MEDİNEWEB KPSS "TÜRKİYEDE ORMANLAR"

[mehmet akif2]

MEDİNEWEB KPSS "TÜRKİYEDE ORMANLAR"

ORMANLARIN FAYDALARI

1- Odun ve kereste ihtiyacımızı sağlar.

2- Eğimli yamaçlarda erozyonu önler

3- Her türlü dinlenme ihtiyacımıza cevap verir.

4- Yurt savunmasında, çeşitli yönlerden kolaylık sağlar.

5- Yabani ve özellikle av hayvanlarını barındırır.

6- Yağış sularını yer altına toplar,bunlarında kaynaklar halinde çıkmasını sağlar.

7- Havadaki oksijen ve karbondioksit dengesini sağlar.

Not: Ormanlardan sürekli faydalanmak için ormancılığın üç temel ilkesi vardır.

a-Ormanların genişletilmesi

b-Devamlı korunması

c-İşletilmesi

[mehmet akif2]

A-) AKDENİZ BİTKİ BÖLGESİ

Bu bitki bölgesi Akdeniz ikliminin etkili olduğu sahaları kapsar. Akdeniz Bölgesinin yüksekte kalan kesimleri dışında kalan alanları, Kıyı Ege, Güney Marmara Bölümü Marmara Denizi çevresi ve Gelibolu Yarımadasını kapsar.

Buradaki bitkiler;

Kış ılıklığı isteyen,

Yaz kuraklığına dayanıklı,

Işık ve sıcaklık istekleri fazla olan,

Her mevsim yeşil kalma gibi özelliklere sahiptir.

Akdeniz bitki topluluğu, yükseklere çıkıldıkça ve ikliminin etkisinin azaldığı Marmara Bölgesine doğru gidildikçe değişiklikler gösterir.

[mehmet akif2]

1-) Kızılçam Ormanları

Akdeniz ikliminin tipik bitki örtüsü kızılçam ormanlarıdır.

Kızılçam ormanları Akdeniz Bölgesi’nde 1000-1300 m,

Ege’de 800-1000 m ve

Marmara’da 400-500 metreler arasında yaygındır.

Türkiye, dünyada kızılçamların en geniş yayılma sahasına sahiptir.

[mehmet akif2]

2-) Makiler

Kızılçam ormanlarının tahrip edildiği yerlerde bodur ağaçlık ve çalılardan oluşan maki bitkileri yayılmıştır.

Birincil bitki örtüsü olan kızılçam ormanlarının tahrip edilmesiyle gelişen ikincil (sekonder) bitki topluluğudur.

Başlıca maki türleri; yaban zeytini (delice), kocayı defne, sandal, melengiç, mersin, sakız, kermez meşesi, zakkum, kekik ve lavantadır.

Bu bölgedeki otsu bitkilerin yüzeyi kuraklığa uyum çabasının sonucunda kadifemsi tüylerle kaplanmıştır.

Makiler, enlem etkisiyle sıcaklığın azalması nedeniyle Akdeniz Bölgesi’nde 700-800 m,

Ege’de 500-600 m ve

Marmara Bölgesi’nde 300-400 m yükseltilerine kadar görülür.

[mehmet akif2]

3-) Garig (Frigana)

Çoğunlukla otlatma nedeniyle alçak kesimlerde makiler tahrip edildiği veya toprağın inceldiği eğimli sahalarda garig (frigana) adı verilen dikensi çalılar yayılmıştır.

Diz boyu yüksekliğindeki bu bitkilerin başlıcaları; yasemin, lavanta çiçeği, funda, diken çalısı, laden ve süpürge çalısıdır.

[mehmet akif2]

4-) Akdeniz Dağ Kuşağı Bitkileri

Yükseldikçe sıcaklık ve yağış koşullarının değişmesiyle Akdeniz dağ kuşaklarında farklı orman örtüsü gelişmiştir.

Kızılçam ormanlarının üzerinde 8O0-1000 metreden başlayan ve 2000 metrelere kadar görülen ormanlarda hâkim bitki türü karaçamdır. Bu kesimlerde yer yer sedir ve göknar ormanlarına da rastlanır.

Akdeniz bitki bölgesinde kızılçam ormanlarıyla Akdeniz dağ kuşağındaki bitki örtüsü arasında meşe ormanlarına da rastlanır.




5-) Dağ(Alpin) Çayırları

Torosların yüksek kesimlerinde orman üst sınırından sonra alpin çayırlar olarak adlandırılan toplulukları görülür.

Hayvancılık açısından büyük önem taşıyan bu çayırlar geniş alanlarda aşırı otlatma nedeniyle tahrip edilmiştir.

[mehmet akif2]

B-) KARADENİZ BİTKİ BÖLGESİ

Karadeniz bitki bölgesi, dünya genelinde yapılan sınıflandırmada Avrupa-Sibirya bitki kuşağına dâhildir.

Karadeniz kıyı kuşağı boyunca, Karadeniz Bölgesi, Çatalca-Kocaeli Bölümü ile Yıldız Dağları Bölümü’nün kuzeyi, Karadeniz bitki bölgesini oluşturur.

Geniş alanlarda gür ormanlarla kaplı bu kuşak Türkiye’deki en zengin bitki örtüsünü oluşturur.

Türkiye’deki 12 bin tür bitkinin yarısı bu kuşakta yer alır.

Karadeniz kıyıları boyunca doğudan batıya doğru gidildikçe orman örtüsü, ağaçların büyüklüğü ve sıklığı ile bitki çeşitliliği azalır.

Bu durum batıya gidildikçe sıcaklığın azalması ve yağış koşullarında görülen değişimlerle açıklanabilir.

[mehmet akif2]

Bunun yanında Karadeniz Dağları’nın kuzey ve güney yamaçları arasındaki sıcaklık ve yağış farklılığı nedeniyle bitki örtüsü farklıdır.

Nemli ve bol yağış alan dağların kuzey yamaçlarında sık ormanlar ve zengin bitki çeşitliliği görülürken, deniz etkisine daha uzak ve daha az yağış alan güney yamaçlarında ormanlar seyrekleşmekte ve ağaç türleri azalmaktadır.

Söz konusu kesimlerde yaz kuraklığı görülmediğinden ormanlar geniş alan kaplar.

Dağ yamaçları boyunca seklere doğru çıkıldıkça bitki türleri ağaççıklar (çalı), geniş yapraklı orman, karma ormanlar, iğne yapraklı ormanlar ve alpin çayırlar şeklinde kuşaklar oluşturur.

[mehmet akif2]

1-) Ağaççık (Çalı) Kuşağı

Ormanların tahrip edilmesi sonucu ortaya çıkan bu ağaççık ve çalılar, deniz seviyesinden başlayarak 200-300 m yükseltilerine kadar görülür.

Kesilen ağaçların yerine çıkan bu bitkiler, makiye benzer bir örtü oluştururlar.

Bu kuşakta görülen başlıca bitki türleri; fındık, şimşir, akçaağaç, orman gülü, kızılcık, kestane gibi bitki türlerinin yanında Akdeniz bitki türlerinden olan yaban zeytini (delice), sandal, mersin, menengiç, sumak, defne, tesbih gibi bitki türleridir.

Bu ağaççıkların altında ve yer yer bunların da tahrip edildiği sahalarda çeşitli çalı ve sarmaşıklardan oluşan psödomaki (yalancı maki veya Trabzon makisi) yer alır.

Bu bitki formasyonunun arasına yer yer farklı türde geniş yapraklı ağaç türleri yer alır.

[mehmet akif2]

2-) Geniş Yapraklı Orman Kuşağı

Karadeniz bitki coğrafyasında, ormanların tahrip edilmediği yerlerde deniz seviyesinden veya psödomaki kuşağının bitiminden sonra geniş yapraklı orman kuşağı başlar.

Geniş yapraklı orman kuşağı, batıda Bulgaristan sınırı ile doğuda Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kuşağı boyunca uzanır.

Kışın yapraklarını döken ağaçlardan oluşan bu kuşak Karadeniz Dağlarının denize bakan yamaçları boyunca 1000 m yükseltiye kadar yaygındır.

Başta kayın olmak üzere, gürgen, ıhlamur, kızılağaç, meşe, aksöğüt, dişbudak, ve titrek kavak bu kuşakta en çok görülen ağaç türleridir.