haftanin konusu:organ nakli caiz midir?

[EyMeN&TaLhA]

ali70 Üyemizden Alıntı

Herkes kendi kaderini yaşar. Doğacağı gün de bellidir, öleceği gün de... Yalnız insan kendi kaderini bilmez. Onun için de yaşantısını bilmediği kaderine göre tayin etmez. Hastalığa derman aramak kadere müdahale değildir. Bilakis şifa arayışları da kaderdir. Yani kendi kaderimizden, yine kendi kaderimize kaçarız.

Hastalık bir sebeptir. Kaderimdir deyip tedavi yollarını aramamak bir müslümana yakışmaz. Çünkü hastalığı veren Allah, şifasını aramamızı da söylüyor. Şifasını arayacaksınız ki, Allahu Teala'nın Şafii ismi üzerinizde tecelli etsin. Herhangi bir hastalıktan dolayı şifa aramak, Allahın Şafii ismiyle boyanmak demektir. Allahın boyasıyla boyanmak kadar güzel bir şey mi var?


Rabbim inşallah ümmeti Muhammed'i tek bayrak altında toplayacak bir halife gönderir.

Organ bağışı... Konu hassas. İslam alimleri çok basit herhangi bir konuda bile ihtilafa düşebiliyorlar. Örnek: Sigara...
Onun için herkesin aynı fetvayı vermesi çok zor...

-------------
Tıp ilerliyor. Yarın bir gün organ üretmeye/kopyalamaya başlarlarsa hiç şaşırmam.

Hocam tip mumkunse ilerlemesin.cunku tip ne kadar ilerlerse insan bi o kadar fitratindan uzaklastiriliyor.simdi adam karacigerini mizacina ters kullaniyor.sigara iciyor karisik besleniyor...
Bu dunyaya sanki yemek icin gelmis mubarek yiyor iciyor...
Karacigerini,bobrek hatta dunya ile kalbini kirletiyor sonra modern tip super kurtarici gibi imdadina yetisiyor..

Suanda ulkemizde nakiller gerceklesiyor.ben sadece vicdanen rahatsizim bu durumdan.sebebim gerekcem yok.sadece bi bedenin o sekilde parcalara ayrilmasi fitratimiza aykiri gibi geliyor...

Dinen karar mercii degilim.ama bi birey olarak benim kendi fitratimin mevcut oldugu hucrelerimi kimseyle paylasmak istemem...

Olur ki bende olumsuz olan bi huy vardir onu mumin kardesime aksettirmek iatemem.misal kan verdim.Rabb im her insani mizacina uygun kan ile kusatmis baskalari xegil bizzat vucudun sahibi kullansin hayatina devam etsin diye.bende mevcut bu hucre parcasinin baskasina fayda saglayacagi konusu muallak geliyor bana.

Ezcumle...
Dinen degil vicdanen ben boyle dusunuyorum.ama tabiki din alimlerinin olumlu olunsuz her turlu dusuncesine sonsuz saygim var...

[bilinmez]

İslamın temel kaidelerinden biri işin ehline danışılmasıdır.ikinci temel kaide ise herhangi bir durum için sağlıklı hükme varabilmek için bütün detayların aydınlanmasıdır.

Bu durumda işin ehli 1.Tıp ilminin bütün genel yapısına vakıf olanlardır.

2.İslam ilmine vakıf olanlar.

Ben kendim bir zamanlar bu konuyu araştırdığımda şu sonuca vardım.Organ nakli KALP VE BEYİN ÖLÜMÜ her ikisininde tamamen öldüğünde alındığında zaten bir işe yaramadığıdır.Bunun içinde bir kişinin tamamen ölümü gerçekleşmeden organının verilmesi caiz olmaz.Milyrda birde yaşama dönme ihtimal dahi olsa buna islam izin vermez.Zatn bu işin yaygın olmamasıda bu yüzdendir.

Yalnız,karaciğer ve böbrek gibi organların ALINDIĞI KİŞİNİN HAYATINA DEVAM EDERKEN BİR SIKINTIYA DÜŞMÜYORSA CAİZDİR.SATMAMAK KAYDIYLA...Buda kişiden kişiye değişir burda doktorların vereceği cevaba bağlıdır.

[nurşen35]

Bu konuyla ilgili olmasa da gerçekte yaşanmış bir olayı size anlatmak isterim.

Bir erkek vefat eder , doktorlar ölmüş oduğuna kanaat getirerek , morga götürülmesi için orada bulunan hastane hizmetlisine teslim ederler. Hastanede bir iki gün önce çalışmaya başlamış olan bu hizmetli sedyedeki ölen kişinin başında asansörün kapısında beklemeye başlar.
Fakat asansörün yoğunluğundan mı nedir, asansör gelmez. Diğer asansöre ulaşmak için sedyeyi sürükleyerek uzun kolidorun diğer bir ucuna gider ve yine asansör beklemeye başlar. Nihayet asansör gelir ve meftanın bulunduğu sedyeyi asansöre yerleştirir ama bu arada çok tecrübesiz bir genç olduğu içinde içten içe biraz ürker. Asansörün morg katına basar, gitmeye başlarken birden asansör durur ve bütün ışıklar söner.
Genç çocuk epey bekler ama karanlıktan dolayı gözgözü görmez.
Artık o kadar korkuya kapılır ki , nefesini tutarak kımıldamaz. Bu arada kımıldamadığı halde etrafında birşeylerin kımıldadığını ama ne olacağını, tahmin bile edemez. Korkusu daha da artar. Belli bir zaman sonra birinin ona dokunduğunu hisseder ama bu arada kaçacak hiç bir yer yok. Etrafındaki varlığın ne olduğunu da bilemiyor. O karanlık içinde sedyenin üzerinde birşeylerin kımıldayıp yavaş yavaş kalktığını farkeder gibi olur. Belli bir süre korkusunun durumunun ne olduğunu söylemeye gerek yok. Bir varlığın karşısında olduğunu hissederken bir anda ışıklar yanar ve karşısında sedyede taşıdığı ve öldüğü için morga götürmek üzere asansöre bindirdiği kişiyle gözgöze gelir.
İkisinin şaşkınlığını birlerine bir süre bakmakla son bulduğunda , sedyede kalbi bir süre durmuş olan kişi beni nereye götürüyorsun diye soru sorar.
Hizmetli genç çocuk acaba bir ölü ile mi konuşuyor yoksa , yeniden dirilen biri mi ? olduğunu düşünürken
verdiği cevap '' yat sen seni gideceğin yere götürüyorum ''
Tekrar hayat bulan kişi kardeş beni nereye götürüyorsun derken çocuk bulunduğu şoktan çıkarak
'' merak etme dotorun seni odana götürmemi istedi, şimdi odana çıkaracağım derken hem cesaret örneği göstermiş hem de hayata dönen hastanın moralini bozmaktan kaçınmış.

Bu durumda Allah'ü Teala'nın verdiği ömür bitmemiş ve tekrar hayata dönen bu kişiyi , kalbi durdu diye ameliyata alıp , organlarını da alabilirlerdi.

[Allahın kulu_]

Cok ilginc bir olay yasanmis
Mucize iste budur
Hastanin yayhigi enerji asansoru durdurmus
Buyuk olasilikla

Rabbim yasamasina izin vermis
Icecek yiyecek gorecek gunleri varmis


Ben organ bagisi konusunda baska dusunuyorum
Insan mahremdir olunce de bu mahrumiyst acilacak
2. Olmeden organlarin alinmasi durumu cok ince ve titizlik gereken bir konu
Ben karar veremiyorum
Tibben olsemde mahrumiyetim var ozelimdir islam acisindan bu goz onunde bulundirulmali
Insanin Kadavra gorulmesi hic etik degil

[ali70]

EyMeN&TaLhA Üyemizden Alıntı

Hocam tip mumkunse ilerlemesin.cunku tip ne kadar ilerlerse insan bi o kadar fitratindan uzaklastiriliyor.simdi adam karacigerini mizacina ters kullaniyor.sigara iciyor karisik besleniyor...
Bu dunyaya sanki yemek icin gelmis mubarek yiyor iciyor...
Karacigerini,bobrek hatta dunya ile kalbini kirletiyor sonra modern tip super kurtarici gibi imdadina yetisiyor..

Suanda ulkemizde nakiller gerceklesiyor.ben sadece vicdanen rahatsizim bu durumdan.sebebim gerekcem yok.sadece bi bedenin o sekilde parcalara ayrilmasi fitratimiza aykiri gibi geliyor...

Dinen karar mercii degilim.ama bi birey olarak benim kendi fitratimin mevcut oldugu hucrelerimi kimseyle paylasmak istemem...

Olur ki bende olumsuz olan bi huy vardir onu mumin kardesime aksettirmek iatemem.misal kan verdim.Rabb im her insani mizacina uygun kan ile kusatmis baskalari xegil bizzat vucudun sahibi kullansin hayatina devam etsin diye.bende mevcut bu hucre parcasinin baskasina fayda saglayacagi konusu muallak geliyor bana.

Ezcumle...
Dinen degil vicdanen ben boyle dusunuyorum.ama tabiki din alimlerinin olumlu olunsuz her turlu dusuncesine sonsuz saygim var...

Görüşlerine saygı duyarım hocam...

Tıbbın ilerlemesine gelince... İlerlesin yaaa... Niye ilerlemesini istemiyorsunuz ki. Bakın uçuk kaçık bir fikir söylüyorum: ''Şimdi üç boyutlu yazıcılar ürettiler ya. Üstten hangi maddeyi atarsanız, istediğiniz ürünü o maddeden sizin için üç boyutlu üretiyor. İnanıyorum ki, ilerde üstten kıymayı atacaklar, alttan yazıcı kalp çıkaracak... '' Aynı şekilde kol ve bacakları olmayanlar için kol ve bacak üretilirse, pek çok insana umut olur. Sonuçta şifa aramanın, Allahın Şafi ismiyle boyanmak olduğuna inanıyorum.

Organ nakli konusunda hemfikiriz. Ben karşıyım organ nakline.
Çünkü işe duygusal olarak bakarsak, bir kere ölü de olsa namahremdir.

Ayrıca ölüye saygı duymak lazım. Peygamber efendimiz(sav) önünden geçen bir cenaze için ayağa kalkmış. Demek ki cenazeye saygı lazım.

Başka bir açıdan bakarsak, ölüm olayı tam gerçekleşmeden organlar alınıyor. Yani ortada bir cinayet var.

Bir diğer bakış açısı ise şöyle: Diyelim ki ben öldüm. Ben o beden içinde pek çok günah işledim. Organlarımı alıp başkasına verseler, o günahların organın verildiği kişiye zarar vereceğinden korkarım. Çünkü o bedenin her milimkaresine benim halim işlemiş durumda. O günahların, organı alan bedenin sahibinin ruhunu rahatsız edip etkileyeceği muhakkak. Bu da ölüp gitsem bile kul hakkına girer. (Belki gülenler olabilir ama hassas davranmak lazım.)

Olayın bir diğer boyutu etiklik:
Diyelim ki organ nakli serbest. Zaten serbest ama bunun iyice yasalaştığını düşünün. Yani artık kimsenin sorgulamadığını. Ortaya şöyle olaylar mutlaka çıkacaktır:
Diyelim ki bir hastane var ve bu hastanede kalp, böbrek, dalak, karaciğer, akciğer vs. organlar bekleyen insanlar var. Organ bulamasalar 6-7 kişi ölecek. Bir gece yarısı hastaneden bir kaç görevli dışarı çıkıyor ve kimsesi olmayan sağlam birini buluyorlar. Hastaneye getirip bütün organlarını alıyorlar. Neticede kimsesi olmayan fakir birisi ölüyor. Ama öte yandan zengin, çevresi olan 6-7 kişi kurtuluyor. Bir kişiye karşı 7 kişi...
Böyle bir şey yaşanır mı? Yaşanır. İnsanlar öyle hızla önüne geçilemez şekilde vahşileşiyorlar ki, artık her şey mümkün.

Organ nakline olumlu fetva veren din alimlerinin bütün bunları göz önünde bulundurması gerekiyor. Ortaya çıkacak olumsuz durumların sorumlusu onlar olacaktır.

Dediğim gibi, tıp ilerlesin ya. O zaman kimsenin organına ihtiyaç kalmaz. Fabrikaya siparişle sıfır bir organ üretilir.

[fedra]

arkadaslar Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu: "Organ bağışının dinimizce sakıncası yoktur." diyor bir panelde konusmasında ve “Zaruriyet Haramı Helal


Kılar.” diyor ben Nihat Hatipoğlu hocamızın düsüncesine dikkat cekmek istiyorum delil isteyenler icin konusma yaptıqı panelin adı Dicle Üniversitesi


Hastaneleri Başhekimliğince düzenlenen Organ Bağış Haftası

[fedra]

Yaşayanlar için şöyle bir hassasiyet var: ''bir problem yoksa, ikisi de yaşamını

sürdürebilecekse dinen bir sakıncası yoktur. '' diyor

“Zaruriyet Haramı Helal Kılar.”

[muallime]

ORGAN NAKLİ


Organ nakli konusunda alimler arasında bir ittifak yoktur.Bu mesele İslam Fıkhında hem tartışmalı hem de güncel olması hasebiyle çokça sorulan meselelerdendir.

Konu din, hukuk ve ahlak alanını da ilgilendirir.

Organ Nakli ilk olarak eski Mısır ve Hint uygarlıklarına kadar dayanıyor.Klasik Fıkıhta ise diş ve deri nakilleri gibi meselelerden bahsedildiği görülüyor.

Batıda ise 19. yy.'da organ nakli başlamıştır.

ORGAN NAKLİNİN İTİKADİ BOYUTU

Bedenin haşir meselesi ve bedenin şahitlik edeceği inancı konusu ,dini esaslarla bağdaşıp bağdaşmadığı konusu tartışılmaktadır.

1-) Ehli Sünnet ve Kelamcılar haşirin cismani olacağını savundukları için organ naklini tereddütle karşılamışlardır.

2-)Çağdaş İslam Alimleri ise organ naklinin inancı zedeleyici yönü bulunmadığı görüşündedir. Nakledilen organın asıl sahibine geri döneceğini ,ahirette insanın bütün organlarının en ince ayrıntısına kadar toplanacağını ifade etmişlerdir. ''Organların toprakta çürümesi ,yanıp kül olması ,hayvanlar tarafından parçalanıp yenmesi durumlarında bile herkesin asli parçaları kendisiyle haşredilecektir.Nakledilen organın yeni sahibinde günah ve sevap işlemesi ise tamamen bu fiili işleyenle ilgili bir husustur.Çünkü sorumlulukta esas olan iradedir.''demişlerdir.



ORGAN NAKLİNİN FIKHİ BOYUTU

Organ nakli konusunun Fıkhi boyuttaki tartışmaları ;

a-)Bedenin saygınlığı, hürmeti ,dokunulmazlığı
b-)Yaratılışı bozma yasağı
c-)Zaruret ,gibi konular temelinde yürütülmektedir.


ORGAN NAKLİNE OLUMSUZ BAKANLAR

Organı veren açısından ; kendi bedenine zarar verme haksız tasarrufta bulunma olarak değerlendilir.

''Ölünün kemiğini kırmak diriyken kırmak gibidir." (Ebu Davud )gibi hadislerdir.

Alan Acısından ;başkasının hayat hakkına tecavüz , haram maddeyle tedavi yaratılışı bozma olarak görürler. Bu görüşte olanlar ; ileriki yıllarda İnsan bedeninin defnedilmekten parçalara ayrılarak her bir parçasındaki faydalanma yoluna gidilmesinden endişe duyarlar ve bu durum insanın saygınlığı ilkesi ile bagdaşmaz. Delil olarak ta cismani haşir ve organların şahitligi inancı ile asli yaratılışı bozmak caiz değildır görüşüdür.

''O günde ki kendi dilleri, elleri ve ayakları, yaptıkları şeylere dâir kendilerinin aleyhinde tanıklık eder. ''Nur /24

''Derilerine: 'Aleyhimize niçin şahidlik ettiniz?' derler. 'Bizi, her şeyi konuşturan Allah konuşturdu. Sizi önce yaratan O'dur ve O'na döndürülüyorsunuz' cevabını verirler.'' Fussilet /21

''Ve siz, kulaklarınızın, gözlerinizin, derilerinizin, aleyhinizde tanıklık edeceklerini ummuyor, onlardan hiçbir şeyinizi gizlemiyordunuz ve hattâ sanıyordunuz ki yaptıklarınızın çoğunu Allah bile, şüphe yok ki bilmez.'' Fussilet /22


ORGAN NAKLİNİ CAİZ GÖRENLER ;
ü
Nur suresi 24.cü ayeti şöyle yorumlamışlardır;

Naslar ," organların "Lisan-ı Hal " ile konuşacağı şeklinde anlaşılabilir.Veya insanın mazeret ileri süremeyeceği ,yalan beyanda bulunamayacağı, her şeyin apaçık ortada olacağı "anlamında da yorumlanabilir demişlerdir.

Yine Çağdaş alimler "Organ nakli ile kişilik transferi olmaz.Duygu ve düşünce akıl inanç gibi manevi ve ruhi özellikler organların biyolojik yapısına bağlı değildir."demişlerdir.

Günümüz Fıkıh Bilgilerinin Çoğunluğu ;

''Organ nakli alıcı açısından caizdir. Meşru bir tedavi yöntemidir.'' demişlerdir.

Delilleri

1.Zaruret, maslahat prensipleri
2.İnsan hayatını tehdit eden bir açlık ve zaruret durumunda haram fiillerin mühaba dönüşeceği ve günahın kalkacağı Fıkhın temel ilkeleri arasındadır.
3.Hayatı korumak dinin 5 temel gayesi içindedir.Ölmek üzere olan biri hayatta kalmak için insan etinden bile yiyebiliyorsa, tedavi maksadıyla haram ve necis şeyleri insan vücudunda kullanılabileceği, ölü kemiğinin, dişinin takılabileceğini söylemişlerdir.
Bebeği kurtarmak için Anne karnının açılması ,kıymetli mücevher yutan ölünün karnının açılmasının caiz olması gibi...

Organ naklini caiz görenlerin Verici açısından ;organı alınan canlı veya ölü sebebiyle farklı görüşler ileri sürmüşlerdir.

Canlıdan > Canlıya

Çağdaş İslam bilginlerinden bazıları ;Bunun caiz olmadığını söylerler.

1. Yaratılışı değistirmekdir
2.İnsan muhteremdir, dokunmazdır.
3.Zarar zararla giderilmez

Caiz olduğunun söyleyenler;

1. Zaruret , hayati tehlike bulunduğu takdirde caizdir diyenler
Zaruret prensibine göre ; sadece organı verene az zarar veren kan , deri gibi vücutta yenilenen doku ve organların nakline izin verir.
2. Zaruret olmasa dahi canlıdan canlıya organ nakli yapabilir diyenler.

Çoğunluğa göre ; böbrek gibi insanda yedeği bulunan , vericinin yaşamını riske sokmayan ve beden bütünlüğünü bozmayan organların nakline izin verir.
(Fetva kurulları da genellikle bu şekilde fetva vermişlerdir.)-1-

Canlıdan Canlıya Organ Nakli için şartlar:

1-) Zaruretin bulunması
2-) Vericinin izin ve rızasının bulunması
3-) Organı alınan vericinin hayatını riske sokmayacak , sağlığının ve beden bütünlüğünü bozmayacak olması ve bu durumun tıbbı raporla belgelendirilmesi
4-) Konunun uzmanlarında; operasyon ve tedavinin başarılı olacağına dair kuvvetli kanaat bulunması
5-) Ücret karşılığı yada çıkar karşılığı olmaması
6-) Yeterli tıbbı teknik şartların bulunması

Ölüden yapılan Organ nakli

Çağdaş İslam Alimlerinin çoğunluğu ve bazı fetva kurumları ölüden diriye organ nakline cevaz vermişlerdir.-2-

Ölüden diriye organ naklinin caiz olması için :
1-)Zaruret bulunması
2-) Hastanın bu tedaviyle kesin iyileşeceği dair uzmanların kesin kanaatlarının olması
3-) Verici olan ölünün , tıbbı ve hukuki ölümünün kesinleşmiş olması
4-) Ölümden önce kendisinin , ölümden sonra mirascısının onayının alınmış olması
5-) Ücret veya çıkar karşılığında verilmemiş olması
6-) Alıcının organ nakline razı olması

Lakin bu konuda tartışmaların ana kaynağı bu beyin ölümünün tam olarak ne zaman gerçekleştiği meselesidir, Beyin ölümü gerçekleşse dahi cihazlarla kalp atışı ve kan pompalanması devam ettiği görülür. Ruh ne zaman bedeni tamamen terkeder???...Asıl soru budur .

Sekerat halinin çok dehşetli bir süreç olduğu dikkate alınırsa , bir de o anda organlarının sökülerek alınması , korkunç bir ızdırap , işkence ve cinayet değil midir?

Organ nakli yapan doktorun şu beyanı oldukça düşündürücüdür."Beyin ölümü gerçekleşti denilen ölüden organları sökerken bedenin kasıldığını farkettim.Bu sebeple organ nakli ameliyatlarını bıraktım."

Bu mesele tartışmalıdır.İstismara açık bir meseledir. Bu konunun ticari yapıldığı bu organ nakli konusunun neredeyse bir sektör haline geldiğini de göz önünde bulundurursak ;Organ nakli meselesinin halen önümüzde çetrefilli bir mesele olarak durduğunu kabul etmek durumundayız.Belki ilerki yıllarda Teknoloji ile ölülerin neredeyse her organının işe yarar hale getirebileceğini göz önünde bulundurmak gerekir.

Yine zenginlerin bu organ naklini yaptırabilirken fakirlerin yaptıramaması ,fakir ülkelerdeki insanların zengin ülkelere para karşılığı organ satması ,-devletlerin de gayrimeşru olarak desteklediği -milyar dolarlık organ mafyası sektörü vs.gibi faktörler de ''organ nakli '' konusuyla ilgilidir.

Kaynaklar
1,2-Dünya İslam Birliği (Sudi Arabistan)
Ezher Fetva Kurulu (Mısır)
İslam Konferansı Teşkilatına bağlı İslam Fıkıh Akademisi (1988 tarihi karar fetva)
ve Çağdaş islam Alimlerinin büyük bir kısmı bu şekilde fetva vermiş.
3-Diyanet İlmihali 2.cilt
4-Çağdaş Fıkıh Problemleri /Prof.Hacı Mehmet Günay
5-Dr.Ebubekir Sifil /Sana Dinden Sorarlar -1.cilt

[ali70]

muallime Üyemizden Alıntı

Organ nakli yapan doktorun şu beyanı oldukça düşündürücüdür."Beyin ölümü gerçekleşti denilen ölüden organları sökerken bedenin kasıldığını farkettim.Bu sebeple organ nakli ameliyatlarını bıraktım."

İşte burada doktorun bu cümlesi tüm tereddütlere noktayı koyuyor. Zaruret maruret olmaz. Zaruret diyerek yaşayan bir insanı parçalayamazsınız.

Yaşamak için, başka bir insanı parçalamaya kimse fetva vermesin. Bunun adı cinayettir.

Peki ne yapacağız? Orhan Veli'de bu konuda son noktayı koymuş:



Başın mı ağrıyor, üç çeyreğe bir aspirin.
Dişin mi ağrıyor, çek kurtul.
Verem misin? Üzülme. Onunda bir çaresi var: Ölür gidersin...

ORHAN VELİ

[fedra]

biraz laflarınıza dikkat ederek konusursanız daha iyi olur zaruret maruret olmaz
bunun adı cinayettir diyerek hocayı suçlayamazsın alimlerin bu konuda farklı
görüşleri farklı fetvaları var kesin budur deyip fikrini dayatamazsın herkes
görüşünü bildirir aynı fikirde olmayabilirsin ama saygı göstermek zorundasın
hakaret boyutunda sözler sarfedemezsiniz ORGAN NAKLİNİN DE BELLİ
ŞARTLARI VAR. onu parçalayın da diğeri yaşasın değil hangi hoca böyle fetva
verebilir ki zaten ki Nihat Hatipoğlu'ndan bahsediyoruz cinayettir demek hiç
yakışmıyor organ nakline olumlu bakanlar cinayeti mi benimsiyorlar ona mı
olumlu bakıyorlar laflarınıza dikkat edin lütfen karsı düsüncedekileri zan altında
bırakacak sözler söylemeyin fikrine katılmayabilirsin ama saygı göstermek
zorundasınız hakaret boyutunda sözler sarfedemezsiniz biraz dikkat vesselam.