakin nun, و veya ى harfi ile aynı kelime içersinde bulunursa idğam değil izhar olur.
Örnek:الدنيا صنوان قنوان بنيان
5-İDĞAMI BİLA ĞUNNE: Tenvin veya sakin nundan sonraلر harflerinden biri gelirse idğamı bila ğunne olur.
Örnek:اخذة رابية غفور رحيم من ربهم
Örnek açıklama:غفور رحيم derken tenvinden sonra idğamı bila ğunne harflerindenر geldiği için idğamı bilağunne olmuştur.
6-İDĞAMI MİSLEYN: Mahreçleri ve sıfatları aynı olan iki harf yan yana gelir ve birincisi sakin ikincisi harekeli olursa, birincisi ikincisine idğam edilir (katılır) ve bu idğama, idğamı misleyn denir. Bu durumda iki harf şeddeli bir harf gibi okunur.
Örnek:اذ ذهب قل لن يرتد الحاق ان
Örnek açıklama:فما ربحت تجارتهم derken mahreçleri ve sıfatları aynı olan iki ta harfi yan yana gelmiş ve birincisi sakin ikincisi harekeli olduğu için birincisi ikincisine idğam edilmiştir.
İdğamı Misleyn iki kısımdır:
1-İdğamı Misleyn Meal Ğunne: Sakin nun, nuna veya sakin mim, mime idğam edilirse idğamı misleyn meal ğunne olur.
Örnek:وندخلكم مدخلا ان نحن
2-İdğamı Misleyn Bila Ğunne: Nun ve mimin dışındaki harfler, kendi cinsinden bir harfe idğam edilirse idğamı misleyn bila ğunne olur.
Örnek:اذ ذهب قل لن
7- SAKİN MİMİN HALLERİ: Üç hali vardır.
1- Sakin mimden sonraم harfi gelirse idğamı misleyn meal ğunne olur.
Örnek: وندخلكم مدخلا
2- Sakin mimden sonraب harfi gelirse dudak ihfası olur.
Örnek:ترميهم بحجارة
3- Sakin mimden sonra