SORULAR-İLMİHAL-II (Sh.1-60)

[f_kryln]

SORULAR-İLMİHAL-II (Sh.1-60)

SORULAR-9

İLMİHAL-II (Sh.1-60)

CEVAP ANAHTARI

-A-

1-İlmihal Dilinde kurban kesmenin dini hükmü denilince-aksine bir kayıt bulunmadığı sürece- kurban
bayramında kesilen kurban ve bunun hükmü anlaşılır. Buna göre Hanefilere göre kurban kesmenin
hükmü nedir,ileri sürdükleri delil nedir bu delili nasıl anlamışlardır. (30 P)
*Vaciptir. Çünkü Hanefilere gör Kevser suresindeki “Rabbin için namaz kıl kurban kes” emri ümmeti de kapsar ve gereklilik bildirir.

2- Bir kimse bir şekilde ilk 3 gün kurban kesme imkanı bulamaz da 4. gün keserse bu kurban sahih olur
mu?Neden?(s.7)
*Kesilen kurban sahihtir.Çünkü kurbanı ilk üç günde kesmek esas olmakla birlikte Şafiler ve bazı fakihlerimizin de görüşlerini dikkate alırsak 4. gün de kesmek sahihtir.Dolayısıyla ilk üç gün kesme imkanı bulamayan 4. gün de kesebilir.Ancak en faziletlisi ilk gün kesilmesidir.

3-Kurbanlık için alınan bir hayvan kesimden önce kaybolur sahibi de ikinci bir kurban alırsa sonra da ilk
kurban bulunursa kurban mükellefi bu vatandaş ne yapmalıdır? (s.8)
*Zengin de olsa fakir de olsa bunlardan birini-ki tercihen en iyisini- keser.Fakirin ikisini de keseceği görüşü fetvada tercih edilen bir görüş değildir.

4-Bir veya iki gözü kör hayvan kurban edilebilir mi?(s.7)
*Kurban olmaz.

5-Oruç kefareti:
a)Köle azad etmek.
b)Aralıksız 2 ay oruç tutmak
c)Buna da gücü yetmiyorsa 60 fakiri doyurmak.(s.15)

6-Nezir kurbanı nedir, etinden kimler yiyemez?(s.10)
*Adak kurbanı demektir.Adakta bulunan kimsenin bakmakla yükümlü olduğu Anne-baba,dede-nine,çocuklar,eşi yiyemez.Kısaca Usul ve furu yiyemez.
7- Cellale nedir? (s.42)
Pislik yiyen kara hayvanları
8- Gece kurban kesilebilir mi?Neden? (s.7)
*Kesilebilir.Geceleyin kurban kesmeyi caiz görmeyenler veya mekruh görenler aydınlatma imkanının olmamasının yol açacağı muhtemel tehlike,hata ve zorlukları göz önünde bulundurmuş olabilirler.

NOT: ilk 3 soru zorunlu, diğer sorulardan dilediğiniz 2 soruyu cevaplayınız.?

Recep ŞAHAN
Doğankent Müftüsü

SORULAR-9

İLMİHAL-II (Sh.1-60)

CEVAP ANAHTARI
-B-

1-Kurban keserken okuduğunuz dua olan En’am suresinin 79. ayetinin metnini yazınız?(s.8)

*إِنّى وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ

“Ben, hakka yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratana döndürdüm. Ben, Allah’a ortak koşanlardan değilim.”

إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ .لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَقُلْ -

“Ey Muhammed! De ki: “Şüphesiz benim namazım da, diğer ibadetlerim de, yaşamam da, ölümüm de âlemlerin Rabbi Allah içindir.”

2-Keffaret-i savm denince ne anlıyorsunuz? Keffaret-i savm ne zaman gerekir?(s.14)
*Oruç kefareti anlaşılır ki bu ramazan orucudur.Ramazan orucunu eda ederken her hangi bir mazereti bulunmaksızın bilerek orucu kasden bozan kimseye gereken kefarettir.

3-Yemin kefareti nelerdir? Yazınız?(s.16 )
*1-Bir köle azad etmek
2- Veya 10 fakiri sabahlı akşamlı doyurmak ,
3-Ya da 3 gün oruç

4-Dişinin tamamı veya çoğu dökülmüş hayvan kurban edilebilir mi?(s.7)
*Kurban olmaz.

5- Kesilen bir hayvanın karnından çıkan yavru hangi şartlarda yenilebilir?(s.51)
*Çıkan yavru canlı ise ve anne karnında oluşumunu tamamlamışsa kesilerek yenilebilir.Yavru annesinin kesiminden önce ölmüşse yenmez.Ancak yavrunun ölümü annesinin ölümüyle olduğuna kanaat getirilirse fakihlerin büyük çoğunluğuna göre yenilir.

6-Ölmüş kimse için kurban kesilir mi? Kesilirse hangi şartla kesilebilir.Kısaca açıklayınız S.3)
*Vasiyetinin veya adağının bulunması halinde ölmüş kimse için kurban kesilmesi gerekir.Vasiyet ve adak bulunmazsa bile fakihlerin çoğuna göre sevabı ölüye bağışlanmak üzere onun adına kurban kesilebilir.
7- Altı kişi bir araya gelip bir sığır alsalar ve sonradan da et elde etme niyetiyle 7. kişi dahil olsa bu
kurban sahih olur mu?(s.8)
*Bu durumda diğerlerinin kurbanı da geçersiz olur.(Şafi ve Hanbelilere göre bu ortaklık kurban ibadetine zarar vermez.

8-Akika Kurbanı nedir.Kısaca açıklayınız?(s.11)
*Yeni doğan çocuk için kesilen kurbana edilir. Buluğ çağına kadar kesilebilir.Ancak doğumunun 7.günü kesmek müstehabtır.Bu kurbanın etinden kurban sahibi ve ailesi yiyebileceği gibi diğer herkes yiyebilir.

NOT: ilk 3 soru zorunlu, diğer sorulardan dilediğiniz 2 soruyu cevaplayınız.?

Recep ŞAHAN
Doğankent Müftüsü

[f_kryln]

SORULAR-10

(İlmihal II s.60-142)
-A-

1-Fil suresinin metin ve tercemesini yazınız? (15+15 P)
أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيل أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ تَرْمِيهِم بِحِجَارَةٍ مِّن سِجِّيلٍ فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَّأْكُولٍ*“Rabbinin, fil sahiplerine ne yaptığını görmedin mi? Onların tuzaklarını boşa çıkarmadı mı?Üzerlerine balçıktan pişirilmiş taşlar atan sürü sürü kuşlar gönderdi. Nihayet onları yenilmiş ekin yaprakları haline getirdi”

2-İçkiyi haram kılan Maide 5/90 ayetin metin ve tercemesini yazınız? (10+10 p)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
“Siz ey imana ermiş olanlar! Sarhoşluk veren şeyler, şans oyunları, putperestçe uygulamalar ve gelecek hakkında kehanette bulunmak, Şeytan işi iğrenç kötülüklerden başka bir şey değillerdir: O halde onlardan kaçının ki mutluluğa eresiniz!”

3-Gebeliği önleyici metotlara baş vurmak dinen caiz midir.Kısaca açıklayınız? (20 p)
-Caizdir.Eşlerin ortak kararına bağlı bir durumdur.Çocuk teşekkül etmeden çocuk olmaması için
alınacak bazı tedbirler caizdir.Ancak tıbbi zaruret olmadıkça kısırlaştırma da caiz değildir.
-----------------------
4-Tavla oynamak günah mıdır. Kısaca açıklayınız? (15 p)
-Kumara bulaştırmadığı,Allaha,aile ve topluma karşı görevleri aksatmadığı, o sırada daha önemli
ve gerekli bir şeyi ihmal edilmediği sürece caizdir.

5-Hadis-i şeriflerde geçen “giyinmiş çıplak” ifadesi ne manaya gelir? (15 p)
-Giyinik olduğu halde ince ve dar giyinerek vücut hatlarını belli eden kadındır.

6-İpekli elbisenin alınıp satılması ve hediye edilmesi caiz midir? Bu konudaki delil nedir? (15 p)
Caizdir. Hz. Peygamber Hz. Ömer’e ipek bir elbise gönderince Ömer şaşırır Efendimiz sav:
“Ben onu sana giyesin diye değil satıp yararlanasın diye gönderdim” buyurması buna delildir.

7-Altın ve gümüş diş yaptırma caiz midir.? Gerekçesiyle beraber yazınız? (15 p)
Zaruret ve ihtiyaç durumlarında altın ve gümüşün kullanılması caizdir.Altın-gümüşün tedavi
amaçlı kullanılmasına cevaz verilmiştir.Bu bağlamda düşen dişin yerine veya mevcut dişlerin
arasındaki açık yere altın diş kullanarak diş takmak caiz görülmüştür.

8-Kolonyanın elbise veya namaz yerine dökülmeleri halinde namaz geçerlidir görüşünde olan
iki müctehid alim kimdir? (15 p)
-Ebu Hanife ve Ebu Yusuf

SORULAR-10

(İlmihal II s.60-142)
-B-

1-Kureyş suresi metin ve tercemesini yazınız? ( 15+15 p)
لِإِيلَافِ قُرَيْشٍ إِيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاء وَالصَّيْفِ فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَيْتِ الَّذِي أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَآمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ
“Kureyş’i ısındırıp alıştırdığı; onları kışın (Yemen’e) ve yazın (Şam’a) yaptıkları yolculuğa ısındırıp alıştırdığı için, Kureyş de, kendilerini besleyip açlıklarını gideren ve onları korkudan emin kılan bu evin (Kâbe’nin) Rabbine kulluk etsin. “

2- Tüp bebek denince ne anlıyorsunuz.?Tüp bebek yöntemiyle çocuk sahibi olmak hangi
şartlarla caizdir.Kısaca açıklayınız? (10+10 p)
- Normal yollarla bebek sahibi olamayan evli çiftlerin çocuk sahibi olabilmeleri için kullandıkları bir yöntemdir.Tüp bebekte kocanın spermi alınıp kadının yumurtasıyla laboratuar ortamında döllendirildikten sonra tekrar kadının rahmine yerleştirilir.Burada önemli olan her iki tarafın da nikahlı eşler olmasıdır.Bu şartla bu yolla çocuk sahibi olmak caizdir.

3 - “Allah yüz tüylerini yolan ve yolduran kadına lanet etsin“ hadisini yorumlayınız? (20 p)
Alimlerimizin çoğuna göre buradaki yasak kadının dışarı çıkmak için yüz kıllarını yolması ve kaş aldırması ile alakalıdır.Kadının kocası için ve onun izniyle yüzünde biten kılları alması hatta kaşını düzeltmesi/inceltmesi caizdir.Hadisteki yasaklana kıl koparmayı,yüzde sonradan biten ve yüzü çirkinleştiren yüz kıllarını koparma değil de kaşları inceltmek veya yukarı kaldırmak için kaş kıllarını yolma olarak anlama daha doğru olur.
4- İMAM ŞAFİİ Kavramayı keskinleştirmesi ,muhakemeyi güçlendirmesi,savaş taktiklerine ve hilelerine alıştırması itibariyle eğitici olup bu yönüyle atıcılık ve biniciliğe
benzediğinden SATRANÇ oyununa ruhsat vermiştir. (15 p)

5-Müzik dinleme konusunda neler söyleyebilirsiniz? (15 p)
Müzik mutlak olarak yasaklanmamıştır. Kur’an ve sünnette müzik dinlemenin haram olduğuna dair açık bir hüküm mevcut değildir.Ancak diğer mübahlar gibi müziğin de haramın işlenmesine vesile olmaması lazımdır. Bu itibarla içinde isyan, küfür veya İslâm'ın hoş karşılamadığı sözler bulunan yahut cinsel tahrik, müstehcenlik gibi dinimizce hoş görülmeyen şeylere yol açan müziğin söylenmesi ve
dinlenilmesi kesinlikle uygun değildir.

6-Bugün nişan merasimlerinde erkeklerin altın yüzük takmasının hükmü nedir? Kısaca
açıklayınız? (15 p)
Yüzüğün yapılış ve kullanış tarzında örfün büyük etkisi vardır. Eski zamanlarda kullanılan kaba yüzükler gitgide zarifleşmiş ve bugün artık, nişan halkaları istisna edilirse, erkekler yüzük takmayı neredeyse terk etmişler ve hatta yüzük takmak ayıp sayılır olmuştur. Bu itibarla şu sebep ve delillere dayanarak altın nişan halkası kullanmak mubah sayılabilir; a) Bir kere, altın yüzük kullanma çoğunluk tarafından haram görülse bile bunun mubah olduğunu söyleyenler de vardır. b) İmam Muhammed övünme ve böbürlenme kastı olmaksızın altın ve gümüş kapları süs eşyası olarak kullanmanın câiz olduğunu ve bunun nimeti gösterme anlamına geleceğini söylemiştir. Nişan yüzüğü de övünmek için değil, teberrüken ve hatıra olarak takıldığına göre aynı şekilde mubah olması gerekir. c) Âlimler, erkeklerin esas itibarıyla gümüş yüzük kullanmalarının bile, bir zaruret ve bir lüzum üzerine mubah olduğunu, bunun dışında kullanılmasının anlamsız olduğunu söylemişlerdir. Nişan yüzüğü kullanımında da örften kaynaklanan bir zaruret bulunduğu açıktır. d) Altının kullanılmasının haramlık sebebi, israf ve övünme vesilesi yapılmasıdır. Halbuki günümüzde bir halkanın ekonomik değeri israf sayılacak bir durumda değildir"

7- Sigara haramdır görüşünde olan alimlerin gerekçesi nelerdir? (15 p)
a) Sağlığa zararlı olması ,b)Ekonomik yönden israf olması c) nafaka yükümlülüğünü ihlal

8-Hanefilere göre İpekli elbise ile namaz kılmanın hükmü nedir.? (15 p)
Namaz sahih olur iadesi gerekmez.Ancak mekruhtur.Ayrıca bu şahıs giyilmesi yasak olan bir elbiseyi
giydiğinden günah işlemiş olur ama nazmı sahihtir.

SORULAR-11

(İlmihal II s.142-223)
-A-

1-Maun Suresinin 1,2,3. ayetlerinin metin ve tercemesini yazınız? .... أَرَأَيْت
2-Ölüden diriye organ naklin şartları nelerdir?s.171
3-Nikahta ikrah söz konusuysa bu nikah geçerli midir.Kısaca açıklayınız?s.207-208
*****************
4-Kıyamet günün de organların şahitliği meselesi Organ nakline engel midir?Kısaca açılayınız?s.169
5-Eşlerin izni olmadan kimsenin giremeyeceği,erkek ve kadının,kimsenin göremeyeceği,uğrayıp
rahatsız edemeyeceği bir mekanda baş başa olmalarına………………………………..denir.s.219
6-Tenasüh nedir?s.157
7-Nikah anında şahitlerin hazır bulunması şart mıdır. Kısaca açıklayınız?s.207
8-Devamlı evlenme engelleri nelerdir?s.215



NOT: ilk üç soru zorunlu olmak üzere toplam 5 soru cevaplayınız.

SORULAR-11

(İlmihal II s.142-223)
-B-

1-Maun Suresinin 4,5,6. ayetlerinin metin ve tercemesini yazınız? .... فَوَيْلٌ
2-Hanefilere göre evlilikte kocanın kadına kaç noktada denk olması gereklidir?s.214
3-Diriden diriye Organ naklinin şartları nelerdir?s.172
****************
4-Ölüden organ naklini caiz görmeyenlerin gerekçe ve delilleri dedir?.s171
5-Hırsızlık yapana uygulanacak cezanın İslam Hukukundaki adı nedir? İlgili ayet olan Maide
5/38’i yazınız […وَالسَّارِقُ] s.189

6-Evlenmenin gizlenmemesi şartı hangi mezhepçe ileri sürülmüştür.?Bu görüşün bugün dikkate
alınması gereken bir görüş olup olmadığını tartışınız? S.208
7-Buluğ muhayyerliği nedir?s.214
8-Haramla tedavi caz midir.Kısaca açıklayın?.s.165


NOT: ilk üç soru zorunlu olmak üzere toplam 5 soru cevaplayınız.

SORULAR-12

(İlmihal II s.223-328)
-A-

1-Kafirun sresinin metin ve mealini yazınız?(15+15 p)
2-Fena Muamele ve geçimsizlik boşanma sebebi midir? Bu konuda mezheplerin görüşünü
belirtiniz.
3- “Bugün tıp ilmi geliştiğinden kadının hamile olup olmadığı belli olduğundan kadının iddet
beklemesine gerek yoktur” denilebilir mi? Neden?

4-Boşama yetkisi esas olarak kocaya aittir.Kocanın bu yetkisini karısına da vermesine …………………………….denir.
5-Mükrehin boşaması geçerli midir? Kısaca tercih edilen görüşü yazınız.
6-Kocaya boşadığı eşine ancak yeni bir nikah ile dönme imkanı veren boşama
şekline………………………………..denir
7-…………………..ve ………………………………………’ye göre aynı temizlik süresi içerisinde
birden fazla gerçekleşen Bid’i Talak bir talak olarak geçerlidir.(Yani bir temizlik müddeti içinde ne
kadar boşama yapılırsa yapılsın bir talak kabul edilir)
8-Kocanın 4 ay veya daha fazla karısına yaklaşmayacağına dair yemin etmesi veya bu içerikte nezirde
bulunmasına ………………… denir.

NOT: ilk üç soru zorunlu olmak üzere toplam 5 soru cevaplayınız.

SORULAR-12

(İlmihal II s.223-328)
-B-

1-Kevser suresi metin ve teremesini yazınız?15+15 p
2--Boşanmış kadının iddeti ne kadardır. Bu konudaki ayet mealini yazınız?
3-Şaka ile yapılan talak geçerli midir. Hukukçuların bu konudaki delili nedir?
4- Kocaya yeni bir nikaha ihtiyaç olmadan boşadığı karısına dönme imkanı veren boşama
türüne………………………………..denir.
5-Mahkemeye baş vurarak hakim kararıyla boşamaya ………………………………denilir
6- Karısının zina ettiğini veya çocuğunun zina mahsulü olduğunu iddia eden ve bu iddiasını gerektiği
şekilde ispat edemeyen koca hakim huzurunda hususi bir şekilde yeminleşir ve evlilik birliğine
hakim tarafından son verilir.Nur 24/6-9 da anlatılan bu konuya İslam hukukunda
…………………………denilir.

7- Boşanma,evliliğin feshi ve ölü gibi bir sebeple evliliğin sona ermesi durumunda kadının yeni bir
evlilik yapmadan önce beklemesi gereken süreye ………………………….. denir.
8-Hamile olup kocası vefat eden kadının iddeti ne kadardır?

NOT: ilk üç soru zorunlu olmak üzere toplam 5 soru cevaplayınız.

Recep ŞAHAN

İlçe Müftüsü

[f_kryln]

SORULAR-13
(İlmihal II s.341-426)
-A-

1- Nasr suresinin metin ve tercümesini yazınız? (7+8 =15 p)
2-Vade farkı faiz sayılır mı? Kısaca açıklayınız? (s.10 p)
3-Sözlü bir irade beyanı olmaksızın, satılmak üzere konulmuş bir şeyi alıp semenini bırakmak
şeklindeki alım satım şekline………………………………denilir. (5 p)
4-Eğer akide, tarafeyn arasında halledilmesi güç bir anlaşmazlığa yol açan-fıkhi tabirle-
……………………………varsa bu akid fasid olur. (5 p)
5-Her hangi bir malı, o malın fiyatı hakkında bilir kişilerin tesbit ettiği tahmini meblağların
üst sınırını aşan bir fiyata satmaya ya da satın alma durumuna
……………………………………denilir. (5 p)
6-Gabne karşı tarafın hile ve aldatmasının yol açması veya müessir olması halinde bu
akid………………………….olur. (5 p)
7-Zarar ve gabın sebebiyle yasaklanan satımlar nelerdir?. (5 p)
8- Neceş nedir?. (5 p)
9-İçki üreticisine üzüm satmanın hükmü nedir. Cumhurun bu konudaki görüşünü Özetle
belirtiniz? (5 p)
10-Malın maliyeti üzerine belirli bir kar koyarak satmaya…..……..…………….denilir?. (5 p)
11-Zararına satışa ……………….……..denilir. (5 p)
12-Menkul malların satımında şuf’a hakkı var mıdır?.Kısaca açıklayınız. (5 p)
13-İki veya daha fazla şahsın belli bir iş yapmak üzere kurdukları emeğe dayalı iş gücü ortaklığına
…………………………………..denir. (5 p)
14- Eşitlik şart koşulmaksızın kurulan şirkete……………..………………denilir. (5 p)
15-Bir kimseye bedelsiz olarak belli bir süre kullanmak üzere bir malın verilmesini konu alan
sözleşmeye…………….………………………denir. (5 p)
16-Dalle nedir? (5 p)
17-Faiz ile kar arasındaki farklar nelerdir? (5 p)

Recep ŞAHAN
Doğankent Müftüsü

NOT: Dilediğiniz kadar soru cevaplayabilirsiniz.

SORULAR-13
(İlmihal II s.341-426)
-B-

1-Leheb Suresinin metin ve tercümesini yazınız? (7+8=15 p)
2-İbadet vakti açısından satım yasağı sadece Cuma günü Cuma namazı vakti için
konulmuştur.Bu yasak hangi ayet ile konulmuştur? Ayetin metin ve tercümesini
yazınız? (10 p)
3-Akdin tabii/asli unsurları nelerdir? (5 p)
4-Tarafların akdin yapıldığı mahalden fiilen ayrılmadıkları sürece akiden vazgeçme
hakkına………………………………..denilir? (5 p)
5- Akid yapılırken tarafeynden birinin söz ve davranışı ile diğer tarafı kasten aldatmasına
…………………..denilir. (5 p)
6-Bir malı bilirkişilerin tahmin sınırları içerisinde kalan bir fiyata satmaya ya da satın
almaya……………………………..denilir. (5 p)
7-Daha sonra teslim edilecek bir malın peşin para
mukabilinde satımına da ………………………….denilir. (5 p)
8-Enflasyon oranını aşmayan bir faiz oranı gerçek faiz sayılır mı?s.522

9-Satılan malın maliyeti ve kar oranı açıklanmadan pazarlık usulüyle
satışına……………………….denilir. (5 p)
10-Maliyetine satışa………………………..denilir? (5 p)
11-Bir malın vadeli olarak satılıp satılan fiyattan daha düşük bir fiyatla geri alınmasına
………………….denilir. (5 p)
12-Ortaklardan her birinin bir miktar sermaye koyup bununla yapacakları ticaretten doğacak
karı paylaşmak üzere kurdukları şirkete……………………………denilir. (5 p)
13-Ortakların sermayesiz , sadece kredileriyle mesela ödünç para kullanarak veya vadeli mal
alıp satmak suretiyle kar etmek ve bunu paylaşmak üzere kurdukları kredi ve itibar
ortaklığına………………………………….denilir. (5 p)
14-Ortaklardan bir kısmının sermaye diğerinin ise emek ile katılarak kurdukları ve karı belli
bir oran üzerinden paylaşmak üzere anlaştıkları emek-sermaye ortaklığına
……………………………….denilir. (5 p)
15-Bir kimseye yaşadığı sürece onun olması,öldükten sonra da geri dönmesi şartıyla bir
malın verilmesine………………………denir. (5 p)
16- Lukata nedir? Lukata hususunda nasıl davranılmalıdır?. (5 p)
17-Buluntu malın ilan süresi geçer de sahibi gelmez ise bulan kimse ne yapar? (5 p)

NOT: Dilediğiniz kadar soru cevaplayabilirsiniz.

SORULAR-14

CEVAP ANAHTARI
(İlmihal II s.426-480)
A

1-İHLAS Suresinin metin ve tercemesini yazınız?
2-Enflasyon Borç ilişkisi hakkında neler söyleyebilirsiniz? Tartışınız?s.432
İslam’da zarar ve karşı zarar verme yasaklanmıştır. Buna göre Para alacaklısı kişi enflasyon sebebiyle uğradığı zararı talep etmede haksız değildir…Borç ödenmelerinde enflasyon farkının dikkate alınması isabetlidir.Vadesinde ödenmeyen para borcu veya ödünç alınan bir borç ödenirken enflasyon farkının da ödenmesi fazla ödeme ve faiz sayılmaz.Aksine aynı miktarda borcu ödemede ısrar etmek gerçekte eksik ödeme sayılır. Ve alacaklıyı zarara uğratır. Mesela 1000 lira ödünç alan kişi yıl sonunda yine 1000 lira öder burada paranın değeri %50 düşmüş olursa gerçekte 500 lira ödemiş olur.

3-Vadeli satış caiz midir? Tartışınız?s.437
Çoğunluk alimlere göre caizdir. Akit sistemine aykırı değildir ve insanların ihtiyaçlarını karşılamaya daha uygundur.Özellikle alım gücünün zayıfladığı günümüzde herkes peşin alış-veriş yapamıyor.Malın fiyatı sürekli artıyor,enflasyon parayı eritiyor.Bu durumda satıcıya peşin fiyata vadeli sat denemez…Vade farkını paranın zaman karşılığında para kazanması şeklinde değerlendirip faiz saymak fıkhın klasik doktrindeki faiz anlayışına da uygun değildir.Çünkü peşin 100 liraya satılan bir malın bir Ay vade ile 110 liraya satılmasını 100 liranın bir ay vade ile 110 lira karşılığında satımı şeklinde değerlendirmek doğru değildir.Çünkü ortada bir de mal vardır.halbuki faizde ortada mal yoktur. Sadece para vardır. Yani burada malın para karşılığı satımı söz konusudur.

4-Yapılan alım satımı yürürlüğe koyması halinde toplam fiyata mahsup edilmek, akiden cayması halinde satıcıya kalmak üzere, müşterinin mal sahibine ekonomik değeri olan her hangi bir şey vererek bir mal satın almasına Türkçede PEY VEYA KAPORALI ALIŞ VERİŞ…………………..….Klasik İslami eserlerde el-bey’ bi’l-Urbun……………………………………..adlandırılır.s.441


5-Ölçüsü ne olursa olsun KARINmeşru olabilmesi için aldatma, ihtikar ,zulüm ve
kandırma ile hiçbir surette birlikte olmaması şarttır.s.443

SORULAR-14
(İlmihal II s.426-480)

-B-

1-İHLAS Suresinin metin ve mealini yazınız.?(10+10 p)

2-Borç ödemelerinde enflasyon farkını dikkate almak isabetli midir. Bu konuda
ortaya çıkan görüşlerden en isabetli ve makul olanı belirtiniz?s.435-436
Borç ödemelerinde enflasyon farkının dikkate alınması isabetlidir. Sayısal olarak meydana gelen bu artış hak edilmeyen bir fazlalık biçiminde düşünülmemelidir. Enflasyonun para borçlarına olumsuz etkisini görmezden gelmek doğru değildir.

3-Kar için belirli bir sınırlama getirilmiş midir? Tartışınız?s.442-444
Kar için belirli bir sınırlama getirilmemiştir. Bu husus fert veya toplum olarak Müslümanlara bırakılmıştır.Rasulullah fiyatlara müdahaleden kaçınmıştır.Piyasanın arz-talep dengesine bağlı olarak tabii bir biçimde kendiliğinden oluşmasını istemiştir.Karın bir sınırlaması yoktur ama meşru olması da şarttır. Ölçüsü ne olursa olsun karın meşru olabilmesi için aldatma, ihtikar ,zulüm ve kandırma ile hiçbir surette birlikte olmaması şarttır.
4- TAHVİL:Genelde sahibine önceden belirlenen miktarda sabit bir faiz geliri temin eden
bir borç senedi ve ödünç işlemi olduğundan yatırım aracı olarak yararlanmak dinen caiz
değildir.s.448
5-HİSBE: İslam toplumunda genel ahlakı ve kamu düzenini koruma ve denetleme
faaliyetini ve bununla görevli resmi kuruluşu ifade eder.s.466


Recep ŞAHAN
Doğankent Müftüsü